Ὁ ὑπέροχος κύριος Νικόλαος Σκαλκώτας

Αὐτές τίς μέρες ὑπῆρξαν κάποια δημοσιεύματα σχετικά μέ τόν Νῖκο Σκαλκώτα, καθώς συμπληρώθηκαν 75 χρόνια ἀπό τόν θάνατό του, στίς 19 Σεπτεμβρίου τοῦ 1949.

Ὁ σπουδαῖος μουσουργός, ὁ ὁποῖος γεννήθηκε στήν Χαλκίδα τό 1904, προερχόταν ἀπό οἰκογένεια μέ μουσική παράδοση. Οἱ γονεῖς του ἔπαιζαν στήν Φιλαρμονική Χαλκίδος καί παρέδιδαν μαθήματα μουσικῆς. Σέ ἡλικία μόλις πέντε ἐτῶν ἄρχισε νά παίζει βιολί, μαθητεύοντας δίπλα στόν θεῖο του, πού ἦταν κι ἐκεῖνος μουσικός. Στήν συνέχεια σπούδασε βιολί στό Ὠδεῖο Ἀθηνῶν, λαμβάνοντας κατά τήν ἀποφοίτησή του τήν ἀνώτατη τιμητική διάκριση τοῦ πρώτου βραβείου καί χρυσοῦ μεταλλίου.

Μέ τήν Ἀβερώφειο ὑποτροφία τοῦ Ὠδείου Ἀθηνῶν βρέθηκε στό Βερολῖνο τοῦ Μεσοπολέμου γιά νά συνεχίσει τίς σπουδές του. Ἐκεῖ ἦλθε σέ ἐπαφή μέ σπουδαίους καθηγητές καί σπούδασε ὑπό τόν περίφημο Γερμανό βιολιστή Βίλλυ Ἔς ἀλλά καί μέ μιά συντροφιά ἐκλεκτῶν Ἑλλήνων σπουδαστῶν, ὅπως ὁ Δημήτρης Μητρόπουλος, ἡ Πολυξένη Ματέυ Ρουσσοπούλου, ἡ Νέλλη Ἀσκητοπούλου-Εὐελπίδη, ὁ Ἀντώνης Σκόκος καί ἡ Κατίνα Παρασκευᾶ-Σκόκου. Ἀπό νωρίς στράφηκε στήν σύνθεση καί μαθήτευσε δίπλα στόν Φιλίπ Γιάρναχ καί τόν Αὐστριακό συνθέτη Ἄρνολντ Σένμπεργκ, γνωστό γιά τό ὑψηλό ἐπίπεδο τῆς διδασκαλίας του καί τήν αὐστηρότητα τῶν ἀπαιτήσεών του, ὁ ὁποῖος διέκρινε τό ταλέντο του.

Ἡ ὑποτροφία τελείωσε καί ἐπέστρεψε στήν Ἀθήνα τό 1933, γιά νά συναντήσει τήν ἐχθρότητα τῶν ὁμοτέχνων του, τήν μή ἀποδοχή τοῦ ἔργου του, καί τήν κατάληξή του, ὡς βιολί, στό τελευταῖο ἀναλόγιο τῆς Κρατικῆς Ὀρχήστρας Ἀθηνῶν. Εἶναι ἡ ἐποχή πού ὁ μεγάλος μουσουργός πέφτει σέ βαθειά μελαγχολία, ἀλλά συνθέτει τά περισσότερα ἀπό τά περίφημα ἔργα του, τά ὁποῖα, φυσικά, ἐκτιμήθηκαν μετά τόν θάνατό του.

Ἡ ἀπόρριψή του ἀπό τό τότε μουσικό κατεστημένο, πού δέν μποροῦσε νά δεχθεῖ ἕναν «περίεργο νεωτεριστή», τόν κατεδίωκε γιά 16 χρόνια, μέχρι τόν πρόωρο χαμό του, ἀπό ἐπιπλοκή κήλης, τό 1949. Στήν περίοδο τῆς μελαγχολίας καί τῆς ἀπομονώσεώς του συνέθεσε τόν μεγαλύτερο ὄγκο τοῦ ἔργου του καί τούς περίφημους «36 Ἑλληνικούς Χορούς», τό χειρόγραφο τῶν ὁποίων ἀφιέρωσε στόν φίλο του Δημήτρη Μητρόπουλο. Ἡ ἐκτέλεση τεσσάρων ἀπό τούς 36 χορούς ἔγινε γιά πρώτη φορά στήν Ἀθήνα, ἀπό τόν Δημήτρη Μητρόπουλο τό 1955, στό πλαίσιο τοῦ Πρώτου «Φεστιβάλ Ἀθηνῶν», μέ τήν Φιλαρμονική τῆς Νέας Ὑόρκης.

Ὅταν ἄκουσα, γιά πρώτη φορά, τούς Ἑλληνικούς χορούς, αἰσθάνθηκα ἐκεῖνο τό ὠστικό κῦμα συναισθημάτων πού δημιουργοῦν ὁ ἠπειρώτικος, ὁ τσάμικος, ὁ κλέφτικος, ὁ πελοποννησιακός καί, μικρό παιδί, βάλθηκα νά διερωτῶμαι πῶς ἦταν δυνατόν μιά τέτοια ἰδιοφυΐα νά περιφρονηθεῖ ἀπό τό «μουσικό κατεστημένο» τῆς ἐποχῆς.

Φυσικά, ἀπευθύνθηκα στόν πατέρα μου, ὁ ὁποῖος, ἤρεμα, μοῦ μίλησε γιά «τά κακά τῆς φυλῆς» καί μοῦ ἀπαρίθμησε μιά σειρά μεγάλων προσωπικοτήτων τῆς ἑλληνικῆς Ἱστορίας, οἱ ὁποῖες ὄχι μόνον ἀπορρίφθηκαν, ἀλλά διώχθηκαν καί ἀκόμη θανατώθηκαν ἀπό τό κατεστημένο τῆς κάθε ἐποχῆς, μέ κορυφαῖο τόν Σωκράτη. Σήμερα, οἱ συναυλίες μέ ἔργα Σκαλκώτα φέρνουν γρήγορα ἐξάντληση τῶν εἰσιτηρίων.

Πέρασαν χρόνια μετά τόν ἄδοξο θάνατό του, γιά νά δικαιωθεῖ τό ἔργο του. Πόσο ἄδικη εἶναι, πολλές φορές, ἡ ζωή…

Απόψεις

Την Κυριακή 13.10 με την Εστία: Από τον βυθό στον ουρανό

Εφημερίς Εστία
Μη χάσετε στις 13.10 με την Εστία της Κυριακής: ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΥΘΟ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ – Μίλτων Ιατρίδης

Γενέθλια ΝΔ ἄνευ τῆς ἱστορικῆς ἡγεσίας

Εφημερίς Εστία
«Κυρία» 50 ἐτῶν ἡ φιλελεύθερη παράταξις, ἑόρτασε χθές τήν ἐπέτειο τῆς ἱδρύσεώς της – Ἀπόντες οἱ πρώην Πρωθυπουργοί Κώστας Καραμανλῆς καί Ἀντώνης Σαμαρᾶς – Ξενάγησις ὑπουργῶν ἀπό τό ΠΑΣΟΚ στήν φορτωμένη μέ χιλιάδες ἀναμνήσεις ἱστορική Ρηγίλλης

Οἱ ἀβεβαιότητες τοῦ πολέμου στήν Μέση Ἀνατολή

Εφημερίς Εστία
Ο ΠΟΛΕΜΟΣ στήν Μέση Ἀνατολή ἔχει περάσει σέ νέα φάση. Φαίνεται ὅτι τό Ἰσραήλ θεωρεῖ πώς ἔχει κατορθώσει νά καταστείλει τήν μαχητική ἰσχύ τῆς Χαμάς καί ἔχει περάσει στήν ἐπίθεση στό βόρειο μέτωπο ἔναντι τῆς Χεζμπολλάχ.

Ἠλεκτρονικές πληρωμές πού μειώνουν τόν λογαριασμό τῆς ἐφορίας

Εφημερίς Εστία
ΤΗΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ νά «ξεφουσκώσουν» τόν λογαριασμό τῆς ἐφορίας πληρώνοντας μικρότερο φόρο γιά τά φετινά εἰσοδήματα ἔχουν οἱ φορολογούμενοι ἕως τά τέλη τοῦ ἔτους.

Βρέ, πῶς ἀλλάζουν οἱ καιροί…

Δημήτρης Καπράνος
«Βρέ, πῶς ἀλλάζουν οἱ καιροί», λέει τό τραγουδάκι, πού ἔφτιαξε ὁ Γιῶργος Χατζηνάσιος, ἐπάνω στά ἴχνη τοῦ Für Elise τοῦ Μπετόβεν.