ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ 1876
Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025

Ἕνας πολύ ξεχωριστός καί φίλτατος ἄνθρωπος

Τώρα, πού ὁ Κωνσταντῖνος Τζούμας ἀναπαύεται στήν Ἀττική γῆ…

… ἐπιτρέψτε μου νά σᾶς ἀφηγηθῶ τήν γνωριμία καί τήν φιλία πού εἶχα μέ αὐτόν τόν ἰδιαιτέρως ἀγαπητό ἄνθρωπο.

Περί τά μέσα τῆς δεκαετίας τοῦ ’60 ἄρχισε νά ἀπαντᾶται καί ἐν Ἑλλάδι ἡ πόπ καί ρόκ κουλτούρα. Κάτι ἡ «Μεσημβρινή» τῆς Ἑλένης Βλάχου, κάτι οἱ «Μοντέρνοι Ρυθμοί» τοῦ Θανάση Τσόγκα (ἐπί κεφαλῆς ὁ Νῖκος Μαστοράκης καί συνεργάτες οἱ Θόδωρος Σαραντῆς, Λευτέρης Κογκαλίδης, Χρῆστος Λεβέντης, Γιῶργος καί Σπῦρος Καρατζαφέρης, Γιάννης Πετρίδης, Τζένη Μαστοράκη), κάτι οἱ ἐκπομπές τοῦ Μαστοράκη στό κρατικό ραδιόφωνο, μέ τό «κυνήγι Θησαυροῦ», τά «Μπίτς πάρτυ» στόν Ἅγιο Κοσμᾶ, διαμόρφωσαν τήν ἄλλη πλευρά τῆς μουσικῆς. Πιό φωτεινή, μέ τραγούδια καί ρυθμούς διαφορετικούς καί κλίμακες «ματζόρε», ἐντελῶς ἀλλοιώτικη ἀπό τήν «κλάψα» καί τήν «μιζέρια» πού εἶχε ἐπικρατήσει στό ἑλληνικό λαϊκό τραγούδι.

Ἐμεῖς, στόν Πειραιᾶ, εἴχαμε ἤδη σκαρώσει τό πρῶτο μας μουσικό σχῆμα. Εἴχαμε ἀφήσει –ὅσο γινόταν– πιό μακρυά μαλλιά, φορούσαμε κοστούμια «μέ σχισίματα» καί πανταλόνια «καμπάνα» καί παίζαμε τραγούδια πού ἔκαναν τούς γονεῖς μας νά φρίττουν! Κρυφά, φυσικά, τά βράδυα τοῦ Σαββάτου καί τῆς Κυριακῆς (νωρίς, ἐννοεῖται, ἀφοῦ στίς ἕνδεκα ἡ πόρτα τοῦ σπιτιοῦ κλείδωνε) ἀντί νά πᾶμε σινεμά, ὅπως δηλώναμε στούς γονεῖς, συχνάζαμε σέ δύο μπαράκια στήν περιοχή τοῦ Πασαλιμανιοῦ. Στό “Chez-Là”, πού διηύθυνε ἡ συμπαθέστατη κυρία Τζέννυ, ὅπου ἀπολαμβάναμε τό νεσκαφέ μας καί στό «Τζέιμς Μπόντ», ἕνα μπαράκι, σέ μιά πάροδο τῆς Βασιλίσσης Σοφίας, ὅπου ἀκούγαμε ρόκ μουσική, πίνοντας τό κλασικό «Βερμούτ». Ἐκεῖ, λοιπόν, γνωριστήκαμε μέ τόν Τζούμα. Ἕναν «ἀέρινο» τύπο, πού φοροῦσε πάντα φαρδιά κοστούμια καί μακρυά κασκόλ. Ἦταν κάτι μεταξύ «μπήτνικ» καί «σοφιστικέ». Μιλοῦσε ἀργά, ὁ λόγος του ἦταν δηκτικός καί ἐντυπωσίαζε μέ τήν εἰκόνα καί τίς ἐκφράσεις του. Ὅταν ἄκουσα ὅτι εἶχε περάσει ἀπό τήν Ἰωνίδειο, ἐκμεταλλεύθηκα τό γεγονός (ἤμουν τότε μαθητής τοῦ Γυμνασίου τῆς Σχολῆς) καί τοῦ μίλησα γιά τό «συγκρότημά» μας. Κι ἔτσι βρέθηκε κάποιες φορές στίς πρόβες μας, ἔκανε ὑποδείξεις στά ἀγγλικά μας, ἦλθε σέ μία-δύο ἐμφανίσεις μας, καί μετά χάθηκε!

Τόν ἀντάμωσα ἔπειτα ἀπό εἰκοσιπέντε καί βάλε χρόνια στό «Ντόλτσε». Κι ἀπό τότε, βλεπόμασταν κατά διαστήματα. Παρέμενε συναρπαστικός καί ὅταν ἐξέδιδε τά βιβλία του, τά παρουσιάζαμε στήν αἴθουσα «Γιῶργος Μπόμπολας» τοῦ Συλλόγου Ἀποφοίτων τῆς Ἰωνιδείου (καί ὁ ἐκδότης καί ἐπιχειρηματίας ἀπόφοιτος, μέγας δωρητής τοῦ Συλλόγου.) Μοῦ ἄρεσε τό ὕφος τοῦ Κωνσταντίνου Τζούμα ἤ «Τζούμ-Τζούμ». Τόν ἄκουγα τά πρωινά στόν «Ἐν Λευκῷ» τοῦ Κώστα Καββαθᾶ, ἀλλά καί ἀργότερα, ὅταν ὁ σταθμός ἄλλαξε ἰδιοκτησία. Εὐτυχῶς δέν ἄλλαξε ὁ Κωνσταντῖνος. Τόν συνάντησα πρό ὀλίγων μηνῶν, στό «Φίλιον», ὅπως ἔχει μετονομασθεῖ τό «Ντόλτσε». Ἔδειχνε νά ταλαιπωρεῖται ἀπό τήν ἀσθένεια, ἡ ὁποία τόν εἶχε καταβάλει. «Πότε θά κατέβεις στόν Πειραιᾶ;» τοῦ εἶπα καί τοῦ θύμισα τίς βραδιές στά “20 Cocktails”, στό ὑπόγειο τῆς ὁδοῦ Κουντουριώτου, ἕναν ἀπό τούς «ναούς» τοῦ ρόκ στήν πόλη μας. «Δέν ξέρω, βρέ παιδί μου, ἀλλά δέν εἶναι ὁ Πειραιᾶς πού ἄφησα. Κι αὐτόν τόν Πειραιᾶ, δέν τόν γνωρίζω»… Διαβάστε τά βιβλία του. Ἴσως βρεῖτε καί κάτι ἀπό τήν ζωή σας…

Απόψεις

Ὁ κύριος Πρωθυπουργός ἐνοχλεῖται ἀπό τίς ὑποδείξεις τοῦ Προέδρου

Εφημερίς Εστία
Αἰχμές πρός τόν ὑπουργό Ἐθνικῆς Ἀμύνης: «Καλό εἶναι νά μένει ἔξω ἀπό τίς πολιτικές συζητήσεις τό ὄνομά του» – Παράπονα Μητσοτάκη γιά τίς δημοσκοπήσεις γιατί «μετροῦν κόμματα πού δέν ὑπάρχουν» – Στό στόχαστρό του καί ὁ Εὐ. Βενιζέλος γιά τήν «μή κυβερνήσιμη χώρα»

Ὁ πλησίον

Μανώλης Κοττάκης
Μέ Αφορμή τόν θάνατο τοῦ Διονύση Σαββόπουλου εἰσηγοῦμαι μιά ἄσκηση πρός ἐπίλυση μέ τήν βοήθεια μιᾶς ἐκπληκτικῆς ἀνθρώπινης αἴσθησης πού δέν ἔχει ἡ ΑΙ: τῆς φαντασίας! Ἄν θέλαμε νά περιγράψουμε τήν μουσική ὅλων τῶν μεγάλων συνθετῶν τῆς ἐποχῆς μας, ποιά ἀνθρώπινη χειρονομία θά ἐπιλέγαμε γιά νά τήν συμβολίσουμε; Ἐναλλακτικά, μέ ποιά εἰκόνα θά τήν ταυτίζαμε; Γιά ὅσο σκέπτεστε τίς ἀπαντήσεις σας, εἰσφέρω ὡς τροφή γιά σκέψη τίς δικές μου. Θά ταύτιζα τόν Μίκη μέ μιά ὑψωμένη γροθιά. Αὐτός ἦταν ὁ Θεοδωράκης, αὐτή καί ἡ Μεταπολίτευση. Ἀνεκπλήρωτοι πόθοι. Τόν Μάνο μέ μιά μεγάλη ἀγκαλιά. Τῆς συμφιλιώσεως, τῆς ἀνοχῆς καί τῆς πολιτικῆς συμπεριλήψεως. Τόν Μαρκόπουλο μέ τίς ρίζες. Ἦταν ὁ σκαπανεύς τους. Τόν Ξαρχάκο μέ τό σῆμα τῆς νίκης ἀπέναντι στό ἄδικο. Καί τόν Νιόνιο μέ ἕναν κύκλο. Τόν κύκλο τοῦ «ὅλοι μαζί». Πῶς ἀγκαλιάζονται καί χορεύουν οἱ παῖκτες τῆς Ἐθνικῆς μπάσκετ μετά ἀπό κάθε νίκη; Αὐτό. Αὐτός ἦταν ὁ Σαββόπουλος. Ἡ ἑλληνική χαρά κλεισμένη σέ κύκλο. Ὅλους ὅμως τούς μεγάλους μας τούς ἑνώνει μιά λεπτή νοητή γραμμή, ἡ ὁποία λείπει σήμερα κατά βάση ἀπό τόν δημόσιο βίο. Ἡ γραμμή τῆς Ἑλληνικότητας. Πολλούς ἐξ αὐτῶν τούς ἑνώνει καί τό πνεῦμα τῆς Ὀρθοδοξίας πού ἐπηρέασε τό ἔργο τους. Ὁ ἀριστερός Θεοδωράκης ἐκτόξευσε τό […]

Ἡ Ντόρα προτείνει τήν ἐπαναφορά τοῦ Συμβουλίου Δημοκρατίας!

Εφημερίς Εστία
Σέ μιάν ἀπροσδόκητη ἐξέλιξη, ἡ κ. Ντόρα Μπακογιάννη πρότεινε νά καθήσουν στό ἴδιο τραπέζι οἱ πρώην Πρωθυπουργοί, Κώστας Καραμανλῆς, Γιῶργος Παπανδρέου, Ἀλέξης Τσίπρας καί Ἀντώνης Σαμαρᾶς, καθώς καί ὁ Εὐάγγελος Βενιζέλος, προκειμένου νά ὑπάρξει ἐθνική συνεννόησις γιά τά ζητήματα πού ἀφοροῦν στήν ἐξωτερική πολιτικῆς τῆς χώρας σέ σχέση μέ τήν Τουρκία. Καί τοῦτο ἐνῶ κατ’ ἐπανάληψιν ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ἔχει δηλώσει ὅτι ὁ ἴδιος ἔχει τήν ἀποκλειστική εὐθύνη τῆς διακυβερνήσεως καί τῆς χαράξεως τῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς. Ἡ πρότασις αὐτή τῆς κ. Μπακογιάννη συνιστᾶ ἐπαναφορά, ἔστω καί ἄτυπη, τοῦ Συμβουλίου τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο προεβλέπετο ἀπό τό Σύνταγμα τοῦ 1975 καί κατηργήθη μέ τήν συνταγματική ἀναθεώρηση τοῦ 1986, κατά τήν ὁποία ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας κατέστη ἀποκλειστικῶς τελετουργικός, μέ τό σύνολον τῶν ἁρμοδιοτήτων νά περιέρχονται στόν Πρωθυπουργό. Στό Συμβούλιο τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο συγκαλοῦσε ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας, μετεῖχαν, πέραν τοῦ ἐν ἐνεργείᾳ Πρωθυπουργοῦ, οἱ διατελέσαντες Πρωθυπουργοί, καθώς καί οἱ διατελέσαντες Πρόεδροι τῆς Δημοκρατίας. Τό Συμβούλιο αὐτό ἐλάχιστες φορές εἶχε συγκληθεῖ καί προεβλέπετο νά λειτουργεῖ συμβουλευτικῶς γιά πράξεις ρυθμίσεως τοῦ πολιτεύματος, μέ πρώτη προτεραιότητα τήν σύγκλιση τῶν ἀπόψεων ὅλων τῶν συμμετεχόντων. Τό πνεῦμα τῆς προτάσεως τώρα εἶναι πολύ διαφορετικό καί φαίνεται ὅτι στήν βάση της ὑπάρχει ὁ φόβος γιά τήν […]

Ἆσμα ἡρωικό καί πένθιμο γιά τόν Διονύσιο μελωδό

Δημήτρης Καπράνος
Ἦταν ἕνα «μουσικό πρωινό» τοῦ Νίκου Μαστοράκη, νομίζω τό ’65.

Σάββατον 23 Ὀκτωβρίου 1965

Πρό 60 ἐτῶν
Ο ΚΟΣΜΟΣ H ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΕΟΤ