Ὁ Θανάσης Σπυρόπουλος, ὁ Χατζηαβάτης καί ἡ πολιτική…

«Μπαμπᾶ, ὁ Σπυρόπουλος παίζει σήμερα στήν Λυκόβρυση!» Ὁ γυιός μας ἔψαχνε καί εὕρισκε πότε καί ποῦ ὑπῆρχε παράσταση Καραγκιόζη. Ἀπό πολύ μικρός, ἀγάπησε τό Θέατρο Σκιῶν.

Πιστεύω ὅτι τήν ἀγάπη αὐτή τήν πέρασε στό DNA τῆς οἰκογενείας ὁ πατέρας μου, πού ἦταν δεινός σχεδιαστής ἡρώων τοῦ μπερντέ ἀλλά καί ἄριστος καραγκιοζοπαίκτης. Τά πρωινά, πού μᾶς τάιζε πρίν πᾶμε σχολεῖο, μᾶς «ἔπαιζε» καί λίγο Καραγκιόζη, ὥστε νά δεχόμαστε πιό εὔκολα τίς κουταλιές μέ τό μουσκεμμένο στό γάλα ψωμί…

Θυμᾶμαι ἐπίσης τόν ἑαυτό μου νά παίζει Καραγκιόζη τά καλοκαίρια στήν αὐλή τοῦ σχολείου μας, μέ εἰσιτήριο πενῆντα λεπτά καί μέ …δωρεάν πασατέμπο, πού μοίραζαν οἱ συνεργάτες μου στούς (καμμιά δεκαριά) θεατές. Εἶχα μιά μεγάλη συλλογή ἀπό φιγοῦρες, τίς ὁποῖες ἀγοράζαμε ἕτοιμες, ζωγραφισμένες, χρωματιστές, σέ λεπτό χαρτί καί τίς κόβαμε, γιά νά τίς κολλήσουμε μέ «ἀλευρόκολλα» σέ χαρτόνι. Κι ὕστερα, σκαλίζαμε τά «κενά» μέ τό κοπίδι…

Ἦταν φυσικό νά ἀγαπήσει ὁ γυιός μας τό θέατρο σκιῶν. Καί ἀπό τά τρία του χρόνια, ἄρχισε τό «κυνῆγι» τῶν παραστάσεων. Γυρίζαμε ὅλη τήν Ἀττική, στό κατόπι τοῦ Γιώργου Χαρίδημου, τοῦ Βάγγου Κορφιάτη, τοῦ Μάνθου Ἀθηναίου, τοῦ Θανάση Σπυρόπουλου. Ἀπό τόν Πειραιᾶ, μέχρι τά Δερβενοχώρια!

Ὅπου εἶχε παράσταση Καραγκιόζη, τρέχαμε! Εὐτυχῶς ὑπῆρχαν κάποια καλοκαίρια πού ὁ Βάγγος «ἔπιανε στασίδι» στόν Πειραιᾶ καί ἔτσι ὁ γυιός μας τρύπωνε πίσω ἀπό τόν μπερντέ, θαύμαζε τήν τέχνη τοῦ Καραγκιόζη καί σιγά-σιγά ἔφθασε καί σέ θέση βοηθοῦ!

Ὄχι γιά νά τό παινευτῶ, ἀλλά ἔτσι καί τό σπλάγχνο μας ἀποφασίσει νά ἐκθέσει τίς φιγοῦρες πού ἔχει, κατά καιρούς, κατασκευάσει, μέ δέρμα, χαρτόνι, ζελατίνη, θά ἀποσπάσει ἐπαίνους καί θαυμασμό. Κρατᾶ, ὅμως, τήν σπουδαία αὐτή δουλειά γιά τόν ἑαυτό του καί τήν κόρη του.

Διάβασα ἀρκετά βιβλία γιά τόν Καραγκιόζη, δανειζόμενος ἀπό τήν βιβλιοθήκη τοῦ γυιοῦ μου. Οἱ αὐτοβιογραφίες καραγκιοζοπαικτῶν εἶναι ἰδιαίτερα ἐνδιαφέρουσες καί παρουσιάζουν τήν εἰκόνα μιᾶς κοινωνίας πού δέν εἶναι εὐρύτερα γνωστή.

Εὐτυχῶς, ἡ τέχνη τοῦ Θεάτρου Σκιῶν ἔχει βρεῖ χῶρο στίς καρδιές τῶν νεώτερων γενεῶν. Ὑπάρχουν νέοι ἄνθρωποι, πού ἀσκοῦν αὐτό τό –ἄς τό ποῦμε– ἐπάγγελμα. Κάθε τόσο διαβάζω γιά παραστάσεις «Θιάσων τοῦ Θεάτρου Σκιῶν» ἀνά τήν Ἑλλάδα. Τό θεωρῶ πολύ σημαντικό νά διατηρηθεῖ ἡ τέχνη. Παρατηρῶ ἐπίσης ὅτι ὑπάρχουν νεώτερες παραστάσεις, πέρα ἀπό τίς κλασσικές, «Ὁ Καραγκιόζης γιατρός», φαρμακοποιός, φούρναρης, κουρέας καί ἄλλα ἐπαγγέλματα τά ὁποῖα ἔχει κατά καιρούς ἀσκήσει ὁ πρωταγωνιστής τοῦ Θεάτρου Σκιῶν. Βεβαίως, παραμένει κορυφαία ἡ παράσταση «ὁ Καραγκιόζης, ὁ Μεγαλέξανδρος καί ὁ κατηραμένος ὄφις».

Ἔχουν σχεδόν ἐκλείψει οἱ «ἡρωικές» παραστάσεις μέ τόν Κατσαντώνη καί τόν Ἀθανάσιο Διᾶκο καί οἱ σχετικές φιγοῦρες ἔχουν περάσει στό περιθώριο. Παραμένουν, ὅμως, καμαρωτοί ὁ Σταύρακας, ὁ σιόρ Διονύσιος, ὁ Μορφονιός, ὁ Βεληγκέκας, ὁ Βεζύρης καί, φυσικά, ὁ Καραγκιόζης, τά Κολλητήρια, ἡ Ἀγλαΐα, ἡ Βεζυροπούλα καί ὁ ἀδικημένος, πλήν κεντρικότατος, ἥρως, ὁ Χατζηαβάτης, πού εἶναι «μέ ὅλους» καί τρέμει καί τήν σκιά του! Ὁ μόνος ἀπό τούς ἥρωες τοῦ Θεάτρου Σκιῶν, πού εὐδοκιμεῖ μέχρι καί σήμερα, κυρίως στόν χῶρο τῆς πολιτικῆς!

Τά θυμήθηκα ὅλα αὐτά, πληροφορηθείς τήν ἀπώλεια τοῦ σπουδαίου καραγκιοζοπαίκτη Θανάση Σπυρόπουλου.

Καλό ταξίδι στόν κόσμο τῶν σκιῶν, ἀγαπητέ φίλε…