ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ 1876
Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025

«Ὁ δρόμος τοῦ Κέντρου καί τοῦ ἐκσυγχρονισμοῦ»

META τήν τελευταία συνεδρίαση τοῦ Ὑπουργικοῦ Συμβουλίου…

… ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ἔδωσε ἐντολή νά δοθεῖ στήν δημοσιότητα τό κείμενο τῆς παρουσίασης πού ἔκανε ἐνώπιον αὐτοῦ γιά τήν πορεία τῆς ἑλληνικῆς οἰκονομίας, ἐκτός ἡμερησίας διατάξεως, ὁ Ὑπουργός Οἰκονομικῶν Χρῆστος Σταϊκούρας. Ἐπειδή τό κείμενο πλήν τῆς πληθώρας στατιστικῶν στοιχείων περιεῖχε καί ποσοτικοποιημένους στόχους διετίας –ἕως τό 2023 νά ἔχουμε «ἀνέβει» ἐπενδυτική βαθμίδα, ἕως τό 2022 νά ἔχει καταστεῖ μόνιμη ἡ μείωση τῶν φόρων ὅπως ἡ πλήρης κατάργηση τῆς εἰσφορᾶς ἀλληλεγγύης κ.ἄ.– ἡ ἐντολή Μητσοτάκη εἶχε προφανῆ πολιτική στόχευση: νά πείσει ὅτι πρόκειται νά ἐξαντλήσει τήν τετραετία. Πιθανόν. Δέν ἀποκλείεται. Ὡστόσο τά δεδομένα τῆς παρουσιάσεως σέ συνδυασμό μέ τίς προκλήσεις πού καλεῖται νά ἀντιμετωπίσει ἡ ἑλληνική οἰκονομία στό ἀμέσως προσεχές μέλλον, ἴσως καί νά ὁδηγοῦν στό ἀντίθετο συμπέρασμα: οἱ πίνακες μέ τούς ἀριθμούς τοῦ Ὑπουργείου Οἰκονομικῶν νά μᾶς λένε ὅτι ἀπό τώρα ἕως τό βαθύ φθινόπωρο εἶναι τό ἰδανικό πολιτικό μομέντουμ γιά ἕναν ἐκλογικό αἰφνιδιασμό. Καί τοῦτο, διότι ὅσα μαθαίνουμε «ἀπ’ ἔξω», σέ συνδυασμό μέ ὅσα σχεδιάζονται «μέσα», κατατείνουν στό ἑξῆς σχῆμα: ὁ Πρωθυπουργός μελετᾶ τήν ἀπελευθέρωση τῆς οἰκονομίας ὅπως τήν ἀντιλαμβάνεται ἕνας κλασσικός φιλελεύθερος πολιτικός (μειώσεις φόρων ἐπιχειρήσεων – ἰδιωτικοποιήσεις), σέ συνδυασμό μέ τήν ταυτόχρονη μείωση τῶν δημοσίων δαπανῶν ὅπως αὐτή περιγράφεται στό πόρισμα Πισσαρίδη. Οἱ πληροφορίες πού κυκλοφοροῦν ἄλλως τε καί μᾶς ἔρχονται ἀπό Βερολῖνο – Βρυξέλλες εἶναι ἀπολύτως συγκεκριμένες: οἱ θεσμοί ζητοῦν τήν περιστολή τῶν προνοιακῶν ἐπιδομάτων χιλιάδων Ἑλλήνων καθώς θεωροῦν ὅτι τά εἰσπράττουν φορολογούμενοι πού δέν τά δικαιοῦνται. Οἱ Γερμανοί πιέζουν τήν Κυβέρνηση παρασκηνιακῶς νά «ἀκουμπήσει» καί πάλι τίς συντάξεις –ἤδη δημιουργεῖται ἀτμόσφαιρα ἀπό ἑλληνικά πρωτοσέλιδα προπομπούς μαζί μέ τίς δηλώσεις Τόμσεν– μέ ἀντάλλαγμα τήν ἐπιτάχυνση τῆς ἐκταμίευσης τῶν κονδυλίων μαμούθ τοῦ Ταμείου Ἀνάκαμψης!

Ἡ «δημοσιονομική προσαρμογή» ἐπανέρχεται ὡς ἔννοια στό κυβερνητικό λεξιλόγιο λοιπόν, κατ’ ἀρχάς μέ τήν κατάργηση τῶν ἀναστολῶν καί τῶν προγραμμάτων ἐπιδότησης τῆς ἰδιωτικῆς οἰκονομίας. Σέ δεύτερο ἐπίπεδο θά ἐπανέλθει ὡς αἴτημα μείωσης τοῦ κοινωνικοῦ κράτους πού ἀποτελεῖ τήν sine qua non προϋπόθεση γιά νά ἀνακτήσει ἡ Ἑλλάς ἐπενδυτική βαθμίδα στίς ἀγορές. Γιά νά χρηματοδοτοῦμε τήν ἀνάπτυξη τῆς ἑλληνικῆς οἰκονομίας μέ φθηνό δανεισμό ἐντελλόμεθα νά συρρικνώσουμε τίς δημόσιες δαπάνες. Στόν φόντο αὐτό πού οἱ φιλελεύθεροι ἀποκαλοῦν μεταρρυθμιστικό θά πρέπει νά ἐντάξει κανείς τήν μείωση τῶν ὑπερωριῶν (ἐργασιακό νομοσχέδιο), τήν ἐκχώρηση τῶν εἰσφορῶν ἐπικουρικῶν συντάξεων σέ ἀσφαλιστικές ἑταιρεῖες (μίνι συνταξιοδοτικό νομοσχέδιο) καί τήν ἀπώλεια χιλιάδων θέσεων ἐργασίας μετά τήν ἀπόσυρση τοῦ προστατευτικοῦ διχτυοῦ τοῦ κράτους (reset). 39 δισ. εὐρώ δανεικά ὡς κρατική ἐπιδότηση γιά τήν λειτουργία τοῦ ἰδιωτικοῦ τομέα μέσα σέ δύο χρόνια (2020-2021) εἶναι κάτι πού θά ἀργήσουμε πολύ νά δοῦμε στό μέλλον. Ἡ ἀνεργία θά αὐξηθεῖ τόν χειμῶνα. Τούτων δοθέντων ἡ Κυβέρνηση ἔχει κάθε συμφέρον νά παρουσιάσει στούς πολῖτες τόν ἀπολογισμό τῆς πρώτης διετίας τό φθινόπωρο, νά φωτίσει τίς «μεταρρυθμιστικές ἀλλαγές» πού σχεδιάζονται πρός ὄφελος τῆς μεσαίας τάξης καί νά μισοπεῖ, χωρίς νά ἀποκαλύψει ὅμως, τά σχέδια γιά τήν κατάργηση τῶν χιλιάδων ἐπιδομάτων καί γιά τήν νέα μείωση τῶν συντάξεων πού πλήττουν τούς οἰκονομικῶς ἀδύναμους. Αὐτός εἶναι «ὁ δρόμος τοῦ Κέντρου, τοῦ ἐκσυγχρονισμοῦ καί τῆς προόδου» ὅπως τόν περιέγραψε ἀνοικτά ὁ Πρωθυπουργός στήν συνάντησή του μέ τόν σοσιαλιστή Πρωθυπουργό Σάντσεθ πρό ἡμερῶν! Προσθέτοντας γιά ἰσορροπία καί τήν ἔννοια «κοινωνική φροντίδα». Αὐτή ἡ συνταγή εἶναι ἄλλως τε καί ἡ μόνη μαζί μέ τίς τομεακές πολιτικές Δημόσιας τάξης, Μετανάστευσης καί Παιδείας πού διαφοροποιεῖ τήν ΝΔ ἀπό τόν ΣΥΡΙΖΑ. Στά λοιπά ταυτίζονται πλέον σέ ὅλα: Πρέσπες, 6 μίλια, ἐγκατάλειψη τῶν ἐρευνῶν ὑδρογονανθράκων στό Αἰγαῖο, κάνναβη, ΛΟΑΤΚΙ, Θεία κοινωνία, Ἅγιο Φῶς, παρελάσεις κ.ο.κ.

Μέ ποιά ἐπιχειρήματα μπορεῖ κανείς νά ἐμφανιστεῖ λοιπόν στόν ἑλληνικό λαό τό φθινόπωρο καί νά ζητήσει ἀνανέωση τῆς ἐντολῆς; Ἰδού στοιχεῖα ἀπό τήν παρουσίαση τοῦ Ὑπουργείου Οἰκονομικῶν: Πρῶτον, ὅτι στήν διάρκεια τῆς κρίσης τό 75% τῆς κοινωνίας (συνταξιοῦχοι, δημόσιοι ὑπάλληλοι, ἰδιωτικοί ὑπάλληλοι σοῦπερ μάρκετ κ.ἄ.) δέν εἶχαν εἰσοδηματικές ἀπώλειες. Μισθοί καί συντάξεις καταβάλλονταν κανονικά. Δεύτερον, ὅτι τό ὑπόλοιπο 25% τῆς κλειστῆς ἰδιωτικῆς οἰκονομίας (μισθωτοί ἐργαζόμενοι καί ἐπιχειρηματίες, ἀγρότες) ἐνισχύθηκε καί ἐπιδοτήθηκε μέ 39 δισ. εὐρώ. Τρίτον, ὅτι αὐξήθηκαν οἱ τραπεζικές καταθέσεις κατά 25 δισ. εὐρώ, οἱ ὁποῖες τώρα ἀναμένεται νά «πέσουν» στήν κατανάλωση. Τέταρτον, ὅτι τό πρωτογενές ἔλλειμμα ἀπό 7% φέτος θά μηδενιστεῖ τοῦ χρόνου. Πέμπτον, ὅτι ἡ μείωση τῶν φόρων πού ἐπέτυχε ἡ Κυβέρνηση τήν πρώτη διετία (ΕΝΦΙΑ, συντελεστές νομικῶν-φυσικῶν προσώπων, ἀσφαλιστικές εἰσφορές) θά καταστεῖ μόνιμος. Ἄρα θά ξέρεις τί σοῦ ξημερώνει. Ἕκτον, ὅτι μειώνονται τά «κόκκινα» δάνεια (ἀπό 46% τό 2019 στό 30% τό 2021). Ἕβδομον, ὅτι τά ἔσοδα ἀπό τόν τουρισμό (στό 24% τοῦ 2019 πέρυσι) μαζί μέ τήν αὔξηση τῆς βιομηχανικῆς παραγωγῆς καί τήν τόνωση τῆς ἀγορᾶς ἀκινήτων αὐξάνονται.

Αὐτήν τήν στιγμή –καταλήγω– ἡ Κυβέρνηση (θεωρεῖ ὅτι) μπορεῖ νά ἀπευθύνεται ταυτοχρόνως σέ δύο ἀκροατήρια: Στούς ξένους, στούς ὁποίους μέ τήν φράση «θά κάνουμε ὅ,τι χρειαστεῖ γιά νά ἀνέβουμε ἐπενδυτική βαθμίδα» κλείνει τό μάτι ὅτι μετεκλογικῶς θά περικόψει τίς δημόσιες δαπάνες. Στούς Ἕλληνες, στούς ὁποίους μέ ὅπλο τήν μείωση τῆς φορολογίας καί τό Ταμεῖο Ἀνάκαμψης ἐπιχειρηματολογεῖ ὅτι ἔχει σχέδιο γιά τήν ἑπόμενη μέρα. Στό ξέφωτο τοῦ Σεπτεμβρίου αὐτή ἡ πολιτική μπορεῖ νά ἔχει ἐκλογικό ἀντίκρυσμα. Μετά τόν Ὀκτώβριο, ὁ ὁρίζων σκοτεινιάζει καί πάλι. Τό δείχνει καί τό Εὐρωβαρόμετρο.

Απόψεις

Ὁ κύριος Πρωθυπουργός ἐνοχλεῖται ἀπό τίς ὑποδείξεις τοῦ Προέδρου

Εφημερίς Εστία
Αἰχμές πρός τόν ὑπουργό Ἐθνικῆς Ἀμύνης: «Καλό εἶναι νά μένει ἔξω ἀπό τίς πολιτικές συζητήσεις τό ὄνομά του» – Παράπονα Μητσοτάκη γιά τίς δημοσκοπήσεις γιατί «μετροῦν κόμματα πού δέν ὑπάρχουν» – Στό στόχαστρό του καί ὁ Εὐ. Βενιζέλος γιά τήν «μή κυβερνήσιμη χώρα»

Ὁ πλησίον

Μανώλης Κοττάκης
Μέ Αφορμή τόν θάνατο τοῦ Διονύση Σαββόπουλου εἰσηγοῦμαι μιά ἄσκηση πρός ἐπίλυση μέ τήν βοήθεια μιᾶς ἐκπληκτικῆς ἀνθρώπινης αἴσθησης πού δέν ἔχει ἡ ΑΙ: τῆς φαντασίας! Ἄν θέλαμε νά περιγράψουμε τήν μουσική ὅλων τῶν μεγάλων συνθετῶν τῆς ἐποχῆς μας, ποιά ἀνθρώπινη χειρονομία θά ἐπιλέγαμε γιά νά τήν συμβολίσουμε; Ἐναλλακτικά, μέ ποιά εἰκόνα θά τήν ταυτίζαμε; Γιά ὅσο σκέπτεστε τίς ἀπαντήσεις σας, εἰσφέρω ὡς τροφή γιά σκέψη τίς δικές μου. Θά ταύτιζα τόν Μίκη μέ μιά ὑψωμένη γροθιά. Αὐτός ἦταν ὁ Θεοδωράκης, αὐτή καί ἡ Μεταπολίτευση. Ἀνεκπλήρωτοι πόθοι. Τόν Μάνο μέ μιά μεγάλη ἀγκαλιά. Τῆς συμφιλιώσεως, τῆς ἀνοχῆς καί τῆς πολιτικῆς συμπεριλήψεως. Τόν Μαρκόπουλο μέ τίς ρίζες. Ἦταν ὁ σκαπανεύς τους. Τόν Ξαρχάκο μέ τό σῆμα τῆς νίκης ἀπέναντι στό ἄδικο. Καί τόν Νιόνιο μέ ἕναν κύκλο. Τόν κύκλο τοῦ «ὅλοι μαζί». Πῶς ἀγκαλιάζονται καί χορεύουν οἱ παῖκτες τῆς Ἐθνικῆς μπάσκετ μετά ἀπό κάθε νίκη; Αὐτό. Αὐτός ἦταν ὁ Σαββόπουλος. Ἡ ἑλληνική χαρά κλεισμένη σέ κύκλο. Ὅλους ὅμως τούς μεγάλους μας τούς ἑνώνει μιά λεπτή νοητή γραμμή, ἡ ὁποία λείπει σήμερα κατά βάση ἀπό τόν δημόσιο βίο. Ἡ γραμμή τῆς Ἑλληνικότητας. Πολλούς ἐξ αὐτῶν τούς ἑνώνει καί τό πνεῦμα τῆς Ὀρθοδοξίας πού ἐπηρέασε τό ἔργο τους. Ὁ ἀριστερός Θεοδωράκης ἐκτόξευσε τό […]

Ἡ Ντόρα προτείνει τήν ἐπαναφορά τοῦ Συμβουλίου Δημοκρατίας!

Εφημερίς Εστία
Σέ μιάν ἀπροσδόκητη ἐξέλιξη, ἡ κ. Ντόρα Μπακογιάννη πρότεινε νά καθήσουν στό ἴδιο τραπέζι οἱ πρώην Πρωθυπουργοί, Κώστας Καραμανλῆς, Γιῶργος Παπανδρέου, Ἀλέξης Τσίπρας καί Ἀντώνης Σαμαρᾶς, καθώς καί ὁ Εὐάγγελος Βενιζέλος, προκειμένου νά ὑπάρξει ἐθνική συνεννόησις γιά τά ζητήματα πού ἀφοροῦν στήν ἐξωτερική πολιτικῆς τῆς χώρας σέ σχέση μέ τήν Τουρκία. Καί τοῦτο ἐνῶ κατ’ ἐπανάληψιν ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ἔχει δηλώσει ὅτι ὁ ἴδιος ἔχει τήν ἀποκλειστική εὐθύνη τῆς διακυβερνήσεως καί τῆς χαράξεως τῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς. Ἡ πρότασις αὐτή τῆς κ. Μπακογιάννη συνιστᾶ ἐπαναφορά, ἔστω καί ἄτυπη, τοῦ Συμβουλίου τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο προεβλέπετο ἀπό τό Σύνταγμα τοῦ 1975 καί κατηργήθη μέ τήν συνταγματική ἀναθεώρηση τοῦ 1986, κατά τήν ὁποία ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας κατέστη ἀποκλειστικῶς τελετουργικός, μέ τό σύνολον τῶν ἁρμοδιοτήτων νά περιέρχονται στόν Πρωθυπουργό. Στό Συμβούλιο τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο συγκαλοῦσε ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας, μετεῖχαν, πέραν τοῦ ἐν ἐνεργείᾳ Πρωθυπουργοῦ, οἱ διατελέσαντες Πρωθυπουργοί, καθώς καί οἱ διατελέσαντες Πρόεδροι τῆς Δημοκρατίας. Τό Συμβούλιο αὐτό ἐλάχιστες φορές εἶχε συγκληθεῖ καί προεβλέπετο νά λειτουργεῖ συμβουλευτικῶς γιά πράξεις ρυθμίσεως τοῦ πολιτεύματος, μέ πρώτη προτεραιότητα τήν σύγκλιση τῶν ἀπόψεων ὅλων τῶν συμμετεχόντων. Τό πνεῦμα τῆς προτάσεως τώρα εἶναι πολύ διαφορετικό καί φαίνεται ὅτι στήν βάση της ὑπάρχει ὁ φόβος γιά τήν […]

Ἆσμα ἡρωικό καί πένθιμο γιά τόν Διονύσιο μελωδό

Δημήτρης Καπράνος
Ἦταν ἕνα «μουσικό πρωινό» τοῦ Νίκου Μαστοράκη, νομίζω τό ’65.

Σάββατον 23 Ὀκτωβρίου 1965

Πρό 60 ἐτῶν
Ο ΚΟΣΜΟΣ H ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΕΟΤ