Στά 12 μίλια ἡ αἰγιαλῖτις ζώνη κατά περιοχές σέ Ἰόνιο καί Κρήτη
Η ΤΕΤΑΜΕΝΗ γεωπολιτική κατάστασις στήν εὐρύτερη περιοχή μας, μέ τίς τουρκικές προκλήσεις νά ὀξύνονται, ἀλλά καί τήν διεθνῆ κοινότητα νά ἀντιδρᾶ ὠθώντας τήν Τουρκία τοῦ Ἐρντογάν σέ ἀπομόνωση, δημιουργεῖ τίς κατάλληλες συνθῆκες γιά διπλωματικές πρωτοβουλίες ἀπό τήν ἑλληνική πλευρά. Συμφώνως πρός πληροφορίες τῆς «Ἑστίας», ἤδη ἔχει ἀποφασισθεῖ, ἀμέσως μετά τίς Εὐρωεκλογές, ἡ ἐπέκτασις τῶν χωρικῶν ὑδάτων (αἰγιαλίτιδος ζώνης) νά γίνει διά νόμου καί ἐνδεχομένως ἀργότερα ἡ κήρυξις Ἀποκλειστικῆς Οἰκονομικῆς Ζώνης (ΑΟΖ).
Ἡ ἑλληνική Κυβέρνησις εἶχε τήν πρόθεση νά προχωρήσει σέ τέτοιες κινήσεις, τό Ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν μάλιστα εἶχε προβεῖ καί στήν ἀπαραίτητη προεργασία. Ὅπως εἶχε ἀποκαλύψει ἡ «Ἑστία», τό ἀρχικό σχέδιο ἦταν ἡ κήρυξις τόσο τῆς ΑΟΖ ὅσο καί τῆς ἐπεκτάσεως τῶν χωρικῶν ὑδάτων νά γίνει μέ Προεδρικά Διατάγματα. Οἱ ἐξελίξεις ὅμως δείχνουν ὅτι τά πράγματα εἶναι ὥριμα, ὥστε οἱ ἀποφάσεις αὐτές νά τεθοῦν σέ ἐφαρμογή μέ τήν ὑπόσταση Νόμου. Καί αὐτό ἀναμένεται ὅτι θά γίνει στό ἀμέσως προσεχές διάστημα.
Ἡ πρώτη ἀναφορά τῆς «Ἑστίας» στό ἰδιαιτέρως σημαντικό αὐτό ζήτημα προδιέγραφε τίς προθέσεις τῆς ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως. Γράφαμε τότε:
«Ὅπως ἀποκαλύπτει στήν “Ἑστία” κορυφαῖο στέλεχος τοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν, στό πλαίσιο τῶν διαπραγματεύσεων μέ τήν Ἀλβανία γιά τήν ὁριοθέτηση τῆς ΑΟΖ στό Ἰόνιο, “εἴμαστε στήν φάση πού κλείνουμε κόλπους γιά νά ἀρχίσουμε νά μετρᾶμε τό εὖρος τῆς αἰγιαλίτιδας ζώνης στό πέλαγος αὐτό μέ προοπτική τήν ἐπέκταση τῶν χωρικῶν μας ὑδάτων στά 12 μίλια”. Ἡ βασική σκέψις εἶναι αὐτή ἡ ἐπέκτασις, πρῶτα στό Ἰόνιο (Ἀλβανία – Ἰταλία) καί μετά στήν Νότιο Κρήτη νά γίνει μέ Προεδρικά Διατάγματα. Ἐπειδή αὐτές εἶναι ρυθμίσεις κανονιστικοῦ περιεχομένου δέν πρέπει νά ἀποκλείεται ἡ κύρωσίς τους ἀπό τήν ἑλληνική Βουλή καί ὄχι ἀπό τόν Πρόεδρο τῆς Δημοκρατίας. Πρός τοῦτο συνηντήθησαν μυστικά πρό καιροῦ στήν ἐθνική ἀντιπροσωπεία, καί χωρίς νά ἀνακοινωθεῖ, ὁ Πρόεδρος τοῦ Κοινοβουλίου Νῖκος Βούτσης καί ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν Νῖκος Κοτζιᾶς. Διασταυρωμένες πληροφορίες μᾶς λένε ὅτι ἀντικείμενο τῆς συναντήσεώς τους ἦταν ἀκριβῶς αὐτό».
Μέ ἀποκλειστική εὐθύνη τῆς ἀλβανικῆς πλευρᾶς, οἱ διαπραγματεύσεις γιά τήν θαλασσία ὁριοθέτηση στό Ἰόνιο δέν ἔχουν ὁλοκληρωθεῖ, ἀλλά αὐτό δέν σημαίνει ὅτι ἡ Ἑλλάς μπορεῖ νά μένει ἀνενεργός, τήν στιγμή κατά τήν ὁποία γίνεται ἡ μεγαλύτερη ἀναδιάταξις τοῦ γεωπολιτικοῦ σκηνικοῦ στήν περιοχή μας. Τά σχέδια τοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν παραμένουν σταθερά, καθώς τά ἔχουν ἐπεξεργασθεῖ ὁμάδες ἐμπειρογνωμόνων, καί προβλέπουν ὅτι ἡ ἐπέκτασις τῶν χωρικῶν ὑδάτων μας στήν Ἀλβανία, τήν Ἰταλία καί τήν Νότιο Κρήτη θά γίνει «κατά περιοχές», καί τό εὖρος δέν θά εἶναι παντοῦ τά 12 μίλια. Τά σύνορά μας μέ τήν Τουρκία εἶναι οὕτως ἤ ἄλλως προβληματικά. Ἄλλωστε τό Διεθνές Δίκαιο δίδει δυνατότητα ἐπεκτάσεως μέχρι τά 12 μίλια, ὄχι στά 12 μίλια. Εἰδική μελέτη γι’ αὐτό ἔχει συντάξει καί ἐπιστημονική ἐπιτροπή τοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν, ὑπό τήν καθοδήγηση τοῦ καθηγητοῦ τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου Χρήστου Ροζάκη.
Μία τέτοια κίνησις καί μάλιστα μέ τήν θεσμική ὑπόσταση Νόμου τοῦ Κράτους εἶναι ἡ ἐνδεδειγμένη ἀπάντησις στίς τουρκικές προκλήσεις, δεδομένου μάλιστα ὅτι ἀνάλυσις τῆς συμπεριφορᾶς τῆς Ἀγκύρας ὁδηγεῖ στό ἀσφαλές συμπέρασμα ὅτι στήν δύσκολη θέση στήν ὁποία ἔχει περιαχθεῖ ἐξ αἰτίας τῶν πολιτικῶν τοῦ Ἐρντογάν, ἐπιδιώκει ἀποκλειστικῶς στήν «καταγραφή» τῶν ἀπαιτήσεών της, τίς ὁποῖες θά διεκδικήσει ἐνεργά, μόνον σέ περίπτωση πού ἡ διεθνής κατάστασις διαμορφωθεῖ πρός ὄφελός της.
Ἐν προκειμένω εἰδικοί ἐμπειρογνώμονες ὑπενθύμιζαν ὅτι καί ἡ εἰσβολή στήν Κύπρο ἐσημειώθη σέ μιά στιγμή κατά τήν ὁποία ἡ Ἑλλάς εἶχε περιέλθει σέ ἀνυποληψία ἐξ αἰτίας τῶν σφαλμάτων τοῦ στρατιωτικοῦ καθεστῶτος. Σήμερα ἡ κατάστασις εἶναι διαφορετική. Ὅλοι οἱ σημαντικοί «παῖκτες» τοῦ διεθνοῦς γίγνεσθαι ἔχουν καταδικάσει τήν στάση τῆς Τουρκίας. Ἴσως θά ἦταν ὑπερβολικό νά περιμένουμε ἐνεργό ἐμπλοκή τῶν ναυτικῶν δυνάμεών τους σέ μιά κρίση, ὅμως τό βέβαιον εἶναι ὅτι θά ἔχουμε τήν ἀμέριστη συμπαράστασή τους στήν διεκδίκηση κυριαρχικῶν δικαιωμάτων, τά ὁποῖα –ἐν ἀντιθέσει πρός τίς τουρκικές διεκδικήσεις– βασίζονται στίς θεμελιώδεις ἀρχές τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου.
Θά ὑπενθυμίσουμε στό σημεῖο αὐτό τήν στρατηγική σημασία τῆς ἐπεκτάσεως τῶν χωρικῶν μας ὑδάτων, πού θά διαμορφώσει νέα κατάσταση καθιστώντας πραγματικότητα τήν διασύνδεση τῶν ἀγωγῶν EastMed, Eurasia Interconnector, TAP, IGB μέ τά πρός ἀξιοποίησιν κοιτάσματα στό Ἰόνιο, τήν Κρήτη καί τήν Κύπρο. Τά κοιτάσματα, πού μέ τούς νόμους πού θά ψηφισθοῦν γιά ΑΟΖ καί χωρικά ὕδατα, καθιστοῦμε σαφές ὅτι δέν πρόκειται νά τά ἐγκαταλείψουμε στούς Τούρκους.
