Διαφωνῶ ὁριζοντίως καί καθέτως μέ τήν ἀπόπειρα διακοπῆς μιᾶς θεατρικῆς παράστασης. Ἤ τῆς παρακολούθησης ἑνός κινηματογραφικοῦ ἔργου.
Μοῦ εἶναι ἀδύνατον νά ξεχάσω αὐτό πού ἔκανε ἡ Ἀριστερά πρίν πολλά-πολλά χρόνια, ὅταν μέλη τῆς κομμουνιστικῆς νεολαίας στέκονταν ἔξω ἀπό κινηματογράφους καί ἐμπόδιζαν πολῖτες νά δοῦν τήν ταινία «Ἑλένη», πού βασιζόταν στό ὁμώνυμο βιβλίο τοῦ Νίκου Γκατζογιάννη. Ὡστόσο, κάθε φορά πού ὀργανώνεται διαμαρτυρία ἐναντίον μίας παράστασης, ὅπως συνέβη προχθές μέ τό Κρατικό Θέατρο Βορείου Ἑλλάδος, ἐνδιαφέρομαι νά μάθω τήν αἰτία. Δέν «τσιμπάει» εὔκολα μῦγα ἕναν συντηρητικό πολίτη γιά νά σηκωθεῖ ἀπό τόν καναπέ του, νά πάει μέχρι τό ταμεῖο ἑνός θεάτρου, νά ἀγοράσει εἰσιτήριο γιά κάτι πού δέν τοῦ ἀρέσει, νά ὑπομείνει στωικά τήν παράσταση βυθισμένος στήν θέση του, ὅταν φθάσει στό ἐπίμαχο σημεῖο νά διαμαρτυρηθεῖ λεκτικά γιά τρία λεπτά καί μετά νά ἀποχωρήσει ἡσύχως. Κάτι τόν ἔχει ἐνοχλήσει καί μάλιστα πολύ.
Καί ἐπειδή τά δημοκρατικά μας μέσα ἐνημέρωσης διολισθαίνουν συνεχῶς (κανένα δέν ἀναζήτησε αὐτούς τούς ἀνθρώπους γιά νά τούς ρωτήσει «τί σᾶς ἐνόχλησε», ὅλα φιλοξένησαν ὅμως διά μακροῦ τήν ἄποψη τοῦ Λιβανέζου σκηνοθέτη) καί ἐπειδή ἐπίσης κανένα μέσο δέν εἶχε τήν εὐαισθησία νά ἀναφερθεῖ στό ἐπίμαχο ἀπόσπασμα, παρά μόνο κατήχηση γιά τήν ἐλευθερία τῆς τέχνης ἀκούσαμε, ἔκανα ρεπορτάζ. Ἔμαθα κατ’ ἀρχάς γιά τόν Ἱερό Λόχο. Πρόκειται γιά πολῖτες ὑπερσυντηρητικῶν ἀπόψεων. Μάλιστα! Σέ ἄλλα μπορεῖ κανείς νά συμφωνεῖ μαζί τους, σέ ἄλλα νά διαφωνεῖ καί μάλιστα διαρρήδην ἀλλά δέν ἀπαγορεύεται ὁ ὑπερσυντηρητισμός στήν πατρίδα μας, θαρρῶ. Τί συνέβη στήν παράσταση; Κάποιος/κάποια ἀπό τούς συντελεστές της ὑβρίζει, πράγματι, τά Θεῖα. Τόν Χριστό καί τήν Παναγία. Μέ ἕνα ρῆμα τοῦ συρμοῦ πλέον, ἔτσι ὅπως ἔχει καταντήσει ἡ ζωή μας. Ἀλλά ρῆμα ὑβριστικό, ἐπιθετικό, σεξουαλικό, ἐνοχλητικό γιά κάποιον πού πιστεύει στόν Χριστό καί τήν Παναγία. Ἴσως ὁ συγγραφέας νά παγιδεύτηκε ἀπό τήν εὐρεῖα χρήση τῆς φράσης στήν καθομιλουμένη. Ἀλλά ἀλλιῶς εἰσπράττει κανείς τήν ὕβρη μέ τό ρῆμα «γ……ῶ» σέ ἕναν ἰδιωτικό οἰκογενειακό καυγά, ἀλλιῶς στό γήπεδο καί ἀλλιῶς στό δημόσιο βῆμα ἑνός Θεάτρου καί μάλιστα Κρατικοῦ.
Θεωρῶ, ἀγαπητοί ἀναγνῶστες, ὅτι μέ τά θεολογικά σύμβολα δέν παίζουμε. Ἀντανακλοῦν κάποιο σημεῖο τῆς ὕπαρξής μας. Οἱ ἰσορροπίες στά θέματα αὐτά εἶναι πολύ λεπτές καί εὐαίσθητες. Ἄν μοῦ συνέβαινε, προφανῶς δέν θά διέκοπτα παράσταση, ἀλλά θιγείς ὡς Χριστιανός Ὀρθόδοξος θά ἀξιοποιοῦσα τό βῆμα πού ἔχω καί θά περνοῦσα γενεές δεκατέσσερεις αὐτόν πού προσέβαλε τήν πίστη μου. Στήν ἐλευθερία τῆς τέχνης του θά ἀντιπαρέτασσα τήν ἐλευθερία τῆς ἔκφρασής μου. Οἱ ἁπλοί πολῖτες δέν ἔχουν αὐτή τήν πολυτέλεια, ἄν ἐξαιρέσει κανείς τό Facebook.
Ὡστόσο, θεωρῶ ὅτι σέ τέτοιες περιπτώσεις πρέπει νά σταματήσουν οἱ ἡρωισμοί καί ἡ θυματοποίηση ἀπό τούς συντελεστές. Ἄν ὡς κράτος «κατεβάσαμε» τόν Σταυρό σέ περιοχή τῆς Λέσβου γιά νά μήν ἐνοχλεῖται τό θρησκευτικό συναίσθημα τῶν μουσουλμάνων προσφύγων, δέν μποροῦμε νά ἔχουμε τήν ἀπαίτηση ἐμεῖς, οἱ Χριστιανοί, νά σέβονται τά σύμβολα τῆς δικῆς μας πίστης οἱ ἄλλοι; Ὅταν ἅπαντες καταδικάζουν τήν ὑποψία, ἔστω καί σέ ἐπίπεδο προβοκάτσιας, καταστροφῆς τοῦ Κορανίου, ἐμεῖς δέν ἔχουμε δικαίωμα νά ζητᾶμε νά σέβονται τόν δικό μας Θεό καί τήν Παναγία, γιά τήν ὁποία, σημειωτέον, ὑπάρχει εἰδική ἀναφορά στό Κοράνι; Καί θά ρίξουμε στήν πυρά τῆς Ἱερᾶς Ἐξέτασης ὅποιον διαμαρτύρεται ἔστω καί καθ’ ὑπερβολή; Θά ἀνεχτοῦμε ὕβρεις στόν Χριστό μας καί τήν Παναγία μας; Μειονότητα θά καταντήσουμε;
Προτείνω νά συνέλθουμε! Μέ τά μυαλά πού κουβαλοῦν ὁρισμένοι, σέ λίγα χρόνια θά εἴμαστε ἐπισκέπτες στόν τόπο μας. Θά ζητᾶμε καί διαβατήριο ἀπό κάθε ἀνόητο πού δέν καταλαβαίνει ὅτι, προστατεύοντας τό δικαίωμα στήν ὕβρη, στήν οὐσία μακροπρόθεσμα στρέφεται καί ἐναντίον τοῦ ἑαυτοῦ του. Μέ αὐτά καί μέ αὐτά τείνω νά συμφωνήσω μέ τήν διαπίστωση πού ἔκανε πρόσφατα κορυφαῖος πολιτικός τῆς παλαιᾶς γενιᾶς, νέστωρ σέ ἰδιωτική συζήτηση. «Δέν ὑπάρχει ἡ χώρα πλέον, ἀγαπητέ μου! Ἀγνοεῖται». Ὅταν τό ἄκουσα, δέν μοῦ ἄρεσε. Οὔτε τώρα πού τό γράφω. Ἰσχύει ὅμως. Δυστυχῶς. Δέν ὑπάρχει.
