ΕΤΟΣ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ 1876
Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025

Οἱ καρδιές τοῦ Ἔθνους

ΔΕΝ τό ἤξερα

Μία ἀνάσα ἀπό τό Προεδρικό Μέγαρο καί τό Μέγαρο Μαξίμου στό Ἐκκλησάκι τῶν Παμμεγίστων Ταξιαρχῶν στήν ὁδό Στησιχόρου 6 εὑρίσκεται καλά φυλασσόμενη σέ λύκηθο ἐδῶ καί δεκαετίες ἡ καρδιά τοῦ ἱδρυτῆ τῆς Φιλικῆς Ἑταιρείας Ἀλέξανδρου Ὑψηλάντη. Ταριχευμένη. Μεταφέρθηκε ἐκεῖ –κατόπιν τῆς ἐπιθυμίας του νά ταφεῖ στήν Ἑλλάδα– τό 1859 ἀπό τόν Ἅγιο Γεώργιο τῆς Βιέννης τῇ μερίμνῃ τῆς συζύγου του Μαρίας τό γένος Μουρούζη χωρίς νά τό γνωρίζει οὐδείς. Πικραμένη ἀπό τήν στάση πού ἐπεφύλαξε ἡ Ἑλληνική Πολιτεία στόν μεγάλο αὐτό Ἕλληνα ἡ Μαρία κλείδωσε καί ἔκρυψε τήν καρδιά του σέ αὐτόν τόν ναό –δίπλα ἀκριβῶς στό ἱδρυθέν τό 1855 ἀπό τήν βασίλισσα Ἀμαλίειο Οἰκοτροφεῖο Θηλέων– κάτω ἀπό τήν μύτη τῆς ἐξουσίας, καί δέν ἐπρόκειτο νά τήν ἐντοπίσει ποτέ κανείς ἐάν ὁ φιλοπερίεργος ἀρχιμανδρίτης Κριεζῆς δέν εἶχε ἀνακαλύψει τήν λήκυθο τυλιγμένη σέ ἕνα πανί κατά τήν ἀπουσία τοῦ ἐφημερίου τοῦ ναοῦ Μούρτζινου.

Ἡ καρδιά τοῦ Ὑψηλάντη –θέμα μέ τό ὁποῖο ἀσχολήθηκε ὁ πρώην ἀντιπρόεδρος τῆς Βουλῆς Γιῶργος Σούρλας στό πλαίσιο συγγραφικῆς του προσπάθειας γιά τόν Ἱερό Λόχο– δέν εἶναι ἡ μόνη πού σώζεται. Σώζονται καί ἄλλες καρδιές τοῦ Ἔθνους. Σώζεται ἡ καρδιά τοῦ Κανάρη τοποθετημένη σέ λύκηθο στήν Παλαιά Βουλή, στό Ἐθνικό Ἱστορικό Μουσεῖο. Σώζεται ἡ καρδιά τοῦ Μιαούλη σέ λύκηθο στό Μουσεῖο τῆς Ὕδρας. Σώζονται ταριχευμένα τά σπλάγχνα τοῦ Καποδίστρια θαμμένα μέσα στήν Ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος στό Ναύπλιο. Καί βεβαίως εἶναι θαμμένη ταριχευμένη –μέ ἀπόφαση τοῦ Ἰταλοῦ φιλέλληνα φίλου τοῦ Βονιφάτιου Βοναφίν– στήν Ἱερά Μονή Πλατυτέρας στήν Κέρκυρα ἡ σωρός τοῦ πρώτου κυβερνήτη μας, Ἰωάννη Καποδίστρια.

Οἱ φιλελεύθεροι ἄς μήν φοβοῦνται! Δέν εἰσηγοῦμαι τήν ἔκθεση τῆς καρδίας τῶν Ἑλλήνων σέ λαϊκό προσκύνημα, ἄν καί αὐτό συνέβη τό 2019 ὅταν ἡ καρδιά τοῦ Ὑψηλάντη μεταφέρθηκε στήν Ἱερά Πόλη τοῦ Μεσολλογίου καί τῆς ἐπεφυλάχθη συγκινητική ὑποδοχή. Αὐτά εἶναι «συντηρητικές ἀντιλήψεις» ὅπως θά ἔλεγε καί ἡ φιλτάτη Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας. Οὔτε βεβαίως εἰσηγοῦμαι τήν δημιουργία ἑνός Ἑλληνικοῦ «Κρεμλίνου» μέ τίς καρδιές καί τά σπλάγχνα τῶν ἡρώων μας, ἱδρυτῶν τοῦ νεωτέρου ἑλληνικοῦ ἔθνους. Ὁ καθένας μας κάνει αὐτό πού νοιώθει μέσα του ὅταν ἐπιθυμεῖ νά ἀποδώσει τιμές σέ αὐτούς πού ρίσκαραν τά πάντα γιά νά ὑπάρχουμε ἐμεῖς σήμερα καί νά διατυπώνουμε ἐλευθέρως τήν γνώμη μας. Ὡστόσο, θά ἤθελα νά προτείνω κάτι στήν Πρόεδρο τῆς Δημοκρατίας ὅταν κάποτε ὁλοκληρώσει τίς ἀσκήσεις πείσματος καί ἐγωισμοῦ στίς ὁποῖες ἐπιδίδεται γιά νά πείσει τόν ἑαυτό της, ὅπως ὅτι δέν ἐνοχλεῖται ἀπό τίς ἐπισημάνσεις μας (ἄν δέν ἐνοχλεῖτο δέν θά ὑλοποιοῦσε ὅλες τίς προτάσεις μας ἀναγνωρίζοντας ἐμμέσως τά λάθη της –ἀπό τόν Ἐθνικό Ὕμνο, τήν Σημαία καί τήν στολή τῶν Ἀτάκτων τοῦ 1821 πού τοποθέτησε στό γραφεῖο της ἕως τήν παρασημοφόρηση τοῦ εὐεργέτου Ἰακώβου Τσούνη καί τό mea culpa πού εἶπε στόν Ἀρχιεπίσκοπο γιά τό Εὐαγγέλιο.) Θά ἤθελα νά τῆς προτείνω, λοιπόν, πρῶτον νά πραγματοποιήσει προσκυνηματικές ἐπισκέψεις στίς χῶρες ἀπό τίς ὁποῖες ξεκίνησε νά κτυπᾶ ἡ καρδιά τοῦ Ἔθνους γιά τήν ἀπελευθέρωση καί τήν παλιγγενεσία. Νά μεταβεῖ στήν Ὀδησσό ἐκεῖ πού ὑπάρχει τό Μουσεῖο τῶν Κέρινων Ὁμοιωμάτων τῶν μελῶν τῆς Φιλικῆς Ἑταιρείας. Καί μέ ὁδηγό τά βιβλία τοῦ Δερτιλῆ, τοῦ Κωστῆ, ἀκόμη καί τά μυθιστορήματα τοῦ ἀείμνηστου Νίκου Θέμελη, νά ἀφουγκραστεῖ τήν καρδιά τοῦ Ἔθνους. Νά πάει στήν Ἑλβετία, στήν Γενεύη, τήν ἱστορία τῆς ὁποίας ἐπηρέασε καταλυτικά μέ τό Σύνταγμα πού ἐκπόνησε ὁ Καποδίστριας. Προχθές κατέθεσαν στεφάνια στόν ἐκεῖ ἀνδριάντα του οἱ πρέσβεις τῆς Ἑλλάδος καί τῆς Ρωσσίας μαζί μέ τίς ἑλβετικές ἀρχές. Νά πάει στήν Βιέννη πού ταυτίστηκε τόσο μέ τό 1821 ὡς ἀφετηρία ἐξελίξεων, ὥστε ἀκόμη καί σήμερα νά ὑπάρχει στό Μετρό της στάση «Πλαπούτα».

Κοντολογίς: ἀντί νά τούς κυνηγοῦμε ἐμεῖς νά ἔρθουν στίς ἑορτές μας, ἄς πᾶμε νά τούς βροῦμε στούς τόπους τους γιά νά τούς θυμίσουμε τά αὐτονόητα. Ὅτι τό ξήλωμα τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας πού εἶχε φθάσει νά ἀπειλεῖ τήν Εὐρώπη ἄρχισε ἀπό μερικούς ὡραίους Ἕλληνες, τρελλούς, πού ἀψήφησαν τίς φωνές τῆς «λογικῆς» πού ζητοῦσαν νά περιμένουμε κάποια «καλύτερη» στιγμή. Καί εἰς ὅ,τι ἀφορᾶ τό ἐσωτερικό, θεωρῶ ὅτι ἡ Πρόεδρος πού ἔθιξε τό θέμα τῆς Φιλικῆς Ἑταιρείας καί τῆς Ὀδησσοῦ παρεμπιπτόντως στό πλαίσιο μιᾶς τηλεφωνικῆς ἐπικοινωνίας της μέ τόν Πρόεδρο τῆς Οὐκρανίας Ζελένσκι –ἡ ὁποία ἔγινε γιά ἄλλους λόγους, γεωπολιτικούς– θά μποροῦσε νά πρωτοστατήσει ὥστε τό Ἐκκλησάκι τῶν Ταξιαρχῶν, ἡ Παλαιά Βουλή καί τό Μουσεῖο τῆς Ὕδρας, ἡ Ἱερά Μονή Πλατυτέρα τῆς Κέρκυρας καί κάθε σπιθαμή τῆς ἐπικράτειας ὅπου σώζονται Λείψανα Ἡρώων, νά ὁριστοῦν ἀπό τό Ὑπουργεῖο Πολιτισμοῦ ὡς Ἱεροί Ἱστορικοί Τόποι γιά τό μέλλον. Καί ἄν ἡ κοσμοπολίτικη ἀντίληψή της γιά τήν Ἑλλάδα δέν τῆς τό ἀπαγορεύει, θά προτείναμε στήν κυρία Πρόεδρο νά περπατήσει τά ἑκατό μέτρα πού χωρίζουν τήν ἔξοδο τοῦ Προεδρικοῦ ἕως τούς Ταξιάρχες καί νά προσκυνήσει τήν καρδιά τοῦ Ἀλέξανδρου Ὑψηλάντη. Θά τήν ἀνοίξει καί θά τήν ξεναγήσει ἡ Πρόεδρος τοῦ Ἀμαλίειου Ἰωάννα Φωκᾶ-Μεταξᾶ. Ἄν μπορεῖ, ἄλλως τε, σήμερα νά φωτογραφίζεται αὐτάρεσκα μέ τήν συμπαθῆ Καλυψώ ἐπάνω στήν Προεδρική καρέκλα, ἡ κυρία Σακελλαροπούλου τό ὀφείλει καί σέ αὐτόν. Νά μήν τό ξεχνᾶ ποτέ.

Απόψεις

Ὁ κύριος Πρωθυπουργός ἐνοχλεῖται ἀπό τίς ὑποδείξεις τοῦ Προέδρου

Εφημερίς Εστία
Αἰχμές πρός τόν ὑπουργό Ἐθνικῆς Ἀμύνης: «Καλό εἶναι νά μένει ἔξω ἀπό τίς πολιτικές συζητήσεις τό ὄνομά του» – Παράπονα Μητσοτάκη γιά τίς δημοσκοπήσεις γιατί «μετροῦν κόμματα πού δέν ὑπάρχουν» – Στό στόχαστρό του καί ὁ Εὐ. Βενιζέλος γιά τήν «μή κυβερνήσιμη χώρα»

Ὁ πλησίον

Μανώλης Κοττάκης
Μέ Αφορμή τόν θάνατο τοῦ Διονύση Σαββόπουλου εἰσηγοῦμαι μιά ἄσκηση πρός ἐπίλυση μέ τήν βοήθεια μιᾶς ἐκπληκτικῆς ἀνθρώπινης αἴσθησης πού δέν ἔχει ἡ ΑΙ: τῆς φαντασίας! Ἄν θέλαμε νά περιγράψουμε τήν μουσική ὅλων τῶν μεγάλων συνθετῶν τῆς ἐποχῆς μας, ποιά ἀνθρώπινη χειρονομία θά ἐπιλέγαμε γιά νά τήν συμβολίσουμε; Ἐναλλακτικά, μέ ποιά εἰκόνα θά τήν ταυτίζαμε; Γιά ὅσο σκέπτεστε τίς ἀπαντήσεις σας, εἰσφέρω ὡς τροφή γιά σκέψη τίς δικές μου. Θά ταύτιζα τόν Μίκη μέ μιά ὑψωμένη γροθιά. Αὐτός ἦταν ὁ Θεοδωράκης, αὐτή καί ἡ Μεταπολίτευση. Ἀνεκπλήρωτοι πόθοι. Τόν Μάνο μέ μιά μεγάλη ἀγκαλιά. Τῆς συμφιλιώσεως, τῆς ἀνοχῆς καί τῆς πολιτικῆς συμπεριλήψεως. Τόν Μαρκόπουλο μέ τίς ρίζες. Ἦταν ὁ σκαπανεύς τους. Τόν Ξαρχάκο μέ τό σῆμα τῆς νίκης ἀπέναντι στό ἄδικο. Καί τόν Νιόνιο μέ ἕναν κύκλο. Τόν κύκλο τοῦ «ὅλοι μαζί». Πῶς ἀγκαλιάζονται καί χορεύουν οἱ παῖκτες τῆς Ἐθνικῆς μπάσκετ μετά ἀπό κάθε νίκη; Αὐτό. Αὐτός ἦταν ὁ Σαββόπουλος. Ἡ ἑλληνική χαρά κλεισμένη σέ κύκλο. Ὅλους ὅμως τούς μεγάλους μας τούς ἑνώνει μιά λεπτή νοητή γραμμή, ἡ ὁποία λείπει σήμερα κατά βάση ἀπό τόν δημόσιο βίο. Ἡ γραμμή τῆς Ἑλληνικότητας. Πολλούς ἐξ αὐτῶν τούς ἑνώνει καί τό πνεῦμα τῆς Ὀρθοδοξίας πού ἐπηρέασε τό ἔργο τους. Ὁ ἀριστερός Θεοδωράκης ἐκτόξευσε τό […]

Ἡ Ντόρα προτείνει τήν ἐπαναφορά τοῦ Συμβουλίου Δημοκρατίας!

Εφημερίς Εστία
Σέ μιάν ἀπροσδόκητη ἐξέλιξη, ἡ κ. Ντόρα Μπακογιάννη πρότεινε νά καθήσουν στό ἴδιο τραπέζι οἱ πρώην Πρωθυπουργοί, Κώστας Καραμανλῆς, Γιῶργος Παπανδρέου, Ἀλέξης Τσίπρας καί Ἀντώνης Σαμαρᾶς, καθώς καί ὁ Εὐάγγελος Βενιζέλος, προκειμένου νά ὑπάρξει ἐθνική συνεννόησις γιά τά ζητήματα πού ἀφοροῦν στήν ἐξωτερική πολιτικῆς τῆς χώρας σέ σχέση μέ τήν Τουρκία. Καί τοῦτο ἐνῶ κατ’ ἐπανάληψιν ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ἔχει δηλώσει ὅτι ὁ ἴδιος ἔχει τήν ἀποκλειστική εὐθύνη τῆς διακυβερνήσεως καί τῆς χαράξεως τῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς. Ἡ πρότασις αὐτή τῆς κ. Μπακογιάννη συνιστᾶ ἐπαναφορά, ἔστω καί ἄτυπη, τοῦ Συμβουλίου τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο προεβλέπετο ἀπό τό Σύνταγμα τοῦ 1975 καί κατηργήθη μέ τήν συνταγματική ἀναθεώρηση τοῦ 1986, κατά τήν ὁποία ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας κατέστη ἀποκλειστικῶς τελετουργικός, μέ τό σύνολον τῶν ἁρμοδιοτήτων νά περιέρχονται στόν Πρωθυπουργό. Στό Συμβούλιο τῆς Δημοκρατίας, τό ὁποῖο συγκαλοῦσε ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας, μετεῖχαν, πέραν τοῦ ἐν ἐνεργείᾳ Πρωθυπουργοῦ, οἱ διατελέσαντες Πρωθυπουργοί, καθώς καί οἱ διατελέσαντες Πρόεδροι τῆς Δημοκρατίας. Τό Συμβούλιο αὐτό ἐλάχιστες φορές εἶχε συγκληθεῖ καί προεβλέπετο νά λειτουργεῖ συμβουλευτικῶς γιά πράξεις ρυθμίσεως τοῦ πολιτεύματος, μέ πρώτη προτεραιότητα τήν σύγκλιση τῶν ἀπόψεων ὅλων τῶν συμμετεχόντων. Τό πνεῦμα τῆς προτάσεως τώρα εἶναι πολύ διαφορετικό καί φαίνεται ὅτι στήν βάση της ὑπάρχει ὁ φόβος γιά τήν […]

Ἆσμα ἡρωικό καί πένθιμο γιά τόν Διονύσιο μελωδό

Δημήτρης Καπράνος
Ἦταν ἕνα «μουσικό πρωινό» τοῦ Νίκου Μαστοράκη, νομίζω τό ’65.

Σάββατον 23 Ὀκτωβρίου 1965

Πρό 60 ἐτῶν
Ο ΚΟΣΜΟΣ H ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΕΟΤ