ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ 1876
Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025

Ὀλίγος Καραμανλῆς δέν βλάπτει!

ΑΠΟ τήν ἐκλογή του στήν πρωθυπουργία καί μετά, ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης…

… ἀρέσκεται νά κάνει τακτικά ἀναφορές στό ὄνομα τοῦ Ἐλευθερίου Βενιζέλου. Τό ἔπραξε κατά τήν ἀνάγνωση τῶν προγραμματικῶν δηλώσεων τῆς κυβέρνησης, τό ἔπραξε στήν Θεσσαλονίκη κατά τήν ὁμιλία του στήν ΔΕΘ, τό ἔπραξε στό Συνέδριο τῆς ΝΔ, τό ἔπραξε καί προχθές μέ ἄρθρο του στήν «Καθημερινή», μέ τήν εὐκαιρία μιᾶς ἐξαιρετικῆς ἐκδόσεως γιά τόν Μεγάλο Κρητικό πού ἔγραψε τό 2017 ὁ δικηγόρος Νῖκος Παπαδάκης γιά λογαριασμό τοῦ Ἐθνικοῦ Ἱδρύματος Ἐρευνῶν «Ἐλευθέριος Βενιζέλος» (κυκλοφόρησε ἀπό τίς ἐκδόσεις «Ἑστία» τῆς φίλης Εὔας Καραϊτίδη). Μπορεῖ καί νά ἔχω χάσει τό μέτρημα ἀπό τίς ἀναφορές τοῦ κ. Μητσοτάκη στόν «Λευτεράκη», ἡ μνήμη μου πάντως αὐτές τίς τέσσερεις συγκράτησε. Θεωρῶ ὅτι ἄριστα πράττει ὁ Πρωθυπουργός πού προσφεύγει στήν ἐμπειρία αὐτοῦ τοῦ μεγάλου πολιτικοῦ, ὁ ὁποῖος μεγαλούργησε ὅταν ὁ προπάππος του, Κωνσταντῖνος, ἐγκατέλειψε τήν πολιτική γιά νά γίνει γενικός εἰσαγγελέας Χανίων καί ἐδώρισε στόν φέρελπι νεαρό Ἐλευθέριο τό πολιτικό του γραφεῖο καί τόν ἱστορικό «Κήρυκα».

Ἄν καί τό ἐπώνυμο Βενιζέλος δέν ἀναφέρεται στήν ἰδεολογική διακήρυξη τοῦ κόμματος τοῦ ὁποίου ἡγεῖται σήμερα ὁ κ. Μητσοτάκης, ἄν καί ἡ εὐρύτερη βενιζελική παράταξη ἐπιδίωξε νά φορτώσει ἀνεπιτυχῶς τήν Μικρασιατική Καταστροφή στήν παράταξη τῆς ὁποίας ἡγεῖται σήμερα ὁ Κυριάκος (τότε Λαϊκό Κόμμα – μέ τό Γουδί), ἡ μελέτη τῆς ἱστορίας μας ἐπιβάλλεται. Ὄχι μόνο γιά τόν Πρωθυπουργό ἀλλά γιά ὅλους μας. Ἐπειδή, ὅμως, ἱδρυτής τῆς νεότερης κεντροδεξιᾶς παράταξης δέν εἶναι ὁ Βενιζέλος ἀλλά ὁ Κωνσταντῖνος Καραμανλῆς, θεωροῦμε πώς, ὅπως μελετᾶ μέ συστηματικότητα τόν Κρητικό ὁ Κυριάκος, πρέπει νά μελετήσει ἀντιστοίχως καί τόν Καραμανλῆ. Καί ἀπό αὐτόν ἔχει νά κερδίσει. Δέν τό προτείνουμε γιά λόγους ἰδεολογικούς, αὐτά τά εἴπαμε. Τά πρόσωπα ἀποστρατεύονται, τά ρεύματα μέ ρίζες στήν κοινωνία, ποτέ. Γιά λόγους ἐθνικούς τό προτείνουμε!

Ἡ ἐφημερίδα μας ἀνακαλεῖ σήμερα ἀπό τήν ἐθνική μνήμη σκέψεις τοῦ Κωνσταντίνου Καραμανλῆ γιά τά ἑλληνοτουρκικά, οἱ ὁποῖες διατυπώθηκαν «χθές». Τό 1991. Τριάντα χρόνια πρίν. Εἶναι καταγεγραμμένες στόν Δωδέκατο Τόμο τῶν Ἀρχείων του (12Β) καί παρουσιάζουν ἐξαιρετικό ἐνδιαφέρον γιατί δείχνουν πόσο μπροστά ἔβλεπε ἐξίσου μέ τόν Μεγάλο Κρητικό καί ὁ Μεγάλος Μακεδόνας.

– «Ἡ Ἀμερική θά μπεῖ πράγματι σέ μεγάλη περιπέτεια ἄν ἡ Τουρκία ἀναλάβει σημαντικό ρόλο στήν Μέση Ἀνατολή εἴτε γιατί θά θελήσει νά τῆς τό ἀναθέσει ἡ Ἀμερική εἴτε διότι θά τόν ἐπιδιώξει μόνη της, αἰσθανόμενη ἀρκετά ἰσχυρή. Καί τοῦτο διότι ἕνας τέτοιος ρόλος τῆς Τουρκίας δέν εἶναι ἀποδεκτός ἀπό τίς ἀραβικές χῶρες τῆς περιοχῆς, οἱ ὁποῖες δυσπιστοῦν παραδοσιακά ἀπέναντί της καί πιστεύουν ὅτι ἡ ἐπιδίωξη ἰδιοτελῶν σκοπῶν ἐκ μέρους τῆς Τουρκίας θά εἶναι παράγοντας ἀστάθειας στήν περιοχή καί ὄχι σταθερότητος» (11 Φεβρουαρίου 1991, Καραμανλῆς πρός τόν Ἀμερικανό πρεσβευτή Σωτῆρχο, τόν ὁποῖο δέχθηκε σέ ἀκρόαση στό Προεδρικό Μέγαρο).

– «Ἐπίστευα πάντοτε καί πιστεύω στήν ἀνάγκη ἐπιλύσεως τῶν διαφορῶν μας μέ τήν Τουρκία. Ἡ γεωγραφία μᾶς ὑποχρεώνει νά συνυπάρχουμε. Χρειάζεται λίγη λογική καί λίγο πολιτικό θάρρος. […] Ἡ φιλοδοξία μου ἦταν πρίν ἀποσυρθῶ ἀπό τόν δημόσιο βίο, νά λύσω τίς διαφορές μας μέ τήν Τουρκία ἀλλά δέν βρῆκα συνομιλητή […] Ὅταν μιλᾶμε γιά ἀνάγκη ἐπιδείξεως πολιτικοῦ θάρρους, ἐννοοῦμε νά ἀγνοηθεῖ ἡ κοινή γνώμη […] Ἡ Κύπρος ἔχει ἑλληνική ἱστορία 3.000 ἐτῶν. Εἶναι μιά δεύτερη Ἑλλάς. Τό 80% τῶν Κυπρίων εἶναι Ἕλληνες καί μόνο τό 18% εἶναι Τοῦρκοι. Τό πρόβλημα εἶναι στήν Ἄγκυρα, πού πρέπει νά καταλάβει ὅτι τό σημερινό στάτους κβό εἶναι ἀπαράδεκτο. […] Τό Αἰγαῖο εἶναι πάντως κατοχυρωμένο μέ τήν Συνθήκη τῆς Λωζάννης. Ἄν οἱ Τοῦρκοι πάρουν μέρος ὑφαλοκρηπῖδας μεγαλύτερης ἐκτάσεως αὐτῆς πού δικαιοῦνται, τότε τά ἑλληνικά νησιά θά ἐνταχθοῦν στόν χῶρο τῆς Τουρκίας. Καί ἔτσι διασπᾶται ἡ ἐθνική ἑνότης τῆς Ἑλλάδος. Τό Αἰγαῖο εἶναι 50% ἑλληνικός χῶρος, 42% διεθνής καί 8% τουρκικός. Καί παρά ταῦτα, οἱ Τοῦρκοι θέλουν νά τόν μοιράσουμε στήν μέση. Ἄν γίνει αὐτό, διχοτομεῖται ἡ ἑλληνική ἐπικράτεια. Πρόκειται γιά περίπλοκο πρόβλημα. Καί δυστυχῶς φοβοῦμαι ὅτι ὅλα αὐτά γίνονται, ἄνευ λόγου, γιατί τελικά δέν ὑπάρχει πετρέλαιο» (διάλογος μέ τόν Πρόεδρο Μπούς καί τόν στρατηγό Σκόουκρωφτ στό Προεδρικό Μέγαρο, 16 Ἰουλίου 1991).

– «Χρειάστηκαν 125 περίπου χρόνια γιά νά πάρει ἡ Ἑλλάδα τήν σημερινή γεωγραφική της ἔκταση καί μορφή. Τό 1864 προσετέθησαν στόν ἐθνικό κορμό τά Ἑπτάνησα. Τό 1881 ἡ Θεσσαλία καί ἡ Ἄρτα. Τό 1912 ἡ Ἤπειρος, ἡ Μακεδονία καί τό 1920 ἡ Θράκη. Τό 1913 ἡ Κρήτη καί τά νησιά τοῦ Αἰγαίου. Τέλος, τό 1948 ἀπεδόθη στήν Ἑλλάδα ἡ Δωδεκάνησος. Ἔμεινε ἔξω ἀπό τόν ἐθνικό κορμό ἡ μαρτυρική Κύπρος, ἐπειδή ἐκεῖνοι ἀπό τούς ὁποίους ἐξαρτᾶτο ἡ τύχη της ἀπεδείχθησαν μικρόψυχοι. Ἔπρεπε νά διεξαχθοῦν λοιπόν αἱματηροί ἀγῶνες γιά νά ἀνακτήσει τό ὑπόδουλο τμῆμα τήν ἐλευθερία του» ( 25 Μαρτίου 1991, Διάγγελμα στόν ἑλληνικό λαό).

Καταθέτουμε αὐτές τίς σκέψεις τοῦ Κωνσταντίνου Καραμανλῆ στόν δημόσιο διάλογο γιατί τίς θεωροῦμε πέρα ἀπό διορατικές καί χρήσιμες στόν ἐθνικό διάλογο. Καί γιά τό εἶδος τῶν συνομιλιῶν πού πρέπει νά ἔχουμε μέ τούς γείτονες ὑπό τίς περιστάσεις, καί γιά τό θάρρος πού πρέπει νά δείξουμε ἐμεῖς καί γιά τίς ὑποχωρήσεις πού πρέπει νά κάνουν αὐτοί καί γιά τό βάρος τῆς εὐθύνης πού ἐπωμίζεται ὁ Πρωθυπουργός ὥστε νά διατηρήσει τήν ἐπικράτειά μας στήν σημερινή της μορφή. Τίς καταθέτουμε, τέλος, μέ τήν ἐλπίδα ὅτι ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης θά ἀνακαλύψει τόν Κωνσταντῖνο Καραμανλῆ καί πέρα ἀπό τό κείμενο τῆς ἰδεολογικῆς διακήρυξης τῆς ΝΔ πού ἀναγιγνώσκει κάθε φορά, πού ταιριάζει μέ τήν στρατηγική του. Καλός ὁ Βενιζέλος, Πρόεδρε, ἄριστος, ἀλλά καί ὀλίγος Καραμανλῆς δέν βλάπτει.

Απόψεις

Ὁ κύριος Πρωθυπουργός ἐνοχλεῖται ἀπό τίς ὑποδείξεις τοῦ Προέδρου

Εφημερίς Εστία
Αἰχμές πρός τόν ὑπουργό Ἐθνικῆς Ἀμύνης: «Καλό εἶναι νά μένει ἔξω ἀπό τίς πολιτικές συζητήσεις τό ὄνομά του» – Παράπονα Μητσοτάκη γιά τίς δημοσκοπήσεις γιατί «μετροῦν κόμματα πού δέν ὑπάρχουν» – Στό στόχαστρό του καί ὁ Εὐ. Βενιζέλος γιά τήν «μή κυβερνήσιμη χώρα»

Ὁ πλησίον

Μανώλης Κοττάκης
Μέ Αφορμή τόν θάνατο τοῦ Διονύση Σαββόπουλου εἰσηγοῦμαι μιά ἄσκηση πρός ἐπίλυση μέ τήν βοήθεια μιᾶς ἐκπληκτικῆς ἀνθρώπινης αἴσθησης πού δέν ἔχει ἡ ΑΙ: τῆς φαντασίας! Ἄν θέλαμε νά περιγράψουμε τήν μουσική ὅλων τῶν μεγάλων συνθετῶν τῆς ἐποχῆς μας, ποιά ἀνθρώπινη χειρονομία θά ἐπιλέγαμε γιά νά τήν συμβολίσουμε; Ἐναλλακτικά, μέ ποιά εἰκόνα θά τήν ταυτίζαμε; Γιά ὅσο σκέπτεστε τίς ἀπαντήσεις σας, εἰσφέρω ὡς τροφή γιά σκέψη τίς δικές μου. Θά ταύτιζα τόν Μίκη μέ μιά ὑψωμένη γροθιά. Αὐτός ἦταν ὁ Θεοδωράκης, αὐτή καί ἡ Μεταπολίτευση. Ἀνεκπλήρωτοι πόθοι. Τόν Μάνο μέ μιά μεγάλη ἀγκαλιά. Τῆς συμφιλιώσεως, τῆς ἀνοχῆς καί τῆς πολιτικῆς συμπεριλήψεως. Τόν Μαρκόπουλο μέ τίς ρίζες. Ἦταν ὁ σκαπανεύς τους. Τόν Ξαρχάκο μέ τό σῆμα τῆς νίκης ἀπέναντι στό ἄδικο. Καί τόν Νιόνιο μέ ἕναν κύκλο. Τόν κύκλο τοῦ «ὅλοι μαζί». Πῶς ἀγκαλιάζονται καί χορεύουν οἱ παῖκτες τῆς Ἐθνικῆς μπάσκετ μετά ἀπό κάθε νίκη; Αὐτό. Αὐτός ἦταν ὁ Σαββόπουλος. Ἡ ἑλληνική χαρά κλεισμένη σέ κύκλο. Ὅλους ὅμως τούς μεγάλους μας τούς ἑνώνει μιά λεπτή νοητή γραμμή, ἡ ὁποία λείπει σήμερα κατά βάση ἀπό τόν δημόσιο βίο. Ἡ γραμμή τῆς Ἑλληνικότητας. Πολλούς ἐξ αὐτῶν τούς ἑνώνει καί τό πνεῦμα τῆς Ὀρθοδοξίας πού ἐπηρέασε τό ἔργο τους. Ὁ ἀριστερός Θεοδωράκης ἐκτόξευσε τό […]

Ἡ Ντόρα προτείνει τήν ἐπαναφορά τοῦ Συμβουλίου Δημοκρατίας!

Εφημερίς Εστία
Σέ μιάν ἀπροσδόκητη ἐξέλιξη, ἡ κ. Ντόρα Μπακογιάννη πρότεινε νά καθήσουν στό ἴδιο τραπέζι οἱ πρώην Πρωθυπουργοί, Κώστας Καραμανλῆς, Γιῶργος Παπανδρέου, Ἀλέξης Τσίπρας καί Ἀντώνης Σαμαρᾶς, καθώς καί ὁ Εὐάγγελος Βενιζέλος, προκειμένου νά ὑπάρξει ἐθνική συνεννόησις γιά τά ζητήματα πού ἀφοροῦν στήν ἐξωτερική πολιτικῆς τῆς χώρας σέ σχέση μέ τήν Τουρκία. Καί τοῦτο ἐνῶ κατ’ ἐπανάληψιν ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ἔχει δηλώσει ὅτι ὁ ἴδιος ἔχει τήν ἀποκλειστική εὐθύνη τῆς διακυβερνήσεως καί τῆς χαράξεως τῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς. Ἡ πρότασις αὐτή τῆς κ. Μπακογιάννη συνιστᾶ ἐπαναφορά, ἔστω καί ἄτυπη, τοῦ Συμβουλίου τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο προεβλέπετο ἀπό τό Σύνταγμα τοῦ 1975 καί κατηργήθη μέ τήν συνταγματική ἀναθεώρηση τοῦ 1986, κατά τήν ὁποία ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας κατέστη ἀποκλειστικῶς τελετουργικός, μέ τό σύνολον τῶν ἁρμοδιοτήτων νά περιέρχονται στόν Πρωθυπουργό. Στό Συμβούλιο τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο συγκαλοῦσε ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας, μετεῖχαν, πέραν τοῦ ἐν ἐνεργείᾳ Πρωθυπουργοῦ, οἱ διατελέσαντες Πρωθυπουργοί, καθώς καί οἱ διατελέσαντες Πρόεδροι τῆς Δημοκρατίας. Τό Συμβούλιο αὐτό ἐλάχιστες φορές εἶχε συγκληθεῖ καί προεβλέπετο νά λειτουργεῖ συμβουλευτικῶς γιά πράξεις ρυθμίσεως τοῦ πολιτεύματος, μέ πρώτη προτεραιότητα τήν σύγκλιση τῶν ἀπόψεων ὅλων τῶν συμμετεχόντων. Τό πνεῦμα τῆς προτάσεως τώρα εἶναι πολύ διαφορετικό καί φαίνεται ὅτι στήν βάση της ὑπάρχει ὁ φόβος γιά τήν […]

Ἆσμα ἡρωικό καί πένθιμο γιά τόν Διονύσιο μελωδό

Δημήτρης Καπράνος
Ἦταν ἕνα «μουσικό πρωινό» τοῦ Νίκου Μαστοράκη, νομίζω τό ’65.

Σάββατον 23 Ὀκτωβρίου 1965

Πρό 60 ἐτῶν
Ο ΚΟΣΜΟΣ H ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΕΟΤ