KΑΙΡΟ τώρα ἐπισημαίνουμε ἀπό αὐτές ἐδῶ τίς ταπεινές στῆλες ὅτι τό κλῖμα αἰσιοδοξίας στήν Ἑλλάδα καί στήν Εὐρώπη ἔχει ἡμερομηνία λήξεως
Πώς τό καλοκαίρι πού μᾶς ἔρχεται, τό γερμανικό οἰκονομικό κατεστημένο θά ἀποφασίσει ἄν ἡ πολιτική τῆς χαλάρωσης τοῦ Συμφώνου Σταθερότητας καί τῆς Συνθήκης τοῦ Μάαστριχτ θά συνεχιστεῖ καί τό 2022 ἤ ὄχι. Καί ἀναλόγως θά δώσει τίς κατευθύνσεις στούς Πράσινους, τούς Σοσιαλδημοκράτες καί τούς Χριστιανοδημοκράτες γιά τόν τόνο πού πρέπει νά υἱοθετήσουν στήν προεκλογική ἐκστρατεία (ἔτσι γίνονται αὐτές οἱ δουλειές ἐκεῖ.) Καιρό τώρα ὑπογραμμίζουμε ὅτι οἱ ἐπερχόμενες πολιτικές μεταβολές στήν Γερμανία, τήν Γαλλία (ἴσως), τήν Ἱσπανία, τήν Ἰταλία, τήν Σουηδία καί ἀλλαχοῦ ὅπου ἡ εὐρωπαϊκή συστημική δεξιά πιέζεται ἀπό τήν ἀντισυστημική δεξιά θά ἐπαναφέρουν στό προσκήνιο τίς λογικές τῆς Εὐρώπης δύο ταχυτήτων σέ ὅλα: στό νόμισμα, τήν μετανάστευση, τήν ἐλεύθερη κυκλοφορία προσώπων ἐντός τῆς Ἕνωσης (Σένγκεν), τήν κατάργηση τῆς ὁμοφωνίας στίς Συνόδους Κορυφῆς, τόν Εὐρωστρατό, τήν στάση ἀπέναντι στό Ἰσλάμ, τήν ἀναθεώρηση τῆς σχέσης μέ τίς ΗΠΑ (παράδειγμα ὁ διχασμός γιά τίς πατέντες), παντοῦ. Ὁ νότος θά πιεστεῖ ἐκ νέου ἀπό τόν Βορρᾶ καί τό Βίζεγκραντ. Ἡ Ἤπειρος δέν εἶναι πλέον Ἕνωση, ἀλλά παρέες κρατῶν. Καιρό, τέλος, λέμε ὅτι ἡ Ἑλλάς δέν θά μείνει ἔξω ἀπό τήν καταιγίδα, ὅτι θά βρεθεῖ μπροστά σέ νέες προκλήσεις, ὅτι τό χρέος αὐξάνεται (καί ἄς εἶπε κάποιος ἐκεῖ ψηλά ὅτι «τό ὕψος του δέν μέ ἀπασχολεῖ»), ὅτι ἡ πίεση γιά αὐξημένα πρωτογενῆ πλεονάσματα θά ἐπανέλθει, ὅτι ἡ ἀνεργία μοιραῖα θά αὐξηθεῖ (λόγω τῶν λουκέτων), ὅτι οἱ ἀγορές θά πάψουν νά δανείζουν φθηνά καί ὅτι βεβαίως πρίν καί πάνω ὅλα (αὐτό καίει τόν ἑλληνικό λαό νά ἀποφύγει), ἀργά ἤ γρήγορα, θά τεθεῖ ζήτημα λήψης νέων περιοριστικῶν μέτρων.
Λέγαμε καί κάτι ἀκόμη: ὅτι οἱ δηλώσεις στελεχῶν τοῦ Μαξίμου ὅπως αὐτή πού ἔγινε τό 2020 ἀπό τόν κύριο Πατέλη, ὅτι «οἱ συνταξιοῦχοι στεροῦν τό μέλλον ἀπό τήν νέα γενιά» δέν ἔγιναν γιά νά γίνουν. Ἔγιναν γιά νά μείνουν. Καί ὅτι σύντομα θά κριθεῖ ἄν θά ἐπιστρέψει ἡ λιτότητα στήν Εὐρώπη καί ἄν θά τεθεῖ στό τραπέζι καί πάλι τό ἐνδεχόμενο λήψης περιοριστικῶν μέτρων. Καθώς ἡ χώρα ἐξέρχεται τῆς πανδημίας καί οἱ Ἕλληνες ἀναζητοῦν μία πρόσκαιρο ἀναπνοή γιά νά βάλουν τήν ζωή τους σέ τάξη (ἔχουν αὐξηθεῖ κατακόρυφα οἱ ἀγγελίες γάμων αὐτή τήν ἐποχή), στόν Τύπο διαβάζουμε πράγματα πού μᾶς «παρηγοροῦν» καί δέν μᾶς κάνουν νά νοιώθουμε μόνοι στήν ἀνάλυσή μας γιά τά πράγματα πλέον. Χθές δόθηκε στήν δημοσιότητα Ἔκθεση τῆς Κομμισσιόν –λέγε με Γερμανία– μέ τήν ὁποία δημιουργεῖται καί πάλι ἀτμόσφαιρα περικοπῆς τῶν συντάξεων καί αὔξησης τῶν ὁρίων ἡλικίας λόγω γήρανσης. Πέφτουμε ἀπό τά σύννεφα; Ὄχι. Λαγός γιά νά ἀνοίξει τό θέμα τῶν συντάξεων ἐκ νέου ἦταν καί πάλι ὁ πρώην Διευθυντής τοῦ Διεθνοῦς Νομισματικοῦ Ταμείου γιά τήν Εὐρώπη Πόουλ Τόμσεν μέ τήν ὁμιλία του στό Οἰκονομικό Φόρουμ τῶν Δελφῶν. Αὐτή εἶναι ἄλλως τε ἡ χρησιμότης τῆς συγκεκριμένης «Πυθίας»: Νά μᾶς προετοιμάζει ψυχολογικά γι’ αὐτό πού ἔρχεται. Δέν πέφτουμε ἀπό τά σύννεφα γιατί ἐπίσης ἕνα «ξεκάρφωτο» πρωτοσέλιδο πρό διμήνου μᾶς προϊδέαζε πώς ἡ δαπάνη γιά τίς συντάξεις στήν Ἑλλάδα εἶναι ἀπό τίς ὑψηλότερες στήν Εὐρώπη (18% τοῦ ΑΕΠ) καί ὅτι πέσαμε ἔξω στά κονδύλια ἐπειδή τό Ἀνώτατο Ἀκυρωτικό Δικαστήριο ἐπιδίκασε ὑψηλά ἀναδρομικά στούς συνταξιούχους.
Τώρα ὅμως βλέπουμε καί κάτι ἄλλο: ἡ χαρίεσσα χειμερινή ἀτμόσφαιρα τοῦ «τσιριμπίμ τσιριμπόμ» –γιά νά θυμηθῶ καί τήν ἀξέχαστη ἑλληνική ταινία, ὁδεύει πρός τό τέλος της. Βίᾳ μέχρι τόν Ὀκτώβριο μπορεῖ νά διαρκέσει αὐτό τό κλῖμα πρίν γίνει ἀντιληπτό καί στό τελευταῖο… κομμωτήριο –γιά νά θυμηθῶ τόν κύριο Σταῦρο Κελέτση. Στόν γενικό πληθυσμό, ἐννοῶ. Πρωτοσέλιδα γίνονται ἀκόμη δέκτες εὐχάριστων διαρροῶν γιά τό πόσα ἀπό τά ἀναδρομικά πού τούς στέρησε ὁ Τσίπρας θά λάβουν οἱ συνταξιοῦχοι πίσω ἤ πόση ἀπό τήν ἐπιστρεπτέα θά κρατήσουν στά ταμεῖα τους οἱ ἐπιχειρηματίες, φοβᾶμαι ὅμως πώς τά νέα αὐτά εἶναι τά τελευταῖα καλά.
Πρίν καλά-καλά ἀρχίσει νά φεύγει ἡ ἁλμύρα ἀπό πάνω μας μετά τίς θερινές βουτιές, τό κλῖμα θά ἀρχίσει νά ἀλλάζει. Καί στίς περιπτώσεις αὐτές ξέρουμε καλά τί κάνει ἡ πολιτική γιά νά προλάβει τήν ἀλλαγή τοῦ κλίματος: σπεύδει νά θέσει διλήμματα στόν ἀνύποπτο λαό πρίν ἐκεῖνος συνειδητοποιήσει ποῦ πάει ἡ κατάσταση. Πρίν καταλάβει τά ἐπερχόμενα. Κάνει καί κάτι ἄλλο, ἐπίσης, ἡ πολιτική: Σπεύδει νά ψηφίσει κάθε δύσκολο νομοσχέδιο (ἐργασιακό, ἀσφαλιστικό κ.λπ.) τώρα πού μπορεῖ. Χωρίς τό πεζοδρόμιο ἀπέναντι. Προφανῶς καί δέν θά ἐπαναλάβω ἀπό αὐτήν τήν θέση τίς ἐκτιμήσεις μας γιά ραγδαῖες πολιτικές ἐξελίξεις τό φθινόπωρο. Δέν χρειάζεται. Ἡ σπουδή ψήφισης νέου ἐκτελεστικοῦ νόμου τοῦ Συντάγματος γιά τήν ψῆφο τῶν Ἀποδήμων μέ τελικό στόχο τήν ἀναπλήρωση τῆς ὅποιας πολιτικῆς φθορᾶς διετίας μέ βοήθεια ἀπό τό ἐξωτερικό, δείχνει ποῦ πάει τό πρᾶγμα. Ἐάν περάσει ὁ Ὀκτώβριος καί δέν ἔχουν διεξαχθεῖ ἐκλογές, ἡ ΝΔ ἐγκλωβίζεται, καί αὐτό εἶναι τό τελευταῖο πού ἔχει ἀνάγκη ὁ τόπος αὐτό τόν καιρό. Πιστέψτε με. Συνιστῶ ὅμως σέ ὅλους ὅσοι αὐτό τό διάστημα ἐπιχείρησαν νά μᾶς παρουσιάσουν ὡς τούς τρελλούς τοῦ χωριοῦ, πού προκαλοῦν ἀναστάτωση, νά προσέξουν καλά τί ὑποστηρίζουν, πλέον ἡμῶν, καί ἄλλες φιλελεύθερες δυνάμεις στόν χῶρο τῶν ΜΜΕ, ἰδίως τοῦ Τύπου. Στό τελευταῖο του ἄρθρο στήν «Καθημερινή» ὁ Ἀλέξης Παπαχελᾶς σημειώνει πώς τά ἐλλείμματα ἔχουν φτάσει σέ δυσθεώρητα ὕψη καί πώς δέν μποροῦν νά μειωθοῦν χωρίς «περιοριστικά μέτρα, μέ προφανές πολιτικό κόστος». Συγκρίνει μάλιστα τήν κατάσταση πού θά βιώσουν οἱ κοινωνίες, μετά τό πέρας τῆς πανδημίας, οἱ οἰκονομίες, μέ «τήν ἀποσωλήνωση ἀσθενοῦς πού ἔχει μείνει στήν ἐντατική γιά πολλούς μῆνες». Συνεννοηθήκαμε, ὑποθέτω.
