Ἀκόμη κι ἐμεῖς, πού διαβάσαμε μικροί τόν Ντίκενς…
… πού μάθαμε γιά τόν Φέιγκιν καί γιά τόν Ὄλιβερ Τουίστ, ἔχουμε σοκαρισθεῖ μέ ὅσα συνέβησαν στά Χανιά. Φυσικά, δέν ἀποροῦμε ἐπειδή μιά ἐγκληματική ὀργάνωση βασάνιζε καί ἐξόντωνε ἡλικιωμένους ἀνθρώπους σέ μιά ὄμορφη καί ἥσυχη πόλη τῆς ἑλληνικῆς περιφέρειας. Καί γιατί νά μᾶς κάνει ἐντύπωση ὅταν ἔχουμε ζήσει τήν Ἑταιρεία δολοφόνων, ἡ ὁποία ἐξόντωνε ὑπερήλικες, ἀφοῦ πρῶτα ἐξασφάλιζε τήν ὑπογραφή τους στά κληρονομικά καί μάλιστα μέ ἀρχηγό ἕναν δήμαρχο! Ἀλλά, ἔχουμε μία ἀπορία. Αὐτοί οἱ ὑπερήλικες (ὄχι ὅλοι) πῶς καί γιατί βρέθηκαν στό κολαστήριο; Ἔτσι εὔκολα πηγαίνεις τόν πατέρα ἤ τή μητέρα σου στό γηροκομεῖο καί δέν παρακολουθεῖς τήν ἐξέλιξή του/της; Δέν πηγαίνεις νά τούς δεῖς; Δέν βλέπεις ἄν εἶναι καλά ἤ ὄχι; Δέν παρατηρεῖς ὅτι ἔχουν ἀδυνατίσει ἐπικίνδυνα; Δέν τούς ψάχνεις γιά νά δεῖς ἄν ἔχουν ὅλα τά κόκκαλα στή θέση τους;
Τί στήν εὐχή συνέβαινε ἐκεῖ κάτω; Πῶς οἱ συγγενεῖς τώρα δηλώνουν «ὅταν εἶδα τή μάννα μου στό φέρετρο διαπίστωσα ὅτι εἶχε μείνει πετσί καί κόκκαλο»; Δηλαδή ἀπ’ τήν ἡμέρα πού τήν πῆγες στόν Οἶκο Εὐγηρίας δέν ξαναγύρισες νά τήν δεῖς; Ἔπαιρνες στό κινητό, μιλοῦσες μέ τή νοσοκόμο, καί ὅλα καλά; Νά μᾶς συμπαθᾶτε, ἀλλά αὐτά τά πράγματα δέν τά καταλαβαίνουμε! Πῶς μπορεῖς νά πετάξεις τόν ἄνθρωπο πού σέ μεγάλωσε σέ ἕναν θάλαμο καί νά χαθεῖς; Πῶς μπορεῖ νά πέσει τσιμέντο ἐπάνω ἀπό ἐκεῖνα τά βαθειά συναισθήματα πού μᾶς ἔκαναν –τή γενιά μας δηλαδή– νά παίρνουμε τόν κατάκοιτο πατέρα μας ἀγκαλιά καί νά τόν μπανιάρουμε σάν νά εἶναι μωρό παιδί; Πῶς μπορεῖ νά ξεθωριάσει τό χρῶμα τῆς ἀγάπης τοῦ παιδιοῦ πρός τόν γονιό του καί νά πηγαίνει γιά καφέ ἤ γιά μπιρίμπα, χωρίς νά ἔχεις ἀντίληψη τοῦ τί γίνεται ὁ ἄνθρωπος πού σέ γέννησε;
Τό 1978 πήγαμε μέ τήν γυναίκα μου σέ ἕνα ταξίδι στήν Σκανδιναβία. Ἐπισκεφθήκαμε ἕναν καλό φίλο καί τήν ἑπομένη μᾶς εἶπε ἄν θέλουμε νά πᾶμε νά δοῦμε τήν μητέρα του. Φυσικά δεχθήκαμε καί πήγαμε σέ ἕνα ὄμορφο μέρος, μέ μικρά σπιτάκια, μέσα στό πράσινο, ὅπου ζοῦσε ἡ μητέρα του. Ἦταν ἕνα Οἶκος εὐγηρίας. Σέ λίγο, στό σαλόνι, πίναμε καφέ μέ μιά μεγάλη συντροφιά ὑπερηλίκων, τούς ἔπαιξα ἑλληνικά τραγούδια στό πιάνο, περάσαμε καλά καί φύγαμε. «Δέν ξαναπατάω σ’ αὐτή τή χώρα» μοῦ εἶπε στό αὐτοκίνητο ἡ σύζυγος. Μπορεῖ νά χαμογελοῦσαν αὐτοί οἱ ἄνθρωποι, ἀλλά γιατί δέν μένουν στά δικά τους σπίτια ἤ μαζί μέ τά παιδιά τους;
Προσπάθησα νά τῆς ἐξηγήσω ὅτι οἱ κοινωνίες στήν Σκανδιναβία εἶναι διαφορετικές, ὅτι ἐκεῖ ἡ πρόοδος θέλει τήν οἰκογένεια χωρίς δυνατούς δεσμούς μεταξύ τῶν μελῶν της, ἀφοῦ τά παιδιά στά 17 τους φεύγουν ἀπό τό σπίτι, ἔτσι κι ἀλλοιῶς… «Ἐμένα αὐτή ἡ πρόοδος δέν μοῦ ἀρέσει!» μοῦ εἶπε καί δέν ξαναπάτησε στήν Σκανδιναβία! Πολύ φοβᾶμαι, ὅμως, ὅτι ἐμεῖς ἔχουμε ἀρχίσει νά ξεπερνᾶμε τούς Σκανδιναβούς στόν τομέα κοινωνική πρόοδος. Ἐκεῖ, τοὐλάχιστον, δέν ἄκουσα ἀκόμη γιά βασανισμούς καί ἁρπαγές περιουσιῶν…
