Τό νέο κόμμα «κάμερα» χωρίς ὀργανώσεις καί ἡ ἀπέραντη ἡσυχία τοῦ ὁλοκληρωτισμοῦ

TO KOMMATIKO φαινόμενο ἐξελίσσεται. Ὅταν ἀποκαταστάθηκε ἡ Δημοκρατία, τά κόμματα ἔχαιραν μεγάλης αἴγλης καί ἐκτιμήσεως. Ἡ Νέα Δημοκρατία καί τό ΠΑΣΟΚ εἶχαν ἕκαστο ἕνα ἑκατομμύριο μέλη. Σέ κάθε χωριό καί σέ κάθε πόλη ἄνοιγαν γραφεῖα τοπικῶν ὀργανώσεων. Οἱ κομματικοί μηχανισμοί ἦταν γιγαντιαῖοι καί κινητοποιοῦσαν κόσμο: γιά ἀφισοκόλληση, γιά μεταφορά σέ συγκεντρώσεις ἐκτός νομῶν, γιά οἰκονομική ἐξόρμηση μέ κουπόνια, γιά πολλά. Στίς ἐκλογές γιά τήν ἀνάδειξη τοπικῶν ἐπιτροπῶν καί νομαρχιακῶν ἐπιτροπῶν μετεῖχε χιλιάδες κόσμος. Σέ μιά ἐποχή οἱ ὀργανωμένοι ὀπαδοί τῆς Νέας Δημοκρατίας μετεῖχαν καί σέ ἐσωκομματικά δημοψηφίσματα γιά τό ποιοί ὑποψήφιοι θά περιληφθοῦν στά ψηφοδέλτια τῆς Νέας Δημοκρατίας.

Τό μοντέλο τοῦ μαζικοῦ κόμματος καί τοῦ κόμματος ἀξιωματούχων σήμερα πεθαίνει. Εἶναι στά σπαράγματά του. Ὁ ΟΠΕΚΕΠΕ, στόν ὁποῖο τό κόμμα παρενέβαινε γιά νά γίνουν πλούσιοι ὀλίγοι προὔχοντες εἰς βάρος χιλιάδων ἐντίμων νεοδημοκρατῶν, εἶναι ὁ ἐνταφιασμός αὐτοῦ τοῦ μοντέλου.

Σήμερα αὐτό τό μοντέλο λειτουργίας κόμματος ἔχει ἀπομείνει νά τό ἐφαρμόζει μόνο τό ΚΚΕ τό ὁποῖο διαθέτει ὀργανωμένη βάση. Ἡ Νέα Δημοκρατία καί τό ΠΑΣΟΚ περιορίζονται στήν διεξαγωγή ἐσωκομματικῶν ἐκλογῶν γιά τήν ἀνάδειξη ἀρχηγοῦ, καί τέλος. Ἡ δημοκρατία τελειώνει ἐκεῖ. Ἀλλά ἡ πυραμίδα πρός τά κάτω ἔχει ἀλλοιωθεῖ καί, ὅπως θά ἀναλύσουμε μέ ἀποκαλύψεις, ἔχει ἀντικατασταθεῖ ἀπό τό μοντέλο τοῦ καθολικοῦ ὁλοκληρωτισμοῦ. Σέ κάθε νομαρχιακή ἤ κομματική ὀργάνωση ζοῦμε τό κόμμα τοῦ ἑνός, ὁ ὁποῖος ἐκλέγεται οὐσιαστικά χωρίς δημοκρατικό διάλογο καί χωρίς ἐκλογές. Μέ διορισμό κατ’ οὐσίαν. Τά κόμματα καί ἰδίως ἡ Νέα Δημοκρατία θέλουν τήν δημοκρατία καί τό κράτος δικαίου γιά τούς ἄλλους, ἀλλά ὄχι γιά τόν ἑαυτό τους. Γιά τόν ἑαυτό τους θέλουν ἀριστίνδην. Ἀριστοκρατική δημοκρατία. Πρόκειται γιά τό θέμα πού ἔθιξε καί στήν κοινοβουλευτική ὁμάδα τοῦ κόμματος ὁ βουλευτής Γιῶργος Βλάχος, ὁ ὁποῖος ἐρχόμενος ἀπό μία ἄλλη ἐποχή, ζήτησε κάλπη γιά τήν ἐκλογή γενικοῦ γραμματέα καί ὄχι ἐκλογή διά βοῆς.

Ὡστόσο, τό μοντέλο κόμματος πού σᾶς περιγράφω, στήν παρακμή του ἔστω, δέν εἶναι τό κυρίαρχο στήν ἐποχή μας. Κάποτε γιά νά ἱδρύσεις κόμμα, χρειαζόσουν χρήματα, στελέχη, κομματικό μηχανισμό, κομματικό στρατό, πρόσβαση στά μέσα ἐνημερώσεως, συγκεντρώσεις, στήριξη ἀπό τήν διαπλοκή. Σήμερα δέν χρειάζεται τίποτα ἀπ’ ὅλα αὐτά γιά νά ἱδρύσεις ἀξιόμαχο πολιτικό κόμμα. Ἀρκεῖ νά ἔχεις θέσεις καί νά τά λές καλά. Νά κάθεσαι μπροστά στήν κάμερα τοῦ κινητοῦ σου καί νά μαγνητοσκοπεῖς αὐτές τίς θέσεις. Νά τίς μεταδίδεις σέ σύντομα ὑποτιτλισμένα βίντεο μέσα ἀπό τό TikTok, τό YouTube καί τά ἄλλα μέσα κοινωνικῆς δικτυώσεως, καί νά τό κάνεις αὐτό μέ συνέπεια καί σέ καθημερινή βάση γιά κάθε θέμα.

Αὐτό εἶναι τό νέο κόμμα. Ἀρχηγικό, διαδικτυακό, συνοπτικό. Δέν χρειάζονται ὀργανώσεις καί δέν χρειάζονται καί συγκεντρώσεις. Διότι ὅπως μοῦ ἐξήγησε ἕνας μυημένος, ὅταν κάνει κάποιος συγκέντρωση δίνει τή δυνατότητα στούς παλιούς μηχανισμούς νά φωτογραφίσουν τούς συγκεντρωθέντες, νά τούς μάθουν (ποιός ὑποστηρίζει τό κόμμα), νά τούς προσεγγίσουν, νά τούς ἐκβιάσουν γιά νά τούς ἐξαγοράσουν. Ἄρα, τό κόμμα σήμερα εἶναι μία κάμερα. Ἀλλά δυστυχῶς ἡ Νέα Δημοκρατία καί τό ΠΑΣΟΚ καί ὁ ΣΥΡΙΖΑ ἐπιμένουν στό παλαιό μοντέλο κόμματος τό ὁποῖο μάλιστα ἔχει διολισθήσει σέ ἕναν ἀδιανόητο ὁλοκληρωτισμό.

Καί τώρα ἡ ἱστορία πού σᾶς ὑποσχέθηκα καί ἀποτέλεσε τήν ἀφορμή γιά τήν συγγραφή αὐτοῦ τοῦ σημειώματος: φίλος καλός πού ἀγαπάει τήν Νέα Δημοκρατία καί εἶναι μέλος της ἀπό παιδί πῆρε τήν ἀπόφαση νά θέσει ὑποψηφιότητα γιά τήν θέση τοῦ προέδρου τῆς τοπικῆς κομματικῆς ὀργανώσεως. Ἔχοντας στό μυαλό του τήν παλιά Νέα Δημοκρατία τό θεώρησε αὐτονόητο –ὅτι ἔτσι λειτουργεῖ τό κόμμα, ὅπως καί παλιά ὅταν κολλούσαμε ἀφίσες. Μέ ἀνοιχτή δημοκρατική διαδικασία, ἀντιπαράθεση ἐπιχειρημάτων καί ἐκλογή. Προσγειώθηκε ἀπότομα ὅταν κατάλαβε ὅτι ἡ θέση τοῦ Προέδρου τῆς τοπικῆς, ὅπως καί σέ ὁλόκληρη τή χώρα, εἶναι δοσμένη, καθώς ἔχουν συμφωνήσει γιά αὐτήν μεταξύ τους στόν ἐλάχιστο κοινό παρονομαστή οἱ τοπικοί βουλευτές. Τοῦ ὑπεδείχθη ἐμμέσως μέ κάθε τρόπο ὅτι εἶναι μάταιο αὐτό πού θά ἐπιχειρήσει. Ἐνοχλεῖ. Οἱ ἐκλογές στίς τοπικές καί νομαρχιακές ὀργανώσεις πού διεξάγονται αὐτή τήν περίοδο ἔχουν ὡς στόχο τήν καταγραφή τῆς ἐπιρροῆς τῶν «φυλάρχων» τοῦ κόμματος, μικρῶν καί μεγάλων, καί τήν ἀντιστοίχιση τῆς ἐπιρροῆς αὐτῆς στήν Κεντρική Ἐπιτροπή.

Ὅποιος ἐλέγχει τούς περισσότερους προέδρους τοπικῶν καί νομαρχιακῶν ἐπιτροπῶν ἀπό τούς φυλάρχους, ὄχι ἀπό τούς βουλευτές, ἐλέγχει τήν Κεντρική Ἐπιτροπή. Καί ὅποιος ἐλέγχει τήν Κεντρική Ἐπιτροπή θά μπορέσει νά διαπραγματευτεῖ νά τήν παραδώσει ὡς ἐκλογικό μηχανισμό στόν ἑπόμενο στόν ἐπερχόμενο νέο ἀρχηγό τοῦ κόμματος μέ προφανῆ πολιτικά ἀνταλλάγματα γιά τήν ἑπόμενη ἡμέρα. Ὁ ἔλεγχος ἀποδεικνύεται μέ ἕνα ἁπλό τρόπο: οἱ πρόεδροι τῶν τοπικῶν καί νομαρχιακῶν ὀργανώσεων παραδίδουν τά κουπόνια συμμετοχῆς τους στό ἐκλεκτορικό τῆς νέας Κεντρικῆς Ἐπιτροπῆς, στούς φυλάρχους, οἱ ὁποῖοι τά συγκεντρώνουν ὅπως οἱ κρουπιέρηδες τίς μάρκες στά καζίνο καί ἔτσι ἀποδεικνύουν στούς ὑποψήφιους ἀρχηγούς ὅτι ἐλέγχουν συγκεκριμένο ἀριθμό κομματικῶν μανδαρίνων. Τό κόμμα πλέον στήν κεντροδεξιά δέν εἶναι μηχανισμός διεκδικήσεως τῆς ἐξουσίας. Τό κόμμα εἶναι μηχανισμός διεκδικήσεως τῆς ἀρχηγίας. Θεσμός ἐντελῶς ἐσωστρεφής καί κατά τήν γνώμη μου θνησιγενής. Τό σόκ πού ὑπέστη ὁ φίλος πού ἀκόμα ταλαντεύεται ἄν θά κατέλθει στίς ἐκλογές γιά νά καταγράψει τήν παρουσία του ἤ ἀηδιασμένος, θά ἐγκαταλείψει εἶναι διαρκές. Τά ἐπεισόδια ὅπως σᾶς εἶπα δέν εἶναι μεμονωμένα. Εἶναι ὁ κανόνας.

Εἶναι γνωστό ὅτι στήν μεγάλη νομαρχιακή ἐπιτροπή τοῦ βόρειου τομέα ἕνας ὑποψήφιος εἶχε ὑποστήριξη μόνον ἀπό δύο ὑπουργούς, ἀπό τούς πολλούς πού διαθέτει ἡ Νέα Δημοκρατία ἐκεῖ, καί μέ τήν παρέμβαση ἑνός ἄλλου ὑπουργοῦ ἀπεσύρθη ἀπό τήν κούρσα μέ ἐντολή τοῦ Πρωθυπουργοῦ, προκειμένου νά ὁμονοήσουν σέ ἕναν πρόεδρο νομαρχιακῆς ἐπιτροπῆς κοινῆς ἀποδοχῆς. Τό ἄν ἔχει τίς δυνατότητες νά τρέξει τό κόμμα, ἄσχετο. Αὐτό πού προέχει εἶναι ἡ ἀπέραντη ἡσυχία τοῦ ὁλοκληρωτισμοῦ. Ἡ ἡσυχία τοῦ ἐλάχιστου κοινοῦ παρονομαστῆ. Κάπου ἐδῶ βρισκόμαστε.

Τά σημερινά κόμματα ὑποστηρίζουν ὅτι ἔχουν ἐγγεγραμμένος 400 χιλιάδες πολῖτες στά μητρῶα τους, ἀλλά ὅταν πρόκειται γιά τήν ἀνανέωσή τους μέσα ἀπό τίς ὀργανώσεις τους, τοπικές καί νομαρχιακές, ἡ συμμετοχή εἶναι ἐλάχιστη. Καθώς ὁ ὁλοκληρωτισμός ἀντικαθιστᾶ τήν (Νέα) Δημοκρατία. Νά γιατί πιστεύω ὅτι δέν ἀπέχουμε πολύ, τό ἔχω προσδιορίσει γιά τό 2030, πού τά ὑπάρχοντα κόμματα δέν θά ὑπάρχουν μέ τό σημερινό ὄνομά τους. Οὔτε οἱ σκουριασμένη μηχανισμοί, πού ἀπομακρύνουν τόν κόσμο ἀπό τήν πραγματική πολιτική, εἶναι ἡ λύση.

Τό κόμμα τοῦ σωλῆνα πεθαίνει. Οὔτε τά κόμματα «κάμερα» μέ ἕνα μόνο στέλεχος μέ τά γενικόλογα συνθήματα πού εἶναι εὔπεπτα σ’ αὐτή τή συγκυρία ἀλλά δέν ἐμβαθύνουν εἶναι ἡ λύση. Χρειαζόμαστε ἀπό ὅλο τό πολιτικό στερέωμα μία νέα πρόταση. Ἕνα ἅλμα ποιότητας. Ὄχι ἕνα ἅλμα πρός τήν παρακμή. Ἄν συνεχίσουμε ἔτσι, τελειώσαμε, γιατί ὅλα τά συλλογικά σχήματα καί ἀξιώματα εἴτε εἶναι τοπικές ὀργανώσεις, εἴτε νομαρχιακές ὀργανώσεις, εἴτε τό ἀξίωμα τοῦ βουλευτῆ, εἴτε τό ἀξίωμα προέδρου ὀργανισμῶν, θά εἶναι προϊόν ἀναξιοκρατίας, νεποτισμοῦ καί εὐνοιοκρατίας. Ἡ καλύτερη ὁδός γιά μιά νέα χρεοκοπία. Τήν Ἠθική Χρεοκοπία πού εἶναι ἡ πιό ἐπικίνδυνη μορφή της. Ἀπό τήν οἰκονομική χρεοκοπία βγαίνεις μετά ἀπό 10 χρόνια. Ἀπό τήν ἠθική χρεοκοπία πού βγάζει ρίζες στήν κοινωνία θά περάσει πολύς καιρός. Καί τό τίμημα πού θά πληρώσουμε γιά αὐτήν θά εἶναι βαρύ. Ἤδη πληρώνουμε τήν προκαταβολή.