ΣΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗ πλειονότητα τῆς κοινῆς γνώμης ἐπικρατεῖ σήμερα ἡ ἐντύπωση…
… ὅτι ἡ ἑπόμενη μέρα γιά τό μέλλον τοῦ ΣΥΡΙΖΑ περνᾶ μέσα ἀπό τήν ἔκβαση τῆς ἀντιπαράθεσης Τσίπρα – Τσακαλώτου. Ἄν δέν γνωρίζεις τήν ψυχή, τήν γεωγραφία ἑνός κόμματος, εἶναι λογικό νά τό πιστεύεις αὐτό. Ὁ τέως ὑπουργός Οἰκονομικῶν ἔχει ἐπιδείξει ρεσιτάλ συστημικότητας τό ὁποῖο ὑποτίθεται ἀλλοιώνει τό προοδευτικό προφίλ τοῦ κόμματος. Γιά νά εἶμαι εἰλικρινής τό αὐτό πίστευα καί ἐγώ μέχρι πρόσφατα ὅταν κορυφαῖος παράγων μοῦ ἐπέστησε τήν προσοχή:
«Ὁ Τσίπρας ἔχει ὑποχρέωση στόν Εὐκλείδη. Τοῦ ἔβαλε πλάτη στά χρόνια τῶν μνημονίων, πῆρε κόστος καί ἀπέδειξε ὅτι εἶναι σοβαρός παίκτης» μοῦ παρατήρησε. Τότε; Ποιός εἶναι τό πρόβλημα τότε; Διερωτήθηκα. Τό ρεπορτάζ σέ συνδυασμό μέ τήν παρατήρηση, νομίζω, ὁδηγεῖ σέ μερικά πρῶτα συμπεράσματα. Ὁ ΣΥΡΙΖΑ ἔλαβε ποσοστό 32% στίς ἐκλογές τοῦ Ἰουλίου, τό μεγαλύτερο μέρος τοῦ ὁποίου εἶναι προσωπικές ψῆφοι πρός τόν Τσίπρα. Ἀνορθολογική ἡ ἑλληνική κοινωνία, τῆς ἀρέσει τό παραμύθι καί οἱ λαοπλάνοι, ἀλλά αὐτή εἶναι, τί νά κάνουμε.
Μετά τίς ἐκλογές ὅμως ἡ ἐνδιάμεση γενιά τοῦ ΣΥΡΙΖΑ συμπεριφέρεται λές καί δέν ἔλαβε ποτέ αὐτό τό ποσοστό τό κόμμα της. Ὡς ἐνδιάμεση γενιά ὁρίζω πρόσωπα ὄχι κατ’ ἀνάγκην μέ τήν ἴδια ἄποψη γιά τά πράγματα ἀλλά μέ τήν ἴδια «ἱστορική προέλευση». Ἡλικιακά μεταξύ 55-65. Ἡ γενιά τῆς ἀριστερῆς ἀμηχανίας μεταξύ 1981 καί 2005 εἶναι ἡ ἐνδιάμεση γενιά πού βασικῶς ἀνδρώθηκε στά ἀμφιθέατρα τῆς μεταπολίτευσης.
Ὁ Πάνος Σκουρλέτης, ὁ Νῖκος Φίλης, ὁ Παῦλος Πολάκης εἶναι χαρακτηριστικοί ἐκπρόσωποι αὐτῆς τῆς γενιᾶς. «Τῆς γενιᾶς τῶν ἀπωθημένων» κατά τήν ἔκφραση παλαιοῦ ἀποστασιοποιημένου κομματικοῦ παράγοντα τῆς Ἀριστερᾶς. Εἶναι ἡ ἐνδιάμεση γενιά μεταξύ τῆς γενιᾶς πού ἔχει σημαιοφόρο τόν Νῖκο Βούτση, ἡ ὁποία μέ τήν ἀντιδικτατορική δράση ἔχει νά ἐπιδείξει δάφνες, καί τῆς γενιᾶς τοῦ Ἀλέξη Τσίπρα πού ἐκτίναξε τήν Ἀριστερά σέ ποσοστά πού δέν εἶχε δεῖ ποτέ στό ὄνειρό της. Ἡ μόνη Ἀριστερά πού κέρδισε ἐκλογές στήν Εὐρώπη εἶναι ἡ Ἀριστερά τοῦ ΣΥΡΙΖΑ.
Τό πρόβλημα τῆς ἐνδιάμεσης γενιᾶς δέν εἶναι ἡ φοβική ἄποψή της γιά τήν διεύρυνση. Αὐτή εἶναι λογική, ὑπό τήν ἔννοια πώς κάθε διεύρυνση σέ ἕνα κόμμα ἀκυρώνει τήν βαρύτητα πού ἔχει διαχρονικά κάθε συνιστῶσα σέ ἕνα κόμμα γιά ὅποιον λόγο καί νά γίνεται, ἐξ οὗ καί οἱ ἀντιδράσεις. (Ὁ Κυριάκος κάνει συνεχῶς ἀνοίγματα στόν Ἐλευθέριο Βενιζέλο καί στό κέντρο λησμονῶντας τόν Κωνσταντῖνο Καραμανλῆ, γιατί ὅπως μοῦ λένε δέν μπορεῖ νά ξεχάσει πῶς συμπεριφέρθηκε ὁ Ἐθνάρχης στόν πατέρα του τό 1974 ἀποκλείοντάς τον ἀπό τά ψηφοδέλτια τῆς ΝΔ. Στήν πραγματικότητα ἐπιδιώκει τήν συρρίκνωση τοῦ Καραμανλισμοῦ μέσα στόν χρόνο καί γιά οἰκογενειακούς λόγους, προκαλῶντας τίς ἀντιδράσεις πού ξέρετε.)
Τό πρόβλημα, λοιπόν, στόν ΣΥΡΙΖΑ –ἐπανέρχομαι– δέν εἶναι ἡ διεύρυνση, ἀλλά οἱ ἀντιλήψεις πού ἔχει ἡ ἐνδιάμεση γενιά γιά κορυφαῖα ζητήματα πού ἀπασχολοῦν τήν ἑλληνική κοινωνία, μέρος τῆς ὁποίας ψηφίζει ΣΥΡΙΖΑ μέ ἑδραιωμένη τήν ἀπόφαση, ὅτι δέν θά γίνει ποτέ μέλος του.
Οἱ ἀπόψεις συγκεκριμένων προσώπων γιά τόν νόμο καί τήν τάξη, γιά τούς μετανάστες, γιά τά Κολλέγια, γιά τήν Χρυσή Αὐγή, γιά τήν τρομοκρατία, τήν δικαιοσύνη, γιά τήν ἐλεύθερη ἔκφραση, γιά τό ρόλο τοῦ θρησκευτικοῦ φαινομένου στήν ζωή μας, γιά τήν Ἐκκλησία, γιά τίς καταλήψεις, γιά τούς θεσμούς καί τήν δικαιοσύνην εἶναι ἐντελῶς ξένες πρός τήν μεγάλη ἑλληνική κοινωνία. Καί ὡς ἐκ τούτου τά στελέχη αὐτά λειτουργοῦν ὡς «μπράβοι στήν πόρτα» τοῦ κόμματος γιά νά ἐμποδίσουν τήν μολυσματική διεύρυνσή του σέ ψηφοφόρους, ὄχι σέ κομματικά μέλη.
Γιά ὅλους ἐμᾶς πού παρατηροῦμε ἐκ τοῦ μακρόθεν τήν ἀντιπαράθεση αὐτή, ἡ παρουσία τους στόν ΣΥΡΙΖΑ εἶναι εὐλογία. Ὠφελεῖ τόν φιλελεύθερο χῶρο. Διώχνουν κόσμο, καί εὖγε τους. Δέν εἶμαι ὅμως καθόλου σίγουρος ὅτι ἔτσι νιώθει καί ὁ ἀρχηγός τῆς ἀξιωματικῆς Ἀντιπολίτευσης, ἡ τελευταία παρουσία τοῦ ὁποίου στήν τηλεόραση, στήν προσωποκεντρική συνέντευξη στόν Νῖκο Χατζηνικολάου, ἦταν μία ἄσκηση στό κέντρο. Ἄν τήν στιγμή πού ὁ Τσίπρας δίδει ἔμφαση στήν ἀξία τῆς οἰκογένειας μέ φωτογραφίες ἀπό τό προσωπικό του ἄλμπουμ, μιλᾶ γιά τίς ἔννοιες Ὀρθοδοξία, Ταυτότητα, Ἔθνος (ἔστω ὑποκριτικά) καί καλλιεργεῖ γενικότερα ἕνα ἤπιο προφίλ, κάποιοι στόν χῶρο του ξεσπαθώνουν ὑπέρ τῶν ΜΚΟ καί τῶν μεταναστῶν ἀλλά ἐναντίον τῶν Ἑλλήνων, ἐπιτίθενται στήν Ἐκκλησία ἐπειδή ἐπανέλαβε τήν παλαιά θεολογική της θέση γιά τίς ἀμβλώσεις, δοξάζουν τούς καταληψίες πού σβήνουν τά ἀποτυπώματά τους μέ χλωρίνη σέ δημόσια κτίρια, σιωποῦν γιά τόν «Ρουβίκωνα», φωνάζουν γιά τά πτυχία τῶν κολλεγίων καί ἀξιοποιοῦν δέκα ἀνώνυμους φασίστες στήν Μυτιλήνη γιά νά παίξουν στό παιχνίδι τῆς ἔντασης, τότε τό πρόβλημα στήν Ἀριστερά δέν εἶναι οὔτε τά νέα μέλη τοῦ isyriza, οὔτε τά βαμπίρ τοῦ πασοκισμοῦ (πού δέν εἶχε ἀνάγκη νά πάρει μαζί του ὁ Τσίπρας), οὔτε βεβαίως ὁ Τσακαλῶτος.
Τό πρόβλημα εἶναι τό κέντρο βάρους τοῦ κόμματός του καί ὁ τόνος πού ἐπικρατεῖ στήν Βουλή καί στήν κοινωνία. Καθόλου κεντρῶος. Στόν χῶρο τῆς Κεντροδεξιᾶς οἱ ἀρχηγοί ἔχουν μιά συγκεκριμένη κουλτούρα γιά νά ἀντιμετωπίζουν αὐτό πού οἱ ἴδιοι θεωροῦν ἀλλοίωση τῆς φυσιογνωμίας τοῦ κόμματος ἤ χειρότερα ἀμφισβήτηση τῆς ἐξουσίας τους. Χρήση ἔκαναν σχεδόν ὅλοι.
Ὁ Κώστας Καραμανλῆς μέ εἰσήγηση καί Ἀχιλλέα διέγραψε τό 1997 ἑπτά κορυφαῖα στελέχη τοῦ κόμματος πού ἤθελαν νά γίνει ἡ Κεντροδεξιά παράταξη πολιτική οὐρά τοῦ ἐκσυγχρονισμοῦ.
Ὁ Ἀντώνης Σαμαρᾶς ἔκανε χρήση περισσότερο κατά τήν διακυβέρνηση, ὁ Βύρων Πολύδωρας διεγράφη δυστυχῶς ἐπειδή κατεψήφισε τόν νόμο κατά τῆς φορολογίας στήν ἰδιοκτησία (ΕΝΦΙΑ).
Ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης ἔχει κάνει μέχρι στιγμῆς χρήση τοῦ μέτρου τῆς διαγραφῆς σέ μεσαῖα στελέχη ἤ στελέχη χωρίς βαρύτητα στό κόμμα (Ζαγοράκης). Καί οἱ τρεῖς ἔτσι ὅμως ἔγιναν ἀρχηγοί. Ἐπιβαλλόμενοι. Ἀδικῶντας καί ἀνθρώπους ἴσως.
Ὁ Τσίπρας εἶναι σήμερα σέ ἕνα κομβικό σημεῖο. Γιά νά ἐπιβληθεῖ στό κόμμα καί νά κερδίσει τήν συμπάθεια τῆς μεγάλης κοινωνίας, γιά νά τραβήξει ξανά τήν προσοχή της, πρέπει νά πάρει κεφάλια καί νά χυθεῖ αἷμα, ἀπό τήν μία. Ὄχι γιά νά κάνει ἀνθρωποθυσίες μέ στελέχη πού ἔχουν ταυτίσει τήν ζωή τους μέ τήν Ἀριστερά. Ἀλλά γιά νά δείξει στούς πολλούς ὅτι ἡ βιτρίνα τοῦ νέου κόμματος δέν εἶναι οἱ ἀπόψεις αὐτές. Καί γιά νά εἶναι πειστικός στό κόμμα του πρέπει νά πάρει κεφάλια καί δικῶν του πού ἀποδεδειγμένα τοῦ ἔκαναν πολιτική ζημιά στήν ἐπιρροή του μέ τό τραμπούκικο προφίλ τους στήν διακυβέρνηση. Ἀπό τήν ἄλλη ὅμως ὁ Τσίπρας –εὐτυχῶς γιά τόν φιλελεύθερο χῶρο– εἶναι δειλός καί συναινετικός. Ὅλη του ἡ ἐσωκομματική πορεία εἶναι ἕνα δρομολόγιο ρήξης μέν χωρίς ἀποφάσεις μέ πολιτικό αἷμα καί διαγραφές δέ. Εἶναι πού εἶναι ἡ κουλτούρα τῆς Ἀριστερᾶς τέτοια –καμμία διαγραφή– καί ὁ ἴδιος ἀπό τήν πλευρά του ἔδωσε ρεσιτάλ ἀνεκτικότητας στήν διακυβέρνηση. Γιά νά δεχθεῖ παραίτηση ὑπουργοῦ ἔπρεπε νά φθάσει ἡ ζημιά στήν αὐλή του. Τήν διάσπαση τό καλοκαίρι τοῦ 2015 τήν ἔκανε κατά τέτοιο τρόπο ὥστε νά μήν τήν χρεωθεῖ ὁ ἴδιος. Ἐξώθησε 35 βουλευτές σέ ἀποχώρηση χωρίς νά διαγράψει κανέναν.
Ἡ ζωή ὅμως προχωρᾶ. Οἱ περιστάσεις δέν εἶναι ἴδιες. Ἀρχηγοί πού δέν παίρνουν ἀποφάσεις εἶναι… λαπάδες, γιά νά θυμηθῶ τόν Σωτήρη Κούβελα. Ὅλα δείχνουν πώς πρός τό συμφέρον τῆς φιλελεύθερης παράταξης ὁ Ἀλέξης θά ἐπιλέξει γιά μία ἀκόμη φορά τόν συμβιβασμό μέ τίς φατρίες του. Θά εἶναι ἔκπληξη ἄν κάνει τό ἀντίθετο καί πάρει κεφάλια. Πρός τό συμφέρον τῆς ἑλληνικῆς κοινωνίας πάντως ἡ ἐπικράτηση τῶν ἄκρων τοῦ ΣΥΡΙΖΑ δέν εἶναι.
Φυσικά δέν μᾶς πέφτει λόγος τί γίνεται ἐκεῖ μέσα, ἄς κάνουν ὅ,τι θέλουν, δέν εἶναι δική μας δουλειά. Μᾶς πέφτει λόγος νά μήν ἐπικρατεῖ ὁ πολιτικός λόγος τοῦ διχασμοῦ σέ μιά ἐποχή κρίσιμη γιά τό μέλλον τοῦ Ἔθνους. Αὐτό εἶναι καί τό νόημα τῆς σημερινῆς μας παρέμβασης γιά τά ἐσωκομματικά τῆς ἀξιωματικῆς ἀντιπολίτευσης. Ὁ τόπος ἀνεξαρτήτως τῆς διαφορετικῆς ἄποψης πού ἔχει ὁ καθένας μας γιά τά πράγματα πρέπει νά ἀθροίζει δυνάμεις. Δέν ἀντέχει ἄλλα μαγαζάκια καί ἄλλες παράγκες πού ἐνῶ ὑποδύονται τίς προοδευτικές βρίσκονται σέ ἀνοικτή γραμμή μέ τήν χειρότερη ὀλιγαρχία μπράβων πού γνώρισε ποτέ ἡ Ἑλλάς. Αὐτά.
