Ἀπό τό ἀρχεῖο τῆς «Ἑστίας», 29 Αὐγούστου 1920
Πρόκειται περί τῶν «ἀπηλπισμένων ὑπό τῆς ἰατρικῆς ἐπιστήμης», περί τῶν ὁποίων γίνεται συνήθως λόγος εἰς τάς πομπώδεις διαφημίσεις μερικῶν θαυματουργῶν φαρμάκων καί θεραπειῶν. Οἱ «ἀπηλπισμένοι», λοιπόν, αὐτοί φαίνεται ὅτι δέν εἶνε πάντοτε τόσον «ἀπηλπισμένοι». Κάποτε τούς βλέπει κανείς νά βγάζουν ἀπό τόν τάφον τό ἕνα πόδι των, πού τό ἔχουν μέσα, καί νά περιπατοῦν μέ τά δύο εἰς τό πεῖσμα τῶν ἰατρῶν των. Ἀλλά τά θαύματα αὐτά δέν ἀποτελοῦν κανένα λόγον διά νά κηρύξωμεν τήν χρεωκοπίαν μιᾶς πτωχῆς ἐπιστήμης, ὅπως κάμνουν αἱ σχετικαί ἀγγελίαι. Ἡ Ἐπιστήμη παρατηρεῖ, ἀλλά δέν μετέρχεται τόν κακόν προφήτην. Ἐκεῖνοι πού βιάζονται συνήθως νά προφητεύουν εἶνε οἱ ἰατροί. Καί κάποτε προφητεύουν, φαίνεται, πολύ κακά, ὡς νά τούς ἔχῃ καραρασθῇ ὁ Ἀπόλλων.
Τά ἀνωτέρω ἠμποροῦν νά χρησιμεύσουν ὡς πρόλογος τῆς μικρᾶς ἱστορίας, τήν ὁποίαν θά διηγηθῶ ἀμέσως.
– Καλημέρα σας, κύριε! Μέ συγχωρῆτε…
Ὁ κύριος, ὁ ὁποῖος μ’ ἐκαλημέρισε κατ’ αὐτόν τρόπον, ἐνῶ κατέβαινα χθές τό πρωί τήν ὁδόν Σταδίου, μοῦ ἦτον ἐντελῶς ἄγνωστος.
– Εἶσθε, νομίζω, ὁ χρονογράφος τῆς «Ἑστίας».
– Εἶμαι. Καί ὁ κύριος;
– Δέν ἔχει σημασίαν τό ὄνομά μου.
Εἶμαι, ἀφοῦ τό θέλετε, ὁ…
Καί ἀφοῦ ἐψιθύρισεν, ὡς ἐν παρόδῳ, κἄποιο ὄνομα, τό ὁποῖον δέν κατώρθωσα νά συλλάβω, ἐξηκολούθησεν:
– Ἤθελα, λοιπόν, νά σᾶς διηγηθῶ κάτι τι, πού ἠμπορεῖ νά σᾶς χρησιμεύσῃ κἄποτε.
– Νά μοῦ τό διηγηθῆτε.
Ὁ ἄγνωστος ἔδειξεν ὅλας τάς καλάς διαθέσεις νά εἶνε σύντομος.
– Πρόκειται περί τῆς γυναίκας μου, ἐξηκολούθησεν, τήν ὁποίαν εἶχαν ἀπελπίσει ὅλοι οἱ διάσημοι ἰατροί τῶν Ἀθηνῶν.
Καί μοῦ περιέγραψε τήν πάθησίν της, πού δέν ἐνδιαφέρει, αὐτήν τήν στιγμήν, τούς ἀναγνώστας μου.
– Καί ἡ ὁποία ἐσώθη βεβαίως.
– Ἀλλά πῶς ἐσώθη, κύριε; Περί αὐτοῦ πρόκειται! Κάθε ἄλλος ἄνδρας εἰς τήν θέσιν μου, ὕστερα ἀπό τόσας ἐπισήμους διαβεβαιώσεις, θά ἐθεωροῦσεν ὅτι ἔκαμε πλέον τό καθῆκόν του, θ’ ἀνέπαυε τήν συνείδησίν του, θά ἐσταύρωνε τά χέρια του καί θά ἐπερίμενε τό μοιραῖον τέλος. Ἐγώ ὅμως δέν ἡσύχασα. Ἐξηκολούθησα νά ζητῶ τάς γνώμας ἰατρῶν, παθών, φαρμακοποιῶν, παπάδων, ἀνθρώπων ἀκόμη, πού δέν εἶχαν καμμίαν σχέσιν μέ τήν Ἰατρικήν. Δέν ἄφησα ἄσημον γιατρουδάκι, πού νά μήν τό συμβουλευθῶ καί φίλον, πού νά μήν περιγράψω τήν δυστυχίαν μου. Ἐπί τέλους ἕνας ἰατρός τῆς ἐπαρχίας μου, τόν ὁποῖον συνήντησα τυχαίως εἰς τάς Ἀθήνας, μοῦ ἐξέφρασε, μέ πολλάς ἐπιφυλάξεις, τήν γνώμη του διά τήν χρῆσιν κάποιου φαρμάκου, πού μοῦ ὑπέδειξεν. «Ὁπωσδήποτε, μοῦ εἶπεν ἐν συμπεράσματι, ζήτησε καί τήν γνώμην κάποιου φυσιολόγου. Οἱ περισσότεροι παθολόγοι, καί οἱ μεγαλείτεροι κἄποτε, δέν κουράζουν συνήθως τό μυαλό τους διά μίαν πρωτότυπον θεραπευτικήν σκέψιν καί δέν βοηθοῦνται πάντοτε ἀπό τήν Φυσιολογίαν, ὅσον ἀφορᾶ τήν ἐνέργειαν τῶν φαρμάκων καί τήν ἐκλογήν των, ἀναλόγως τῶν περιστάσεων.
Ζήτησε λοιπόν τήν γνώμην ἑνός καλοῦ φυσιολόγου.
– Τήν ἐζητήσατε;
– Τί νά κάμω; Ἄφησα τούς παθολόγους καί ἐπῆγα εἰς τόν φυσιολόγον, ὁ ὁποῖος ἐδυσκολεύθη νά μέ δεχθῇ, διότι δέν μετήρχετο τόν ἰατρόν. Ὁπωσδήποτε μέ ἐδέχθη. Ἤκουσεν τήν γνώμην τοῦ ἀσήμου ἰατροῦ, ἐσκέφθη, τήν εὑρῆκε πολύ λογικήν καί μ’ ἐσυμβούλευσε νά μεταχειρισθῶ τό φάρμακον. Τό μετεχειρίσθην καί, διά νά μή σᾶς τά πολυλογῶ, σήμερον ἡ γυναίκα μου εἶνε ἐντελῶς καλά. Αὐτά ἤθελα νά σᾶς πῶ. Ὄχι διά νά διαφημίσω ὡρισμένον ἰατρόν ἤ ὡρισμένον φάρμακον. Γνωρίζω ὅτι κάθε περίπτωσις εἶνε διαφορετική. Σᾶς τά λέγω ἁπλῶς, γιά νά συμβουλεύσετε τούς «ἀπηλπισμένους» νά μή βιάζωνται πάντοτε ν’ ἀπελπισθοῦν. Καί, ἀφοῦ συμβουλεύονται κατόπιν καί κάποιον ἄσημον καί ἀφανῆ. Δέν ἔχουν νά χάσουν τίποτε!
Ὁ ἄγνωστος ὡμιλούσε βεβαίως ἐκ τοῦ περισσεύματος τῆς καρδιᾶς του. Τό βέβαιον ὅμως εἶνε, ὅτι ὑπάρχουν ἀφ’ ἑνός ἰατροί, βιαζόμενοι κάποτε τόσον πολύ νά ἐκδίδουν τάς καταδικαστικάς των ἀποφάσεις καί ὅτι ἐξ ἄλλου ἡ Φύσις συνειθίζει καί αὐτή νά δίδῃ τόσον συχνά χάριτας καί ἀναστολάς ποινῶν, ὥστε ἄγνωστος νά ἔχῃ ὅλα τά δικαιώματα νά εἰσακουσθῇ. Γνωρίζω προσωπικῶς περιστατικόν ἀνθρώπου, εἰς τόν ὁποῖον διάσημος παθολόγος τῶν Ἀθηνῶν ἔδωκε προθεσμίαν ζωῆς δύο μηνῶν τό πολύ! Ἐπέρασαν δύο χρόνια ἔκτοτε καί ὁ ἄνθρωπος ἔχει τήν ἀδιακρισίαν νά ζῇ ἀκόμη.
ΠΑΥΛΟΣ ΝΙΡΒΑΝΑΣ
