ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ἡ συζήτηση γιά τό πῶς θά ἀποκαλοῦμε τά Σκόπια προσεχῶς. Ἡ Συμφωνία τῶν Πρεσπῶν τέθηκε σέ ἰσχύ ἀμέσως μετά τήν κύρωση τοῦ Πρωτοκόλλου προσχώρησης στό ΝΑΤΟ…
… καί τήν ἀποστολή τῆς ρηματικῆς διακοίνωσης, ὁπότε τό ζήτημα εἶναι μπροστά μας. Ἡ Ντόρα Μπακογιάννη ἔσπευσε πρώτη ἀπό τή ΝΔ νά πεῖ ὅτι θά τήν ἀποκαλεῖ «Βόρειο Μακεδονία», ὁ πρόεδρος τοῦ κόμματος Κυριάκος Μητσοτάκης ἔδωσε ἔμφαση στό ζήτημα τῆς καταγωγῆς καί τῶν ἐπιθετικῶν προσδιορισμῶν («δέν πρόκειται ποτέ νά ὑποδεχθῶ Μακεδόνα πρωθυπουργό καί ἀρχηγό μακεδονικοῦ στρατοῦ»), ἐνῶ ὁ Πρωθυπουργός, ἐλαφρῶς στριμωγμένος, ἀπάντησε πώς ὅταν ὑποδέχεται ὁμόλογό του θά τόν ἀποκαλεῖ βάσει τῆς συμφωνίας «Σλαβομακεδόνα» ἤ «Βόρειο Μακεδόνα» (ἐν τῆ ρύμη τό εἶπε ὅλο μαζί, «Βορειομακεδόνα», στό γραπτό τό χώρισε!).
Μιᾶς καί ἀναφέρονται, λοιπόν, ὅλοι στήν «ρημάδα» τήν Συμφωνία, καλό εἶναι νά δοῦμε τί λέει γιά τήν χρήση τῶν ὀνομάτων καί τῶν ἐπιθετικῶν προσδιορισμῶν. Γιά τήν ὀνομασία δέν γεννᾶται θέμα. Μετά κρατικῶν καί ἄλλων ἀξιωματούχων (Προέδρων Δημοκρατίας, Πρωθυπουργῶν, Προέδρων Κοινοβουλίων, βουλευτῶν, εὐρωβουλευτῶν, προέδρων Ἐπιμελητηρίων), ἡ ἀλληλογραφία καί οἱ προσφωνήσεις θά ἀπαιτηθεῖ νά γίνονται μέ τό συμφωνηθέν ὄνομα. Στό ὄνομα πού καταδίκασε ὁ ΣΥΡΙΖΑ κάθε ἐκπρόσωπο τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας νά χρησιμοποιεῖ ὅταν πρόκειται γιά τίς διακρατικές σχέσεις. Ἰσχύει, ὅμως, τό ἴδιο γιά ἰδιωτικές ὀντότητες στά Σκόπια καί τήν Ἑλλάδα ἤ μήπως ὁ καθείς εἶναι ἐλεύθερος νά χρησιμοποιεῖ ἄλλη ὁρολογία; Νομίζω λύση στό πρόβλημα μᾶς δίνει ἡ ἀπαράδεκτη πρόνοια πού προβλέπει ἡ Συμφωνία γιά «ἰδιωτικές ὀντότητες» μή ἐπιχορηγούμενες ἀπό τό κράτος τῶν Σκοπίων. Ἀντιγράφω τό ἄρθρο 1, παράγραφος 3, ἐδάφιο ζ, τῆς Συμφωνίας καί τό ἄρρηκτα δεμένο μέ αὐτό ἄρθρο 7.
«ζ) Ὁ ἐπιθετικός προσδιορισμός γιά τό Κράτος, τά ἐπίσημα ὄργανά του καί τίς ἄλλες δημόσιες ὀντότητες θά εὐθυγραμμίζεται μέ τό ἐπίσημο ὄνομα τοῦ Δεύτερου Μέρους ἤ τό σύντομο ὄνομα, ἤτοι, “της Δημοκρατίας τῆς Βόρειας Μακεδονίας” ἤ “της Βόρειας Μακεδονίας”. Ἄλλες χρήσεις ἐπιθέτου, περιλαμβανομένων ἐκείνων πού ἀναφέρονται σέ ἰδιωτικές ὀντότητες καί δρῶντες πού δέν σχετίζονται μέ τό Κράτος καί τίς δημόσιες ὀντότητες, δέν ἔχουν συσταθεῖ μέ νόμο καί δέν ἀπολαμβάνουν οἰκονομικῆς ὑποστήριξης ἀπό τό Κράτος γιά δραστηριότητες στό ἐξωτερικό, δύνανται νά εὐθυγραμμίζονται μέ τό Ἄρθρο 7 (3) καί (4). Ἡ χρήση ἐπιθέτου γιά δραστηριότητες δύναται νά εὐθυγραμμίζεται μέ τό Ἄρθρο 7 (3) καί (4). (…)
ΑΡΘΡΟ 7
1. Τά Μέρη ἀναγνωρίζουν ὅτι ἡ ἑκατέρωθεν ἀντίληψή τους ὡς πρός τούς ὅρους “Μακεδονία” καί “Μακεδόνας” ἀναφέρεται σέ διαφορετικό ἱστορικό πλαίσιο καί πολιτιστική κληρονομιά.
2. Ὅταν γίνεται ἀναφορά στό Πρῶτο Μέρος, μέ αὐτούς τούς ὅρους νοοῦνται ὄχι μόνο ἡ περιοχή καί ὁ πληθυσμός τῆς βόρειας περιοχῆς τοῦ Πρώτου Μέρους, ἀλλά καί τά χαρακτηριστικά τους, καθώς καί ὁ Ἑλληνικός πολιτισμός, ἡ ἱστορία, ἡ κουλτούρα καί ἡ κληρονομιά αὐτῆς τῆς περιοχῆς ἀπό τήν ἀρχαιότητα ἕως σήμερα.
3. Ὅταν γίνεται ἀναφορά στό Δεύτερο Μέρος, μέ αὐτούς τούς ὅρους νοοῦνται ἡ ἐπικράτεια, ἡ γλῶσσα, ὁ πληθυσμός καί τά χαρακτηριστικά τους, μέ τή δική τους ἱστορία, πολιτισμό καί κληρονομιά, διακριτῶς διαφορετικά ἀπό αὐτά πού ἀναφέρονται στό Ἄρθρο 7 (2).
4. Τό Δεύτερο Μέρος σημειώνει ὅτι ἡ ἐπίσημη γλῶσσα του, ἡ Μακεδονική γλῶσσα, ἀνήκει στήν ὁμάδα τῶν Νότιων Σλαβικῶν γλωσσῶν. Τά Μέρη σημειώνουν ὅτι ἡ ἐπίσημη γλῶσσα καί ἄλλα χαρακτηριστικά τοῦ Δεύτερου Μέρους δέν ἔχουν σχέση μέ τόν ἀρχαῖο Ἑλληνικό πολιτισμό, τήν ἱστορία, τήν κουλτούρα καί τήν κληρονομιά τῆς βόρειας περιοχῆς τοῦ Πρώτου Μέρους.
5. Τίποτα στήν παροῦσα Συμφωνία δέν ἀποσκοπεῖ στό νά ὑποτιμήσει, καθ’ οἱονδήποτε τρόπο, ἤ νά ἀλλοιώσει ἤ νά ἐπηρεάσει τή χρήση ἀπό τούς πολῖτες ἑκάστου Μέρους.»
Τί προκύπτει ἀπό τήν συνδυαστική ἑρμηνεία τῶν δύο ἄρθρων; Μά, ὅτι ἰδιωτικές ὀντότητες, ὅπως πολιτιστικοί σύλλογοι, θέατρα, ἀεροπορικές ἑταιρεῖες, ἰδιωτικά πανεπιστήμια καί ποδοσφαιρικές ὁμάδες τῶν Σκοπίων, «δύνανται νά εὐθυγραμμίζονται μέ τό ἄρθρο 7». Δέν εἶναι ὑποχρεωτικό. Ἆρα, καί ἀπεριόριστη χρήση τοῦ ὅρου «Μακεδονία» καί «Μακεδονικός» μποροῦν νά κάνουν, γιατί ὄχι καί τῆς ἱστορίας τῆς Ἀρχαίας Μακεδονίας! «Δύνανται»! Τό αὐτό ἰσχύει καί γιά δημόσιες ὀντότητες τῶν Σκοπίων στό ἐξωτερικό, ὅπως οἱ ὀργανώσεις τῶν Ἀποδήμων τους. Καί αὐτές «δύνανται» νά χρησιμοποιοῦν τό «Μακεδονία» καί τό «Μακεδονικός» σκέτο χωρίς γεωγραφικό προσδιορισμό.
Τούτων δοθέντων, τά πράγματα εἶναι ἁπλά: ἄν ὁ λαός τῶν Σκοπίων «δύναται» ἰδιωτικῶς νά αὐτοπροσδιορίζεται ὡς κάτοικος τῆς «Μακεδονίας» σκέτο καί ὡς «Μακεδονικός λαός», τότε ἐξ ἀντιδιαστολῆς τό ἴδιο δικαίωμα ἔχει ὁ ἑλληνικός λαός! Μπορεῖ ἀνέτως στήν ἴδια δικαιωματική βάση νά ἀποκαλεῖ τούς γείτονες «Σλάβους», «Σλαβομακεδόνες», «Σκοπιανούς», τό δέ κράτος τους μέ ὅποια ὀνομασία ἐπίσης ἐπιθυμεῖ.
Κατά τήν γνώμη μου, «Βαρδαρία», τό τελευταῖο ὄνομα πού εἶχαν ἐπιλέξει ἐλευθέρως, πρίν ἀπό τήν τεχνητή ἐθνογένεση πού τούς ἐπιβλήθηκε. Ἔχει ἐνδιαφέρον ἄλλωστε –ὅπως παρατηροῦμε– πώς ὁ κ. Τσίπρας, γιά νά ἰσχυριστεῖ ὅτι μπορεῖ νά τούς ἀποκαλεῖ «Σλαβομακεδόνες», ἐπικαλέστηκε ἐκεῖνο τό τμῆμα τῆς Συμφωνίας πού ἀφορᾶ στίς ἰδιωτικές ὀντότητες, ὄχι σέ κάποιον πού φέρει δημόσιο ἀξίωμα ὅπως αὐτός! Ὡς ἰδιώτης μπορεῖ νά τούς λέει ἔτσι, ὄχι ὡς πρωθυπουργός!
Σέ τελική ἀνάλυση πάντως, ἄν μᾶς δεσμεύει τό Διεθνές Δίκαιο γιά τήν ἐπίσημη ὀνομασία, τό ἴδιο Διεθνές Δίκαιο μᾶς ἐλευθερώνει γιά τήν ἀνεπίσημη ὀνομασία. Δυνάμεθα καί ἐμεῖς!
