TΗΝ περασμένη Πέμπτη τό μεσημέρι ἐπισκέφθηκα τά κομματικά γραφεῖα τοῦ ΚΚΕ στόν Περισσό.
Ὄχι γιά νά …ἐγγραφῶ ὡς μέλος τοῦ κόμματος, βεβαίως, ἀλλά γιά νά μετάσχω ὡς ἐρωτῶν σέ τηλεοπτική συνέντευξη τοῦ Γενικοῦ Γραμματέα Δημήτρη Κουτσούμπα στό πλαίσιο τῆς ἐκπομπῆς «Focus» τῆς ΕΡΤ. Ὁ συνάδελφος Πάνος Χαρίτος μοῦ ἔκανε τήν τιμή νά μέ προσκαλέσει σέ αὐτήν. Ἄν καί ἡ «Ἑστία» διακατέχεται ἀπό ἱστορική ἀντιπάθεια γιά τόν «Ριζοσπάστη» –τό ἐπεσήμανα στόν πρόλογό μου ἀπευθυνόμενος στόν Γραμματέα– ὀφείλω νά ὁμολογήσω ὅτι ὅσο παρέμεινα στό πολυώροφο κτίριο ὑπό τό βλέμμα τοῦ Λένιν ἔνιωσα ἄνετα: Καί ἐπειδή μοῦ εἶχε κάνει στό παρελθόν ἡ Ἀλέκα Παπαρήγα τήν τιμή νά μοῦ δώσει δύο ζωντανές τηλεοπτικές συνεντεύξεις, ἐκεῖ στόν ἕβδομο ὄροφο, ἀλλά κυρίως διότι ὅταν συζητᾶς μέ κομμουνιστές ξέρεις μέ ποιούς ἔχεις νά κάνεις. Εἶναι ἄνθρωποι ντόμπροι, ἴσιοι, ξέρουν νά λογαριάζονται. Οἱ ἰδεολογικές διαφωνίες διαφωνίες, καί οἱ λογαριασμοί λογαριασμοί.
Ὁ κ. Κουτσούμπας ἕνας κατά βάση πρόσχαρος Στερεοελλαδίτης, καχύποπτος στήν ἀρχή, πιό ἀνοικτός ὅσο περνοῦσε ἡ ὥρα, ἔκανε μιά μᾶλλον καλή ἐμφάνιση γιά τό κομματικό του ἀκροατήριο. Τόν αἰσθάνθηκα μόνο νά ταλαντεύεται (γιά νά μή πῶ δυσκολεύεται) σέ δύο ἐρωτήσεις μου. Ἡ πρώτη ἦταν ἄν τό ΚΚΕ θά ψηφίσει τυχόν πρόταση μομφῆς τῆς ΝΔ κατά τοῦ ΣΥΡΙΖΑ γιά τό Σκοπιανό. Ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι οἱ κομμουνιστές θά δυσκολευτοῦν πολύ νά ψηφίσουν μαζί μέ τήν δεξιά παράταξη πρόταση γιά τήν πτώση τῆς «πρώτη φορά ἀριστερᾶς κυβέρνησης», ἔστω καί ἄν αὐτή κατάντησε συστημικότερη τοῦ συστήματος, μετά 4 χρόνια στήν ἐξουσία. Ποτέ δέν θά πάρουν στήν πλάτη τους τέτοιο βάρος. Γι’ αὐτό καί ὁ Γραμματέας στό τέλος, μετά ἀπό «τρίπλες» καί ταλαντεύσεις, εἶπε τήν ἀλήθεια. Δέν θά τήν ψηφίσουν, θεωροῦν «γελοιότητες» τυχόν πρόταση μομφῆς λίγους μῆνες πρίν ἀπό τίς ἐκλογές.
Ἡ δεύτερη ἐρώτησις πού δυσκόλεψε τόν Γραμματέα εἶναι «ἄν εἶναι ὥριμες οἱ συνθῆκες νά ἐνταχθεῖ καί νά διδαχθεῖ ὁ Ἐμφύλιος στά βιβλία τῆς Ἱστορίας στά σχολεῖα μας». Τήν πρώτη φορά πού ὑπέβαλα τήν ἐρώτηση (μέ ὀνομαστική ἀναφορά στά σχέδια τοῦ κ. Γαβρόγλου) τήν προσπέρασε. Ἤ δέν τήν ἄκουσε ἤ δέν θέλησε νά τήν ἀκούσει. Τήν δεύτερη φορά ἀπάντησε θετικά: «Προφανῶς καί εἶναι ὥριμες οἱ συνθῆκες διότι …». Εἶναι κατανοητό γιατί ὁ Γραμματέας ἀρνήθηκε νά ἀπαντήσει ἀρχικῶς στήν ἐρώτηση πού ζητοῦσε νά μάθει τί θά κάνει τό ΚΚΕ ἄν τό πιέσει ἀπό ἀριστερά ὁ ΣΥΡΙΖΑ μέ τόν χωρισμό Κράτους – Ἐκκλησίας, τήν συνταγματική κατοχύρωση τῆς ἁπλῆς ἀναλογικῆς καί τήν ἔνταξη τοῦ Ἐμφυλίου καί τῆς δικτατορίας στά σχολικά βιβλία Ἱστορίας. Ὁ κ. Κουτσούμπας γνωρίζει πώς ὁ ΣΥΡΙΖΑ ἀνοίγει αὐτά τά θέματα τήν συγκεκριμένη χρονική περίοδο, μέ τήν ἐλπίδα ὅτι θά συγκινήσει τούς παλαιούς ἀριστερούς καί θά ἀνακτήσει μέρος ἀπό τό χαμένο ἐπαναστατικό του πρόσημο. Τό νά ἐντάσσεις τόν Ἐμφύλιο στά βιβλία πού διδάσκονται οἱ 17άρηδες ψηφοφόροι, εἶναι σά νά πατᾶς τόν «κάλο» μιᾶς ὁλόκληρης γενιᾶς. Μιᾶς γενιᾶς πού δέν κατάφερε νά χωνέψει τήν ἧττα στόν Γράμμο – Βίτσι καί φέρει στίς πλάτες της τήν ρετσινιά αὐτῆς τῆς ἐξέλιξης.
Τό πόσο «πονάει» τό κατάλαβα ἄλλωστε κατά τήν ἀναχώρησή μου. Στό ἰσόγειο τοῦ κτιρίου μέ ἀφορμή τά 100 χρόνια ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ ΚΚΕ εἶναι ἐκτεθειμένα προσωπικά ἀντικείμενα ἀνταρτῶν, μεταξύ τῶν ὁποίων καί βαρέα ὅπλα! Ἡ ἀπόφαση ΣΥΡΙΖΑ γιά τόν Ἐμφύλιο, λοιπόν, δέν συνιστᾶ μιά ἰδεολογική ἐπιλογή μέ στόχο τήν ἀναβίωση τῶν θολῶν διαχωριστικῶν γραμμῶν, μιά ἐπιλογή γιά νά προκαλέσει ἐμᾶς ἀπό τήν ἀπό ἐδῶ πλευρά. Κατά βάση –γιά τούς μυημένους– ἀποτελεῖ ἐσωκομματικό θέμα διαχείρισης τῶν τραυμάτων τῆς εὐρύτερης Ἀριστερᾶς γιά νά συσπειρώσει τήν ἀπό ἐκεῖ πλευρά. Ὁ ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεῖ μέ ἀποφάσεις πού δέν κοστίζουν τίποτε νά συγκινήσει τήν γενιά τῆς «Ἀντίστασης».
Ἀναζήτησα μετά τήν προβολή τῆς συνέντευξης στήν ΕΡΤ τό ἀπομαγνητοφωνημένο κείμενο αὐτῆς πού ἔδωσε στήν δημοσιότητα ὁ Περισσός, τό γραφεῖο Τύπου τοῦ ΚΚΕ (ἐξαιρετικοί ἐπαγγελματίες οἱ «σύντροφοι» καί οἱ «συντρόφισσες» πού τό στελεχώνουν). Ἡ διαίσθησή μου ἦταν σωστή. Ἡ ἐρώτησή μου, ἀλλά κυρίως ἡ ἀπάντηση τοῦ Γραμματέα γιά τόν Ἐμφύλιο, εἶχαν –ὄχι τυχαῖα– παραλειφθεῖ. Ἀντιθέτως ὑπογραμμίστηκε τό ἄνοιγμα πού κάνει ὁ Γραμματέας τοῦ ΚΚΕ στά πρώην μέλη τοῦ ΣΥΡΙΖΑ, τῆς ΛΑΕ, τῆς ΑΝΤΑΡΣΥΑ, τοῦ ΠΑΣΟΚ νά πυκνώσουν τίς τάξεις τῶν ὀργανώσεων τοῦ ΚΚΕ. Οἱ μισοί στόν Περισσό θέλουν αὐτό τό πολιτικό ἄνοιγμα –πρῶτος ὁ Κουτσούμπας– οἱ ἄλλοι μισοί ὄχι. (Τό ἐφήρμοσε πρώτη ἡ Ἀλέκα Παπαρήγα μέ τήν ἔνταξη τῆς Λιάνας Κανέλλη στά ψηφοδέλτια τοῦ κόμματος πρίν ἀπό χρόνια.)
Καταλήγω: Τώρα πού θά ἀνοίξει ὁ διάλογος γιά τόν Ἐμφύλιο, λοιπόν, (αὔριο ἀνακοινώνει ὁ ὑπουργός Παιδείας τίς ἀλλαγές), ἐμεῖς τῆς ἀπό ’δῶ πλευρᾶς πρέπει νά εἴμαστε ὑποψιασμένοι γιά τό παιχνίδι πού παίζεται μεταξύ Περισσοῦ καί Κουμουνδούρου. Προφανῶς καί ὁ στόχος τους εἶναι ὁ καθαγιασμός τῆς Ἀριστερᾶς στά σχολικά βιβλία καί στίς σχολικές αἴθουσες, ἀλλά προπάντων αὐτό πού ἔχουν στό μυαλό τους εἶναι ὁ «συντροφικός ἀνταγωνισμός» στό ὄνομα τῆς μνήμης καί τῆς ἱστορίας. Πολιτική κερδοσκοπία στό ναδίρ, μέ ὅπλο τό χρῶμα τοῦ αἵματος.