ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ 1876
Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025

«Ἔρημος χώρα» ἡ Μακεδονία μας

ΤΡΙΑ σχεδόν χρόνια μετά τήν ὑπογραφή τῆς Συμφωνίας τῶν Πρεσπῶν πρέπει νά…

… ἔχουμε τό θάρρος νά ποῦμε ὅτι ἡ ἑλληνική ἐξωτερική πολιτική ἀπηλλάγη μετά τήν ἐκχώρηση τοῦ ὀνόματος τῆς Μακεδονίας μας ἀπό τήν ὑποχρέωσή της νά καταναλώνει διπλωματικό κεφάλαιο καί νά δίδει μάχες ταυτόχρονα σέ δύο μέτωπα. Καί στά Ἀνατολικά (ἑλληνοτουρκικά-Κυπριακό) καί στά Βαλκανικά (Σκοπιανό). Αὐτήν τήν στιγμή ἀφιερώνουμε ὅλη μας τήν ἐνέργεια στό μέτωπο τοῦ Ἐρντογάν. Τρία χρόνια μετά ὀφείλουμε ἐπίσης νά ἀναγνωρίσουμε ὅτι σαφῶς καί προτιμοῦμε νά ἔχουμε στά βόρεια σύνορά μας αὐτό τό «κράτος-μαξιλάρι». Εἶναι προτιμητέο ἀπό μία Μεγάλη Ἀλβανία ἤ ἀπό μία Μεγάλη Βουλγαρία. Καί οἱ δύο ἔχουν ἐκδηλώσει ἀντίστοιχες ἐπιθετικές βλέψεις καί ἐπιθυμίες στήν περιοχή. Ὡστόσο, ὁ πολιτικός χρόνος καί τά ἐνδεχόμενη κέρδη πού ἀποκομίζει κανείς κατά τήν διάρκεια αὐτοῦ εἶναι μέγεθος ριζικά διαφορετικό ἀπό τόν ἱστορικό χρόνο. Ὁ ἱστορικός χρόνος ἄν καί διαφέρει σέ ταχύτητα ἀπό τόν πολιτικό –εἶναι πιό ἀργός– δέν «δουλεύει» γιά ἐμᾶς. Διότι τό μέγα πρόβλημα τῆς περιοχῆς, ὅπως εἶχε προειδοποιήσει ὁ μεγάλος Μακεδόνας Κωνσταντῖνος Καραμανλῆς, δέν εἶναι ἡ ἀντιδικία γιά τό ὄνομα ἁπλῶς ἀλλά «ποιός συνδυασμός δυνάμεων θά προκύψει στό μέλλον στήν περιοχή». Αὐτό δέν μπορεῖ νά τό διαβάσει κανείς σήμερα. Οὔτε κἄν οἱ Ἀμερικανοί πού ἔχουν τό πάνω χέρι στά Βαλκάνια καί εἶναι οἱ μεγάλοι κερδισμένοι ἀπό τήν ὑπογραφή τῆς συμφωνίας τῶν Πρεσπῶν καθώς ὁμογενοποίησαν στρατιωτικά καί ἐνεργειακά τά Βαλκάνια ἔναντι τῶν Ρώσσων.

Τρέχει ἄραγε ὁ ἱστορικός χρόνος ὑπέρ ἡμῶν; Εἰδικῶς ὅταν ἡ Δυτική Μακεδονία μετά τήν βιαστική ἀπολιγνιτοποίηση ρημάζει ἀπό τήν ἀνεργία καί λόγω τοῦ δημογραφικοῦ «ἀδειάζει», μοιάζει μέ ἔρημο χώρα; Ἀμφιβάλλουμε. Ἄν βάλουμε κάτω τήν συμφωνία καί ἐξετάσουμε τούς ὑποτιθέμενους αὐτοματισμούς πού ὑποτίθεται ὅτι περιεῖχε ὁ μηχανισμός της ὡς μέσον ἐξαναγκασμοῦ ἐφαρμογῆς της ἀπό τούς γείτονες, θά διαπιστώσουμε μέ ἀπογοήτευση τά ἑξῆς ἁπλά: Στά κεφάλαια πού μᾶς ἀφορᾶ ἔχει ἤδη ἀτονίσει καί μερικές φορές παραβιάζεται κιόλας. Χωρίς νά διαμαρτυρόμαστε μή τυχόν καί θεωροῦμε ὑπεύθυνοι πώς χαλᾶμε τήν καλή ἀτμόσφαιρα τῆς συμμαχίας. Τά σχολικά τους βιβλία παραμένουν ἀλυτρωτικά. Ἡ ΝΔ δυστυχῶς ἔκανε ἕνα σοβαρό λάθος. Ἀπομάκρυνε τήν ὁμάδα πανεπιστημιακῶν πού εἶχε ὁριστεῖ ἀρχικῶς νά τά διορθώσει καί γνώριζε ἄριστα τήν γλῶσσα τῶν Σκοπίων καί τήν ἀντικατέστησε μέ πρόσωπα καταξιωμένα μέν ἀλλά μέ γνώση τῆς σερβικῆς δέ. Ἡ ἀπομάκρυνση τοῦ πανεπιστημιακοῦ Σπυρίδωνα Σφέτα ἦταν ἔγκλημα. Τά βιβλία ἀκόμη… ἀναθεωροῦνται. Καί ἐξαγγελία διόρθωσής τους νά γίνει σέ ἀνώτατο ἐπίπεδο, θά παραμείνω σκεπτικός.

Τρία χρόνια μετά ὁ Πρόεδρος τῶν Σκοπίων Πενταρόφκσι σέ ἐπίσημες δηλώσεις του, μετά τήν ὑπογραφή τῆς Συμφωνίας, ἔθεσε ζήτημα δικαιωμάτων Μακεδονικῆς Μειονότητας στήν Ἑλλάδα καί ὑπαινίχθηκε ὅτι ἡ χώρα του θά βοηθήσει ὅλους ὅσοι ἤθελαν νά προσφύγουν κατά τῆς Ἑλλάδος στό Διεθνές Δικαστήριο Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων. Οἱ δηλώσεις τοῦ Σκοπιανοῦ Προέδρου συνιστοῦν τόν ὁρισμό τῆς παραβίασης τῆς Συμφωνίας τῶν Πρεσπῶν καθώς ἀνεμίχθη ἀπαραδέκτως παρά τά ὁριζόμενα σέ αὐτήν στά ἐσωτερικά μας, ἀλλά ἡ Πολιτεία σιώπησε. Δέν ἔκανε οὔτε διάβημα στούς γείτονες. Στό ἴδιο ἀτόπημα «ὑπέπεσε» χθές καί ὁ Πρόεδρος Ζάεφ ὁ ὁποῖος προανήγγειλε μέσω τῆς ἐφημερίδας «Αὐγή» ὅτι σύντομα ἡ Ἑλλάς θά κυρώσει τά μνημόνια ἀμυντικῆς συνεργασίας «Ἑλλάδος – Βόρειας Μακεδονίας». Ἀπό ποῦ καί ἕως ποῦ ἄραγε ὑποκαθιστᾶ ξένος ἡγέτης καί μάλιστα ὁ Ζάεφ τό Ἑλληνικό Κοινοβούλιο; Καί μόνον αὐτή ἡ ἀπρέπεια δικαιώνει δυστυχῶς τήν ἄρνησή μου νά συντονίσω τήν συνέντευξη τοῦ Σκοπιανοῦ Προέδρου στό πλαίσιο τοῦ «Οἰκονομικοῦ Φόρουμ τῶν Δελφῶν», ὅπως εἶχε τήν καλοσύνη νά μοῦ προτείνει ὁ Πρόεδρός του, Συμεών Τσομῶκος. Δέν θά περνούσαμε καθόλου καλά μαζί!

Τρία χρόνια μετά τήν ὑπογραφή τῆς Συμφωνίας τῶν Πρεσπῶν ἐπίσης οἱ γείτονες ἐμμένουν νά χρησιμοποιοῦν στό ἐσωτερικό τους τό ὄνομα «Δημοκρατία τῆς Μακεδονίας», ἐνῶ ἀντίστοιχες πονηριές ἐπιχειροῦν νά κάνουν στό ἐξωτερικό. Τρία χρόνια μετά ἐπίσης διάφορες ΜΚΟ τούς κτυποῦν τακτικῶς τήν πόρτα τῆς ἑλληνικῆς δικαιοοσύνης καί μέ «προσχηματικά» καταστατικά ἵδρυσης σωματείων πασχίζουν νά ἱδρύσουν σωματεῖα διάδοσης τῆς «μακεδονικῆς γλώσσας». Τρία χρόνια μετά, τέλος, τό ζήτημα μέ τά ἐμπορικά σήματα τῶν ἐπιχειρήσεών μας, παραμένει ἄλυτο.

Ὅσον ἀφορᾶ δέ τό περίφημο ζήτημα τῆς κύρωσης τῶν μνημονίων ἀμυντικῆς συνεργασίας, τά ὁποῖα καλοῦνται νά κυρώσουν οἱ Βουλευτές τῆς ΝΔ μέ τήν ἀπειλή τῆς διαγραφῆς τους καί τοῦ ἀποκλεισμοῦ τους ἀπό τά ψηφοδέλτια τοῦ κόμματος στίς ἐθνικές ἐκλογές, δύο εἶναι οἱ βασικές παρατηρήσεις. Ἡ πρώτη στρατιωτική. Μέχρι ποίου βάθους μπορεῖ νά φθάσει ἡ ἀμυντική συνεργασία; Δεδομένου ὅτι οἱ Τοῦρκοι εἶχαν διεισδύσει στόν στρατό τῆς γείτονος καί καθόλου ἀπίθανο νά διατηροῦν τά ἐρείσματά τους, ἐκεῖ μέχρι καί σήμερα –ὁ Πρόεδρος τῆς Βουλῆς τῶν Σκοπίων ἐπισκέφθηκε τήν Ἄγκυρα προσφάτως– ποιά μυστικά μποροῦμε νά μοιραστοῦμε μαζί τους στό πλαίσιο αὐτῆς τῆς ἀμυντικῆς συνεργασίας; Ἔχουμε μυστικά νά μοιραστοῦμε; Εἰδικῶς ἄν ὁ Στρατός μας λόγω τῆς φιλοτουρκικῆς στροφῆς τῆς Ἀλβανίας ἀναδιαταχθεῖ πάλι καί πρός βορρᾶν; Εἴμαστε βέβαιοι ὅτι ὁ στρατός τους ἔχει στεγανά ἤ μήπως εἶναι ἕνα βαλκανικό σουρωτήρι; Καί ἄς ὑποθέσουμε χάριν τῆς οἰκονομίας τῆς συζήτησης πώς… ὅλα καλά. Κανένα πρόβλημα. Ἐμπιστοσύνη! Πῶς καλεῖται τό Ἑλληνικό Κοινοβούλιο νά κυρώσει ἑκόν ἄκον μία τέτοια συμφωνία ὅταν οἱ γείτονες ἀμελοῦν συστηματικά νά ἐφαρμόσουν τίς ὑποχρεώσεις τους ἔναντι ἡμῶν ὅπως αὐτές ἀπορρέουν ἀπό τήν Συμφωνία; Μέ ποιά ἀνταλλάγματα πρός τίς ΗΠΑ στίς ὁποῖες γίνεται κατ’ οὐσίαν τό χατήρι;

Γιά τήν ἱστορία, θά ἤθελα νά θυμίσω –εἶμαι βέβαιος πώς τό θυμᾶται καί ὁ ἴδιος– ὅτι σχετικά μέ τό θέμα ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης ὡς Πρόεδρος τῆς ΝΔ και ἀρχηγός τῆς ἀξιωματικῆς Ἀντιπολίτευσης δήλωσε κατά καιρούς τά ἑξῆς:

«Ἡ Ἑλλάδα μπορεῖ ἀνά πᾶσα στιγμή νά βάλει βέτο στήν διαδικασία τῶν Σκοπίων στήν ΕΕ, και αὐτό τό δικαίωμα τῆς πατρίδας ἀρνοῦμαι νά τό ἀπεμπολήσω.» ( 15/9/2018)

– «Θά ἀγωνιστῶ μέ ὅλες μου τίς δυνάμεις γιά νά ἀμβλύνω τίς ἀρνητικές συνέπειες πού εἶναι βέβαιον ὅτι θά προκύψουν ἀπό μία προβληματική συμφωνία.» (25-1-2019)

– «Βέτο στήν ἐνταξιακή πορεία τῶν Σκοπίων στήν ΕΕ ὅσο τά ἐθνικά συμφέροντα τῆς Ἑλλάδος δέν διασφαλίζονται καί ἄν δέν ἐπιλυθοῦν τά σχετικά μέ τά μακεδονικά προϊόντα προβλήματα.» ( 29-3-2019)

– «Θά εἴμαστε πολύ αὐστηροί ὡς πρός τήν ἐφαρμογή τῆς Συμφωνίας τῶν Πρεσπῶν πού τήν θεωροῦμε κακή.» (8/9/2019)

Ὡς ἀπάντηση σέ ὅλα αὐτά ἡ ἑλληνική ἐξωτερική πολιτική ἔλαβε μία δήλωση τοῦ Ζόραν Ζάεφ στίς 1/12/2020 ὅτι «θά ἐνταχθοῦμε στήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωση ὡς Μακεδόνες πού μιλοῦν Μακεδονικά.» Μέ συνέπεια τό ζήτημα τῆς γλώσσας καί τῆς ταυτότητας ὡς ἐμπόδιο γιά τίς ἐνταξιακές διαπραγματεύσεις Σκοπίων – ΕΕ νά τό θέτουν πλέον οἱ Βούλγαροι ἐγείροντας μάλιστα καί βέτο! Δέ χρειάζεται κανείς νά ἐπεκταθεῖ πολύ. Ἡ ἐθνική ζημιά πού ἄρχισε ἐπί ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζεται. Οἱ ἐπικοινωνισμοί δύσκολα τήν ἀποκρύπτουν. Δυστυχῶς…

Απόψεις

Ὁ κύριος Πρωθυπουργός ἐνοχλεῖται ἀπό τίς ὑποδείξεις τοῦ Προέδρου

Εφημερίς Εστία
Αἰχμές πρός τόν ὑπουργό Ἐθνικῆς Ἀμύνης: «Καλό εἶναι νά μένει ἔξω ἀπό τίς πολιτικές συζητήσεις τό ὄνομά του» – Παράπονα Μητσοτάκη γιά τίς δημοσκοπήσεις γιατί «μετροῦν κόμματα πού δέν ὑπάρχουν» – Στό στόχαστρό του καί ὁ Εὐ. Βενιζέλος γιά τήν «μή κυβερνήσιμη χώρα»

Ὁ πλησίον

Μανώλης Κοττάκης
Μέ Αφορμή τόν θάνατο τοῦ Διονύση Σαββόπουλου εἰσηγοῦμαι μιά ἄσκηση πρός ἐπίλυση μέ τήν βοήθεια μιᾶς ἐκπληκτικῆς ἀνθρώπινης αἴσθησης πού δέν ἔχει ἡ ΑΙ: τῆς φαντασίας! Ἄν θέλαμε νά περιγράψουμε τήν μουσική ὅλων τῶν μεγάλων συνθετῶν τῆς ἐποχῆς μας, ποιά ἀνθρώπινη χειρονομία θά ἐπιλέγαμε γιά νά τήν συμβολίσουμε; Ἐναλλακτικά, μέ ποιά εἰκόνα θά τήν ταυτίζαμε; Γιά ὅσο σκέπτεστε τίς ἀπαντήσεις σας, εἰσφέρω ὡς τροφή γιά σκέψη τίς δικές μου. Θά ταύτιζα τόν Μίκη μέ μιά ὑψωμένη γροθιά. Αὐτός ἦταν ὁ Θεοδωράκης, αὐτή καί ἡ Μεταπολίτευση. Ἀνεκπλήρωτοι πόθοι. Τόν Μάνο μέ μιά μεγάλη ἀγκαλιά. Τῆς συμφιλιώσεως, τῆς ἀνοχῆς καί τῆς πολιτικῆς συμπεριλήψεως. Τόν Μαρκόπουλο μέ τίς ρίζες. Ἦταν ὁ σκαπανεύς τους. Τόν Ξαρχάκο μέ τό σῆμα τῆς νίκης ἀπέναντι στό ἄδικο. Καί τόν Νιόνιο μέ ἕναν κύκλο. Τόν κύκλο τοῦ «ὅλοι μαζί». Πῶς ἀγκαλιάζονται καί χορεύουν οἱ παῖκτες τῆς Ἐθνικῆς μπάσκετ μετά ἀπό κάθε νίκη; Αὐτό. Αὐτός ἦταν ὁ Σαββόπουλος. Ἡ ἑλληνική χαρά κλεισμένη σέ κύκλο. Ὅλους ὅμως τούς μεγάλους μας τούς ἑνώνει μιά λεπτή νοητή γραμμή, ἡ ὁποία λείπει σήμερα κατά βάση ἀπό τόν δημόσιο βίο. Ἡ γραμμή τῆς Ἑλληνικότητας. Πολλούς ἐξ αὐτῶν τούς ἑνώνει καί τό πνεῦμα τῆς Ὀρθοδοξίας πού ἐπηρέασε τό ἔργο τους. Ὁ ἀριστερός Θεοδωράκης ἐκτόξευσε τό […]

Ἡ Ντόρα προτείνει τήν ἐπαναφορά τοῦ Συμβουλίου Δημοκρατίας!

Εφημερίς Εστία
Σέ μιάν ἀπροσδόκητη ἐξέλιξη, ἡ κ. Ντόρα Μπακογιάννη πρότεινε νά καθήσουν στό ἴδιο τραπέζι οἱ πρώην Πρωθυπουργοί, Κώστας Καραμανλῆς, Γιῶργος Παπανδρέου, Ἀλέξης Τσίπρας καί Ἀντώνης Σαμαρᾶς, καθώς καί ὁ Εὐάγγελος Βενιζέλος, προκειμένου νά ὑπάρξει ἐθνική συνεννόησις γιά τά ζητήματα πού ἀφοροῦν στήν ἐξωτερική πολιτικῆς τῆς χώρας σέ σχέση μέ τήν Τουρκία. Καί τοῦτο ἐνῶ κατ’ ἐπανάληψιν ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ἔχει δηλώσει ὅτι ὁ ἴδιος ἔχει τήν ἀποκλειστική εὐθύνη τῆς διακυβερνήσεως καί τῆς χαράξεως τῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς. Ἡ πρότασις αὐτή τῆς κ. Μπακογιάννη συνιστᾶ ἐπαναφορά, ἔστω καί ἄτυπη, τοῦ Συμβουλίου τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο προεβλέπετο ἀπό τό Σύνταγμα τοῦ 1975 καί κατηργήθη μέ τήν συνταγματική ἀναθεώρηση τοῦ 1986, κατά τήν ὁποία ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας κατέστη ἀποκλειστικῶς τελετουργικός, μέ τό σύνολον τῶν ἁρμοδιοτήτων νά περιέρχονται στόν Πρωθυπουργό. Στό Συμβούλιο τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο συγκαλοῦσε ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας, μετεῖχαν, πέραν τοῦ ἐν ἐνεργείᾳ Πρωθυπουργοῦ, οἱ διατελέσαντες Πρωθυπουργοί, καθώς καί οἱ διατελέσαντες Πρόεδροι τῆς Δημοκρατίας. Τό Συμβούλιο αὐτό ἐλάχιστες φορές εἶχε συγκληθεῖ καί προεβλέπετο νά λειτουργεῖ συμβουλευτικῶς γιά πράξεις ρυθμίσεως τοῦ πολιτεύματος, μέ πρώτη προτεραιότητα τήν σύγκλιση τῶν ἀπόψεων ὅλων τῶν συμμετεχόντων. Τό πνεῦμα τῆς προτάσεως τώρα εἶναι πολύ διαφορετικό καί φαίνεται ὅτι στήν βάση της ὑπάρχει ὁ φόβος γιά τήν […]

Ἆσμα ἡρωικό καί πένθιμο γιά τόν Διονύσιο μελωδό

Δημήτρης Καπράνος
Ἦταν ἕνα «μουσικό πρωινό» τοῦ Νίκου Μαστοράκη, νομίζω τό ’65.

Σάββατον 23 Ὀκτωβρίου 1965

Πρό 60 ἐτῶν
Ο ΚΟΣΜΟΣ H ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΕΟΤ