Η ΝΔ κατάφερε νά «περάσει» χθές ἀπό τό κοινοβούλιο ἕνα ἐξαιρετικά δύσκολο νομοσχέδιο…
… ἡ ψήφιση τοῦ ὁποίου σέ ἄλλες ἐποχές –τοῦ Κωνσταντίνου Μητσοτάκη γιά παράδειγμα– θά εἶχε βγάλει τήν κοινωνία στόν δρόμο. Καί ὅμως: Ὁ Κυριάκος ἔκανε κοινωνικό καί κοινοβουλευτικό περίπατο. Τό νομοσχέδιο ψηφίστηκε μέ «κόστος» μία 24ωρη ἀπεργία, μία στάση ἐργασίας καί μερικές σκόρπιες διαδηλώσεις ὀλίγων χιλιάδων κομματικῶν μελῶν (τοῦ ΠΑΜΕ κυρίως) στό κέντρο τῶν Ἀθηνῶν. Ἡ ἰδιωτική οἰκονομία ἐργάστηκε κανονικά, οἱ ἐκκλήσεις τῶν συνδικαλιστῶν γιά συμμετοχή στίς ἀπεργίες δέν εἰσακούστηκαν. Πρακτικῶς, ἀντίδραση μηδέν. Ὁ λόγος πού ἡ Κυβέρνηση ἔκανε «περίπατο» εἶναι ἁπλός: ὅλοι ἐκεῖνοι πού θά μποροῦσαν νά τήν «πιέσουν» στό πεζοδρόμιο, τό ὁποῖο ὅπως εἶμαι σέ θέση νά ξέρω ὑπολογίζει πάρα, πάρα πολύ ὁ Πρωθυπουργός, διέρχονται βαθύτατη κρίση. Πρίν καί πάνω ἀπό ὅλα βαθύτατη κρίση διέρχονται τά ἴδια τά συνδικάτα. Δέν τά ἐμπιστεύεται ὁ κόσμος. Δέν ἔχουν ἀπήχηση. Εἶναι τελευταῖα, «οὐραγά» στήν ἐκτίμησή του σέ ὅλες τίς δημοσκοπήσεις. Οἱ ἡγεσίες τους συνελήφθησαν νά ἐρωτοτροποῦν –ἄν ὄχι νά συνεργάζονται, κάτω ἀπό τό τραπέζι, μέ τήν τρόικα καί τόν Σύνδεσμο Ἑλληνικῶν Βιομηχανιῶν μέσα στήν κρίση.
Καί ἄν ὑπῆρχε μία ἐλάχιστη ἐκτίμηση στό πρόσωπο ὁρισμένων ἡγετῶν συνδικάτων χάθηκε καί αὐτή ἀπό τήν στιγμή πού κάποιοι ἐπιχείρησαν νά ἀπεργήσουν μέσα στίς πανελλαδικές ἐξετάσεις (!!!) ἤ ἐπιχείρησαν νά ἐμποδίσουν τόν ἀπόπλου τῶν πλοίων στεκόμενοι μπροστά στούς καταπέλτες τους. Ἀπαρνούμενοι τήν συμμαχία τῶν πολιτῶν. Ἀλλοῦ ντ’ ἀλλοῦ! Ἐκτός ἀπό τά συνδικάτα ὅμως βαθειά κρίση ἀξιοπιστίας περνᾶ καί ἡ ἴδια ἡ Ἀριστερά. Ἡ ὁποία οὔτε καί αὐτή ἐμφανίστηκε ἰδιαίτερα πρόθυμη γιά μεγάλο τζαρτζάρισμα. Ἔκανε μόνο τά βασικά. Στά ἐργατικά κέντρα στήριξε «στάσεις ἐργασίας» ἀντί ἀπεργιῶν. Ἐνῶ ὁ ἀρχηγός της στήν χθεσινή κοινοβουλευτική του παρέμβαση, μολονότι ἐπαρκής εἰς ὅ,τι ἀφορᾶ τό κομματικό του ἀκροατήριο, μᾶλλον ἀνεπαρκής γιά τούς πολλούς. Δέν ἐπέμεινε ἰδίως στίς καυτές διατάξεις τοῦ νομοσχεδίου, ἡ ψήφιση τῶν ὁποίων ἦταν ἐπιθυμία τῶν ἐργοδοτῶν. Ὅπως τό νέο καθεστώς ἀπολύσεων.
Ὑπάρχει καί ἕνας ἀκόμη λόγος πού ὁ κύριος Μητσοτάκης ἔκανε περίπατο: ἡ κουρασμένη ἀπό τόν ἐγκλεισμό τῆς πανδημίας κοινωνία, διαπιστώνοντας ὅτι μέ τό νομοσχέδιο αὐτό κατά βάση νομοθετεῖται ἐπισήμως ἡ ἰσχύουσα ἄτυπη πρακτική τῶν ἐπιχειρήσεων στίς ἐργασιακές σχέσεις, ἀπεφάσισε νά μήν δώσει μία μάχη δίχως νόημα. Γνωρίζει ὁ κόσμος τῆς ἐργασίας ὅτι ὅπως σήμερα ἔτσι καί αὔριο κανείς συνδικαλιστής, κανείς ἐργατοπατέρας, οὐδείς πολιτικός ἀρχηγός θά τοῦ λύσει τό πρόβλημα. Στήν χώρα τοῦ «θά τά βροῦμε», ἡ κοινωνία εἶναι μαθημένη πλέον νά ἐπιλύει τά προβλήματά της, μόνη. Ἀκόμη καί ἀπέναντι στόν πανίσχυρο ἐργοδότη.
Ὁ περίπατος ὅμως καί ἡ κρίση τῶν πολιτικῶν ἀντιπάλων τοῦ κυρίου Μητσοτάκη δέν πρέπει νά ξεγελᾶ τήν κυβέρνηση τῆς ΝΔ. Διότι μέ τό νομοσχέδιο αὐτό χτίζονται κοινωνικές δυσαρέσκειες. Μελλοντικές κοινωνικές δυσαρέσκειες. Δυσαρέσκειες στίς τάξεις τῆς μεγάλης πλειονότητας τῶν ἐργαζόμενων πολιτῶν πού ψήφισαν Κυριάκο Μητσοτάκη γιά νά φύγει ὁ ΣΥΡΙΖΑ. Τό ὅτι οἱ κοινωνίες βρίσκουν λύση στά προβλήματά τους, μόνες, δέν σημαίνει ὅτι δέν χρεώνουν τόν λογαριασμό στίς κυβερνήσεις πού τυχόν τίς ἔβαλαν σέ περιπέτειες. Χρεώνουν καί παραχρεώνουν! Κακῶς παρερμηνεύεται ἡ σιωπή τους. Οὐαί καί ἀλίμονο σέ ὅποιον ὑποτιμήσει τόν Ἕλληνα ψηφοφόρο.
Τί, κατά τήν γνώμη μου, «ἔπαθε» ἡ ΝΔ χθές στό Κοινοβούλιο; Παγιδεύτηκε στίς αὐταπάτες της. Δημιούργησε στόν ἑαυτό της τήν εἰκόνα ὅτι τό νομοσχέδιο εἶναι φιλεργατικό καί ἐγκλωβίστηκε σέ αὐτήν, παραβλέποντας τίς συνέπειες πού θά ἔχει στήν ἀγορά ἐργασίας. Ἡ ἀλήθεια εἶναι ἡ ἑξῆς: ἐπί μέρους συμβολικές ρυθμίσεις τοῦ νομοσχεδίου τοῦ κυρίου Χατζηδάκη, ὅπως οἱ ἄδειες πατρότητας, τά νέα προνόμια γιά τούς ἐργαζόμενους στήν ταχυμεταφορά (delivery), ἡ ἑβδομάδα ἐργασίας τῶν τεσσάρων ἡμερῶν, οἱ ἀποζημιώσεις ἀπόλυσης γιά τούς ἐργατοτεχνῖτες, τά δικαιώματα στήν τηλε-εργασία, ἡ ἀπαγόρευση ἀπολύσεων γιά τίς ἐγκύους γυναῖκες, τό νέο καθεστώς γιά τούς συνδικαλιστές (καί ἔν τινι μέτρῳ γιά τίς ἀπεργίες), τό νέο καθεστώς γιά τίς παρενοχλήσεις στόν χῶρο ἐργασίας, εἶναι πράγματι προοδευτικές. Φιλεργατικές. Κοινωνικά δίκαιες. Τό ἐρώτημα ὅμως εἶναι: Πόσους ἀφοροῦν στό σύνολο τοῦ ἐργατικοῦ δυναμικοῦ; Ἀκόμη καί στίς περιπτώσεις πού ἀφοροῦν πολλούς –ἀτομική σύμβαση χωρίς συναίνεση ἐργαζομένου δέν ὑπογράφεται, ὑποτίθεται– τό ζήτημα πού προκύπτει εἶναι τό ἑξῆς: ὁ νέος νόμος θεσμοθετεῖ δικαιώματα γιά τούς ἐργαζομένους χωρίς προστασία γιά τούς ἐργαζομένους. Τό παλαιό νομοθετικό πλαίσιο γιά τό ὀκτάωρο καί γιά τίς λοιπές διατάξεις εἶχε ἀτονήσει στήν πράξη, πράγματι. Ὑπῆρχε ὅμως ὡς προστατευτική μπάρα. Ὡς δικλίδα ἀσφαλείας γιά τόν ἐργαζόμενο. Ἄλλο ἡ περιστασιακή παραβίασή του καί ἄλλο ἡ πλήρης κατάργησή του. Ἐρωτᾶται: Ἄν ἐργαζόμενος ἀρνηθεῖ νά ὑπογράψει ἀτομική σύμβαση ἔχει ἄραγε μέσο προστασίας γιά νά ἀποφύγει τήν ἀπόλυση; Ἤ μήπως μέ τόν νέο νόμο ὁ ἐργοδότης μπορεῖ νά τόν ἀπολύσει καί νά μήν τόν ἐπαναπροσλάβει ποτέ, ἀκόμη καί ἄν τό δικαστήριο ἀποφασίσει διαφορετικά; Ὀλίγη ἀποζημίωση νά τοῦ δώσει παραπάνω καί «καθάρισε», λέει ὁ νέος νόμος. Ἐάν ὁ τηλε-εργαζόμενος ἐπιχειρήσει νά κάνει χρήση δικαιώματός του νά κλείσει τόν ὑπολογιστή μετά τό πέρας τοῦ ὀκτάωρου καί ἡ ἐπιχείρησή του τόν ἀπολύσει, μπορεῖ νά ὑπολογίζει στήν Ἀνεξάρτητη Ἀρχή πού ἀντικαθιστᾶ τό Σῶμα Ἐπιθεώρησης Ἐργασίας καί τῆς ὁποίας τά ἀντικειμενικά πορίσματα θά εἶναι –ὅπως εἶπε ὁ κύριος Μητσοτάκης– «ἡ βάση ἐπίλυσης ἐργατικῶν –διαφορῶν– στά δικαστήρια»; Ἤ μήπως ὄχι;
Ἐκεῖ εἶναι τό πρόβλημα, λοιπόν! Ὁ ἐργαζόμενος ἔχει τήν μπάλλα στά πόδια του, ἀλλά δέν ἔχει τήν διαιτησία μαζί του. Προοδευτικότατα συνεπῶς τά δικαιώματα πού ἐπιφυλάσσει τό νομοσχέδιο στούς ἐργαζομένους, ἀλλά δικαιώματα χωρίς μηχανισμό προστασίας καί μηχανισμό ἐπιβολῆς δέν εἶναι δικαιώματα. Πλέον αὐτῶν ὑπάρχει καί ἕνα ἀκόμη ζήτημα πού ἤγειρε στόν διάλογο ὁ Πρόεδρος τῆς ΔΑΚΕ Νῖκος Κιουτσούκης: μέ τήν αὔξηση τῶν ὑπερωριῶν σέ 150 ὧρες ἐτησίως ἀνά ἐργαζόμενο, οἱ ἐπιχειρήσεις θά μποροῦν νά ἀπολύουν καί νά λειτουργοῦν μέ λιγώτερους. 14.000 θέσεις ἐργασίας ὑπολογίζεται ὅτι θά χαθοῦν ἀπό τήν αὔξηση τῶν ὑπερωριῶν.
Μή νομίσει κανείς ὅτι ἔγινα ξαφνικά …κομμουνιστής! Κοινωνικά φιλελεύθερος πού πιστεύει στίς ἀρχές τῆς ἰδιωτικῆς οἰκονομίας εἶμαι, ὅπως ἑκατομμύρια Ἕλληνες. Κοινωνικά φιλελεύθερος πού πιστεύει ὅτι ἡ πολιτική σταθερότητα (ἐκλογές μέ ἀναλογική θά ἔχουμε αὔριο) καί ἡ κοινωνική ὁμαλότητα εἶναι ὅρος sine qua non γιά τήν αὔξηση τῆς παραγωγικότητας καί τήν οἰκονομική ἀνάπτυξη. Μήν θεωρήσει ἐπίσης κανείς ὅτι ἀγνοῶ πώς ἀνεύθυνοι συνδικαλιστές ἔχουν ὑπονομεύσει κατά καιρούς μέ ἀδικαιολόγητες ἀπεργίες τήν λειτουργία ὑγιέστατων ἐπιχειρήσεων ἀδιαφορώντας γιά τούς κόπους αὐτοδημιούργητων ἀνθρώπων. Πώς ἔχουν ὑπονομεύσει τήν λειτουργία ἐπιχειρήσεων προστατεύοντας ἀπαραδέκτως ἐργαζομένους χαμηλῆς παραγωγικότητας. Τό φεγγάρι ἔχει πάντα ὄψεις. Ἐρωτῶ ὅμως: Παρά ταῦτα, ἡ παροχή δικαιωμάτων χωρίς μηχανισμό προστασίας τους, ἡ ἀπώλεια θέσεων ἐργασίας καί ἡ ἐπιβολή ὑποχρεωτικῆς ἐργασίας τίς Κυριακές σέ Ὀρθοδόξους, εἶναι πολιτικό πρόβλημα γιά τήν ΝΔ καί τήν κοινωνική πλειοψηφία πού τήν στηρίζει, ναί ἤ ὄχι; Ἡ παράταση τοῦ ὡραρίου τῶν σοῦπερ μάρκετ πού θά πιέσει ἄν δέν συντρίψει τά μικρομάγαζα στίς γειτονιές, εἶναι πολιτικό πρόβλημα γιά τήν ΝΔ, ναί ἤ ὄχι;
Ἄς μήν θεωρεῖ κανείς πώς ὅ,τι ἐξαφανίζεται ἀπό τόν δημόσιο διάλογο ἐξαφανίζεται καί ἀπό τήν ζωή, ὅτι δέν ὑπάρχει. Καί τούς ἀρνητές τους ἐξαφάνισε ἡ Κυβέρνηση ἀπό τήν δημόσια σφαῖρα, τούς καθαίρεσε ἀπό τό διαδίκτυο, τούς ἄσκησε ποινικές διώξεις ἡ δικαιοσύνη. Ἀλλά στό τέλος τί ἀποδείχθηκε; Ὅτι ὑπάρχουν, αὐξάνονται καί πληθύνονται. Ἔτσι καί τώρα. Μέ αὐταπάτες καί μέ τήν ἄρνηση τῆς πραγματικότητας δέν ἐξαφανίζεται ἡ ἀλήθεια. Στό μέλλον, θά καταβληθεῖ σωρευτικῶς πολιτικό καί κοινωνικό κόστος γι’ αὐτόν τόν νόμο. Καί ὅσο ἐμπεδώνεται ἡ ἀντίληψη, ὅτι μέ τήν ἐφαρμογή τοῦ πορίσματος Πισσαρίδη προωθεῖται ἡ συντριβή τῶν μικροτέρων καί ἀνισχυροτέρων ὅπως μικρομεσαῖοι, μικροϊδιοκτῆτες, ταξιτζῆδες, ἑστιάτορες, φαρμακοποιοί κ.λπ., τόσο θά ἐμπεδώνεται καί ἡ πεποίθηση: οἱ μεταρρυθμίσεις ἐπικροτοῦνται ἀπό τίς ἀγορές ἀλλά ὄχι ἀπό τήν Ἐκκλησία τοῦ Δήμου. Τόν λαό. Τόν ὁποῖο κάποιος χθές ἀπεκάλεσε στήν ὁμιλία του «γενική ἔννοια». Τό γεγονός ὅτι Ἀριστερά καί συνδικάτα πνέουν τά λοίσθια εἶναι μεγάλη παγίδα γιά τήν ΝΔ. Ἡ ὁποία δέν κατανοεῖ τοῦτο: ἄν περάσει στόν κόσμο ἡ ἄποψη, ὅτι σέ συνθῆκες ἁπλῆς ἀναλογικῆς ἡ ψῆφος διαμαρτυρίας δέν ἔχει κόστος, ἐλέῳ τῆς ψόφιας Ἀριστερᾶς, τότε θά ἀρχίσει ἡ πολιτική ἔξοδος τοῦ Μεσολογγίου. Αὐτά.
