Η ΕΛΛΑΣ δέν εἶναι λεωφορεῖο γιά νά δηλώνεται σέ κάποιον ὅτι εἶναι πλῆρες, «δέν χωράει», καί καλόν εἶναι νά πάρει τό ἑπόμενο δρομολόγιο γιά ἄλλο προορισμό.
Ὑπό αὐτή τήν ἔννοια μέ βρίσκει ριζικά ἀντίθετο ἡ ποσοτική προσέγγιση στό ζέον θέμα τοῦ προσφυγικοῦ-μεταναστευτικοῦ. Τό ζήτημα εἶναι κυρίως πρακτικό καί δευτερευόντως πολιτισμικό. Διαφωνῶ κατ’ ἀρχάς μέ τό «δέν χωρᾶμε» γιατί ὅσοι τό λένε εἶμαι βέβαιος πώς δέ θά ἔδιδαν τήν ἴδια ἀπάντηση ἄν ἤξεραν ὅτι «χωρᾶμε». Κάτι ἄλλο ἀπορριπτικό θά ἔβρισκαν νά ποῦν. Θεωρῶ ὅτι τό θέμα εἶναι πρακτικό καί πολιτισμικό γιατί ἁπλῶς οὔτε ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες ἔχουμε τό κουράγιο νά ἀφιερωθοῦμε καί πάλι ὅπως στό παρελθόν στήν ἐπιχείρηση τῆς ἐνσωματώσεως καί τῆς ἀφομοιώσεως ὅπως φημιζόμαστε ὡς λαός οὔτε καί οἱ πρόσφυγες μετανάστες θά καταφέρουν νά βροῦν στήν πατρίδα μας τήν Ἰθάκη τους. Δέν εἶναι πώς τούς θέλουμε ἤ δέν τούς θέλουμε ἐμεῖς. Εἶναι οἱ συνθῆκες πού δέν τό ἐπιτρέπουν!
Στό πρόσφατο παρελθόν δικαιώσαμε ἀπολύτως τόν ἱστορικό Νῖκο Σβορῶνο πού μίλησε πρῶτος γιά τήν «ἀφομοιωτική δύναμη» τοῦ ἑλληνισμοῦ. Ἐνσωματώσαμε ἕνα ἑκατομμύριο Ἀλβανούς μετανάστες τό 1990. Ἐνσωματώσαμε 400.000 ἀδερφούς Ποντίους πού διέθεταν ρωσσική κουλτούρα μέ τό σχέδιο παλιννόστησης «Χρυσόμαλλον δέρας» πάλι τό 1990. Πήραμε στίς πλάτες μας τό προσφυγικό ρεῦμα 1,6 ἑκατομμυρίων διερχόμενων Σύρων προσφύγων καί μεταναστῶν τό 2016. Ἐνσωματώσαμε σέ μεγάλο βαθμό 40.000 Ἀφγανούς πού ἔφθασαν στήν πατρίδα μας ὅλα αὐτά τά χρόνια. Δέν εἴπαμε «δέν χωρᾶμε». Οἱ μικτοί γάμοι Ἑλλήνων – Ρώσσων πολιτῶν, Ἑλλήνων – Οὐκρανῶν, Ἑλλήνων – Σύρων καί Ἑλλήνων – Ἀλβανῶν δείχνουν τόν βαθμό τῆς ἀνοχῆς μας ἤ τῆς ἀπόρριψής μας στόν ξένο. Ἡ Ἑλλάς εἶναι χωνευτῆρι γιατί ὅταν δέχεται τόν ξένο ὡς κράτος ἔθνος μεταξύ Δύσης καί Ἀνατολῆς, γνωρίζει πῶς νά τόν μυήσει στήν κουλτούρα της. Οἱ συνθῆκες ὅμως σήμερα δέν εἶναι ἴδιες μέ τό 1990, ἄλλαξαν. Δέν εἴμαστε «ἡ Ἀμερική τῶν Βαλκανίων», πόλος ἕλξης λαῶν.
Ἡ Ἑλλάς ἀπό τό 2010 καί μετά ζεῖ κάθε μέρα μέσα στήν περιπέτεια. Θά μείνει ἤ δέν θά μείνει στό εὐρώ; Θά χρεωκοπήσει ἤ ὄχι; Θά εἰσβάλουν οἱ Τοῦρκοι στά νησιά ναί ἤ ὄχι; Θά ἐπιζήσουμε ἀπό τήν πανδημία καί τήν κλιματική ἀλλαγή, ἡ ὁποία ὅπως λένε κτυπᾶ τήν Ἑλλάδα περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλη χώρα; Δέν ὑπάρχει ἐθνική πρόκληση πού νά μήν ἔχει ζήσει ὁ Ἕλλην ἀπό τό 2010 ἕως τό 2021! Τά ἔχει δεῖ ὅλα. Ἡ κόπωσίς του εἶναι ἀπερίγραπτος. Ἄρα καί νά «χωρούσαμε» –ρῆμα πού χρησιμοποιοῦν πλέον καί κεντροαριστεροί πολιτικοί, ἁπλῶς δέν θά δυνάμεθα. Εἶναι τόσο μεγάλος ὁ ἠλεκτρισμός πού ἐπικρατεῖ στήν ἑλληνική κοινωνία καί τόσο μεγάλο «βουνό» τά προβλήματα πού ἀντιμετωπίζει ὁ φιλόξενος κατά τά λοιπά Ἕλλην, ὥστε κάθε ἀπόπειρα «μπολιάσματος» τῆς κοινωνίας μας (ὅρος πού χρησιμοποίησε ὁ πρωθυπουργός τό 2019) μέ νέο αἷμα μᾶλλον θά ἀποτύγχανε καί θά προσέθετε περισσότερα προβλήματα ἀπό ὅσα θά ἐπέλυε. Ἐδῶ κοντεύουμε νά γίνουμε ἀπό δυό χωριά χωριάτες μέ ἀφορμή τά ἐμβόλια καί τίς φωτιές, σκεφτεῖτε νά χρειαστεῖ νά διαχειριστοῦμε ἐκ νέου ταυτόχρονα προσφυγικό-μεταναστευτικό. Ὅλη ἡ ἔνταση τῆς δεκαετίας θά ξεσπάσει πάνω του.
Ἀπό τήν ἄλλη πρέπει νά σημειώσουμε πώς οὔτε τούς πρόσφυγες καί τούς μετανάστες συμφέρει νά ἔρθουν στήν Ἑλλάδα. Ὅπως ἀποδείχθηκε ἀπό τό προηγούμενο κῦμα ἄλλως τε δέν εἶναι ὁ προορισμός τους. Πλέον αὐτοῦ δέν τούς συμφέρει ὅμως γιατί καί νά ἀποτελοῦσε προορισμό ἡ Ἑλλάδα δέν εἶναι σέ θέση νά τούς διαθέσει ὑποδομές γιά μιά καλύτερη ζωή. Παιδεία, ὑγεία, ἐργασία. Ἡ χώρα εὑρίσκεται σέ φάση ἀνάταξης καί ἀνασυγκρότησης μετά τήν μακρά οἰκονομική περιπέτεια καί ὁτιδήποτε τήν ἀποσπᾶ ἀπό αὐτό, δέν τυγχάνει ἀποδοχῆς. Ἤδη ἡ ἀπόπειρα ἀνάταξης διεκόπη δύο φορές μέ τήν πανδημία καί τήν ἐθνική κρίση στό Αἰγαῖο. Οἱ ἄνεργοι σωρεύονται. Τό κράτος πρόνοιας πιέζεται. Ὁ κρατικός μηχανισμός μετά ἀπό τόσες κρίσεις βρίσκεται στά ὅριά του. Ἡ ἀπάντηση λοιπόν στή νέα μεταναστευτική προσφυγική κρίση δέν μπορεῖ νά εἶναι «δέν χωρᾶμε». Ἡ ἀπάντηση πρέπει νά εἶναι «δέν συμφέρει κανέναν, δέν μᾶς ἀξίζει». Οὔτε τούς μετανάστες πρόσφυγες συμφέρει νά ζήσουν ἀναξιοπρεπῶς σέ νέες Μόριες οὔτε στούς γηγενεῖς ἀξίζει νά ἀνατεθεῖ μιά πρόκληση πού καί νά ἤθελαν δέν μποροῦν νά φέρουν σέ πέρας. Ἄς μιλήσουμε λογικά λοιπόν καί ἄς ἀποφορτίσουμε τήν συζήτηση. Οἱ κυνηγημένοι πρόσφυγες ἀπό τούς βάρβαρους Ταλιμπάν εἶναι ἄνθρωποι, ὄχι «πακέτο» γιά νά τούς στέλνουμε μέ τά λόγια «συστημένους» σέ εὐρωπαίους ἀξιωματούχους γιά νά τούς πάρουν σπίτι τους. Τό σωστό εἶναι πώς στήν ἀναστάτωση πού εὑρίσκεται ἡ Ἑλλάς μέ ἀνοικτό μεῖζον θέμα ἐθνικῆς ἀσφαλείας σήμερα –μόνη στήν Εὐρώπη μέ τέτοιο πρόβλημα– δέν μπορεῖ νά τούς ἐγγυηθεῖ τήν ζωή πού τούς ἀξίζει.