H ΚΡΙΣΗ τῆς πανδημίας ἄλλαξε τήν εἰκόνα
Μᾶς ἔδωσε νέα δεδομένα γιά τήν λειτουργία τοῦ ἰδιωτικοῦ τομέα στήν πατρίδα μας. Γιά τά ἀνακλαστικά του. Γιά τήν ἐπίδειξη στάσης εὐθύνης ἀπέναντι στό κοινωνικό σύνολο. Καί βεβαίως ἐπαναπροσδιόρισε τήν στάση μας ἀπέναντί του. Ψυχικῶς. Ὑπῆρξαν στιγμές μέσα στήν κρίση πού τό κράτος ζήτησε τήν συναίνεση, τήν σύμπραξη τοῦ ἰδιωτικοῦ τομέα γιά νά τά φέρει «βόλτα» σέ κρίσιμες ἀποστολές διεκπεραίωσης. Στά φαρμακεῖα μέ τήν ἄυλη συνταγογράφηση. Στά λογιστήρια μέ τήν ἀνάθεση τῆς ἔκδοσης τῶν βεβαιώσεων μετακίνησης τῶν πολιτῶν. Στά νομικά γραφεῖα μέ τήν ἀνάθεση τῆς μεσολάβησης καθώς ἡ δικαιοσύνη στήν νέα ἐποχή ἀποφεύγει ὑποχρεωτικῶς τούς συνωστισμούς. Στήν ἀπονομή τῶν συντάξεων μέ τήν ἀνάθεση τῆς ἔκδοσής τους σέ ἰδιῶτες. Ἄν καί τό δημόσιο –μέσῳ τοῦ ΕΣΥ καί τῆς Ψηφιακῆς Διακυβέρνησης κυρίως– αὔξησε ἐντυπωσιακά τήν ἀξιοπιστία του στά μάτια τῶν πολιτῶν, ἐν τούτοις ἀναγκάστηκε νά ἰδιωτικοποιήσει καί λειτουργίες του γιά νά τρέξουν τά πράγματα πιό γρήγορα πρός ὄφελος τοῦ πολίτη. Πλέον αὐτῶν ἦρθαν ὅμως στιγμές πού ἡ συνδρομή τοῦ ἰδιωτικοῦ τομέα δέν ἐξαρτᾶτο ἀπό τήν συναίνεσή του ἀλλά ἀπό τήν εἰλικρινῆ διάθεσή του γιά τό παραπάνω. Ἀπό τό «θέλω» του. Πρόκειται γιά τίς ὧρες πού ὁ ἰδιώτης ἔπρεπε νά τό σκεφτεῖ μόνος του ὅτι πρέπει νά βοηθήσει, δέν χρειαζόταν νά τοῦ τό πεῖ κανείς. Εἴτε ἡ συνδρομή ἀφοροῦσε τό Σύστημα Ὑγείας εἴτε τὁ Δίκτυο Κοινωνικῆς Πρόνοιας εἴτε τό σύστημα τῆς Ἐκπαίδευσης (τό ὁποῖο κτυπήθηκε ἀπό τόν ἐγκέλαδο προσφάτως στήν Θεσσαλία) ἡ πρωτοβουλία ἀνῆκε αὐστηρά στόν ἴδιο. Σέ αὐτές τίς περιπτώσεις ὁ ἰδιώτης κάνει αὐτό πού τοῦ λέει ἡ συνείδησή του. Ἄλλες φορές δέν κάνει καί πολλά ἄν αὐτή εἶναι ἐλαστική, ἄλλες φορές ὅμως ἐντυπωσιάζει. Καί ἄν θέλουμε νά εἴμαστε ἐντάξει μέ τούς ἑαυτούς μας ὀφείλουμε νά ἀναγνωρίσουμε πώς καί ἀπό τά μνημόνια καί ἀπό τήν πανδημία σωζόμαστε ἐπειδή ἐμπρός στόν κίνδυνο εἴμαστε –μέ τά ἐλαττώματά μας– δεμένη κοινωνία. Καταργοῦνται οἱ ταξικές ἀποστάσεις ὑπό τίς περιστάσεις.
Κατόπιν ὅλων αὐτῶν, πρέπει νομίζω νά ποῦμε τί μᾶς ἐντυπωσίασε καί τί μᾶς ἀπογοήτευσε ὅλο αὐτό τό διάστημα. Μᾶς ἀπογοήτευσε σίγουρα ἡ στρεψόδικος ἀντιμετώπιση τῶν πραγμάτων ἀπό ὁρισμένα –ὄχι ὅλα– μεγάλα ἰδιωτικά νοσοκομεῖα τῆς πόλεως τῶν Ἀθηνῶν. Μερικοί κλινικάρχες μας εἶναι τραγικά ἀπόντες. Λίγα μόλις χιλιόμετρα ἀπό τά νοσηλευτήριά τους ἄνθρωποι δέν εὑρίσκουν Μονάδα Ἐντατικῆς Θεραπείας γιά τήν νοσηλεία καί στοιβάζονται προχείρως διασωληνωμένοι στούς διαδρόμους δημοσίων νοσοκομείων. Χωρίς πάντοτε νά καταφέρνουν νά ἀντέχουν. Καί ἐκεῖνοι ἀδιαφοροῦν. Εἶναι προφανές ὅτι αὐτοί οἱ κλινικάρχες πού κρατοῦν ἀμόλυντες τίς μονάδες τους ἀπό τόν Covid-19, τήν ὥρα πού ἄνθρωποι πεθαίνουν σάν τό σκυλί στ’ ἀμπέλι δίπλα τους, παίρνουν κάτω ἀπό τήν βάση στήν ἀξιολόγηση τῆς κοινωνίας. Αὐτό πού κάνουν δέν θά ξεχαστεῖ. Θά προκαλέσει ρῆγμα ἐμπιστοσύνης στό μέλλον μεταξύ ὑμῶν καί τῶν πολιτῶν. Ἀπό τήν ἄλλη πλευρά, πάντοτε στόν τομέα τῆς ὑγείας, εἴχαμε θετικά παραδείγματα μέ τίς δωρεές ἐντατικῶν. Μεγάλοι ὅμιλοι καί ἐπιχειρηματίες μας –ὅπως τό Ἵδρυμα Νιάρχος, ἡ οἰκογένεια Καρέλια ἀπό τήν Μεσσηνία, τό Ἵδρυμα Λάτση (ἐντελῶς ἐνδεικτικά τά παραδείγματα)– ἦταν ἐκεῖ ὅταν ἡ πολιτεία χρειάστηκε τήν βοήθειά τους. Ἄλλοι ἔμειναν μέ τά «καβούρια» στήν τσέπη. Στήν ἑστίαση ὑπῆρξαν μικρές ἰδιωτικές μονάδες ὅπως αὐτή στό Κερατσίνι πού διένειμαν κάθε ἡμέρα δωρεάν φαγητό σέ δοκιμαζόμενους Ἕλληνες.
Στήν ἐκπαίδευση προσφάτως συνέβη κάτι συγκινητικό. Ὁ ἀντιπρόεδρος τοῦ Ἐκπαιδευτικοῦ Ὁμίλου «Ἀκμή» πού ἡγεῖται τοῦ κλάδου, ὁ 36χρονος Εὐάγγελος Ροδόπουλος, «υἱοθέτησε» τούς πενῆντα μαθητές Λυκείου τῆς μαρτυρικῆς κοινότητας Δομένικος στήν Λάρισα, οἱ ὁποῖοι ἐπλήγησαν μετά τόν σεισμό. Τούς ἐξασφάλισε δωρεάν φοίτηση στά ἐκπαιδευτήρια τοῦ ὁμίλου στήν Λάρισα μετά τήν ἀποφοίτησή τους ὅπως ἔκανε καί μέ τούς ἀποφοίτους Λυκείου τοῦ ἀκριτικοῦ Καστελλορίζου. Χωρίς ἐπικοινωνιακές φανφάρες. Ὁμιλοῦμε γιά τούς μαθητές τῶν χωριῶν Μεσοχωριοῦ, Ἀμουρίου, Βλαχογιαννίου, Πραιτωρίου, Συκέας, Μαγούλας, Ἐλευθεροχωρίου καί Δομένικου. Περιοχῶν ἱστορικῶν πού μαρτύρησαν τό 1940 ἀπό τόν Ἰταλικό στρατό κατοχῆς. Ὁ ἴδιος Ὅμιλος ἔδωσε ἄλλες 200 ὑποτροφίες στούς μαθητές πού ζοῦν στούς Φούρνους, στήν Ἀμοργό, στήν Φολέγανδρο, στό Κουφονήσι, τήν Πάτμο καί ἄλλα ἀκριτικά νησιά. Τί μᾶς λέν’ ὅλα αὐτά; Δύο πράγματα. Ἄλλη ἡ «ἑταιρική κοινωνική εὐθύνη» πού σχεδιάζουν ἐπικοινωνιολόγοι γιά ἰδιωτικές ἐπιχειρήσεις καί ἔχει ὡς στόχο τήν φιγούρα ἀπέναντι στήν κοινωνία γιά νά δείξουμε ὅτι «κάτι κάνουμε» καί ἄλλο ἡ εἰλικρινής προσφορά στήν ἑλληνική περιφέρεια καί στόν δοκιμαζόμενο ἀδύναμο πολίτη τοῦ λεκανοπεδίου, μακριά ἀπό τά φῶτα τῆς δημοσιότητας.
Τίς περισσότερες φορές, ὅπως παρατηρῶ, ἡ διάθεση γιά προσφορά ἔχει σχέση –ὄχι πάντοτε– καί μέ τήν ρίζα. Ὅταν γεννιέσαι στήν Κωνσταντινούπολη ὅπως ὁ Βύρων Νικολαΐδης νοιάζεσαι γιά τήν διάσωση τῆς γλώσσας. Ὅταν ζεῖς, ἐργάζεσαι καί ἔχεις κοινωνικό περίγυρο στήν Μεσσηνία ὅπως ἡ Βικτώρια Καρέλια, ὅσο ἀστός καί ἄν εἶσαι, νοιώθεις τίς ἀγωνίες τῶν συμπολιτῶν σου, βάζεις τό χέρι στήν τσέπη, χρηματοδοτεῖς ΜΕΘ, παρακολουθεῖς τήν πορεία τῆς δωρεᾶς σου καί νοιάζεσαι. Ὅταν ὁ πατέρας σου, ὁ Κωνσταντῖνος Ροδόπουλος ἐν προκειμένῳ, ἔχει ρίζα ἀπό μία ὡραία κοινότητα τῆς Ἀχαΐας, ξέρεις πώς ὅσες κορυφές καί ἄν πατήσεις στήν ζωή σου, ἡ ματιά σου, τό βλέμμα σου θά βρίσκεται πάντα στό Καστελλόριζο, στόν Δομένικο, στούς Φούρνους. Ὅπου ὑπάρχει ἀδύναμος πολίτης. Καί ἀπό τά «ψηλά», χαμηλά θά κοιτᾷς. Κοντολογίς, ἀγαπητοί. Ἡ κρίση μᾶς ζύγισε ὅλους. Μεγάλους, μικρούς, μεσαίους. Ἄλλους τούς ηὗρε στά κυβικά τους καί ἄλλους τούς ἐμέτρησε, τούς ἐζύγισε καί εὑρέθησαν ἐλλιπεῖς. Χρέος ἡμῶν εἶναι θεωρῶ νά ἀναδεικνύουμε χωρίς ταμπού τήν προσφορά τῆς ἰδιωτικῆς πρωτοβουλίας στήν πατρίδα μας ὅταν αὐτή ἐκδηλώνεται κατά τρόπο ὑγιῆ καί ἀνιδιοτελῆ. Τά μαθήματα ἀρχαίων πού προβάλλαμε προσφάτως ἀπό τίς στῆλες μας, οἱ ὑποτροφίες σέ μαθητές κοινοτήτων πού κανείς δέν θά γυρίσει νά κοιτάξει καί σέ λίγο κανείς δέν θά θυμᾶται ποῦ βρίσκονται (ἄν ρωτήσεις κάποιους ποῦ πέφτει ὁ Δομένικος θά νομίζουν ὅτι εἶναι στήν Ἰταλία), οἱ δωρεές εὐεργετῶν ὅπως ὁ Ἰάκωβος Τσούνης, οἱ δωρεές ἐπιχειρηματιῶν σέ μονάδες ἐντατικῆς θεραπείας ἦταν μερικές ἀπό τίς καλές στιγμές τοῦ ἰδιωτικοῦ τομέα στήν Ἑλλάδα αὐτήν τήν περίοδο. Καί ἐπειδή ἔχω ἑδραία πίστη ὅτι πολιτική γίνεται διά τοῦ παραδείγματος καί ὅτι θά ἔρθουν καί ἄλλες στιγμές σάν καί αὐτές –ἡ Ἑλλάς χρειάζεται νέο ὑπόδειγμα ἡγεσίας– ἐμεῖς θά συνεχίσουμε νά σᾶς λέμε ἀπό τήν ταπεινή αὐτή θέση ποιοί νομίζουμε ὅτι εἶναι οἱ καλοί Ἕλληνες. Ἀρκετά μέ τήν προβολή τῆς ἑλληνικῆς παρακμῆς. Ἐμεῖς θά πασχίζουμε γιά τήν ἀνάδειξη τῆς ἑλληνικῆς ἀκμῆς. Παντοῦ. Στά γράμματα, στό ἐπιχειρεῖν, στά κοινά. Ὁ τόπος ἔχει ἀπεγνωσμένη ἀνάγκη γιά ἕνα ἅλμα. Ἅλμα ποιότητας.
