Ὁ καλύτερος σύμμαχος

ΣΚΗΝΗ ΠΡΩΤΗ θερινή, κατά τήν διάρκεια τῶν μακρόσυρτων διακοπῶν τοῦ Ἀλέξη Τσίπρα σέ κάποιο νησί τοῦ Αἰγαίου

«Πώς μᾶς βλέπεις;» ρωτᾶ ὁ ἀρχηγός τῆς Ἀντιπολίτευσης νεαρό σερβιτόρο ταβέρνας πού τοῦ συστήνεται ὡς …δεξιός. Εἶναι ἡ ἐποχή πού ἔχει «κτυπήσει» πρώτη φορά ὁ Τσακαλῶτος μέ τό ἄρθρο στήν «Ἐποχή» καί κατηγορεῖ τήν Κουμουνδούρου γιά «προεδρολαγνεία». Κλασσικό κόμπλεξ ἀνωτερότητας ἐγγραμμάτου ἀκαδημαϊκοῦ ἀπέναντι σέ ἁπλό πτυχιοῦχο ΕΜΠ πλήν «λαοπρόβλητο». Ὁ νεαρός διστάζει ἀλλά τό πετάει: «Τί νά σᾶς πῶ, κύριε Πρόεδρε! Ἀπό ὅσο διαβάζω στίς ἐφημερίδες αὐτοί πού σᾶς ἀμφισβητοῦν ἔχουν 6-7 βουλευτές τό πολύ μαζί τους. Ἐμεῖς στό κόμμα μας τά λύνουμε ἁπλά αὐτά τά ζητήματα ὅπως δείχνει τό παρελθόν μας. Τούς διαγράφουμε! Ἄν δέν τρέξει λίγο αἷμα στήν ἀρένα, ἀρχηγός δέ γίνεσαι!». Ὁ Τσίπρας γέλασε καί τοῦ ἀπάντησε: «Ἐμᾶς κατηγορεῖτε γιά σταλινικούς, ἀλλά τελικά ἐσεῖς εἶστε!».

Σκηνή δευτέρα: βουλευτής τοῦ ΣΥΡΙΖΑ, μέλος τῆς διακομματικῆς γιά τήν Θράκη, ἀπό τήν ὁμάδα τῶν ἀντιφρονούντων, συζητᾶ χαμηλόφωνα μέ συνάδελφό του ἀπό ἄλλο κόμμα γιά τό ζήτημα τῆς ἐκλογῆς μουφτῆ. «Ζυμώνονται.» «Βρέ παιδί μου μήπως θά ἔπρεπε νά συμπέσουν Ἑλλάδα καί Τουρκία σέ ἕνα πρόσωπο, νά τό συμφωνοῦμε καί νά ἐκλέγεται ἀπό εἰδικό ἐκλεκτορικό;». Στήλη ἅλατος ὁ δεύτερος. «Ναί, βεβαίως, νά παραδώσουμε καί τά κλειδιά στήν Ἄγκυρα!» ἡ ἀπάντηση τοῦ ἑτέρου βουλευτῆ. Λῆξις συζητήσεως.

Σκηνή τρίτη, τό περασμένο Σάββατο. Μέ καλεῖ ὁ παλαιός συνάδελφος Στάθης Σχινᾶς νά σχολιάσω στήν ἐκπομπή του στό ραδιοφωνικό σταθμό «Κόκκινο» τήν ὁμιλία Τσίπρα στήν ΔΕΘ. «Μά καλά, τώρα τήν θυμήθηκε τήν μεσαία τάξη;» λέω στόν ἀέρα καί ἀποκαλύπτω πώς ὁ Πρόεδρος τοῦ ΣΥΡΙΖΑ ἔμεινε ἄφωνος ὅταν ἀμέσως μετά τίς ἐκλογές ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης ἀποφάσισε τήν μείωση τοῦ ΕΝΦΙΑ κατά 30 τοῖς ἑκατό ἀπό τό 2019. Ὁ Τσακαλῶτος τοῦ ἔλεγε δέ γίνεται, «ἀπό τοῦ χρόνου». Καί ὁ τέως Πρωθυπουργός ἑκών ἄκων συμφωνοῦσε. Μόλις τέλειωσε ἡ συνέντευξή μου στό «Κόκκινο» ἔμαθα πώς ἔπεσαν «βροχή» τά τηλέφωνα διαμαρτυρίας στό τηλεφωνικό κέντρο τοῦ σταθμοῦ ἀπό Συριζαίους ἀκροατές. «Μά καλά τόν ἀφήνετε νά ἐπιτίθεται στόν Τσίπρα καί τόν Τσακαλῶτο;». Διαβάστηκαν καί μηνύματα διαμαρτυρίας στόν ἀέρα.

Γιατί σᾶς δίνω αὐτή τήν ἰσχυρή γεύση γιά τήν κατάσταση πού ἐπικρατεῖ στόν ΣΥΡΙΖΑ; Γιατί πρέπει νά παρακολουθοῦμε τί γίνεται στήν ἀντιπολίτευση. Ἡ κατάσταση πού ἐπικρατεῖ σέ αὐτήν ἀποτελεῖ μεταβλητή πολιτικῶν ἐξελίξεων. Ποιός μᾶς λέει πώς ὁ Πρωθυπουργός δέ θά προκηρύξει ἐκλογές στό τέλος τῆς ἀνοίξεως, ζητώντας ἐξουσιοδότηση γιά ἑλληνοτουρκικά καί μνημόνιο ἄν ὁ ΣΥΡΙΖΑ κτυπᾶ διάλυση, διχαζόμενος ἄν πρέπει νά τόν ἀποκαλεῖ «ἀπατεῶνα» ἤ «ἄπατρι καί διεθνιστή»; Ὁ πειρασμός μεγάλος. Κερδίζεις; Καθαρίζεις! Δέν κερδίζεις; Μοιράζεσαι τίς εὐθύνες γιά τά μέτρα μέ ἄλλον σέ συνασπισμό. Ἔχει ἀξία νά παρατηροῦμε λοιπόν τήν διεργασία.

Τό «ἄπατρις καί διεθνιστής» τῆς Τζάκρη δέν ξεσήκωσε θύελλα γιατί τό ἀπηύθυνε στόν Μητσοτάκη. Ξυπνᾶτε. Σήμανε συναγερμό γιατί ἀπαξίωνε βασικές ἰδεολογικές ἀρχές τῆς ἐσωκομματικῆς ἀντιπολίτευσης ὅπως ὁ διεθνισμός. Προφανῶς καί στά κόμματα τῆς ἀριστερᾶς δέν ὑπάρχουν ἀπάτριδες καί μάλιστα μέ δόλο. Ἀλλά ὑπάρχουν κορυφαῖα στελέχη τους πού δηλώνουν πρῶτα «πολῖτες τοῦ κόσμου» καί μετά πατριῶτες. Ἡ ταύτισή τους μέ τό ἔδαφος εἶναι πιό χαλαρή. Ἡ λέξη «πατρίδα» δέν χρησιμοποιεῖται πολύ γιατί θεωρεῖται «δεξιά». Ὅταν εἶπα στό «Κόκκινο» πώς δέν εἶναι δυνατόν ὁ ΣΥΡΙΖΑ νά ζητᾶ –σωστά– συμμετοχή τοῦ Δημοσίου στά διοικητικά συμβούλια τραπεζῶν χωρίς νά κάνει αὐτοκριτική γιά τήν παράδοση τῶν τραπεζῶν μέ νομοσχέδιο Τσακαλώτου καί ἔγκριση Τσίπρα σέ ξένους διευθύνοντες συμβούλους ἐπί τῶν ἡμερῶν του (μέσω Ταμείου Χρηματοπιστωτικῆς Σταθερότητος), ἔγινε χαμός!

Ἡ Τζάκρη λοιπόν μέ αὐτό τό ἄθλιο πού εἶπε κατά τοῦ Κυριάκου στήν πραγματικότητα κτύπησε ἐσωκομματική φλέβα. Ἐάν θέλουμε λοιπόν νά σχηματοποιήσουμε τήν ἀντιπαράθεση στήν Ἀριστερά, αὐτή ἔχει ὡς ἑξῆς: τό 32 τοῖς ἑκατό πού ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ στίς ἐκλογές καί εἶναι «τσιπρικό» κατά 80 τοῖς ἑκατό (τέως ΠΑΣΟΚ, ψηφίζει σταθερά ἀριστερά ἀπό τό 2012), παρακολουθεῖ νά μάχονται δύο στρατόπεδα μέ ὅρους 3 τοῖς ἑκατό. Ἡ ὁμάς Τσακαλώτου κ.λπ. εἶναι ἡ παλαιά ἀριστερά τῶν σαλονιῶν πού κολακεύεται νά κάνει παρέα μέ τήν φιλελεύθερη δεξιά. Ἔχει ὄσμωση. Τόν κοσμοπολιτισμό. Εἶναι ἀμφίβολο ἄν ἐπιθυμεῖ τήν ἐπιστροφή τοῦ ΣΥΡΙΖΑ στήν ἐξουσία. Μιά χαρά βολεύεται καί ὡς πεφωτισμένη ἀντιπολίτευση. Ἡ χημεία της μέ τήν ὁμάδα Τσίπρα εἶναι χειρίστη. Δέν ἀντέχουν νά τούς διοικεῖ τό κόμμα ἕνας «ἀγράμματος» κατ’ αὐτούς τύπος πού ἦρθε ἀπό τό πουθενά καί ἐγκαθιδρύθηκε. Ἡ ὁμάς Τσακαλώτου ἔχει ἕνα χάντικαπ ὅμως: ἔχει μόρφωση ἀλλά δέν ἔχει ψήφους. Τραγική μειοψηφία στήν κοινωνία.

Ἡ ὁμάς Τσίπρα πάλι ἔχει τό ἀνάποδο: ἔχει ἔρεισμα καί ψήφους ἀλλά ὄχι τό ἀπαραίτητο ἐπίπεδο γιά νά κατακτήσει τήν Κεντροαριστερά. Τό ρόστερ τοῦ ἀρχηγοῦ εἶναι μέ φωτεινές ἐξαιρέσεις προβληματικό. Ἡ εὐλογία γιά τήν ΝΔ εἶναι πώς ὁ Τσίπρας δέ θέλει νά γίνει σταλινικός καί νά ξεκαθαρίσει τήν κατάσταση στό κόμμα του. Οὔτε ψάχνει ὡς σκάουτερ ὅπως ὁ Κυριάκος στήν ἀντιπολίτευση νέο αἷμα. Ἀρκεῖ τό ἱερατεῖο! Εἶναι ἰσορροπιστής γιά νά μήν χρεωθεῖ τήν διάσπαση ὅπως καί τό 2015. Προτιμᾶ νά εἶναι ὁμαδάρχης παρά ἀρχηγός. Εἶναι ἐπίσης ἄτολμος. Διστάζει νά συγκρουστεῖ μέ τούς ἐκπροσώπους τοῦ λαϊκισμοῦ στόν δικό του χῶρο, ἁπλῶς στέλνει μηνύματα. Ἀποσύρει κάποιους ἀπό τήν κυκλοφορία μέσω ἀνασχηματισμοῦ ἀλλά ἐκεῖνοι παραμένουν στήν κυκλοφορία. Δίνει καθυστερημένα ἐρώτηση στήν ΔΕΘ σέ μέσα ἀφοσιωμένα σέ αὐτόν μέν, πού ἔγιναν ἀντικείμενο ἀντιπαράθεσης δέ. Στήν πραγματικότητα ὁ ἀρχηγός τῆς Ἀντιπολίτευσης ἀκολουθεῖ πολιτική «ὥριμου φρούτου». Περιμένει τήν στιγμή πού οἱ πολῖτες θά ἀρχίσουν νά κοιτοῦν ἐπικριτικά τόν Πρωθυπουργό καί θά σταματήσουν νά κοιτοῦν πρός τό μέρος του. Διαχειρίζεται τήν κατάσταση λοιπόν μέ γιατροσόφια καί προσέχει –ἀπό τά λίγα κοινά μέ τόν Τσακαλῶτο– νά διατηρεῖ τά ἐρείσματά του στόν ξένο παράγοντα.

Ἡ πεῖρα ἔχει δείξει πώς αὐτή ἡ τακτική δέ βγάζει πουθενά. Νά ἀφήνεις τά γεγονότα καί τούς ἄλλους νά «τρέξουν» γιά νά ὁρίσουν τίς τύχες σου. Γι’ αὐτό καί ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης πού ἔχει βουνό νά ἀνέβει τόν χειμῶνα δέ θά ἀφήσει τήν εὐκαιρία ἀνεκμετάλλευτη. Νομίζω πώς μέσα στό 2021 ὅπως προέβλεπε καί ὁ ἀρχικός του σχεδιασμός θά ἔχουμε πολιτικές ἐξελίξεις. Ὁ Πρωθυπουργός ταλαντεύτηκε γιά αὐτό τό φθινόπωρο ὅπως σᾶς ἐνημερώσαμε ἐγκαίρως, ἀλλά τελικῶς δέν ἄλλαξε δρομολόγιο. Καλύτερο «σύμμαχο» ἀπό τόν Ἀγγλοτραφῆ Τσακαλῶτο καί ἀπό τόν ἄτολμο Τσίπρα δέ θά μποροῦσε νά ὀνειρευτεῖ.