Ὁ Λαυρέντης, τό τραγούδι καί ὁ Σοῦμπερτ

«Μά πῶς κάνουν ἔτσι; Λές καί πέθανε ὁ πατέρας τους! Δηλαδή τί θά ἔκαναν ἄν πέθαινε σήμερα ὁ Μπετόβεν;»…

Διάβασα κάπου αὐτό τό σχόλιο σχετικῶς μέ τόν ἀδόκητο θάνατο τοῦ συνθέτη καί τραγουδιστῆ Λαυρέντη Μαχαιρίτσα. Καί καλό θά ἦταν νά βάλουμε μερικά πράγματα στήν θέση τους.

Τό τραγούδι εἶναι ἕνα εἶδος μουσικῆς. Δέν εἶναι «ὅλη ἡ μουσική». Ἀλλά εἶναι τό πλέον «εὔπεπτο», τό πλέον προσιτό, τό πλέον «πιό κοντινό» στόν μέσο ἀκροατή. Τό τραγούδι εἶναι «λαϊκή μουσική». Καί γιά τόν λόγο αὐτό οἱ τραγουδοποιοί ἦσαν πάντοτε δημοφιλέστεροι τῶν δημιουργῶν τῆς «σοβαρᾶς» μουσικῆς…

Ὅσο κι ἄν ἦταν ἀξιολάτρευτοι οἱ μεγάλοι συνθέτες τῆς κλασικῆς μουσικῆς, πάντα ὑπῆρχαν ἐκεῖνοι πού «ἔκλεβαν τήν δόξα» ἑρμηνεύοντας τίς συνθέσεις τους!

Καί μήν ξεχνᾶμε ὅτι ἀπό τίς μεγάλες ὄπερες, τό πλέον δημοφιλές μέρος εἶναι οἱ «ἄριες», ἤτοι τά «τραγούδια» τά ὁποῖα περιλαμβάνονται στά ὑπέροχα αὐτά ἔργα.

Ποιός θά δεῖ τόν «Μαγικό αὐλό» τοῦ Μότσαρτ καί δέν θά μείνει ἄλαλος ὅταν ἀκούσει τήν ἄρια τῆς «Βασίλισσας τῆς νύχτας»; Ποιός θυμᾶται τήν περίφημη εἰσαγωγή τοῦ «Ριγκολέτο» περισσότερο ἀπό τήν ἀξεπέραστη ἄρια «La dona e mobile» ἤ τό περίφημο κουαρτέτο τῆς ἴδιας ὄπερας; Ποιός θυμᾶται τά ὑπέροχα μουσικά μέρη τῆς «Τραβιάτα» περισσότερο ἀπό τήν ἄρια «Libiamo ne’ lieti calici» ἤ τά μουσικά μέρη τῆς «Νόρμα» τοῦ Μπελίνι περισσότερο ἀπό τήν ἀξεπέραστη «Casta diva» τῆς Μαρίας Κάλλας; Καί ἄν τό καλοσκεφτεῖτε, οἱ ἄριες, τά τραγούδια αὐτά, πού τά θαυμάζουμε (δικαίως) καί τά ἀποθεώνουμε (δικαιότατα) σέ κάθε εὐκαιρία, εἶναι συνήθως ἁπλές μελωδίες, πού μπορεῖς νά τίς παίξεις στό πιάνο καί νά τίς τραγουδήσει ἕνας ἱκανός καλλιτέχνης.

Θυμᾶμαι –γιά νά ἀναφέρω παράδειγμα ἐξ ἰδίων– τόν κουμπάρο μας, τόν σιδηρουργό Σακελλαράκη, νά παίζει στήν κιθάρα τά ἀκομπανιαμέντα τῆς ἄριας «Φτερό στόν ἄνεμο, γυναίκας μοιάζει» (La dona e mobile) καί τόν πατέρα μου νά τραγουδᾶ μέ τίς φλέβες καί τίς ἀρτηρίες διογκωμένες, στήν προσπάθειά του νά βγάλει τήν τελική κορώνα…

Μήν ὑποτιμᾶτε, λοιπόν, τό τραγούδι. Καί μελωδία ἔχει καί στίχο πού συγκλονίζει μπορεῖ νά ἔχει καί ἑρμηνεῖες ὑπέροχες μπορεῖ νά μᾶς χαρίσει.

Δέν ἦταν τά τραγούδια τοῦ Μαχαιρίτσα «τό ἄλλοθι τοῦ “σκυλά” γιά ποιότητα» ὅπως λένε κάποιοι ἀγαπημένοι μου ἄνθρωποι. Ὁ ἀξέχαστος Λαυρέντης, ὅπως καί ἀρκετοί ἄλλοι σύγχρονοι Ἕλληνες τραγουδοποιοί, ἔχουν χαρίσει στόν ἁπλό κόσμο ἀμέτρητες εὐκαιρίες νά διασκεδάσει, νά ξεχάσει, νά θυμηθεῖ, νά ἐρωτευτεῖ, νά ἱκετεύσει, νά ἀναπολήσει, νά μελαγχολήσει, νά νιώσει καί νά ἐκπέμψει ἐκεῖνα τά συναισθήματα τά ὁποῖα ξυπνᾶ καί κεντρίζει ἡ μουσική.

Καί γιά ἐκείνους πού μίλησαν γιά τόν Μπετόβεν, νά τούς θυμίσουμε ὅτι ὁ μέγας δημιουργός ἔχει γράψει ἕναν μεγάλο ἀριθμό τραγουδιῶν. Νά θυμίσουμε ἐπίσης ὅτι ὁ Φράντς Σοῦμπερτ μπορεῖ νά μήν εἶναι γνωστός σέ ὅλον τόν κόσμο γιά τήν «Ἡμιτελῆ συμφωνία» του, ἀλλά δέν ὑπάρχει παιδάκι πού νά μήν ἔχει τραγουδήσει: «Τριαντάφυλλο κλειστό/εἶδε ἕνα παιδάκι»!

Μήν ὑποτιμᾶτε τό τραγούδι καί τούς τραγουδοποιούς. Εἶναι μύστες καί ἀναμεταδότες πολύτιμοι!

Απόψεις

Στόν Ὑμηττό, στόν Ἰλισσό καί στόν ὑπέροχο Μᾶνο

Δημήτρης Καπράνος
Κι ἔχει ἀνάψει ἡ κουβέντα περί μουσικῆς κι ἔχουμε φθάσει στό κεφάλαιο «Μᾶνος Χατζιδάκις».

Σάββατον, 18 Ἀπριλίου 1964

Πρό 60 ἐτῶν
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΕΜΠΕΛΗΔΩΝ ΕΟΡΤΗ!

Κοσσυφοπέδιο: Ἡ Κύπρος κατεψήφισε, ἡ Ἑλλάς …ὑπερεψήφισε!

Εφημερίς Εστία
Ὑπέρ τῆς ἐντάξεώς του στό Συμβούλιο τῆς Εὐρώπης ἐτάχθησαν οἱ βουλευτές τῆς ΝΔ στήν Κοινοβουλευτική Συνέλευση – Ἀποχή ἐπέλεξε ὁ Ἀλέξης Τσίπρας – Ὀργή Βελιγραδίου κατά Ἀθηνῶν – Ὁ γερμανικός δάκτυλος, ἡ Μεγάλη Ἀλβανία καί τό παρασκήνιο τῆς ψηφοφορίας – Στό Συμβούλιο Ὑπουργῶν ὁ τελικός λόγος

Ἐθνικιστής ὁ Καζαντζάκης; Σωβινιστής ὁ Βελουχιώτης;

Μανώλης Κοττάκης
Ὅταν ἡ Δημοκρατία ἀπαγορεύει, ἐξελίσσεται σέ ἄκρο

Ειρων o Δένδιας κατά τῆς Αγκύρας: «Θά σᾶς ἐρωτοῦμε καί γιά νά …ψαρεύουμε;»

Εφημερίς Εστία
Ἐπίθεσις τοῦ τουρκικοῦ Τύπου στόν κ. Μητσοτάκη γιά τά θαλάσσια πάρκα