Χθές, ξύπνησα πολύ πρωί, λές καί κάτι μέ «ἔτρωγε» μέσα μου. Συμβαίνει καμμιά φορά, καί πολλοί τό ἀποδίδουν στήν μεταφυσική. Αὐτήν τήν φορά ἦταν τό σινεμά!
Κάθισα στό γραφεῖό μου, μόλις ξημέρωνε. Ὅπως κάθε πρωί, ἀνοίγω τόν ὑπολογιστή, κοιτάζω τά μηνύματά μου καί ἔπειτα μπαίνω στά σόσιαλ, γιά νά πάρω μιά γεύση ἀπό ὅσα παίζουν στήν ἐπικαιρότητα. Κι ἐκεῖ, εἶδα ὅτι ἔχασε τήν μάχη μέ τήν ἐπάρατο ὁ Μισέλ Δημόπουλος!
Ἦταν μιά ἀνάρτηση τοῦ υἱοῦ μου, ὁ ὁποῖος εἶχε στενή φιλική σχέση μέ τόν ἐκλιπόντα καί εἶχε ἀναρτήσει ἕναν ἀποχαιρετισμό.
«Εἶναι κομματάκι δύσκολο νά ἐκφράσω πόσα προσέφερε ὁ Μισέλ Δημόπουλος στήν κινηματογραφική μας παιδεία. Θέλω νά πῶ, εἶναι κάτι πού δέν μπορεῖ νά μετρηθεῖ. Καί εἶναι λογικό: Ποτέ στήν ζωή μου δέ γνώρισα πιό ἀφοσιωμένο κινηματογραφόφιλο.
Αὐτό ἐξέφρασε στά πρῶτα του κείμενα ὡς κριτικός, αὐτό καί ὅταν, ἀρκετά χρόνια ἀργότερα, ἀνέλαβε τό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, δίνοντάς του ἕναν καθαρά διεθνῆ χαρακτῆρα καί σώζοντάς τον ἀπό τό ἀφόρητο τέλμα τῆς τότε ἐθνικῆς μας κινηματογραφίας –ἀνανεώνοντας ἀκόμα καί τήν ἴδια. Ἐγώ προσωπικά ἐκεῖ νοιώθω πώς ἔμαθε σινεμά ἡ γενιά μου, σέ αὐτές τίς πρῶτες διοργανώσεις. Ἀφοῦ ἐκεῖ πρωτοείδαμε Χάλ Χάρτλεϊ, ἐκεῖ Ἀτόμ Ἐγκογιάν, ἐκεῖ Λότζ Κέριγκαν, ἐκεῖ Ἀμπάς Κιαροστάμι καί Μοσέν Μαχμαλμπάφ, ἐκεῖ Ντάρεν Ἀρονόφσκι, στήν πανελλήνια πρεμιέρα τοῦ «π», μέ τόν νεαρό σκηνοθέτη νά πιάνει ἀγχωμένη κουβεντούλα μέ τόν κόσμο ἔξω ἀπό τό Ὀλύμπιον. Καί ρετροσπεκτίβες: Ὀτάρ Ἰοσελιάνι, Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, Κριστόφ Κισλόφσκι, Νάνι Μορέτι…
Πέρα ἀπ’ ὅλα αὐτά ὅμως, ὑπῆρχε ἡ μεγάλη ἀπόλαυση τοῦ νά συναντᾶς τόν Μισέλ Δημόπουλο: Ἡ φυσική –καί τόσο σπάνια– εὐγένεια αὐτοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἦταν πάντα εὐεργετική στούς συνομιλητές του, ἀκόμα καί στίς διαφωνίες. Καί ὁ ἴδιος δέν σταμάτησε ποτέ νά πηγαίνει σινεμά, νά ἀναζητᾶ τίς ἀγαπημένες του ταινίες ὅπου κι ἄν αὐτές προβάλλονταν. Τελευταία φορά τόν θυμᾶμαι στήν μεταμεσονύχτια προβολή τοῦ “Two lane blacktop”, πᾶνε δύο χρόνια. Εἶχε καί πρόταση γιά Midnight: Τό “The tingler” τοῦ William Castle. Πόσο ὄμορφη ἐπιλογή, πραγματικά.
Τώρα πού κάθομαι ξημερώματα καί γράφω αὐτό, σκέφτομαι ὅτι ὁ Μισέλ Δημόπουλος καί ὁ Γιῶργος Τζιώτζιος, πού ἔδειχναν νά μοιράζονται αὐτή τήν φυσική εὐγένεια πού ἀνέφερα παραπάνω, εἶναι καί οἱ τελευταῖοι ἄνθρωποι πού ἄνοιξαν οὐσιαστικά τά κεφάλια τοῦ ἑλληνικοῦ κινηματογραφόφιλου κοινοῦ. Τίποτα ἀπ’ ὅ,τι ἀκολούθησε μετά δέν μπορεῖ νά συγκριθεῖ μέ τήν παρακαταθήκη τους, ὄχι ἐπειδή «κανείς δέν τούς ξεπέρασε», ἀλλά ἐπειδή ἐκεῖνοι ἐν τέλει ἔθεσαν τίς βάσεις. Θά μοῦ λείψει πολύ ὁ Μισέλ πού ἔμαθα πώς ἔφυγε σήμερα. Καί νά μήν εἶχε κάνει τίποτε ἀπ’ ὅλα αὐτά, ἦταν ὁ πιό εὐγενής, ὁ πιό ἀφοσιωμένος κινηματογραφόφιλος πού γνώρισα ποτέ». Σκέφτηκα νά γράψω κι ἐγώ κάτι γιά τόν Μισέλ. Ἀλλά ἡ δημοσίευση τοῦ Ἄκη νομίζω ὅτι τά ἔλεγε ὅλα. Καί τά εἶπε τόσο ὄμορφα, σάν σενάριο ταινίας μικροῦ, πλήν τεράστιας σημασίας, μήκους.
Au revoir, Μισέλ…
