ΤΟ ΜΟΝΟ ξεκάθαρο εἶναι ὅτι εὑρισκόμεθα πρό ἀνακατατάξεων στήν Ἀνατολική Μεσόγειο.
Καί πολύ φοβούμεθα ὅτι αὐτές δέν θά ἱκανοποιοῦν τίς προσδοκίες τῶν Ἑλλήνων. Βεβαίως οἱ διεθνεῖς σχέσεις προϋποθέτουν εὐελιξία. Τά σχέδια πού ἔχουν οἱ χῶρες γιά τήν διαχείριση καταστάσεων, πρέπει νά μποροῦν νά ἀναπροσαρμόζονται ἀναλόγως τῶν ἐξελίξεων. Καί φυσικά δέν πρέπει νά ὑπάρχει ἐμμονή σέ αὐτά, ὅταν καταφανῶς ἔχουν ἀποτύχει. Ὅμως πρέπει νά ὑπάρχουν καί «κόκκινες γραμμές». Ἐπιπροσθέτως, οἱ κυβερνήσεις πρέπει νά εἶναι εἰλικρινεῖς πρός τούς πολῖτες. Νά τούς ἐνημερώνουν καί γιά τά δύσκολα πού ἐνδεχομένως ἔρχονται. Νά ἀποδέχονται τίς συνέπειες ἐνδεχομένων σφαλμάτων καί νά διδάσκονται ἀπό αὐτά. Νά κάνουν διορθωτικές κινήσεις.
- Tοῦ Εὐθ. Π. Πέτρου
Ἀπό τόν ἀραβικό Τύπο πληροφορηθήκαμε ὅτι κυοφορεῖται στό Κάιρο μία τετραμερής σύνοδος Αἰγύπτου, Ἑλλάδος, Κύπρου καί Τουρκίας μέ ἀντικείμενο τήν ὁριοθέτηση τῶν θαλασσίων ζωνῶν τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου. Ἀφ’ ὅτου ὁ Πρόεδρος Σίσι δρομολόγησε τήν ἐπαναπροσέγγιση τῆς χώρας του μέ τήν Τουρκία, φιλοδοξεῖ, φαίνεται, νά ἀναδειχθεῖ σέ ἱστορικό ἡγέτη πού θά ὁδηγήσει τά προβλήματα τῆς περιοχῆς σέ λύσεις. Μόνο πού οἱ λύσεις οἱ ὁποῖες θά προταθοῦν, θά εἶναι κατ’ ἀνάγκην συμβιβαστικές. Ἐμεῖς θά κληθοῦμε νά κάνουμε συμβιβασμούς ὡς πρός τίς διατάξεις πού ἐπιμένουμε νά ἐφαρμόζονται (μέσες γραμμές) καί ἄλλοι ὡς πρός τίς ὁριοθετήσεις πού ἔχουν αὐθαιρέτως ἐπιβάλει καί οἱ ὁποῖες ἰσχύουν, ὅσο καί ἄν ἐμεῖς τίς θεωροῦμε παράνομες.
Ὁμιλοῦμε βεβαίως γιά τό τουρκο-λιβυκό μνημόνιο. Καί ἀναφερόμαστε εἰδικῶς στό μνημόνιο αὐτό, διότι χθές ἡ εἰδησεογραφία ἀνέφερε ὅτι ὁ Ἕλλην ὑπουργός Ἐξωτερικῶν εἶχε τηλεφωνική ἐπικοινωνία μέ τήν Λιβύα ὁμόλογό του Νετζλά Μανγκούς. Ἀντικείμενο, ἡ ἀναβάθμισις τῶν σχέσεων τῆς Ἑλλάδος μέ τήν ἀναγνωρισμένη κυβέρνηση τῆς χώρας καί τήν ἀποστολή πρέσβεως στήν Τρίπολη. Δέν θά βιασθοῦμε νά ἐπικρίνουμε τήν κίνηση αὐτή, διότι, ὅπως προαναφέραμε, ἡ ἐξωτερική πολιτική μιᾶς χώρας πρέπει νά εἶναι εὐέλικτη. Καί ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι ἡ στάσις μας ἀπέναντι στήν Λιβύη ἔχει ἀποδειχθεῖ τοὐλάχιστον ἀτυχής. Ἄν μάλιστα λάβει ὑπ’ ὄψιν κάποιος τίς προνομιακές σχέσεις πού κάποτε εἴχαμε μέ τήν χώρα αὐτή, μπορεῖ νά ἀντιληφθεῖ τήν ἔκταση τῆς ἀποτυχίας.
Κάτι λοιπόν πρέπει νά ἀλλάξει. Τά σχέδια, ἔγραφε ὁ θεωρητικός τῆς στρατηγικῆς λοχαγός (στήν ἐποχή του οἱ βαθμοί εἶχαν ὑπόσταση) σέρ Μπαίζιλ Λίντλλ Χάρτ, πρέπει νά διαπλέκονται ὅπως οἱ κλάδοι ἑνός σφριγηλοῦ δένδρου. Σχέδια μέ μονοδιάστατη κατεύθυνση, χωρίς δυνατότητες ἀναπροσαρμογῆς, δέν ἔχουν μεγαλύτερη ἀξία ἀπό ἕνα σκουπόξυλο.
Ὅπως προαναφέραμε ὅμως πρέπει νά ὑπάρχουν καί ὅρια. «Κόκκινες γραμμές». Καί βεβαίως ἡ ἀναπροσαρμογή τῶν σχεδίων νά μήν μᾶς ἀπομακρύνει ἀπό τόν ἐπιδιωκόμενο στόχο.
Ἐδῶ βεβαίως ἔχουμε ἀκόμη μία παθογένεια τῆς πολιτικῆς ἐν Ἑλλάδι. Σπανίως ὑπάρχουν συγκεκριμένοι στόχοι. Εἶναι τόσο ἀόριστοι πού στήν πραγματικότητα εἶναι σάν νά μήν ὑπάρχουν. Οὔτε γιά τό Κυπριακό δέν ἔχουμε προσδιορισμένους στόχους. Παρά μόνον τό ὅτι θέλουμε μιά λύση μέ βάση τά (ἐν πολλοῖς ἀντιφάσκοντα μεταξύ τους) ψηφίσματα τοῦ ΟΗΕ. Κάτι ἀνάλογο εἶναι τό νά ζητοῦμε ὁριοθέτηση τῶν θαλασσίων ζωνῶν μέ βάση τά προβλεπόμενα ἀπό τό διεθνές δίκαιο.
Ἐάν πρόκειται νά καθίσουμε σέ μιά διάσκεψη (πόσῳ μᾶλλον σέ διαπραγματεύσεις) πρέπει νά εἶναι σαφῶς προσδιορισμένα τά ὅριά μας. Τί θά διεκδικήσουμε καί μέχρι ποίου σημείου μποροῦμε νά ὑποχωρήσουμε.
Ὅταν δέ ὁμιλοῦμε γιά τήν Λιβύη καί γιά τήν ἐπιδιωκόμενη προσέγγιση μέ τήν Τρίπολη, πρέπει νά τεθεῖ τό ζήτημα ἔναντι ποίων ἀνταλλαγμάτων θά προχωρήσουμε στήν ἀνταλλαγή πρέσβεων καί διπλωματικῶν ἀντιπροσωπειῶν.
Καί νά μήν ξεχνᾶμε ὅτι τήν στιγμή πού μαθαίναμε ὅτι προετοιμάζεται ἡ διάσκεψις τοῦ Καΐρου, οἱ Τοῦρκοι κινοῦσαν τό ἐρευνητικό τους πλοῖο (πλωτό γεωτρύπανο) «Ἀμπντουλχαμίντ Χάν» στήν ἀνατολική Μεσόγειο. Σέ ἕνα προσεκτικά ἐπιλεγέν σημεῖο στά ὅρια μιᾶς κανονικῆς ὁριοθετήσεως θαλασσίων ζωνῶν μεταξύ Ἑλλάδος – Τουρκίας καί Κύπρου. Σέ ὅρια πού εὐκόλως παραβιάζονται ὅταν ἡ Navtex γιά τίς ἔρευνες τοῦ πλοίου ἔχει ἑξάμηνη ἰσχύ.
Ἀλήθεια, σχετικά μέ τίς κινήσεις τοῦ πλοίου αὐτοῦ, ἔχουμε πληροφορίες; Ὑπάρχει σχεδιασμός; Ἤ θά τρέχουμε πάλι τήν τελευταία στιγμή, ὅταν ἐπιχειρήσει νά παραβιάσει κυριαρχικά μας δικαιώματα. Καί ἐλπίζουμε τότε νά μήν τά περιορίσει στά ἕξη μίλια τῶν χωρικῶν μας ὑδάτων, ὁ κ. Ὑπουργός τῶν Ἐξωτερικῶν…
