Δέν ὑπάρχει –κατά γενικήν ὁμολογίαν– πιό ζεστός μῆνας ἀπό τόν Ἰούλιο.
Ἄκουγα τόν πατέρα μου νά τό λέει στήν ὁμήγυρι, πού μαζευόταν κάθε τόσο, τά καλοκαίρια, στήν αὐλή τοῦ σχολείου τῆς μητέρας μας, «γιά ἕνα κρασάκι στήν δροσιά», δηλαδή κάποιες «νταμιζάνες» κρασί πού εἴχαμε γεμίσει στόν «καρβουνιάρη» τῆς γειτονιᾶς μας, ὁ ὁποῖος (ὅπως κάθε σωστός καρβουνιάρης) εἶχε καί πέντε-ἕξι βαρέλια μέ κρασί στό μαγαζί του…
Καί ὅταν ἐρχόταν ὁ Δεκαπενταύγουστος, πού ἔπαιρνε ὁ πατέρας τήν ἄδειά του (δύο ἑβδομάδες) ἀπό τόν «Οἶκο τοῦ Ναύτου», ξεκινούσαμε γιά τήν περιήγηση στόν Μωριᾶ, μέ στάσεις στό Χιλιομόδι Κορινθίας, ὅπου ὁ πατέρας εἶχε φίλους, ἔπειτα στό Ἄργος, ὅπου μεγάλωσε ὁ πατέρας, ἔπειτα στό Ναύπλιο, ὅπου καί περνούσαμε ἕνα διήμερο, φιλοξενούμενοι τοῦ συμβολαιογράφου Βασίλη Περράκη, συστρατιώτου τοῦ μπαμπᾶ καί τῆς συζύγου του Ἀγλαΐας, γιά νά καταλήξουμε στό Τολό, ὅπου κάθε καλοκαίρι ὁ κουμπάρος μας Γρηγόρης Μπαρουτσάκης εἶχε φροντίσει νά μᾶς ἐξασφαλίσει ἕνα κατάλυμα «μέσα στήν θάλασσα»…
Βεβαίως, τόν Δεκαπενταύγουστο ἄρχιζαν καί τά μελτέμια καί ἡ θάλασσα δέν ἦταν τόσο ἤρεμη ὅσο τόν Ἰούλιο. Ὁ Δεκαπενταύγουστος, ὅμως, παρέμενε τό ὁρόσημο γιά τήν ἔναρξη τῶν διακοπῶν μας.
Μέ τά χρόνια, ἀντιλήφθηκα ὅτι οἱ «παλαιότεροι» εἶχαν συνδέσει τήν μεγάλη ἑορτή τῆς Παναγίας μέ «κάτι καλό πού θά τούς συμβεῖ.»
Καί, γιά νά μήν περιμένουν νά τούς τό κάνει ἡ Θεία Χάρις, τό ἔκαναν μόνοι τους στόν ἑαυτό τους! Πήγαιναν διακοπές!
Ἐπίσης, τούς ἄρεσε νά συνδυάζουν τό τέλος τοῦ θέρους καί τῶν σχολικῶν διακοπῶν, μέ τήν ἔναρξη τῶν μαθημάτων!
«Ἐπιστρέφουμε ἀπό διακοπές καί τά παιδιά πηγαίνουν σχολεῖο» ἦταν τό σύνηθες μόττο. Πράγματα, νοικοκυρεμένα καί ἀμετακίνητα!
Ἐγώ, ὅμως, πνεῦμα ἀντιλογίας καί ἀμφισβητίας ἀπό μικρός, ὑπέβαλλα, κάθε καλοκαίρι, τό καίριο ἐρώτημα: «Γιατί ὁ μπαμπᾶς δέν παίρνει ἄδεια τόν Ἰούλιο πού κάνει περισσότερη ζέστη»; Ἡ ἀπάντηση πού εἰσέπραττα ἀπό τήν μαμά (ἡ ὁποία εὐφυῶς ἄφηνε νά φανεῖ ὅτι «κουμάντο κάνει ὁ ἄνδρας» ἀλλά στήν οὐσία ἐκείνη διαφέντευε τά πάντα) ἦταν αὐστηρή καί ἀπόλυτη: «Τότε παίρνουν ὅλοι τήν ἄδειά τους!» Καί, πράγματι, ἔτσι ἦταν. Γέμιζε τό Τολό κόσμο, τότε, ἀρχές ’60, γιά δεκαπέντε ἡμέρες.
Βεβαίως τότε ὑπῆρχε μιά ἐλεύθερη, ὑπέροχη παραλία, μέ ἕνα μόνο ξενοδοχεῖο, τοῦ «Σόλωνα», μιά ταβέρνα, στήν μύτη τοῦ κολπίσκου, τοῦ «Σπιθούρη», τό μπακάλικο τοῦ Μπικάκη καί τό γήπεδο τοῦ «Ἐθνικοῦ Τολοῦ». Ἕνας ἀπό τούς λόγους γιά τούς ὁποίους ἀγάπησα τό Τολό, ἦταν καί τό ὅτι ἡ ὁμάδα του ἔφερε τό ἔνδοξο ὄνομα τῆς δικῆς μας ὁμάδας, τοῦ Ἐθνικοῦ Πειραιῶς!
Ὅταν, στήν «Βραδυνή» τοῦ Τζώρτζη Ἀθανασιάδη ἦλθε ἡ ὥρα νά ζητήσω τήν πρώτη μου «κανονική» ἄδεια, ὁ ἀρχισυντάκτης ἀπόρησε. «Ἄδεια τόν Σεπτέμβριο;».
Εἶχα ἀποφασίσει νά μήν πάρω ποτέ ἄδεια τόν Αὔγουστο! «Μάλιστα, τόν Σεπτέμβριο! Πού δέν ἔχει πολύ κόσμο, πού οἱ τιμές εἶναι παντοῦ χαμηλότερες, παιδί δέν ἔχουμε ἀκόμη ἀλλά καί ὅταν θά κάνουμε, μέχρι νά πάει στό σχολεῖο, θά παίρνουμε ἄδεια Σεπτέμβριο!» τοῦ ἀπάντησα, σχεδόν ἐπιθετικά. Ἔκτοτε, δέν ζήτησα ποτέ ἄδεια τόν Αὔγουστο! Τόν περνούσαμε στόν Πειραιᾶ μας, πού ἦταν ἄδειος καί ὄμορφος…
