Τά κουπόνια στούς συνταξιούχους, ἡ ἀμφιταλάντευσις γιά τό εὐρώ, ἡ ἀνταλλαγή τοῦ μνημονίου μέ τό Μακεδονικό καί τό στρατιωτικό πραξικόπημα – Ἡ ἀπειλή παραιτήσεως στό δημοψήφισμα καί ἡ Ἑλλάς ὡς σκουπιδοτενεκές τοῦ Πούτιν – Τί γράφει γιά Κωνσταντῖνο Μητσοτάκη, Ντόρα Μπακογιάννη, Κυριάκο Μητσοτάκη, Ἀντώνη Σαμαρᾶ
ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ τοῦ Ἀλέξη Τσίπρα «Ἰθάκη» ἔφτασε στά χέρια μου τό Σάββατο τό ἀπόγευμα, ὅταν εἶχε κλείσει ἡ ὕλη τῶν ἐφημερίδων. Μέ τήν ἑξῆς ἀφιέρωση: «Στόν Μανώλη, τόν πιό σοβαρό ἰδεολογικό ἀντίπαλο, μέ εἰλικρινῆ ἐκτίμηση».
- Τοῦ Μανώλη Κοττάκη
Ἐπικεντρώθηκα στίς σελίδες 113 ἕως 446 ἀπό τίς συνολικά 760, καί μέ τό σημείωμα πού ἀκολουθεῖ θά προσπαθήσω νά δικαιώσω τήν τίμια ἀξιολόγηση πού ἔκανε γιά τό πρόσωπό μου ὁ πρώην Πρωθυπουργός. Θεωρῶ ὅτι ἡ ἀνάγνωση τοῦ βιβλίου πρέπει νά χωριστεῖ στίς ἑξῆς ἑνότητες: Κάνει αὐτοκριτική στό βιβλίο ὁ Τσίπρας; Ἄλλαξε, κι ἄν ἄλλαξε, πρός ποιά κατεύθυνση; Ἡ πρώτη θεματική ἑνότητα.
Ἡ δεύτερη θεματική ἑνότητα: Ἀπό τί γλυτώσαμε καί ἀπό ποιούς τόσο στό ἐσωτερικό ὅσο καί στό ἐξωτερικό κατά τήν διάρκεια τῆς ὀκτάμηνης διαπραγμάτευσης τοῦ 2015. Καί ἡ τρίτη: Ἡ ἄποψη τοῦ πρώην Πρωθυπουργοῦ γιά τά πρόσωπα τόσο στήν Ἀριστερά καί στό Κέντρο ὅσο καί στήν δεξιά παράταξη. Καθώς καί στό διεθνές στερέωμα. Γιά ποιούς ἔγραψε καί γιά ποιούς δέν ἔγραψε. Οἱ ἐπιθέσεις του καί οἱ σιωπές του γιά τά πρόσωπα δίνουν μία γεύση πῶς θά πολιτευτεῖ στό μέλλον.
Αὐτοκριτική: Ἐάν σᾶς πῶ ὅτι ὁ πρώην Πρωθυπουργός χρησιμοποιεῖ συχνά τίς λέξεις «διαψεύστηκα», «ὑποτίμησα», «κάναμε λάθος», «ἡ πειθαρχία δέν ἦταν προτέρημά μας», «εἶχα αἴσθημα ἐνοχῆς γιά τό Μάτι», σίγουρα θά ἀποκομίσετε τήν ἐντύπωση, ὅτι κάνει αὐτοκριτική, καί μάλιστα γενναία. Αὐτή τήν εἰκόνα δίνει. Δεδομένου μάλιστα ὅτι στήν Ἑλλάδα ὁ συνηθέστερος τρόπος αὐτοκριτικῆς πολιτικῶν προσώπων ὅτι «κάνουμε καί λάθη» εἶναι προσχηματικός, ἡ ἐντύπωση αὐτή ἐνισχύεται. Ὡστόσο, ἡ ἐξαντλητική μελέτη τοῦ βιβλίου μᾶς δείχνει ὅτι ὁ πρώην Πρωθυπουργός κάνει σοβαρή αὐτοκριτική σέ περιφερειακά θέματα ὅπου, οὕτως ἤ ἄλλως, ἡ ἀρνητική ἔκβασή τους δέν προσφέρεται γιά κάτι διαφορετικό, ὅπως τό Μάτι, ἡ Novartis καί οἱ τηλεοπτικές ἄδειες. Ὡστόσο, στό κεντρικό θέμα πού θά ἀπασχολήσει μελλοντικά τήν ἱστορία, τήν διαπραγμάτευση, ὑπερασπίζεται μέ πάθος τήν στρατηγική του. Μέ ἔμφαση στό δημοψήφισμα, τό ὁποῖο εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα νά τοῦ προσφερθεῖ τελικά αὐτό πού ζητοῦσε –καί χρηματοδότηση καί ἀναδιάρθρωση χρέους.
Ὡστόσο, ἡ ἀξιολόγηση αὐτῆς τῆς περιόδου θά πρέπει νά γίνει μέ βάση τά ὑπεσχημένα: διαγραφή ἤ ἀμοιβαιοποίηση χρέους, κατάργηση τῶν μνημονίων μέ ἕναν νόμο καί ἕνα ἄρθρο, ὄχι ἐκποίηση δημόσιας περιουσίας κ.λπ. Αὐτά δέν ὑποσχόταν προεκλογικῶς;
Ὁ πρώην Πρωθυπουργός τά παραβλέπει ὅλα αὐτά γιά νά παρουσιάσει τήν ὑπογραφή τοῦ τρίτου μνημονίου μετά ἀπό τό δημοψήφισμα ὡς ἐπιτυχία. Παρά ταῦτα πρέπει νά ἐπισημανθεῖ ὅτι ἀναγνωρίζει σοβαρά σφάλματα στρατηγικῆς. Τό πρῶτο εἶναι ἡ παραδοχή του, ὅτι δέν λειτούργησε τό δόγμα του γιά τά νταούλια καί τίς ἀγορές. Μέ ἔκπληξη διαπίστωσε, ὅπως γράφει, ὅτι τό «Οὐάου» καί ἡ ἀποπομπή τοῦ Ντάισσελμπλουμ ἀπό τόν Γιάνη Βαρουφάκη δέν ἐπηρέασε καθόλου τό ἐπιτόκιο δανεισμοῦ ἄλλων εὐρωπαϊκῶν χωρῶν, καί ἰδιαίτερα τῆς Ἱσπανίας καί τῆς Πορτογαλίας.
Καί ὅπως παραδέχεται, «ἡ διαπραγματευτική μας ἰσχύς δέν ἦταν αὐτή πού νομίζαμε καθώς τό ἐργαλεῖο αὐτό δέν δούλεψε.» Δέν διστάζει μάλιστα νά πεῖ ὅτι ἀπό τόν Φεβρουάριο – Μάρτιο τοῦ 2015 «εἶχαν διαλυθεῖ οἱ αὐταπάτες». Ἡ Εὐρώπη εἶχε καταφέρει νά ἀπομονώσει τήν Ἑλλάδα ἀπό τίς ὑπόλοιπες εὐρωπαϊκές χῶρες καί νά θωρακίσει τά ἐπιτόκιά τους. Οἱ ὑπολογισμοί τῆς ἀπαράσκευης Ἀριστερᾶς ἦταν λάθος, ἀλλά παρά ταύτα παρέμεινε ξεροκέφαλη. Ὁ κύριος Τσίπρας παραδέχεται ὅτι παρά τά προειδοποιητικά μηνύματα πού εἶχε, ἐπέμεινε στίς προγραμματικές δηλώσεις νά ἐξαγγείλει τό πρόγραμμα τῆς Θεσσαλονίκης «γιά νά μήν προδικάσει τήν ἧττα».
Ἡ δεύτερη παραδοχή του εἶναι ὅτι διαψεύστηκε ἡ ἀντίληψή του ὅτι μπορεῖ νά δοθεῖ στό πρόβλημα τῆς Ἑλλάδας πολιτική λύση ὅπως συνέβη –τό ἀνέφερε στήν Μέρκελ, μέ τήν ἔνταξη τῆς Ἑλλάδος στήν ΕΟΚ καί στό εὐρώ. Οἱ Εὐρωπαῖοι σέ συνθῆκες οἰκονομικές κρίσεως ἐπέμεναν στήν τήρηση τῶν κανόνων.
Ἡ τρίτη παραδοχή του εἶναι ὅτι ἀπέτυχε τό ἐργαλεῖο τῆς χρηματοδότησης τῶν ἀναγκῶν τῆς Ἑλλάδος ἀπό τήν Ρωσσία καί ἀπό τήν Κίνα. Τά νέα λιμάνια. Ζήτησε τριακόσια ἑκατομμύρια εὐρώ ἀπό τήν Κίνα σέ ἀγορές ὁμολόγων μας στίς δευτερογενεῖς ἀγορές, ἀλλά ἐκείνη δέν τά ἀγόρασε. Ζήτησε ἀπό τόν Πούτιν τριακόσια ἑκατομμύρια σέ ἀγορές ἐντόκων γραμματίων, ἀλλά αὐτός τό ἀπέρριψε λέγοντάς του «καλύτερα νά τά δώσω σέ ἕνα ὀρφανοτροφεῖο, ἡ Ἑλλάδα σήμερα εἶναι ἕνας σκουπιδοντενεκές, μία χρεοκοπημένη χώρα.» Ζήτησε προκαταβολή 5 δισεκατομμύρια εὐρώ ἀπό τόν Ἀλεξέι Μίλλερ τῆς Γκάζπρομ καί τόν Πούτιν γιά τήν ἐπέκταση τοῦ TurkStream στό ἔδαφός μας, καί αὐτή ἰδέα ἀπορρίφθηκε. «Ἀνήκετε σέ ἄλλη σφαῖρα ἐπιρροῆς» τοῦ ἀπάντησε ὁ Ρῶσσος ἡγέτης καί πρόσθεσε ὅτι τό ποῦ ἀνήκετε «γράφτηκε πάνω σέ ἕνα τσιγαρόχαρτο στήν Γιάλτα», κάτι πού ἰσχύει!
Τέλος, ὁ κύριος Τσίπρας παραδέχεται ὅτι ἔκανε λάθος ἐπιλογή ὑπουργοῦ Οἰκονομικῶν. Ὁ Κωνσταντῖνος Μητσοτάκης σέ μία συνάντησή τους στό Μέγαρο Μουσικῆς τοῦ εἶπε πώς «καλά τά πᾶς, ἀλλά καμμία κυβέρνηση δέ λειτουργεῖ χωρίς ὑπουργό Οἰκονομικῶν.» «Πρέπει νά βρεῖς ἕναν κανονικό ὑπουργό Οἰκονομικῶν.»
Σήμερα, γιά πρώτη φορά, ὁ κύριος Τσίπρας ἀποκαλεῖ τόν Γιάνη Βαρουφάκη «celebrity, gloss life style πού ἔζησε τό μῦθο του ὡς εἴδωλο», τονίζει ὅτι «ὑποτίμησα τόν ἀνθρώπινο παράγοντα» καί ἀποκαλύπτει κάποια ἐπεισόδια μέ τόν ὑπουργό του μέ τά ὁποία τοῦ ρίχνει τό μεγάλο μέρος τῆς εὐθύνης γιά τήν τροπή πού ἔλαβε τότε ἡ διαπραγμάτευση ἐκ μέρους τῆς ἑλληνικῆς πλευρᾶς ὥς ἕνα σημεῖο.
Τεράστιο βάρος εὐθύνης ρίχνει ἐπίσης ἀπό τήν πλευρά τῶν δανειστῶν στόν Σώυμπλε, στόν Ντάισσελμπλουμ, στόν Τόμσεν, στήν Λαγκάρντ. Ὡστόσο, ὅλες αὐτές οἱ παραδοχές δέν ἦταν ἱκανές νά ἀνατρέψουν στό μυαλό αὐτοῦ τοῦ ἐπίμονου καί ξεροκέφαλου Ἠπειρώτη, ὅτι κατά βάσιν ἡ στρατηγική του ἦταν σωστή. Καί ὅτι οἱ δανειστές, ὅπως τόν ἐνημέρωσε ὁ πρόεδρος Ὀμπάμα, εἶχαν συνασπισθεῖ ἐναντίον του γιά νά θέσουν τήν Ἑλλάδα ἐκτός εὐρώ, γιά νά ἐπιστρέψει στό ἐθνικό νόμισμα. Καί ὅτι οἱ χριστιανοδημοκράτες ἤθελαν ἄλλο Πρωθυπουργό! Στό πλαίσιο αὐτό ὁ Τσίπρας κάνει ἐκτεταμένη ἀναφορά στό ὅτι πῆρε τήν ἀπόφαση γιά τό δημοψήφισμα ἀπό τόν Μάρτιο-Ἀπρίλιο τοῦ 2015 στίς πρωινές συναντήσεις μέ τούς συνεργάτες του σέ ἕνα μπαλκονάκι τοῦ Μεγάρου Μαξίμου. Ἐνῷ ἀπό τόν Φεβρουάριο εἶχε ἀφήσει ὑπαινιγμό στόν Τούσκ.
Ἡ περιγραφή του ἐκεῖ εἶναι ἐξαιρετικά ἀναλυτική, καθώς, ὅπως ἀποδεικνύεται, ὑπῆρχαν διαφωνίες καί στό ἐσωτερικό τοῦ κόμματός του γιά τό δημοψήφισμα ἀπό τοὐλάχιστον τρεῖς ὑπουργούς του. Τούς κύριους Δραγασάκη, Σταθάκη καί Μάρδα.
Μάλιστα ἀποκαλύπτει ὅτι ἐνημέρωσε τόσο τό ὑπουργικό του συμβούλιο ὅσο καί τούς Μέρκελ, Ὁλλάντ, ὅτι ἄν δέν ἐπικρατήσει τό ὄχι «θά παραιτηθεῖ καί θά ὁρίσει μεταβατική κυβέρνηση» πού θά διεξαγάγει στό μέλλον πρόωρες ἐκλογές!
Στήν πραγματικότητα δέν τούς ἀπειλοῦσε ὅτι θά ἀποχωρήσει ἀπό τό εὐρώ. Τούς ἀπειλοῦσε ὅτι θά παραιτηθεῖ. Αὐτό πού θέλει νά ἀποτινάξει ὁ πρώην Πρωθυπουργός ἀπό πάνω του, καί σ’ αὐτό ἀξιοποιήθηκαν καί τά πρακτικά τοῦ συμβουλίου τῶν πολιτικῶν ἀρχηγῶν πού ἐξέδωσαν τά «Νέα», εἶναι ὅτι δέν ἤθελε τήν ἔξοδο ἀπό τό εὐρώ. Πράγματι σέ πολλά σημεῖα ἐμφανίζεται νά δίνει διαβεβαιώσεις. Τίς ἔδωσε σέ ξένους ἡγέτες ὅσο καί στόν Πρόεδρο τῆς Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο, τήν βραδιά πού τοῦ ἔκανε τήν πρόταση ὅτι ἡ Ἑλλάδα δέν θά φύγει ἀπό τό εὐρώ. Σπεύδει μάλιστα προκαταβολικά ἀπό τήν ἀρχή τοῦ βιβλίου νά δηλώσει φιλοευρωπαϊστής. Βεβαίως τό ἀριστερό ρεῦμα τό ὁποῖο τόν ὁδήγησε στήν ἀρχηγία στόν ΣΥΡΙΖΑ δέν ἦταν φιλευρωπαϊκό, ἡ ὁμάδα Παπαγιαννάκη ἦταν. Ἀλλά ὁ κύριος Τσίπρας ἐπιμένει ὅτι ἦταν φιλοευρωπαϊστής.
Ὡστόσο, παραδόξως, σέ δύο σημεῖα τοῦ βιβλίου τό ὁποῖο ὑποτίθεται ὅτι ἀποτελεῖ rebranding γιά τήν ἐπιστροφή του στήν πολιτική ζωή, ὁ κύριος Τσίπρας ἀφήνει σκιές γιά τίς ἀπόψεις του γιά τό εὐρώ πού μᾶς ἐπιστρέφουν σέ αὐτό πού εἶχε πεῖ κάποτε τό 2012 στήν Ἕλλη Στάη ὅτι «τό εὐρώ δέν εἶναι φετίχ».
Σέ ἕνα σημεῖο ὁ κύριος Τσίπρας τονίζει ὅτι «δυστυχῶς ὁ Σημίτης ἐμφάνισε τό εὐρώ ὡς τήν νέα μεγάλη ἰδέα. Καί ἡ ἔξοδος ἀπό τό εὐρώ θά βιωνόταν σάν μιά μεγάλη ἐθνική ἀποτυχία μέ ἀνυπολόγιστες συνέπειες γιά τήν πολιτική σταθερότητα.» Ἐνῷ σέ ἄλλο σημεῖο του, σέ συνομιλία πού εἶχε μέ τόν Πρωθυπουργό τῶν Σκοπίων Ζάεφ, τοῦ εἶπε ὅτι: «Γιά μένα δέν ἦταν εὔκολο νά παραμείνω στό εὐρώ. Εἶχε κόστος.»
Καί τοῦτο διότι σέ ἄλλο σημεῖο παραδέχεται ὅτι «ἡ ἔξοδος ἀπό τό εὐρώ θά σήμαινε ραγδαία πτώση τοῦ βιοτικοῦ ἐπιπέδου τό ὁποῖο θά πλήρωναν οἱ εὐάλωτοι.» Στήν πραγματικότητα λοιπόν ἄν ἑρμηνεύουμε σωστά ὅσα λέει ὁ κύριος Τσίπρας ἤθελε νά μείνουμε στό εὐρώ, ἀλλά δέν πιστεύει στό εὐρώ. Ἐνδεχομένως σέ αὐτό τό εὐρώ τοῦ Σημίτη μέ τήν σκληρή ἰσοτιμία.
Ὁ τρόπος πού ἔκανε ἄλλως τε τήν διαπραγμάτευση εἶναι ἀποκαλυπτικός: ὅπως ὁμολογεῖ στό τέλος τῆς πρώτης συνάντησής του μέ τήν καγκελλάριο Μέρκελ καί ἀφοῦ συζήτησαν ἐξαντλητικά τό πῶς θά διεξαχθοῦν οἱ διαπραγματεύσεις γιά τό νέο μνημόνιο, ἄνοιξε μόνος του τό ζήτημα τοῦ Μακεδονικοῦ. Τό ὁποῖο ἐνδιέφερε πάρα πολύ τόν γερμανικό παράγοντα. Ὑποσχέθηκε νά τό λύσει.
Στήν πραγματικότητα ἀντάλλαξε τήν παραμονή στό εὐρώ μέ τό ὄνομα τῆς Μακεδονίας. Αὐτό πού εἶχε πεῖ ὁ κύριος Μητσοτάκης ὅτι τό ἀντάλλαξε γιά τίς συντάξεις, ἦταν λάθος. Δέν ἀντηλλάγη τό μνημόνιο μέ τό Σκοπιανό. Ἀντηλλάγη τό εὐρώ μέ τό Μακεδονικό.
Ὁ κύριος Τσίπρας ὑποτίθεται ὅτι κάνει rebranding μέ τό βιβλίο αὐτό. Ἀλλά παρά καί τίς δικές μου ἐκτιμήσεις οἱ ὁποῖες ὁμολογῶ σέ ἕναν βαθμό διαψεύδονται, ἀπ’ ὅσο διαβάζω, παραμένει βαθιά ἀριστερός καί μακριά ἀπό τόν κόσμο τῆς ἐλεύθερης οἰκονομίας. Σέ ἕνα σημεῖο ἀναφέρεται μέ νοσταλγία «στόν σοβιετικό ὁρίζοντα ὁ ὁποῖος σφραγίζεται ἀπό τίς μεγαλειώδης νῖκες του ἀπέναντι στό ναζισμό ἀπό τίς ἀποτυχίες του καί ἀπό τά φαντάσματά του καί παραμένει –ὅπως τονίζει– χαραγμένος βαθιά μέσα μας.» Σέ ἄλλο σημεῖο ἀναφέρεται στήν βραδινή βόλτα πού ἔκανε μέ τήν σύζυγό του Μπέτυ στόν ποταμό Νέβα στήν Ἁγία Πετρούπολη καί τονίζει ὅτι ἐκεῖ «ἔγινε ἡ ἀρχή τῆς ἐπανάστασης τῶν μπολσεβίκων» καί περιγράφει ὅτι «ἤθελε νά δεῖ τά χειμερινά ἀνάκτορα γιά νά θυμηθεί τί ἔγινε τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1917, ὅταν ἤχησε ὁ κρότος ἀπό τόν κανονιοβολισμό τοῦ καταδρομικοῦ “Ἀβρόρα”.»
Δέ μοιάζουν καί πολύ σοσιαλδημοκρατικά ὅλα αὐτά.
Στήν πραγματικότητα ὁ κύριος Τσίπρας εὑρισκόμενος στήν ἐκκίνηση ἵδρυσης νέου κόμματος ἐπιχειρεῖ νά καλύψει ὅλα τά νῶτα του ἀπό τά ἀριστερά μέ θετικές ἀναφορές γιά τόν Νῖκο Κοτζιᾶ, τόν Παναγιώτη Λαφαζάνη, τόν Δημήτρη Τζανακόπουλο, τόν Γιῶργο Κατρούγκαλο.
Μέ πολλούς ἀπό ὅσους συγκρούστηκε δηλαδή!
Ἀπ’ ὅ,τι φαίνεται ἀφήνει ὁριστικά πίσω του πλήν τοῦ Βαρουφάκη, τόν Παῦλο Πολάκη, τόν ὁποῖο διασύρει ὅτι κρυβόταν πίσω ἀπό μία κολώνα τῆς Βουλῆς ὅταν ψήφισε τό σύμφωνο συμβίωσης γιά τά ὁμόφυλα ζευγάρια καί τόν κατηγορεῖ γιά τήν στάση του στά ἐμβόλια, τόν Νῖκο Παππᾶ γιά τόν ὁποῖο ἀναφέρει μόνο μία λέξη γιά τήν καταδίκη του ἀπό τό εἰδικό δικαστήριο, τήν Ζωή Κωνσταντοπούλου τήν ὁποία χαρακτηρίζει Νάρκισσο, τόν Γαβριήλ Σακελλαρίδη. Ἐντύπωση κάνει ὅτι δέν ὑπάρχει καμμία ἀναφορά στό ὄνομα τοῦ Δημήτρη Παπαγγελόπουλου. Σέ ὅ,τι δέ ἀφορᾶ τήν δημοκρατική παράταξη, ἀφήνει μία δηλητηριώδη αἰχμή γιά τήν Φώφη Γεννηματᾶ καί τόν Σταῦρο Θεοδωράκη, ὅτι δέν ψήφισαν τήν ἁπλή ἀναλογική, καί ἐνίσχυσαν τό ἀντί-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο «λόγῳ τῶν ἀναφορῶν καί τῶν διασυνδέσεών τους.» Τόν Θεοδωράκη τόν ἐμφανίζει ἀξιοποιῶντας φράση τοῦ Καμμένου ὅτι «καθοδηγεῖται ἀπό τούς ἀπ’ ἔξω».
Συμπέρασμα: ὁ Τσίπρας κάνει ἐκτεταμένη αὐτοκριτική πρωτευόντως στά δευτερεύοντα καί δευτερευόντως στά πρωτεύοντα καί δίνει τήν δική του ἐκδοχή γιά τά γεγονότα. Ἀλλά ὁ κορμός τῆς σκέψης του παραμένει ὁ ἴδιος. Βασικά δέν ἄλλαξε. Καί αὐτό πιστοποιεῖται ἀπό τό γεγονός ὅτι λείπει ἐντελῶς ἀπό τήν θέασή του ἡ ἐκτεταμένη ἀνάλυση γιά τό πόσο ἐπλήγη ἡ ἰδιωτική οἰκονομία ἀπό τήν ἀδιέξοδη διαπραγματευτική τακτική τοῦ πρώτου ὀκταμήνου. Ἐπικεντρώνεται στό ὅτι δέν ὑπῆρχαν καύσιμα γιά τά ἀσθενοφόρα καί ἀναλώσιμα γιά τά νοσοκομεῖα, ἀλλά δέν τοῦ περνάει ἀπ’ τό μυαλό τί τεράστιο πρόβλημα δημιούργησαν στίς ἐπιχειρήσεις τά capital controls.
Τό αὐτό ἰσχύει καί γιά τήν φορολογική πολιτική του. Κάνει μία λελογισμένη αὐτοκριτική γιά τό πόσο ἔπληξε τά μεσαῖα στρώματα καί τήν μεσαία τάξη μέ ἀναφορά στούς ἐλεύθερους ἐπαγγελματίες ἀλλά προσπερνᾶ γρήγορα ἐνῷ αὐτή εἶναι ἡ καρδιά τῆς ἀπόρριψης πού γνώρισε ἀπό τόν κόσμο. Οἱ ἐξοντωτικοί φόροι. Ἔχω δέ τήν φρικτή ὑποψία, πώς στό μυαλό του ἔχει καί τώρα τήν αὔξηση τῶν φορολογικῶν συντελεστῶν ἀπό τό 22 τό 29 % ξανά καί τήν ἐπιβολή φόρου πλούτου ὅπως λέει πού μπορεῖ νά φτάσει τό 2% .
Πᾶμε τώρα στήν δεύτερη θεματική ἑνότητα: ἀπό τί γλυτώσαμε. Γλυτώσαμε ἀπό τίς ἰδέες τοῦ Βαρουφάκη, ὁ ὁποῖος, ὅπως ἀποκαλύπτει ὁ Τσίπρας ἀπό τήν πρώτη τους συνάντηση τοῦ πρότεινε μία διαπραγματευτική τακτική πού θά κατέληγε στό νά πληρώνονται οἱ συνταξιοῦχοι μέ κουπόνια! Ἀκόμη καί μέσῳ τοῦ κινητοῦ! Οἱ συνταξιοῦχοι! Γλυτώσαμε ἀπό αὐτό πού τοῦ εἰσηγεῖτο ἡ Ζωή Κωνσταντοπούλου, ὅπως ὑποστηρίζει ὁ ἴδιος. Νά παραπέμψει τό θέμα τοῦ ἐπονείδιστου χρέους στόν …ΟΗΕ. Γλυτώσαμε ἀπό τήν Λαγκάρντ, ἡ ὁποία προειδοποιοῦσε τόν Τσίπρα πώς ἄν κάνει στάση πληρωμῶν ἡ Ἑλλάδα «θά γίνει Ζάμπια ἤ Ἀργεντινή.»
Γλυτώσαμε ἀπό τόν Παναγιώτη Λαφαζάνη πού τοῦ ἔλεγε νά πάρουμε τόν ἔλεγχο τῆς τράπεζας τῆς Ἑλλάδος. Γλυτώσαμε καί ἀπό ἕνα ἐνδεχόμενο πραξικόπημα: τί νά ἐννοεῖ ἆρά γε ὁ Τσίπρας ὅταν γράφει ὅτι «γιά νά κατευνάσω τούς φόβους σέ μέρος τοῦ στρατεύματος ὅτι θά ἐπιχειροῦσα νά μετατρέψω τήν χώρα σέ Βενεζουέλα ἤ Βόρεια Κορέα ἔκανα ἐπίσκεψη στό Πεντάγωνο καί εἶπα ὅτι δέν τίθεται σέ ἀμφισβήτηση ὁ γεωπολιτικός προσανατολισμός τῆς Ἑλλάδος;» Γλυτώσαμε ἀπό τή χρεοκοπία καθώς ὅπως παραδέχεται «ὁ καθένας ἀπό τούς ὑπουργούς μου μετά τήν ὁρκωμοσία ἀνέβασε καί μία μονάδα τά spreads τῶν ἑλληνικῶν ὁμολόγων.»
Τέλος, ἀπό ὅσα ἔχω διαβάσει, ἔχουν σημασία καί ἀναφορές του στό πολιτικό προσωπικό. Στήν κεντροδεξιά παράταξη ἐξαπολύει παρατεταμένη ἐπίθεση στόν Ἀντώνη Σαμαρᾶ. Πλέκει τό ἐγκώμιο τοῦ Κωνσταντίνου Μητσοτάκη καί τῆς Ντόρας Μπακογιάννη, ὅτι ἦταν εὐχάριστοι συνομιλητές. Ἐπιτίθεται στόν Κυριάκο Μητσοτάκη, ἀλλά χαρακτηρίζει τήν προεκλογική του καμπάνια τοῦ 2023 ὡς «ὑπόδειγμα ἐπαγγελματισμοῦ».
Ὁμολογεῖ ὅτι τό πρόσωπο πού ἐπέλεξε γιά τήν ἐκλογή τοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας, τόν Προκόπη Παυλόπουλο, ἦταν μέρος τῆς στρατηγικῆς του γιά τήν διαπραγμάτευση ἀπέναντι στούς ξένους δανειστές, μέ τήν λογική ὅτι ὅπως ἔκανα στήν Ἑλλάδα ἔντιμο συμβιβασμό μέ τήν κεντροδεξιά εἶμαι ἕτοιμος νά κάνω καί μαζί σας, ἐνῷ χαρακτήρισε τήν ἐκλογή Παυλόπουλου Ἐθνική Ἑλλάδος.
Κάνει δύο θετικές ἀναφορές στήν στάση τοῦ Βαγγέλη Μεϊμαράκη στό συμβούλιο τῶν πολιτικῶν ἀρχηγῶν καί στήν ψηφοφορία γιά τόν τρίτο μνημόνιο. Λέει ὅτι ὁ Πάνος Καμμένος ὡς ἑταῖρος δέν τοῦ δημιούργησε προβλήματα. Τήν ἡμέρα πού τόν ἐπισκέφτηκε στήν Κουμουνδούρου γιά νά συμφωνήσουν τήν συμμετοχή τους στήν κυβέρνηση τοῦ εἶπε τό ἀμίμητο «ἐσύ θά εἶσαι ὁ Ἄρης Βελουχιώτης καί ἐγώ ὁ Ναπολέων Ζέρβας.»
Οἱ ἀναφορές στόν Κώστα Καραμανλῆ, δευτερεύουσες. Λέει ὅτι τόν ρώτησε ὁ Πούτιν τί κάνει ὁ Καραμανλῆς. Σέ ὅ,τι ἀφορᾶ τούς συνομιλητές του, στάζει μέλι γιά τήν Μέρκελ, γιά τόν Ὀμπάμα, τόν ὁποῖο τόν χαρακτήρισε κυρίαρχο τῶν ἐξελίξεων μετά τό δημοψήφισμα, γιά τόν Μπάιντεν. Ἀναιμική εἶναι ἡ ἀναφορά του στήν συνάντηση μέ τόν πρόεδρο Τράμπ, ἐνῷ παραδόξως περιορισμένη καί πρός τό τέλος τοῦ βιβλίου του εἶναι ἡ ἀναφορά στήν συμφωνία τῶν Πρεσπῶν. Καί βεβαίως γιά λόγους πού γνωρίζει ἐκεῖνος παραλείπει νά πεῖ ὁτιδήποτε γιά τόν παρασκηνιακό ρόλο τοῦ Γιάννη Στουρνάρα ἐναντίον τῆς κυβέρνησης τοῦ ΣΥΡΙΖΑ τήν περίοδο ἐκείνη. Περιορίζεται μόνο στήν ἀποκάλυψη, ὅτι ὁ Στουρνάρας ἔλεγε στούς ξένους «ὄχι, ὄχι, ὄχι, ἀναδιάρθρωση χρέους».
Ὡς ἰδεολογικός ἀντίπαλος τοῦ κυρίου Τσίπρα θέλω νά ἀναγνωρίσω ὅτι εἶχε ἐντοπίσει τά στρατηγικά προβλήματα πού ἀντιμετωπίζει ἡ χώρα. Ὅτι δέν πρέπει νά εἶναι δεδομένος σύμμαχος καί ὀφείλει νά ὑψώνει ἀνάστημα. Ὅτι ἡ Εὐρώπη ἔπρεπε ἀπό τότε νά δώσει λύσεις τήν κατεύθυνση τῆς ἀμοιβαιοποίησης τοῦ χρέους, ὅπως ἔπραξε στήν πανδημία, καί τώρα μέ τήν χρηματοδότηση τῆς ἄμυνας. Ὅτι ὑπάρχει πρόβλημα Δημοκρατίας, κάτι πού τό ὁποῖο συνομολογοῦν σήμερα ὅλες οἱ δημοσκοπήσεις. Ὅτι ὑπάρχει πρόβλημα ποιότητας θεσμῶν μέ τόν τρόπο πού λειτουργοῦν τά ΜΜΕ. Ὅτι ἡ διαφθορά εἶναι ἐκτεταμένη. Ὡστόσο αὐτό πού ἀπεδείχθη στήν πράξη εἶναι πώς δέν ἀρκεῖ νά διακρίνεις τά μεγάλα προβλήματα. Πρέπει νά ξέρεις νά τά ἐπιλύεις.
Ἡ ἀριστερά τοῦ κυρίου Τσίπρα ἐμφανίστηκε ὅτι θέλει νά κατισχύσει ἐπί προσώπων καί ὄχι νά γίνει ὁ καταλύτης δημιουργίας νέων θεσμῶν. Γι’ αὐτό καί σήμερα ὁ Πρωθυπουργός περνᾶ τόν καιρό του ζητῶντας συγγνῶμες, ἄλλες φορές δημόσιες κι ἄλλες φορές ἰδιωτικές.
Ἡ καλογραμμένη «Ἰθάκη» εἶναι ἕνα ὄχημα γιά αὐτόν γιά νά περάσει στό νέο πολιτικό τοπίο. Τό ἐρώτημα εἶναι πῶς θά περάσεις ἀπέναντι ἄν δίνεις τήν ἐντύπωση ὅτι κατά βάση παραμένεις ὁ ἴδιος;
Μ.Η.Τ. 232122