Τό παρασκήνιο μιᾶς συνέντευξης

ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ «λατρεύει» νά μεταδίδει ἕνα ἀπόσπασμα συνέντευξης πού μοῦ εἶχε παραχωρήσει τόν Μάιο τοῦ 2009, παραμονές εὐρωεκλογῶν, ὁ Ἀλέξης Τσίπρας…

… στό ὁποῖο ἐμφανίζεται νά μοῦ ἀρνεῖται νά μποῦμε σέ ἕνα ἐκκλησάκι μαζί καί νά ἀνάψουμε κεράκι. Πρίν ἀπό τίς ἐκλογές τοῦ 2015 τό βίντεο αὐτό ἔκανε θραύση στά social media –«Ὁρίστε ὁ ἄθεος πού θά θέλει νά γίνει πρωθυπουργός» ἦταν τό σύνθημα τότε. Μετά τίς ἐκλογές τό βίντεο κάνει καί πάλι θραύση, κάθε φορά πού κάποιος βλέπει τόν Τσίπρα σέ μιά ἐκκλησία νά ἀνάβει κερί καί θέλει νά τόν χαρακτηρίσει «θεομπαίχτη».

Ὡστόσο ἐγώ προτιμῶ κάτι ἄλλο: Ἐπειδή ἀντιπολιτεύομαι τόν Τσίπρα καί τό κόμμα του καί θέλω τήν ἀποχώρησή τους ἀπό τήν ἐξουσία, καί ἐπειδή ἐπίσης τόν θεωρῶ (παρά τήν μεγάλη φθορά) ἐξαιρετικά ἐπικίνδυνο ἀντίπαλο, προσωπικά, κάθε φορά πού ἀνασύρεται τό βίντεο αὐτό ἀπό τήν λήθη, κάνω κάτι ἄλλο. Ἐντελῶς διαφορετικό. Βλέπω ὁλόκληρη ἐκείνη τήν συνέντευξη στήν ΕΡΤ σέ σκηνοθεσία Γιώργου Σταμούλη (47΄). Καί δέν παύω νά προβληματίζομαι ἀπό τό γεγονός ὅτι τό 2009 ὁ Τσίπρας, στά χειρότερά του (4%), ἔκανε τήν καλύτερη πρόβλεψη γιά τόν Τσίπρα, στά καλύτερά του. Εἶδε πρόωρα τήν κατάρρευση τοῦ σκηνικοῦ καί τοποθέτησε τό κόμμα του σωστά στήν σκακιέρα. Ὅπως ἐπίσης δέν παύω νά στέκομαι στό γεγονός ὅτι ἀπαντώντας σέ κάθε ἐρώτησή μου μιλοῦσε σέ δύο κοινά ταυτόχρονα. Καί στό δικό του καί σέ ἐκεῖνο πού ἤθελε νά ἀνοιχτεῖ. Καί στούς ἄθεους καί στούς θρησκευόμενους. Καί στούς δημοσίους ὑπαλλήλους ἀλλά καί «στούς ἀποκάτω» τοῦ ἰδιωτικοῦ τομέα. Στρατηγική πού ἀκολουθεῖ μέχρι καί σήμερα.

Τόν εἶχα ρωτήσει τότε ἄν φοβᾶται μήπως ἔγινε πρόωρα ἀρχηγός στά 35 καί καεῖ. «Τά φτερά τοῦ Ἴκαρου κάηκαν, ἀλλά ἐκεῖνος πέταξε καί τό χάρηκε αὐτό τό ταξίδι» μοῦ εἶπε καί πρόσθεσε:

«Ἄν φοβᾶσαι μήν καεῖς, δέν θά μπεῖς ποτέ στή φωτιά. Ὁ καθένας κινδυνεύει ὅ,τι καί νά κάνει. Ἄν δέν πάρει ρίσκο, ἡ μόνη βεβαιότητα εἶναι ὅτι δέν θά κάνει τίποτα». Πράγματι, ὅλη ἡ πορεία μετά τό 2012 ἦταν ἕνα ρίσκο, ἀσχέτως ἄν τό πλήρωσε πανάκριβα ὁ ἑλληνικός λαός. Εἶχε στιγματίσει τήν «καθώς πρέπει Ἀριστερά» πού τήν μία ἔπρεπε τό 1981 νά συνεργάζεται ὑποχρεωτικά μέ τό ΠΑΣΟΚ, τό 1989 μέ τήν ΝΔ γιά νά φύγει τό διεφθαρμένο ΠΑΣΟΚ, τό 1996 πού ἔπρεπε νά γίνει συμπλήρωμα τοῦ Σημίτη. Ἐπέμενε στήν «αὐτόνομη πορεία» καί σήμερα ἡγεῖται αὐτός τῆς κεντροαριστερᾶς. Ὄχι τό ΠΑΣΟΚ.

Σέ ἄλλο σημεῖο τῆς συνέντευξης, ὅταν τοῦ ἐπισήμανα πώς τά ποσοστά του λαβώθηκαν τόν Δεκέμβριο τοῦ 2008, μοῦ προέβλεψε ὅτι ἡ ἡγεσία του «θά κριθεῖ στά ἑπόμενα τρία χρόνια, ὅταν θά ὀξυνθεῖ ἡ κρίση». Καί πράγματι, κρίθηκε τό 2012. Ὑποστήριζε τότε –ἐποχή προέλασης τοῦ Γιώργου Παπανδρέου μέ 45%!– ὅτι πλησιάζει τό τέλος τοῦ δικομματισμοῦ. «Εἴμαστε κοντά στό τέλος ἐποχῆς. Τό παλαιό σύστημα ἔφαγε τά ψωμιά του, δές πῶς ἡ Siemens χρηματοδοτεῖ τά ταμεῖα τῶν κομμάτων, κοίτα τίς ἀπαράδεκτες παραγραφές» μοῦ εἶχε πεῖ καί ἔκανε λόγο γιά «τήν μεγάλη πολιτική ἀλλαγή».

Τά ταμεῖα τῶν κομμάτων εἶναι σήμερα ἀντικείμενο δικαστικῆς διερεύνησης καί οἱ παραγραφές θέμα τῆς ἀναθεώρησης. Ἡ ἄποψή του γιά τό πῶς πρέπει νά πολιτεύεται ὁ ΣΥΡΙΖΑ ἦταν συγκεκριμένη: «Ἡ Ἀριστερά πρέπει νά εἶναι αὐθάδης, νά βγάζει γλῶσσα». Ἦταν ἡ ἐποχή πού συγκρουόταν ἀδυσώπητα μέ τόν μέγα καί τρανό Βγενόπουλο (ὁ ὁποῖος τοῦ εἶχε κάνει μήνυση) γιά τό γήπεδο τοῦ Παναθηναϊκοῦ στό Βοτανικό, ἔχοντας βεβαίως κρυφή κάλυψη ἀπό ἄλλα τμήματα τῆς διαπλοκῆς.

Στήν ἐπιστροφή μέ τό καράβι «Νεφέλη» πρός τόν Πειραιᾶ συνέβη κάτι ἀπρόοπτο. Ταξιδέψαμε μαζί μέ τόν γραμματέα τῆς Νομαρχιακῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ ΠΑΣΟΚ Μεθάνων, ὁ ὁποῖος τοῦ ἐξέφρασε τήν ἐκτίμησή του. Σέ ὅλη δέ τήν συνέντευξη ἔκανε συνεχῶς ἀναφορά στόν ὅρο «Κεντροαριστερά», ἐνῶ ἐπετίθετο στό ΚΚΕ μέ τήν κατηγορία ὅτι «ὁμοιάζει μέ αἵρεση τοῦ Βυζαντίου, Μονοφυσῖτες καί Νεστοριανούς!»

Σήμερα πού βλέπω ξανά τήν συνέντευξη (μετά τό ἐπικοινωνιακό ἀτύχημα μέ τό κεράκι δέν μοῦ ἔδωσε ποτέ ξανά συνέντευξη), βλέπω ὅτι ὁ Τσίπρας εἶναι στρατηγικός παίκτης ἀπό τά μικράτα του. Εἶδε ἀπό τό 2009 τό 2019.

Ἡ ἀνάλυσή του εἶναι σήμερα ὁλόσωστη. Ἀντέχει. Μπορεῖ νά μήν εἶναι τόσο ἐγγράμματος καί νά πῆρε τό πτυχίο τοῦ ΕΜΠ μέ χαριστικά πεντάρια, μπορεῖ νά μήν ἐργάστηκε ποτέ στήν ζωή του, μπορεῖ νά ἔπαιζε νέος πολλή πόκα, μπορεῖ νά εἶναι τόσο ἀμόρφωτος ὅσο ὁ μέσος Ἕλληνας, ἀλλά ἔχει τό ἔνστικτο τοῦ ἀμφιθεάτρου. Τά ὑποφερτά ἀγγλικούλια του τά ἔμαθε ὡς πρωθυπουργός κάνοντας μάθημα κάθε βράδυ 12-2μ.μ. στό σπίτι του.

Καί γι’ αὐτό ἡ κεντροδεξιά παράταξη στό σύνολό της –ὁ Κυριάκος τό κάνει πρός τιμήν του καί γι’ αὐτό θά κερδίσει– πρέπει νά τόν ζυγίζει καλά. Ὄχι γιατί κινδυνεύει νά χάσει ἀπό αὐτόν. Ἀλλά γιατί ὡς στρατηγικός παίκτης πού εἶναι ὁ Τσίπρας θά ἐπιλέξει τόν χρόνο καί τόν τόπο τῆς ἀναμέτρησης γιά νά ὀργανώσει τήν ἧττα του. Θέλει νά χάσει μέ τρόπο πού θά δυσκολέψει τήν διακυβέρνηση τῆς ΝΔ καί μέ σκόρ πού θά τοῦ ἐπιτρέψει νά διεκδικήσει στό μέλλον ἐπιστροφή ὡς ὁ ἀδιαμφισβήτητος ἡγέτης τῆς κεντροαριστερᾶς.

Προσοχή λοιπόν, θά πουλήσει ἀκριβά τό τομάρι του. Κλείνω μέ δύο λεπτομέρειες ἀπό ἐκείνη τήν συνέντευξη («Ἄλλη ὄψη», 2/5/2009, vimeo.gr). Δέν ρώτησα πρῶτος τόν Τσίπρα γιά θέματα θρησκείας. Ἐκεῖνος ἄρχισε νά μοῦ λέει ὅτι κάθε χρόνο πάει τήν Μεγάλη Παρασκευή στόν Ἐπιτάφιο «ὄχι βεβαίως ἐπειδή ἀκολουθεῖ πορεία!» Ὁ τότε πλοίαρχος τοῦ «Νεφέλη» (τό πλοῖο ταξιδεύει στήν Ἀργεντινή σήμερα) Μιχάλης Μηγαδάκης μᾶς φώναξε στή γέφυρα γιά τσίπουρα. Ὁ Ἀλέξης κράτησε τό τιμόνι, τήν ὥρα πού τό πλοῖο περνοῦσε ἀπό τό Φανάρι τοῦ Μπούζα στό ὕψος τῆς οἰκίας τοῦ Νίκου Καζαντζάκη καί ἔστριβε… δεξιά.

«Τί μοῦ ἔκανες Μανώλη!» σχολίασε.