ΤΗΝ Παρασκευή πού ὑπέπεσε στήν ἀντίληψή μου τό περιεχόμενο τῆς ἄκρως ἐνδιαφέρουσας συνέντευξης τοῦ κυβερνητικοῦ ἐκπροσώπου Δημήτρη Τζανακόπουλου στόν τηλεοπτικό σταθμό Alpha
–στούς συναδέλφους Λώρα Ἰωάννου, Ράνια Τζίμα καί Σπῦρο Λάμπρου– ἡ ὕλη τῆς «Ἑστίας» ἔβαινε πρός τό κλείσιμό της. Ἄν καί δέν πίστευαν τά μάτια μου μέ αὐτό πού διάβαζαν γιά τίς διαπραγματεύσεις γιά τά Σκόπια καί γιά τό πλαίσιο τῶν κυρώσεων πού θά ὑποστοῦν οἱ γείτονες ἄν τυχόν παραβιάσουν διεθνῆ συμφωνία μέ τήν Ἑλλάδα (ὅσον ἀφορᾶ στό erga omnes), ἀποφάσισα νά μήν ἀναδείξω τήν τεράστια γκάφα πού ἑτοιμάζεται νά κάνει ἡ Κυβέρνηση. Προτίμησα νά διερευνήσω τό θέμα μιλώντας μέ διεθνολόγους. Ἀκόμη καί μέλη τοῦ Ἐπιστημονικοῦ Συμβουλίου τοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν.
Δυστυχῶς, ἐπαληθεύτηκαν οἱ φόβοι μου. Καμμία κύρωση δέν θά ὑποστοῦν τά Σκόπια σέ περίπτωση πού ἐνταχθοῦν στό ΝΑΤΟ ἀλλά παραβιάσουν τήν δέσμευσή τους νά ἀλλάξουν τό Σύνταγμα καί τήν Συνταγματική τους ὀνομασία. Καμμία. Ἡ Κυβέρνηση –γιά νά ἐξηγήσω κιόλας εἰς τί συνίστανται οἱ εὐθύνες της– ἐνημέρωσε τήν κοινή γνώμη ὅτι:
– Πρῶτον, ὁδηγούμαστε πρός τήν σύναψη μίας διεθνοῦς συμφωνίας-πλαίσιο μέ ἐγγυητές τό ΝΑΤΟ, τήν ΕΕ καί τόν ΟΗΕ –ἡ «Ἑστία ἔγραψε ἀποκλειστικά περί αὐτοῦ τό Μεγάλο Σάββατο.
– Δεύτερον, ἡ συμφωνία θά εἶναι σταδιακή, θά «σαλαμοποιηθεῖ» (τί κακόηχος ὅρος) κατά τίς ἐπιθυμίες τοῦ εἰδικοῦ μεσολαβητῆ Μάθιου Νίμιτς, διότι τά Σκόπια δέν προλαβαίνουν μέχρι τόν Ἰούλιο νά ἀναθεωρήσουν τό Σύνταγμά τους. Θά τούς δοθεῖ χρόνος δύο ἐτῶν καί καθεστώς προενταξιακό –καί γιά τό ΝΑΤΟ ἀλλά καί γιά τήν ΕΕ. Συνδεδεμένου μέλους, κατά τά πρότυπα τῆς Σουηδίας.
– Τρίτον, στό διάστημα αὐτῶν τῶν δύο ἐτῶν πρέπει νά ἀναθεωρήσουν τό Σύνταγμά τους καί τήν συνταγματική τους ὀνομασία. Εἴτε μέσω τῆς κλασικῆς κοινοβουλευτικῆς διαδικασίας ἀναθεώρησης, εἴτε μέσω δημοψηφίσματος, εἴτε μέσω ἐκλογῶν καί δημοψηφίσματος.
– Τέταρτον, καί σημαντικώτερον –αὐτή τήν πτυχή τῶν διαπραγματεύσεων ἀποκάλυψε ὁ κυβερνητικός ἐκπρόσωπος– τά Σκόπια θά ὑπέχουν Διεθνῆ Εὐθύνη σέ περίπτωση παραβίασης τῆς συμφωνίας, καί ἡ Διεθνής Συνθήκη θά ἀκυρωθεῖ. Ἁρμόδιο ὄργανο γιά νά ἐπιβάλει τήν κύρωση θά εἶναι τό Διεθνές Δικαστήριο τῆς Χάγης τοῦ ὁποίου οἱ δικαστές ὁρίζονται ἀπό τόν ΟΗΕ.
Ἡ διασφάλισή μας λοιπόν, ἄν μᾶς τήν «φέρουν» οἱ Σκοπιανοί καί δέν ἀλλάξουν συνταγματική ὀνομασία, ἐφ᾽ ὅσον ἐνταχθοῦν στό ΝΑΤΟ εἴτε ὡς πλῆρες μέλος εἴτε ὡς συνδεδεμένο, εἶναι ἡ… νομική ἔννοια τῆς Διεθνοῦς Εὐθύνης! Σπουδαῖα! Γιά νά δεῖτε πόσο διασφαλιζόμαστε σέ αὐτό τό ἄκρως πιθανό ἐνδεχόμενο, δύο ἐπισημάνσεις μόνο:
1. Ἡ Διεθνής Εὐθύνη εἶναι ἔννοια τοῦ διεθνοῦς ἐθιμικοῦ δικαίου κατά βάση. Δέν προβλέπεται σέ κάποια ἀπό τίς Διεθνεῖς Συνθῆκες.
2. Τά Σκόπια προσέφυγαν στό Διεθνές Δικαστήριο τῆς Χάγης διαμαρτυρόμενα ὅτι ἡ Ἑλλάς παραβίασε τό ἄρθρο 11 τῆς Ἐνδιάμεσης Συμφωνίας καί μέ τό βέτο Καραμανλῆ ἐμπόδισε τήν ἔνταξή τους στόν διεθνῆ ὀργανισμό ΝΑΤΟ. Ζήτησαν ἀπό τό δικαστήριο νά καλέσει τήν Ἑλλάδα νά πάψει νά ἐμποδίζει τήν ἔνταξή τους σέ διεθνεῖς ὀργανισμούς. Τί ἔκανε τό Δικαστήριο;
Δέν γνωμοδότησε ὑπέρ τοῦ αἰτήματος τῶν Σκοπίων. Περιορίστηκε νά καταδικάσει τήν Ἑλλάδα ὡς ὑπέχουσα Διεθνῆ Εὐθύνη γιά παραβίαση τοῦ ἄρθρου 11 τῆς Ἐνδιάμεσης Συμφωνίας. Μέχρις ἐκεῖ.
Τί θά συμβεῖ ἄραγε ἄν τά Σκόπια παραβιάσουν τήν Συνθήκη καί δέν ἀναθεωρήσουν τό Σύνταγμα; Θά ἀκυρωθεῖ ἡ Συνθήκη, δέν θά ἰσχύει ὅπως εἶπε ὁ ἐκπρόσωπος; Προφανῶς καί θά ὑπάρξει δυνατότητα ἀκύρωσης μετά ἀπό ἀπόφαση τοῦ Διεθνοῦς Δικαστηρίου τῆς Χάγης. Τό διακύβευμα ὅμως εἶναι αὐτό, ἄν θά ἀκυρωθεῖ ἡ Συνθήκη ἤ ἄν θά ἀκυρωθεῖ ἡ ἔνταξη τῶν Σκοπίων στό ΝΑΤΟ, ἐάν ἔχουν στό μεταξύ ἐνταχθεῖ σέ αὐτό;
Τί λέει ἡ Κυβέρνηση ἐπ’ αὐτοῦ; Φοβᾶμαι ὄχι πολλά. Πάει νά λύσει ἕνα μεγάλο ἐθνικό θέμα ἀνάγοντας σέ ἰσχυρό πολιτικό ἐπιχείρημα ἕνα ἀδύνατο νομικό ἐπιχείρημα. Στήν πραγματικότητα «ντύνει» μέ διεθνῆ νομικό μανδύα μία μείζονα ἐθνική παραχώρηση. Τά Σκόπια ἑτοιμάζονται νά εἰσέλθουν στό ΝΑΤΟ χωρίς νά ἔχουν ἀλλάξει συνταγματική ὀνομασία. Ἡ Μακεδονία ἡ ξακουστή παραχωρεῖται σέ δόσεις.
