Ζήτημα ἐθνικῆς ἀσφαλείας

ΟΤΑΝ οἱ ἐξελίξεις μέ τήν Τουρκία πλησιάζουν σέ νέα ἱστορικά ὁρόσημα…

… ἀναζητῶ πάντοτε τήν ἄποψη τῶν διπλωματῶν. Παλαιῶν καί νέων. Ἔμπειρων ἀλλά καί ἀνερχόμενων. Συνταξιούχων καί ἐν ἐνεργείᾳ. Μέ κοινό σημεῖο ἀναφορᾶς τήν καλή γνώση τῆς τουρκικῆς πραγματικότητας, ἴσως καί τήν προϋπηρεσία τους στήν ἑλληνική πρεσβεία τῆς Ἄγκυρας. Οἱ συζητήσεις αὐτῶν τῶν ἡμερῶν μᾶς δίνουν ἕνα νέο δεδομένο, ἄγνωστο, τοὐλάχιστον σέ ἐμᾶς. Γνώριζα βεβαίως ἀπό παλιά ὅτι ὁ Πρόεδρος Ἐρντογάν –εἰδικῶς στά πρῶτα χρόνια τῆς πρωθυπουργίας του– δέν ἐμπιστευόταν τήν δυτικότροπη διπλωματική ἐλίτ τοῦ Ὑπουργείου του, τήν θεωροῦσε κεμαλική, γι’ αὐτό ὅταν παρίστατο διπλωμάτης στίς συζητήσεις του μέ τόν Καραμανλῆ τόν τραβοῦσε ἀπό τό μανίκι καί τοῦ ἔλεγε συνωμοτικά: «Τώρα μέ αὐτούς ἐδῶ θά συζητήσουμε γιά τουρισμό. Γιά τά ἄλλα οἱ δυό μας». Ἡ πραγματικότητα αὐτή δέν ἔχει ἀλλάξει κατά πολύ. Ἀντιθέτως. Ἀνταγωνιστής τοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν στήν γειτονική χώρα εἶναι τό Ὑπουργεῖο Ἄμυνας τοῦ ὁποίου ἡγεῖται ὁ Ἀμερικανοσπουδαγμένος στρατιωτικός Χουλουσί Ἀκάρ, τρέφων ἴσως καί φιλοδοξίες γιά τό μέλλον. Τό Ὑπουργεῖο Ἄμυνας εἶναι ὁ ἐμπνευστής τῆς «Γαλάζιας Πατρίδας» καί τοῦ τουρκολιβυκοῦ μνημονίου. Στρατηγικές πού «ἀγόρασε» ὁ Ἐρντογάν γιατί ταιριάζουν μέ τό πολιτικό του σχέδιο ἕως τό 2023. Τό Ὑπουργεῖο Ἄμυνας ἐκδίδει σωρηδόν τίς «Νάβτεξ» γιά τήν ἀποστρατιωτικοποίηση τῶν νησιῶν τοῦ Αἰγαίου καί καθοδηγεῖ τέως στελέχη του, ἀποστράτους ἀξιωματικούς, νά ἀνοίγουν θέματα κυριαρχίας ἀκόμη καί κατοικημένων ἑλληνικῶν νήσων.

Τό Ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν διαφώνησε μέ τό τουρκολιβυκό μνημόνιο ἀνοικτά. Μέ δηλώσεις τοῦ ἔμπειρου πρέσβη Ἐρτσιγές. Τό Ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν τῆς Ἄγκυρας, ὅπως μοῦ ἐλέχθη, δέν ἔχει θέσει ποτέ ζήτημα κυριαρχίας κατοικημένων νήσων καί γενικότερα γκρίζων ζωνῶν στίς ἐπίσημες ἀνακοινώσεις του. Παρά ταῦτα ὅμως, ἐν ὄψει τῶν διερευνητικῶν ἐπαφῶν, δέν πρέπει νά ὑποτιμοῦμε ποτέ τήν ὀπτική τῆς τουρκικῆς διπλωματίας, ἡ ὁποία ἐπιδιώκει νά φθάνει στό ἴδιο ἀποτέλεσμα χωρίς φασαρία. Βελούδινα. Μαθαίνω, ἀκούω, καταλαβαίνω λοιπόν ὅτι τό Ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν τῆς Τουρκίας θά ἀξιοποιήσει στίς διερευνητικές τό θέμα τῶν γκρίζων ζωνῶν ὄχι γιά νά ἀμφισβητήσει τήν ἑλληνικότητα τοῦ Ἀγαθονησίου, τοῦ Φαρμακονησίου καί ἄλλων νησιῶν μας ἀλλά γιατί θέλει νά ἀξιοποιήσει τήν διεκδίκηση στό μπρά-ντέ-φέρ γιά τά χωρικά ὕδατα. Κεντρικός στόχος τῶν Τούρκων εἶναι νά μᾶς ἀναγκάσουν νά μειώσουμε τά χωρικά μας ὕδατα σέ κρίσιμες περιοχές τοῦ Ἀρχιπελάγους ὅπου δεσπόζουν μεγάλα ἑλληνικά νησιά ὥστε κάθε τουρκικό καί ἐμπορικό πλοῖο πού ξεκινᾶ ἀπό οἱοδήποτε λιμάνι τῆς γείτονος μέ προορισμό τό Γιβραλτάρ (μέσω τοῦ Ἀκρωτηρίου Ταινάρου καί τῶν Ἀντικυθήρων) ἤ τό Σουέζ (μέσω τῶν Στενῶν Κρήτης-Ρόδου-Καρπάθου) νά διέρχεται μόνο μέσα ἀπό διεθνῆ ὕδατα! Χωρίς νά χρειάζεται νά ζητήσει ἄδεια γιά ἀβλαβῆ διέλευση ἀπό ἑλληνικά ὕδατα.

Στήν πραγματικότητα, ἡ γείτων μᾶς ζητᾶ μέσα ἀπό τόν διάλογο γιά τά χωρικά ὕδατα, νά τούς χαρίσουμε τόσα μίλια ὥστε νά εὐνοεῖται ἡ «χάραξη» δύο ἤ τριῶν μεγάλων τουρκικῶν λεωφόρων στό Αἰγαῖο στίς ὁποῖες τά πολεμικά πλοῖα τῆς γείτονος θά κινοῦνται χωρίς τό ἄγχος τοῦ ἐρυθροῦ ἑλληνικοῦ σηματοδότη! Τό θέμα τους δέν εἶναι λοιπόν οὔτε τό Φαρμακονήσι, οὔτε τό Ἀγαθονήσι. Θά ἀναγνωρίσουν τήν ἑλληνικότητά τους καί θά μᾶς ζητήσουν νά τό πανηγυρίσουμε κιόλας γιά τήν γενναιοδωρία τους. Στόχος τους εἶναι ὁ ἔλεγχος τοῦ μισοῦ Αἰγαίου. Καί γιά τήν ἐπίτευξη τοῦ ὁποίου τούς εἶναι ἀρκετές κάποιες βραχονησῖδες, πού «γεννοῦν» δικαιώματα γιά ἑλληνικά χωρικά ὕδατα. Ὄχι νησιά. Ὁ στόχος αὐτός ὑπηρετεῖται βεβαίως καί ἀπό τίς ἀπαιτήσεις τους γιά τήν ὑφαλοκρηπῖδα. Ἄν κατάφερναν ποτέ νά ἐπιτύχουν τό ὄνειρό τους καί νά ἔχουν δικαίωμα ἐρευνῶν δυτικῶς τῶν ἑλληνικῶν νησιῶν μέσα στήν καρδιά τοῦ Αἰγαίου, πέραν τοῦ 28ου μεσημβρινοῦ (ἴσως τό ἐπιχειρήσουν ντέ φάκτο), τότε θά κέρδιζαν τό τζάκ πότ. Θά γινόταν αὐτό εἶπε ὁ Κωνσταντῖνος Καραμανλῆς στόν Πρόεδρο Μπούς τό 1991 (Ἀρχεῖο, τόμος 10): Ἡ διχοτόμηση τῆς ἑλληνικῆς ἐπικράτειας.

Γίνεται σαφές λοιπόν ὅτι τό ζήτημα τῶν χωρικῶν ὑδάτων πού ἀναγκαστικά θά συζητηθεῖ στίς διερευνητικές γιά τήν ὑφαλοκρηπῖδα εἶναι πρίν καί πάνω ἀπό ὅλα γιά ἐμᾶς ζήτημα ἐθνικῆς ἀσφαλείας. Ἐλέγχοντας τήν θάλασσα διακόσια χρόνια τώρα κρατᾶμε τήν Τουρκία μακριά ἀπό τήν ἠπειρωτική Ἑλλάδα. Πέραν αὐτῶν οἱαδήποτε τέτοια ἀλλαγή μᾶς στερεῖ τόν στρατηγικό ἔλεγχο τοῦ Ἀρχιπελάγους γιά τήν «κατάκτηση» τοῦ ὁποίου ἀγωνίστηκαν οἱ προπάτορές μας.

Ὁ Μιαούλης, ὁ Κανάρης καί ἄλλοι καπεταναῖοι ἀπό τούς ὁποίους ἔλαβαν νοητά τήν σκυτάλη νεώτεροι Χιῶτες καπεταναῖοι. Ἰδίως ἄν χαραχθεῖ ἡ λεγόμενη «πράσινη ζώνη» διά τῆς ὁποίας οἱοδήποτε ἐμπορικό ἤ πολεμικό πλοῖο θά περνᾶ ἀπό τήν Κρήτη μέ κατεύθυνση τήν Ἀλεξανδρούπολη καί τά Στενά χωρίς νά ὑφίσταται τόν παραμικρή νηοψία γιά τό ἄν μεταφέρει φυσικό ἀέριο, ὅπλα, ναρκωτικά, μετανάστες ἤ τζιχαντιστές. Σέ αὐτήν τήν βελούδινη πλήν λίαν ἐπικίνδυνη στρατηγική τοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν τῆς Τουρκίας προστίθεται καί ὁ βιαστικός ἀναθεωρητισμός τοῦ Πενταγώνου τους. Πού ζητᾶ νά μπεῖ στήν ἀτζέντα τοῦ διαλόγου ζήτημα κυριαρχίας ἑλληνικῶν νήσων καί θέμα ἀποστρατιωτικοποίησης. Δηλαδή, τήν ὥρα πού καλούμαστε νά συζητήσουμε θέματα ναυσιπλοΐας πού ἀγγίζουν τόν σκληρό πυρῆνα τῆς ἐθνικῆς μας ἀσφάλειας, νά συζητήσουμε ἐπίσης πώς ἐκτός ἀπό ὕδατα θά παραδώσουμε καί τά ὅπλα! Στήν ἀρχή ἐγκαταλείποντας μόνιμα πεδία βολῆς, ἔπειτα καταργώντας ἐτήσιες στρατιωτικές ἀσκήσεις σέ περιοχές πού ἐνοχλοῦν τούς Τούρκους, μετά μέ τήν κατάργηση στρατιωτικῶν φυλακίων σέ μικρά νησιά καί, στό τέλος, μέ τήν ἀπόσυρση τῶν ἀμερικανικῶν ὅπλων ἀπό τά μεγάλα νησιά. Τζάκ πότ.

Ὅπως ἀντιλαμβάνεστε, αὐτά πού συζητοῦνται ξεπερνοῦν ἕναν πρωθυπουργό καί μία κυβέρνηση. Ἀφοροῦν τό μέλλον τοῦ Ἔθνους. Καί εἶμαι βέβαιος ὅτι κανείς στήν Ἑλλάδα δέν θέλει νά εἶναι ὁ ἑπόμενος πού θά γραφτεῖ τό ὄνομά του στάς δέλτους τῆς ἱστορίας ὅπως κάποιοι ἄλλοι μεταβατικοί πρωθυπουργοί τῆς Κατοχῆς.

Ὀνόματα δέ χρειάζεται νά πῶ! Τό πιθανότερο εἶναι νά διαφωνήσουμε στίς διερευνητικές καί νά ζητήσουμε νά τά λύσει ὅλα ἡ Χάγη. Στό σημεῖο αὐτό παίρνει τόν λόγο παλαιός διπλωμάτης: «Ξέρεις, παιδί μου, καμμιά κυβέρνηση στήν Εὐρώπη πού νά ἀνέθεσε σέ δεκαπέντε ἄγνωστους σέ αὐτήν δικαστές νά κρίνουν θέματα ἀσφαλείας καί κυριαρχίας στό ἔδαφός της;». Τό ἐρώτημα γιά ἐμᾶς κατόπιν ὅλων αὐτῶν εἶναι πῶς θά ὀργανώσουμε τήν ἀντίδρασή μας καί πῶς θά ἀποφύγουμε νά συζητήσουμε ἐφ’ ὅλης τῆς τουρκικῆς ἀτζέντας. Τό ζήτημα ἐπίσης, δεδομένου ὅτι δέν ἔχουμε τήν πρωτοβουλία τῶν κινήσεων, εἶναι καί ποιά στρατηγική θά ἀκολουθήσει ὁ Ἐρντογάν: τοῦ Ὑπουργείου τῶν Ἐξωτερικῶν του ἤ τοῦ Ὑπουργείου Ἀμύνης του, πού ὑπερακοντίζει σέ θέματα ἀμφισβήτησης ἑλληνικῆς κυριαρχίας κατά τήν διάρκεια μιᾶς χρονιᾶς ὁρόσημου γιά ἐμᾶς, τό 2021. Καί οἱ δύο ὀπτικές εἶναι ἐξ ἴσου ἐπώδυνες γιά ἐμᾶς.

Ἡ δεύτερη μάλιστα περισσότερο γιατί ἔχει ἀποκτήσει δυναμική στήν Τουρκία (ἡ κεμαλική ἀντιπολίτευση ἄνοιξε τό θέμα κυριαρχίας τῶν Ἀντικυθήρων πλειοδοτώντας) καί εἶναι πολιτικά ἐπωφελής γιά τόν Ἐρντογάν: Ἐάν μᾶς καταφέρει κτύπημα τό 2021 θά «ἑορτάσει» μέ θόρυβο τό 20(19)22. Τί θά κάνει λοιπόν; Θά ἀναμένει νά συμφωνήσει βελούδινα τήν τύχη τῆς Ἑλλάδος σέ συνάντηση μέ τόν Μπάιντεν ὅπως τό ἔπραξαν ὁ Τσῶρτσιλ μέ τόν Στάλιν στό Κρεμλῖνο (ὄχι στήν Γιάλτα, λάθος!) ἤ θά «βιαστεῖ» νά δημιουργήσει νέα τετελεσμένα, τά ὁποῖα δέν ἐνοχλοῦν τούς Ἀμερικανούς οὕτως ἤ ἄλλως;

Διότι σκοπός τους αἰώνιος εἶναι νά μειώσουν τήν κάθοδο τῶν Ρώσσων στήν Μεσόγειο. Προσωπικῶς βιαστικό τόν βλέπω τόν Τοῦρκο Πρόεδρο. Πρέπει νά διασφαλίσει ὅτι θά φθάσει τό 2023 καί ὅτι δέν θά ἔχει δικαστικές περιπέτειες. Γιά νά ἐπανέλθει σέ δυτική τροχιά, θά ζητήσει ἀνταλλάγματα ἀμέσου ἀποδόσεως. Γιά νά εἶναι κατοχυρωμένος, νομίζω ὅτι δέν θά καθίσει καλά.