Ποιό κυρίαρχο ἐθνικό αἴτημα ὑπηρετεῖ ἡ σημερινή ΝΔ;
Συλλαμβάνω τόν ἑαυτό μου νά φιλοσοφεῖ αὐτές τίς μέρες μέ ἀφορμή τίς τρέχουσες πολιτικές ἐξελίξεις καί νά διερωτᾶται: Γιατί ἡ ΝΔ ἀπεδείχθη μέχρι στιγμῆς. 51 χρόνια ἀπό τήν ἀποκατάσταση τῆς Δημοκρατίας, τό πλέον ἀνθεκτικό κόμμα τῆς Μεταπολιτεύσεως καί ἐπέζησε τῆς οἰκονομικῆς κρίσεως, σέ ἀντίθεση μέ τό ΠΑΣΟΚ καί τό ΚΚΕ τά ὁποῖα συρρικνώθηκαν; Τό μέν πρῶτο ἔχασε τόν ἡγεμονικό του ρόλο στήν Ἀριστερά (παραμένοντας ὑπολογίσιμη δύναμη), τό δέ δεύτερο;
Ἡ ἀπάντηση «κρύβεται» στά ὀνόματά τους. Τό ΠΑΣΟΚ, μολονότι «Πανελλήνιο», ταύτισε τό ὄνομά του μέ μιά ἰδεολογία: τόν σοσιαλισμό. Ὅταν μεταλλάχθηκε σέ κάτι ἄλλο ἀπό αὐτό πού θεωρεῖται «σοσιαλισμός», κατέρρευσε. Τό ΠΑΣΟΚ εἶναι τό κόμμα πού νομοθέτησε, ἀλλά καί πού κατήργησε τόν δέκατο τρίτο μισθό. Ἄν ὑπάρχει ἐν ζωῇ σήμερα, αὐτό ὀφείλεται στήν νοσταλγία τῆς συγκλονιστικῆς περιόδου 1981-1985. Αὐτή τό «συντηρεῖ». Ψηφίζεται ἀπό ἕνα τμῆμα τοῦ ἐκλογικοῦ σώματος γι’ αὐτά πού ἔδωσε στούς μή προνομιούχους, ὡς «αἰώνιο εὐχαριστῶ». Τό ΚΚΕ ταύτισε ἐπίσης τήν ὕπαρξή του μέ τόν κομμουνισμό. Ἐκεῖνο δέν πρόδωσε ποτέ τήν ἰδεολογία του ὅπως τό ΠΑΣΟΚ, ἀλλά δέν εἶχε σκεφτεῖ ποτέ τί θά τοῦ συμβεῖ ἄν τυχόν κατέρρεε ἡ ἰδεολογία του ὅπως τό 1989. Ἔζησε ὑπαρξιακά δράματα τότε. Καί ἄν δέν ἦταν στό τιμόνι του ἡ ἀστή στίς σπουδές Ἀλέκα Παπαρρήγα, μπορεῖ νά εἶχε τήν τύχη τῶν κομμουνιστικῶν κομμάτων τῆς Δύσεως.
Ἡ ΝΔ δέν ταύτισε τό ὄνομά της μέ κάποια ἀναλώσιμη ἰδεολογία καί ἡ ὅποια ἀναφορά στόν φιλελευθερισμό στήν διακήρυξή της ἔχει σημασία μόνον γιατί συνοδεύεται ἀπό τό ἐπίθετο «ριζοσπαστικός». Ταύτισε τό ὄνομά της κυρίως μέ τήν χώρα καί συγχρονίστηκε μέ τό αἴτημα πού ὑπῆρχε μέσα στίς ψυχές ἑκατομμυρίων Ἑλλήνων τό 1974. Γι’ αὐτό καί ἐξέφρασε τό 55% τοῦ ἐκλογικοῦ σώματος. Μετά ἀπό ὅλα ὅσα εἶχαν συμβεῖ μέσα στόν 20ο αἰῶνα, τόν Ἐθνικό Διχασμό τοῦ 1920, τόν ἀδελφοκτόνο Ἐμφύλιο τοῦ 1945-1949, τήν πολιτική ἀνωμαλία τοῦ 1961-1965 μέ δολοφονίες πολιτικῶν (Λαμπράκης) καί ἀνατροπές ἐκλεγμένων κυβερνήσεων (Γεώργιος Παπανδρέου) καί βεβαίως τήν πολιτειακή ἐκτροπή τοῦ 1967, ὁ τόπος χρειαζόταν ὀξυγόνο. Νέο ἀέρα. Ἔπρεπε νά φυσήξει νέος ἄνεμος. Ἔπρεπε τό πολίτευμα νά ἐπανιδρυθεῖ ἀπό τά θεμέλιά του.
Ὁ Κωνσταντῖνος Καραμανλῆς γρήγορα, πολύ πρίν τούς Ἀτζέμογλου-Ρόμπινσον. ἀντελήφθη τήν σημασία νά ἀποκτήσουν ρίζα στήν κοινωνία οἱ νέοι θεσμοί. Ἔτσι θά ὑπηρετεῖτο ἡ ἐθνική ἑνότητα, ἡ πολιτική σταθερότητα, ἡ κοινωνική εἰρήνη, τό δόγμα «θέλω τό κεφάλι μου ἥσυχο». Τό ὄνομα «Νέα Δημοκρατία» πού ἐπέλεξε ὁ Ἐθνάρχης ἔκρυβε μέσα του λοιπόν τό μυστικό τῆς ἀνθεκτικότητας αὐτῆς τῆς παρατάξεως.
Ἀλλά μία Δημοκρατία, κατά μείζονα λόγο ἡ «Νέα», χαρακτηρίζεται ἀπό τήν πίστη σέ μερικά πράγματα. Τήν πίστη στήν ἐλευθερία. Τήν πίστη στόν νόμο. Τήν πίστη στόν ἄνθρωπο. Ὄχι στήν οἰκονομική ἔννοια «ἄτομο». Τήν πίστη καί τήν συνέπεια σέ βασικές ἀρχές οἱ ὁποῖες ἀσφαλῶς καί πρέπει νά ἐπικαιροποιοῦνται στό διάβα τοῦ χρόνου. Οἱ ἰδέες καί οἱ ἰδεολογίες δέν εἶναι γραμμένες στίς πλάκες τοῦ Μωυσέως, γι’ αὐτό καί ὁ Καραμανλῆς ἔδωσε προτεραιότητα σέ μία μόνο, αὐτήν πού, στά «Ἀρχεῖα» του, στήν συνομιλία μέ τόν Πρόεδρο Μπούς, ἀποκαλεῖ «τήν πιό ἐπαναστατική ἰδέα τοῦ κόσμου». Ἐννοοῦσε ἀσφαλῶς τήν Δημοκρατία.
Φοβᾶμαι ὅτι τό ὄνομα «Νέα Δημοκρατία», πλήν τῆς ἐξουσίας, δέν ἀντιστοιχεῖ σέ κάτι πλέον στούς καιρούς μας. Σέ κάποιο κυρίαρχο ἐθνικό καί κοινωνικό αἴτημα πού ἀθροίζει πολλά μικρά ὄνειρα ἁπλῶν ἀνθρώπων σέ ἕνα μεγάλο. Ἀντιστοιχεῖ μόνο στίς ὑπέροχες ἀναμνήσεις μας.
Ἡ «Νέα Δημοκρατία» ταυτίστηκε μέ τήν ἐλευθερία πού ἐνέπνεε ὁ Κωνσταντῖνος Καραμανλῆς, ὁ ὁποῖος ἔφθασε νά νομιμοποιήσει, μέ νωπές ἀκόμη τίς πληγές τοῦ Ἐμφυλίου, τό ΚΚΕ. Ἀλλά αὐτό τό κόμμα πού καλεῖται σήμερα «Νέα Δημοκρατία» μικρή σχέση ἔχει μέ τήν ἐλευθερία, διοικεῖ περισσότερο μέ τόν φόβο. Ἐκβιάζει. Ἀπειλεῖ. «Ἀκούει». Τρομοκρατεῖ. Ἀκόμη καί τούς πολύ δικούς του ἀνθρώπους. Ζητεῖ ἀπό τόν πολίτη νά συμβιβάζεται μέ τήν βαθιά διαφθορά καί τίς μαφίες ἐλλείψει ἐναλλακτικῆς. Ἀπειλεῖ ὅτι ἄν χαθεῖ ἡ σταθερότητα, ὅπως τήν ἐννοεῖ, θά χάσει ὁ πολίτης τίς ἁλυσίδες τῶν ἐπιδομάτων του, τῶν παράνομων ἐπιδοτήσεών του, τῶν χαριστικῶν ἐπιχορηγήσεών του, τήν πρόσβασή του στόν πελατειακό μηχανισμό τοῦ κράτους κ.ἄ. Αὐτή ἡ (Νέα) Δημοκρατία δέν ἔχει πολύ καλή σχέση μέ τόν νόμο. Ἄντε νά διαλύσει καμμιά κατάληψη, ἄντε νά συλλάβει κανέναν ἀναρχικό γιά νά ἐνεργοποιηθοῦν οἱ αὐτοματισμοί τοῦ Ἐμφυλίου σέ τμῆμα της βάσης της. Κατά τά λοιπά, ὁ νόμος ὑποχωρεῖ παντοῦ. Κάθε νομός καί μαφία μέ ἐπί κεφαλῆς κάποιο νῦν ἤ τέως κομματικός στέλεχος. Κάθε γειτονιά τοῦ Λεκανοπεδίου καί ἐγκληματική ὀργάνωση. Σέ σημεῖο πού νά τίθεται τό ἐρώτημα «ποιός κυβερνά αὐτόν τόν τόπο;».
Αὐτή ἡ Νέα Δημοκρατία δέν διακρίνεται, τέλος, γιά τήν συνέπειά της. Τούς δεξιούς γιά πολλά μπορεῖ νά τούς κατηγορήσει κανείς, ἄλλες φορές δίκαια, ἄλλες φορές ἄδικα, ἐκτός ἀπό ἕνα. Ὅτι δέν εἶναι συνεπεῖς.
Ξέρετε κανέναν δεξιό πολιτικό ἀπό τήν Μεταπολίτευση καί μετά πού νά ἔχει κάνει ἀπό τήν «ἀνάποδη» τό πολιτικό δρομολόγιο πού ἔκανε ὁ Ἀνδρέας Λοβέρδος γιά νά ἐνταχθεῖ στίς τάξεις ἀντίπαλου κόμματος;
Κάποιον πού νά ἔφυγε ἀπό τήν ΝΔ γιά νά μετεγγραφεῖ στό ΠΑΣΟΚ καί ἀπό ἐκεῖ νά καταλήξει στάς δυσμάς στό ΚΚΕ; Προσωπικά, δέν θυμᾶμαι κανέναν (τά ἀδικήματα τοῦ Μάνου καί τοῦ Ἀνδριανόπουλου εἶναι στιγμιαῖα) καί ἄν ὑπάρχει, εἶναι ἡ ἐξαίρεση στόν κανόνα. Πολύ δέ περισσότερο δέν θυμᾶμαι ἄλλα κόμματα νά ἔχουν βάλει στό «ἱερό» τους, στήν ἡγετική τους ὁμάδα, δεξιούς πολιτικούς.
Σέ αὐτή τήν Νέα Δημοκρατία ὅμως καί στήν ἡγετική της ὁμάδα πλῆθος τά παραδείγματα. Ἡ ἀντίπερα ὄχθη ἔχει κάνει κατάληψη στό «ἱερό» της. Ὁ Λοβέρδος δέν εἶναι ὁ πρῶτος πού ἦταν κομμουνιστής στά νιᾶτα του, σοσιαλιστής πασόκος στήν μέση ἡλικία καί νεομητσοτακικός ἱέραξ στά «γεράματά» του. Τό δυστύχημα μάλιστα εἶναι ὅτι ὁ χῶρος αὐτός ἐπί τῶν ἡμερῶν τοῦ Κυριάκου Μητσοτάκη ἔχει πλημμυρίσει ἀπό ἀσυνεπεῖς πολιτικούς πού ἀλλάζουν κόμματα καί ἰδεολογίες σάν τά πουκάμισα. Ἔχει παραδοθεῖ τό ἱερό τῆς παρατάξεως σέ πολιτικούς ἀντιπάλους τῆς παρατάξεως.
Τούτων δοθέντων στήν πράξη ἀποδεικνύεται ὅτι αὐτή ἡ Νέα Δημοκρατία ὡς ὄνομα. ὡς πολιτική «μπράντα», φθάνει σιγά-σιγά στά ὅριά της. Δέν ἀνταποκρίνεται πλέον σέ κανένα κυρίαρχο κοινωνικό καί ἐθνικό αἴτημα. Τό μόνο αἴτημά της εἶναι ἡ διαιώνισή της στήν ἐξουσία μέ γνωστές μεθόδους καί «ἡ διατήρηση τοῦ πλούτου», ὅπως εἶπε ὁ Πρωθυπουργός στήν Βlack Rock, ἀλλά τοῦ πλούτου ποίων;
Ἀκόμη καί ἄν κάτω ἀπό ἀκραῖες συνθῆκες ἐπιτύχει τήν διάσωσή της στίς προσεχεῖς κάλπες, ἡ ἑπομένη τῶν ἐκλογῶν θά εἶναι τό κύκνειο ἆσμα της. Αὐτή ἡ Νέα Δημοκρατία ἀπέτυχε νά διαβάσει σωστά τόν νέο κόσμο καί ἐπί τῶν ἡμερῶν της ἡ Ἑλλάς ἔχει ἤδη καταστεῖ δορυφόρος τῆς Τουρκίας. Αὐτή ἡ Νέα Δημοκρατία διεκδικεῖ ψῆφο σπέρνοντας τόν φόβο καί τόν τρόμο. Αὐτή ἡ Νέα Δημοκρατία διοικεῖται ἀπό πολιτικούς πού ἀντιπαθοῦν τούς ψηφοφόρους της ἤ, στήν καλύτερη περίπτωση, δέν ξέρουν πῶς νά τούς μιλήσουν. Τό τέλος ἐποχῆς εἶναι ὁρατό. Ἡ κεντροδεξιά παράταξη χρειάζεται ἐπανίδρυση ἐκ θεμελίων γιά νά ἀνταποκρίνεται στίς προκλήσεις τοῦ μέλλοντος. Ὑπό μία ἔννοια, πρέπει νά ὑπακούσει στό DNA της, πού πέθανε ὡς ΕΡΕ καί ἀναστήθηκε ὡς νέο, μέ καινούργιο ὄνομα, χωρίς ὑλικά τοῦ χθές. Ἀμφιβολία ὡς πρός αὐτό νά μήν ὑπάρχει.
Τό μόνο ἐρώτημα εἶναι ποιός θά εἶναι ὁ «Λάζαρος».