ΕΙναι κατανοητό ὅτι ὁ Ταγίπ Ἐρντογάν θέλησε νά δώσει στήν ὁρκωμοσία του πανηγυρικό χαρακτῆρα.
Γνωστή εἶναι ἡ φιλοδοξία του νά ἀναδείξει τήν Τουρκία σέ περιφερειακή δύναμη. Ἐπειδή, ὅμως, ἡ φιλοδοξία αὐτή περιλαμβάνει καί τήν καταπάτηση κυριαρχικῶν δικαιωμάτων τῆς Ἑλλάδος καί ἄλλων κρατῶν τῆς περιοχῆς, μᾶς εἶναι παντελῶς ἀκατανόητο τό ὅτι τό ἑλληνικό Ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν ἀπεδέχθη τήν πρόσκληση νά παραστοῦν Ἕλληνες ἐκπρόσωποι στήν ὁρκωμοσία.
- Τοῦ Εὐθ. Π. Πέτρου
Νά πάει ὁ Ἕλλην ὑπουργός Ἐξωτερικῶν στό ἀνάκτορο τοῦ κατά φαντασίαν σουλτάνου καί νά τόν τιμήσει ἱστάμενος δίπλα στόν Πρόεδρο τοῦ Τόγκο καί διαφόρων ἄλλων χωρῶν, οἱ περισσότερες ἀπό τις ὁποῖες δέν ἔχουν διαφορές μέ τήν Ἄγκυρα, ἐνῷ ἄλλες ἔχουν καταστεῖ ἐξηρτημένες ἀπό αὐτήν. Βεβαίως, ὁ σημερινός ὑπουργός Ἐξωτερικῶν εἶναι ὑπηρεσιακός. Δέν μποροῦμε, ὅμως, νά πιστέψουμε ὅτι ἡ ἀποδοχή τῆς προσκλήσεως νά παραστεῖ στήν ὁρκωμοσία Ἐρντογάν ἦταν ἀποκλειστικῶς δική του ἀπόφασις ἤ, ἔστω, ἀποτέλεσμα διαβουλεύσεως μέ τόν ὑπηρεσιακό Πρωθυπουργό. Εἴμεθα βέβαιοι ὅτι γνῶσιν εἶχαν καί οἱ ἀρχηγοί τῶν μεγάλων κομμάτων, οἱ ὁποῖοι προφανῶς καί συνεφώνησαν. Θά ἦταν παράλογο νά μήν εἶχε γίνει ἔτσι. Εὐλόγως ἀνησυχοῦμε.
Μῆνες τώρα ἀκοῦμε μιά φιλολογία περί ἐπικειμένης συνδιαλλαγῆς μέ τήν Τουρκία, τήν ὁποία κάποιοι ἔχουν φθάσει νά χαρακτηρίζουν ὡς «Πρέσπες τοῦ Αἰγαίου». Γνωρίζουμε ἀκόμη τήν ἐπιθυμία, τόσο τῶν Εὐρωπαίων ὅσο καί τῶν Ἀμερικανῶν συμμάχων μας (πού εἶναι ταυτοχρόνως σύμμαχοι καί μέ τούς Τούρκους), νά ἐπικρατήσει ἠρεμία στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Ἀνατολικῆς Μεσογείου.
Καί νομίζουν ὅτι αὐτή ἡ ἠρεμία μπορεῖ ἐπικρατήσει, ἄν ἱκανοποιηθοῦν οἱ ἀπαιτήσεις τῆς Τουρκίας.
Ἐμεῖς θά ὑποστηρίξουμε τό ἀντίθετο. Ἡ ὑποχώρησις πρό τῶν προκλήσεων τῆς Τουρκίας, ἡ ἱκανοποίησις τῶν ἀπαιτήσεών της, θά ὁδηγήσουν στήν περαιτέρω ἰσχυροποίησή της, εἰς βάρος τῶν λοιπῶν κρατῶν τῆς περιοχῆς, καί τοῦτο, ἐν τέλει, ὁδηγεῖ σέ ἀποσταθεροποίηση, πού δημιουργεῖ προϋποθέσεις κρίσεων καί ἀναταραχῶν.
«Ἴσος πόλεμον οὐ ποιεῖ» ἔλεγε ὁ Σόλων. Καί, πράγματι, ἐπί δεκαετίες ἡ σταθερότης στήν περιοχή μας βασιζόταν σέ μίαν ἰσορροπία δυνάμεων, πού καθιστοῦσε ἀβεβαία τήν ἔκβαση ὁποιασδήποτε ἐκδηλώσεως ἐπιθετικῆς δράσεως. Καί, κακά τά ψέματα, ἡ στρατιωτική ἰσχύς τῆς Ἑλλάδος εἶναι τό μόνο ἀντίβαρο καί ὁ μοναδικός παράγων ἀποτροπῆς τῆς ἐκδηλώσεως τουρκικῆς ἐπιθετικότητος.
Κατ’ ἀνάλογο τρόπο, ἡ διατήρησις ἰσοδυνάμων πυρηνικῶν ὁπλοστασίων ἀπό τούς δύο συνασπισμούς πού ἀντιπαρετίθεντο κατά τόν Ψυχρό Πόλεμο ἀποτελοῦσε τήν ἐγγύηση τῆς εἰρήνης.
«Πυρηνική εἰρήνη» εἶχε ὀνομασθεῖ ἐκείνη ἡ κατάστασις ἰσορροπίας ἀπό τόν ἀείμνηστο Γεώργιο Γεωργαλᾶ, στό ὁμώνυμο βιβλίο του.
Αὐτήν τήν ἀρχή πρέπει νά τήν ἔχουμε καί τώρα ὑπ’ ὄψιν, διότι, ἐάν πράγματι ὁδηγηθοῦμε σέ διαπραγματεύσεις μέ τήν Τουρκία, θά πρέπει νά προσέλθουμε μέ ὅρους ἰσότητος. Αὐτό σημαίνει ὅτι κάποιες κινήσεις πρέπει νά γίνουν πολύ γρήγορα καί ἐν ὅσῳ οἱ διαδικασίες τοῦ διαλόγου θά εἶναι ὑπό διαμόρφωσιν. Ἐπειδή θά εἶναι ἐξαιρετικά δύσκολο νά περιορίσουμε τά ὑπό συζήτησιν θέματα στήν ὁριοθέτηση τῶν θαλασσίων ζωνῶν, θά πρέπει νά διαμορφώσουμε διαφορετικά δεδομένα. Πρῶτον, νά θέσουμε ὡς ἀπαράβατη προϋπόθεση, ὅτι ὁ διάλογος θά γίνει μέ βάση τό Δίκαιο τῆς Θαλάσσης τοῦ 1982 καί ἄς μήν τό ἔχει προσυπογράψει ἡ Τουρκία. Καί ὄχι μέ κανόνες τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου ἰσχύοντες πρίν ἀπό αὐτό. Καλόν θά ἦτο, ἐπίσης, νά κηρύξουμε χωρικά ὕδατα 12 μιλίων σέ ὅλο τό μῆκος τῶν ἀκτῶν μας καί ἄς τό χρησιμοποιήσουμε ὡς διαπραγματευτικό «χαρτί».
Ἐννοεῖται πώς ἡ διατήρησις ἰσορροπίας δυνάμεων καί ἡ περαιτέρω ἐνίσχυσις τοῦ ὁπλοστασίου μας εἶναι ἐκ τῶν ὧν οὐκ ἄνευ. Ταυτοχρόνως, βέβαια, πρέπει νά δηλώνεται καί ἀπό τήν στρατιωτική καί ἀπό τήν πολιτική ἡγεσία ἡ ἀποφασιστικότητά μας νά κάνουμε χρήση αὐτοῦ τοῦ ὁπλοστασίου σέ περίπτωση πού προκληθοῦμε.
Τό νά προσέλθουμε σέ διάλογο χωρίς τέτοιου εἴδους προετοιμασία θά ἦταν ἐπικίνδυνο. Στήν καλύτερη περίπτωση, θά ἦταν ἀνούσιο, ὅπως ἔχουν ἀποδειχθεῖ οἱ περίφημες «διερευνητικές» συνομιλίες. Μέχρι σήμερα ἔχουν γίνει 64 κύκλοι χωρίς οὐσιαστικό ἀποτέλεσμα. Ἄς τό προβάλουμε καί αὐτό πρός τούς συμμάχους μας, μήπως καί καταλάβουν ὅτι οἱ προσδοκίες τους γιά τήν περιοχή μας μπορεῖ νά εἶναι ὑπερβολικές!
