Ἡ πικρή ἀλήθεια γιά τήν Αἴγυπτο

ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ πού ἡ Μουσουλμανική Ἀδελφότης κατέρρευσε, στήν Ἀθήνα πιστέψαμε ὅτι ἀνέτειλε μία νέα ἐποχή ἁρμονικῶν σχέσεων μέ τήν Αἴγυπτο.

Καί τώρα «ξαφνικά» τό Κάιρο προβαίνει σέ μιά πρωτοφανῆ ἐνέργεια δημεύσεως τῆς Μονῆς τοῦ Σινᾶ. Μία ἐνέργεια πού, δεδομένων τῶν σχετικῶν συζητήσεων πού εἶχαν προηγηθεῖ μέ τήν ἑλληνική Κυβέρνηση, δεικνύει ἄν μή τί ἄλλο περιφρόνηση.

• Tοῦ Εὐθ. Π. Πέτρου

Πῶς λοιπόν φθάσαμε στό σημεῖο αὐτό, ὅταν πρίν ἀπό λίγα χρόνια κατείχαμε ἀδιαμφισβήτητα ἰσχυρή θέση στήν εὐρύτερη περιοχή μας; Μέ δύο συμφωνίες τριμεροῦς συνεργασίας (Ἑλλάς, Κύπρος, Ἰσραήλ, καί Ἑλλάς, Κύπρος, Αἴγυπτος) ἡ χώρα μας ἀποκτοῦσε ὑπόσταση πραγματικοῦ κυριάρχου στήν ἀνατολική Μεσόγειο καθώς γινόταν ὁ ἀξιόπιστος ἐνδιάμεσος μεταξύ Τέλ Ἀβίβ καί Καΐρου. Τήν ἴδια στιγμή, ἡ πάντα ὑποβόσκουσα ἀντιπαλότης Τουρκίας-Αἰγύπτου γιά τήν πρωτοκαθεδρία στόν ἰσλαμικό κόσμο, προκαλοῦσε ἕνα διαρκῶς διευρυνόμενο χάσμα, μεταξύ τῶν καθεστώτων Ἐρντογάν καί Σίσι. Τά πράγματα γίνονταν χειρότερα ἐκ τοῦ γεγονότος, ὅτι τό τουρκο-λιβυκό μνημόνιο ἔπληττε συμφέροντα καί τῆς Αιγύτπου, ἡ ὁποία ἐν συνεχείᾳ ὑπέγραψε συμφωνία μερικῆς ὁριοθετήσεως ΑΟΖ μέ τήν Ἑλλάδα. Συμφωνία, πού εὐλόγως ἐθεωρήθη διπλωματική ἐπιτυχία, παρ’ ὅλον ὅτι ἀνεγνώριζε στό Κάιρο δικαιώματα πέραν τῆς «μέσης γραμμῆς».

Τί, λοιπόν, μπορεῖ νά συνέβη, καί ξαφνικά περάσαμε σέ μιά τελείως διαφορετική κατάσταση;

Ἡ Αἴγυπτος ἀποκατέστησε πρῶτα τίς σχέσεις της μέ τήν Τουρκία, ζήτημα στό ὁποῖο ἡ Ἑλλάς δέν θά μποροῦσε νά παρέμβει. Τό γεγονός ὅτι μιά χώρα εἶναι φιλική πρός τήν Ἑλλάδα, δέν σημαίνει ὅτι κατ’ ἀνάγκην πρέπει νά εἶναι καί ἐχθρική πρός τήν Τουρκία. Ὅμως οἱ ἐξελίξεις ἔδειξαν ὅτι ἐν τέλει ἀρχίζει νά ἐπιδεικνύεται ἐχθρότης πρός τήν Ἑλλάδα, καί, δυστυχῶς, τά πράγματα δέν εἶναι τόσο ἀκατανόητα ὅσο μπορεῖ νά φαίνονται σέ αὐτούς πού δεν εἶναι ἐξοικειωμένοι μέ τίς διεθνεῖς σχέσεις. Ὑπάρχει ζήτημα ἰσορροπιῶν ἰσχύος. Ἡ Ἑλλάς, ὑποχωροῦσα σέ ὅλα τά μέτωπα, ἔχει χάσει καί τήν ἀξιοπιστία καί τό κῦρος της. Οἱ χῶρες τῆς περιοχῆς δέν βλέπουν κανένα λόγο νά συνεργάζονται μαζί μας. Οὐδείς ἐνδιαφέρεται γιά σχέσεις μέ τόν ἀδύναμο. Τό χειρότερο: Δέν τόν σέβεται κἄν. Καί προφανῶς αὐτό συμβαίνει τώρα μέ τήν Αἴγυπτο.

Γιά νά μήν μακρηγοροῦμε, θά ἐπικεντρωθοῦμε σέ ἕνα μόνον περιστατικό, τό ὁποῖο σχετίζεται μέ τήν ὁριοθέτηση πού ἔχουμε ὑπογράψει μέ τήν Αἴγυπτο. Τό περίφημο καλώδιο διασυνδέσεως Ἑλλάδος-Κύπρου-Ἰσραήλ, θά περνοῦσε ἀπό θαλάσσια ζώνη ὁριοθετημένη βάσει τῆς συμφωνίας μας μέ τό Κάιρο. Καί τά διεθνῆ ὕδατα πέριξ τῆς Κάσου σέ αὐτήν τήν ὁριοθέτηση ἐμπίπτουν, ἀσχέτως πρός τό γεγονός ὅτι τά διεκδικεῖ καί ἡ Τουρκία, διά τοῦ τουρκο-λιβυκοῦ μνημονίου, τό ὁποῖον ἐν τέλει μόνον ἐμεῖς θεωροῦμε παράνομο, φαίνεται.

Στήν Κάσο ὑποχωρήσαμε. Τό ἰταλικό πλοῖο πού ἔκανε τίς ἔρευνες ἀπευθύνθηκε στό τουρκικό κέντρο τῆς Ἀττάλειας ἀπό ὅπου ἐζήτησε ἄδεια, ἀλλά καί πάλι τά μαζέψαμε καί φύγαμε, κακήν κακῶς. Οἱ ἰσχυρισμοί τοῦ κ. Γεραπετρίτη, ὅτι τό πλοῖο ἀπεσύρθη ἔχοντας ὁλοκληρώσει τό ἔργο του, οὐδένα ἔπεισαν. Προφανῶς οὔτε τούς Αἰγυπτίους. Ὁ Ἕλλην ὑπουργός ἔκανε τά πράγματα ἀκόμη χειρότερα ἰσχυριζόμενος ἐν συνεχείᾳ ὅτι ἀπεφεύχθη μία μείζων κρίσις μέ τήν Τουρκία. Οὔτε λίγο οὔτε πολύ, υἱοθέτησε στάση ἀνάλογη μέ ἐκείνη τοῦ Κώστα Σημίτη, ὁ ὁποῖος δικαιολογοῦσε τήν στάση του στά Ἴμια λέγοντας ὅτι «ἀποφύγαμε τόν πόλεμο»!

Ποιό εἶναι τό μήνυμα πού δίδεται σέ μιά χώρα –πού δέν εἶναι «τρίτη» ἀλλά ἄμεσα ἐνδιαφερομένη; Ὅτι ἡ Ἑλλάς ἀδυνατεῖ ἤ φοβεῖται νά ὑπερασπισθεῖ τά κυριαρχικά της δικαιώματα. Ὅτι δέν μπορεῖ νά ἀνταποκριθεῖ στίς ὑποχρεώσεις πού ἀπορρέουν ἀπό τίς συμφωνίες πού ἔχει ὑπογράψει. Γιατί νά τήν σεβασθεῖ λοιπόν; Ἡ δυσμενής αὐτή εἰκόνα γίνεται χειρότερη ὅταν ἐπίσημα χείλη στήν Ἀθήνα ἐπικαλοῦνται συμφωνίες συνεργασίας σάν νά εἶναι συμμαχίες, ὑποστηρίζοντας ὅτι θά ἔλθουν νά μᾶς παράσχουν ὑποστήριξη στρατιωτικῶς χῶρες ὅπως τό Ἰσραήλ καί ἡ Γαλλία. Δυνάμει τῶν συμφωνιῶν ἀμυντικῆς συνεργασίας οὐδεμία τέτοια ὑποχρέωση ἔχουν, καί ἄς ὑπάρχει ρήτρα «ἀμοιβαίας ἀμυντικῆς συνδρομῆς».

Τήν ἴδια στιγμή, ἡ Τουρκία ἔχει παγιώσει τήν θέση της στήν Λιβύη, ἔχει ἐπεκτείνει τήν ἐπιρροή της μέχρι τήν Σομαλία, ἔχει καταστεῖ κυρίαρχη στόν Καύκασο, ἔχει προσδέσει στό ἅρμα της τήν Ἀλβανία καί τά Σκόπια, καί μπαίνει στόν εὐρωπαϊκό ἀμυντικό σχεδιασμό, εἰς πεῖσμα τῆς Ἑλλάδος. Ἀκόμη καί αὐτή ἡ «Διακήρυξις τῶν Ἀθηνῶν» τήν ὁποία οἱ κυβερνῶντες μας θεωροῦν ἀκρογωνιαῖο λίθο τῆς πολιτικῆς τους, ὡς ἔνδειξις ἀδυναμίας ἐκλαμβάνεται, ἰδιαίτερα ἀπό χῶρες μέ ἁπλοϊκή πολιτική ἀντίληψη, ὅπως εἶναι ἡ Αἴγυπτος.

Αὐτή εἶναι ἡ πικρή ἀλήθεια. Κατά Θουκυδίδη, ἡ Ἑλλάς εἶναι ὁ ἀδύναμος πού ὑποχωρεῖ ὅσο τοῦ ἐπιβάλλει ἡ ἀδυναμία του.