Στό τραπέζι Μητσοτάκη ἡ πρότασις Ἀλιβιζάτου: Προβλέπει ἀπαγόρευση συγκεντρώσεων
ΤΑ ΔΥΟ τελευταῖα φοιτητικά συλλαλητήρια στά ὁποῖα μετεῖχε ἐλάχιστος ἀριθμός νέων, ἀλλά εἶχαν ὡς συνέπεια τήν ἀναστάτωση τῆς κοινωνικῆς καί οἰκονομικῆς ζωῆς τῆς πρωτευούσης, προβλημάτισαν ἀρκούντως τόν Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη καί τόν ὑπουργό Δημοσίας Τάξεως Μιχάλη Χρυσοχοΐδη. Τό αὐτό καί τά τελευταῖα ἐπεισόδια στήν ΑΣΟΕΕ. Γιά τόν λόγο αὐτό ἐλήφθη ἡ ἀπόφασις νά ἀλλάξει ριζικά τό νομοθετικό καθεστώς πού διέπει τίς πορεῖες καί τίς συγκεντρώσεις στήν Πόλη τῶν Ἀθηνῶν.
Ἀρχικῶς στό τραπέζι τοῦ Μεγάρου Μαξίμου ἔπεσε ἡ ἰδέα νά ἐνεργοποιηθεῖ ἡ ἐφαρμογή τοῦ Προεδρικοῦ Διατάγματος 120/13, πού ἐξεδόθη ἐπί τῶν ἡμερῶν τοῦ Νίκου Δένδια στό Ὑπουργεῖο Δημοσίας Τάξεως. Ὡστόσο, τό Διάταγμα αὐτό, ἡ ἐφαρμογή τοῦ ὁποίου ἀτόνησε εἰς βάθος χρόνου, ἐκρίθη ὡς συντηρητικό, ἐνῶ ἀπό τήν ἄλλη πλευρά ὁ Πρωθυπουργός ἐπιθυμεῖ νά θέσει τήν προσωπική σφραγῖδα του σέ ἕνα νέο νομοθέτημα. Τό διάταγμα αὐτό ἔδιδε τήν ἀπόλυτη ἐξουσία στόν τοπικό ἀστυνομικό διευθυντή νά περιορίζει τήν πορεία ἐπάνω σέ ἕνα πεζοδρόμιο ἤ σέ μιά λωρίδα κυκλοφορίας τοῦ ὁδοστρώματος, ἄν ἐκτιμήσει ὅτι ἡ συνάθροισις εἶναι μικρή. Ἐξουσιοδοτεῖτο μάλιστα νά ἐκδώσει τήν ἀπόφαση καί νά τήν γνωστοποιήσει στούς ἄμεσα ἐνδιαφερομένους προφορικῶς, μέ τήν ὑποχρέωση νά τούς τήν ἐπιδόσει γραπτῶς ἐντός 24ωρων. Τό μέτρο δέν ἀφοροῦσε τίς συγκεντρώσεις-πορεῖες πολιτικῶν κομμάτων, τριτοβαθμίων συνδικαλιστικῶν ὀργανώσεων, ἱστορικές ἐπετείους κ.λπ. Ὁ Πρωθυποπυργός, ὅμως, ἐπιθυμεῖ συνολική ἀναμόρφωση τοῦ νομοθετικοῦ πλαισίου, ὥστε αὐτό νά περιλαμβάνει πρόνοιες γιά ἀποζημιώσεις πολιτῶν, οἱ περιουσίες τῶν ὁποίων καταστρέφονται ἀπό διαδηλωτές, γιά μή ρίψη χημικῶν μέ τά ὁποῖα ἡρωοποιεῖται ἡ Ἀριστερά, γιά ἀπαγόρευση συγκεντρώσεων ὅταν τίθενται ζητήματα δημοσίας ἀσφαλείας. Γιά τόν λόγο αὐτό βάσις συζητήσεως γιά τήν ἀναμόρφωση τοῦ νομοθετικοῦ πλαισίου διεξαγωγῆς καί συγκεντρώσεων χρησιμοποιεῖται ἤδη στίς κλειστές συσκέψεις ἡ πρότασις νόμου πού κατήρτισαν ἐπί δημαρχίας Καμίνη στήν Ἀθήνα οἱ καθηγητές Νῖκος Ἀλιβιζᾶτος, Ἀντώνης Μανιτάκης, Γιάννης Κτιστάκις καί ὁ τότε ἀντιπρόεδρος τοῦ ΣτΕ Μιχαήλ Βροντάκης.
Βάσει τῆς προτάσεως νόμου τίθεται ἡ ὑποχρέωσις τοῦ ὀργανωτοῦ μιᾶς δημοσίας ὑπαίθριας συναθροίσεως νά εἰδοποιεῖ 24, τουλάχιστον, ὧρες πρίν ἀπό τήν πραγματοποίησή της τήν Ἀστυνομία καί τίς ἁρμόδιες ἀρχές. Μάλιστα, αὐτή ἡ ὑποχρέωσις συνδέεται μέ εὐθύνη τοῦ ὀργανωτοῦ, σέ περίπτωση πού προκύψουν ζημιές.
Ὁ ὀργανωτής εὐθύνεται γιά τήν ἀποζημίωση ὅσων ὑπέστησαν βλάβη τῆς ζωῆς, τῆς σωματικῆς ἀκεραιότητος καί τῆς ἰδιοκτησίας ἀπό τούς συμμετέχοντες στήν διαδήλωση. Ἀπαλλάσσεται ἀπό τήν εὐθύνη αὐτή ἐάν εἶχε γνωστοποιήσει ἐγκαίρως τήν διεξαγωγή τῆς συναθροίσεως, εἶχε ζητήσει τήν παρουσία εἰσαγγελέως καί ἀποδείξει ὅτι εἶχε λάβει ὅλα τά ἀναγκαῖα μέτρα γιά τήν πρόληψη καί ἀποτροπή τῆς ζημιᾶς.
Ἐπίσης, σύμφωνα μέ τήν πρόταση νόμου, δίδεται ἡ δυνατότης ἀπαγορεύσεως ἐπικειμένης δημοσίας ὑπαίθριας συναθροίσεως, γιά τήν ὁποία ἁρμόδιος εἶναι ὁ γενικός ἀστυνομικός διευθυντής, μέ σύμφωνη γνώμη τοῦ οἰκείου προέδρου πρωτοδικῶν καί ἁπλή γνωμοδότηση τοῦ δημάρχου.
Λόγω τῆς σοβαρότητος τοῦ μέτρου καθιερώνεται ἁρμοδιότης τοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας ὥστε νά ὑπάρχει δικαστική προστασία. Ὁ ὀργανωτής διαδηλώσεως, ἡ ὁποία ἀπηγορεύθη, δικαιοῦται νά ζητήσει τήν ἀναστολή τῆς ἐκτελέσεως τῆς σχετικῆς ἀποφάσεως ἀπό τήν ἐπιτροπή ἀναστολῶν τοῦ ΣτΕ, χωρίς νά χρειάζεται νά ὑποβάλει ταυτοχρόνως αἴτηση ἀκυρώσεως.
Βάσει καί τῆς πρακτικῆς καί πολλῶν ἄλλων χωρῶν, προτείνεται νά «ἀποκλείεται ρητά ἡ χρήση χημικῶν ἀπό τήν Ἀστυνομία».
Ἐπίσης, ἐπιβάλλονται περιορισμοί στίς ὀλιγάριθμες διαδηλώσεις –ἄν καί δέν ἀναφέρεται στήν πρόταση ἀριθμός συμμετεχόντων, ἀλλά περιλαμβάνεται ἡ ἀρχή τῆς ἀναλογικότητος.
Ὅπως ὁρίζεται, μιά δημοσία ὑπαίθρια συνάθροισις μπορεῖ νά ἀπαγορευθεῖ ἐάν ἐπαπειλεῖται σοβαρός κίνδυνος γιά τήν δημοσία ἀσφάλεια. Ἐπίσης, μπορεῖ νά ἀπαγορευθεῖ σέ «ὁρισμένη περιοχή» ἐάν ἀπειλεῖται σοβαρή διατάραξις τῆς κοινωνικοοικονομικῆς ζωῆς. Στήν περίπτωση αὐτή ἡ ἁρμοδία ἀστυνομική ἀρχή ὀφείλει νά ὑποδείξει ἐνδεικτικῶς, ὡς ἐναλλακτικές ἐπιλογές, ἄλλες περιοχές, κατάλληλες γιά τήν πραγματοποίηση τῆς συναθροίσεως.
Τήν ἐπιστημονική ὁμάδα πού συνέταξε τήν πρόταση νόμου ἀποτελοῦν ὁ ἐπίτιμος ἀντιπρόεδρος τοῦ ΣτΕ κ. Μιχάλης Βροντάκης, ὁ καθηγητής Συνταγματικοῦ Δικαίου στό Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν κ. Νῖκος Ἀλιβιζᾶτος, ὁ Ὁμότιμος Καθηγητής συνταγματικοῦ δικαίου τοῦ ΑΠΘ καί πρόεδρος τῆς Ἐθνικῆς Ἐπιτροπῆς γιά τά Δικαιώματα τοῦ Ἀνθρώπου κ. Ἀντώνης Μανιτάκης, ὁ λέκτωρ τῆς Νομικῆς Σχολῆς τοῦ Δημοκριτείου Πανεπιστημίου κ. Γιάννης Κτιστάκης καί ὁ δικηγόρος κ. Θανάσης Τσιούρας.
