ΤΡΙΑ εἶναι τά κεντρικά ἐρωτήματα πού πρέπει νά…
… ἔχουμε ὑπ’ ὄψιν μας γιά τίς ἑλληνοτουρκικές σχέσεις γιά τό ἀμέσως προσεχές διάστημα:
1. Ποιά πρέπει νά εἶναι ἡ ἀπάντηση τῆς Ἑλλάδας σέ περίπτωση πού ὁ Ἐρντογάν δώσει ἐντολή στό Ὀρούτς Ρέις νά πλησιάσει στά 11 μίλια τό Καστελλόριζο, κάτω ἀπό τό ὅριο τῶν 12 πού εἶναι τό κυριαρχικό μας δικαίωμα;
2. Ποιό εἶναι τό ἀληθές νόημα τοῦ ἄρθρου τοῦ Πρωθυπουργοῦ Κυριάκου Μητσοτάκη σέ τρεῖς μεγάλες εὐρωπαϊκές ἐφημερίδες; Συνιστᾶ προειδοποίηση ἤ ἄνοιγμα πρός τόν Ἐρντογάν γιά γενικευμένο διάλογο ἀπό τήν στιγμή πού κάνει λόγο γιά «διαφορές» καί γιά «διεκδικήσεις δικαιωμάτων Ἑλλάδος – Τουρκίας σέ μή ὁριοθετημένες περιοχές»;
3. Ἐάν τό μήνυμα τοῦ Πρωθυπουργοῦ εἶναι κατά βάση ἄνοιγμα, κλάδος ἐλαίας καί ὄχι προειδοποίηση, θά ἐκτιμηθεῖ ἀπό τούς Τούρκους; Εἶναι τό θέμα τους ἡ ἐξόρυξη ὑδρογονανθράκων στήν Μεσόγειο ἤ κάτι εὐρύτερο πού ὀνομάζεται ἡγεμονία;
Ἡ ἀπάντηση ὡς πρός τό πρῶτο ἐρώτημα εἶναι περίπλοκη. Νομικά, πολιτικά, στρατιωτικά. Νομικά ὑπάρχουν ἀντικρουόμενες ἀπόψεις. Ἡ πλειοψηφοῦσα λέει πώς ἄν τό Ὀρούτς Ρέις παραβιάσει τά δυνάμει χωρικά ὕδατα τῶν 12 μιλίων αὐτό ἀποτελεῖ casus belli γιά τήν Ἑλλάδα. Τό κτυπᾶς. Ἡ μειοψηφοῦσα λέει ὅτι ἀπό τήν στιγμή πού δέν ἔχουμε ἐπεκτείνει τά χωρικά μας ὕδατα στά 12 μίλια δέν τό κτυπᾶς, ἀλλά τό κοιτᾶς καί καταγγέλλεις διεθνῶς τήν πράξη του ὡς παράνομη. Ὅπως συνέβη καί μέ τήν παραβίαση τῆς ἑλληνικῆς ὑφαλοκρηπίδας.
Οἱ στρατιωτικοί βεβαίως θεωροῦν πώς ὅσο πλησιάζει πρός τήν ἀκτή τό ἐρευνητικό, τόσο τά περιθώρια νά μήν τό κτυπήσεις μειώνονται. Οἱ πολιτικοί τέλος γνωρίζουν ὅτι ἄν θές τήν εἰρήνη καί ἄν δέν θές νά ρίξεις νερό στόν μύλο τοῦ Ἐρντογάν δέν τό κτυπᾶς. Κάποιοι τολμοῦν καί νά ἰσχυριστοῦν ὅτι δέν μπορεῖς νά ἐκδίδεις διά βίου Navtex. Τό πολιτικό βάρος μιᾶς τέτοιας ἀπόφασης ὡστόσο εἶναι ἀσήκωτο. Τά Ἴμια θά θεωροῦνται πλημμέλημα μπροστά σέ ἕνα τέτοιο ἐθνικό ἔγκλημα, ὅ,τι καί ἄν λένε ἡ νομική καί οἱ διεθνολόγοι. Ἡ παθητικότης δέν συγχωρεῖται. Στό δεύτερο ἐρώτημα τώρα. Σαφῶς καί τό ἄρθρο Μητσοτάκη συνιστᾶ ἕνα τολμηρό ἄνοιγμα πρός τούς Τούρκους καί βεβαίως ὑπηρετεῖ τόν στόχο νά μήν γίνει θερμό ἐπεισόδιο στό Καστελλόριζο. Ὁ Πρωθυπουργός στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα πρός τήν Ἄγκυρα γιά γενικευμένο ἀνοικτό διάλογο χρησιμοποιώντας τόν ὅρο «διαφορές» ἀντί τοῦ κλασσικοῦ ὅτι «ἔχουμε μία καί μόνη διαφορά, τήν ὁριοθέτηση τῶν θαλασσίων ζωνῶν». Ἔχουμε ἀλλαγή θέσης καί μετακίνηση στήν σκακιέρα.
