Ἡ σωστή πλευρά τῆς ἱστορίας

ΠΟΛΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ἡ συζήτηση πού ἄνοιξε χθές στό κοινοβούλιο ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης…

… καί γιά τόν ρόλο τῆς ἱστορίας στίς ἐθνικές μας ἐπιλογές καί γιά τό γεγονός, ὅτι ἡ Ἑλλάδα ἀπέδειξε κατά τήν ἐκτίμησή του, ὅτι τίς περισσότερες φορές στάθηκε στήν σωστή της πλευρά. Ἀφορμή γιά τήν ἐπισήμανσή του αὐτή βεβαίως ἀπετέλεσε ἡ ἀπόφασή του νά στείλει ὁπλισμό στήν Οὐκρανία ἀλλά καί νά μετάσχει γενικώτερα μέ πλήρη ὑποστήριξη στό σχέδιο τῆς Δύσης γιά τήν ἐπιβολή οἰκονομικῶν κυρώσεων εἰς βάρος τῆς ρωσσικῆς ὁμοσπονδίας, συμπεριλαμβανομένων μεταξύ αὐτῶν τῆς ἀπόφασης ἀποκλεισμοῦ της ἀπό τό δίκτυο διατραπεζικῶν συναλλαγῶν Swift. Ἀπόφαση, τήν ὁποία ἄν ἐννοοῦσε πραγματικά ἡ Δύση καί δέν ἄφηνε «παραθυράκια» γιά τήν μή ἐφαρμογή της, θά εἶχε ὡς συνέπεια ἡ Ἑλλάδα καί ὅλες οἱ ἄλλες χῶρες νά μήν μποροῦν νά ἐξοφλοῦν τήν Ρωσσία γιά τήν προμήθεια φυσικοῦ ἀερίου καί νά τήν ὁδηγήσουν ἔτσι μέσα στόν χειμῶνα στήν διακοπή τῆς τροφοδοσίας πρός τίς ἑλληνικές ἐπιχειρήσεις καί τά ἑλληνικά νοικοκυριά. Θά ἐπανέλθω ὅμως σέ αὐτό, στό τέλος τοῦ σημειώματος. Διότι ἐδῶ προέχει νά ἐξετάσουμε μέ ἀναδρομή στά ἱστορικά δεδομένα πόσα κέρδισε καί πόσα ἔχασε ἡ Ἑλλάδα ὅταν ἦταν σ’ αὐτό πού ὁ Πρωθυπουργός ὀνομάζει σωστή πλευρά τῆς ἱστορίας. Δέν ὑπάρχει ἀμφιβολία ὅτι ἤμασταν στήν σωστή πλευρά τῆς ἱστορίας ὅταν τελείωσε ὁ ἐμφύλιος πόλεμος. Ἡ Ἑλλάς εὐτύχησε νά παραμείνει στήν σφαῖρα ἐπιρροῆς τῆς Δύσης, καί ἔτσι ὁ ἑλληνικός λαός δέ γνώρισε τήν ὀδυνηρή ἐμπειρία νά ζήσει τά «ἀγαθά» τοῦ ὑπαρκτοῦ σοσιαλισμοῦ καί τῶν σοβιετικῶν δημοκρατιῶν, ὅπως ἡ φτώχεια καί οἱ δικτατορίες. Ἀντιθέτως, ἡ ἑλληνική οἰκονομία χρηματοδοτήθηκε γενναῖα ἀπό τό σχέδιο Μάρσαλλ.

Ἡ ἔνταξη τῆς Ἑλλάδας στήν Δύση ὀφείλεται βεβαίως στήν νίκη τῶν ἀστικῶν δυνάμεων στόν ἐμφύλιο πόλεμο ἀλλά καί σέ τυχαῖα ἄλλα γεγονότα πού ὁδήγησαν τήν Ἑλλάδα στήν σωστή πλευρά τῆς ἱστορίας. Σήμερα γνωρίζουμε ὅτι ἡ Ἑλλάδα θά ἦταν ἄχρηστη γιά τόν Τσῶρτσιλλ ἐάν δέν ἤλεγχε μέσῳ τῆς κατοχῆς της τά στενά τοῦ Σουέζ μέ συνέπεια μέ αὐτόν τόν τρόπο νά κατοχυρώνει καί νά ἀσφαλίζει τήν κυριαρχία τῆς Ἀγγλίας στίς ἀποικίες της, στήν Ἄπω ἀνατολή, εἰδικά στήν Ἰνδία. Ἡ Ἀγγλία ἤθελε τήν Ἑλλάδα στό δυτικό μπλόκ γιά νά ἐλέγχει μέσῳ αὐτῆς τούς θαλάσσιος δρόμους πού ὁδηγοῦν στήν Ἰνδία.

Σήμερα ἐπίσης γνωρίζουμε ὅτι ἡ Ἑλλάδα δέν ἀνῆκε στό πεδίο τῶν ἐνδιαφερόντων τοῦ Στάλιν. Ἄφησε τόν ἐμφύλιο πόλεμο νά ἐξελιχθεῖ γιά νά τήν ἀνταλλάξει μέ τίς χῶρες πού βρίσκονταν στήν περίμετρο ἀσφαλείας του ὅπως ἡ Πολωνία, ἡ Τσεχοσλοβακία καί ἡ Οὑγγαρία. Καταφέραμε νά βρεθοῦμε λοιπόν στήν σωστή πλευρά τῆς ἱστορίας καί στήν σφαῖρα ἐπιρροῆς τῆς Δύσης, καί ἐπειδή τό θέλαμε ἀλλά κι ἀπό γεγονότα πού μᾶς ξεπερνοῦσαν. Ἡ τροπή τῶν πραγμάτων θά μποροῦσε νά εἶναι καί διαφορετική. Εἰδικῶς ἄν ὁ Στάλιν δέν ἐγκατέλειπε τούς ἀντάρτες. Ὡς ἐπιβράβευση γιά τήν ἔνταξή μας σέ αὐτή τήν σφαῖρα ἐπιρροῆς λάβαμε ἀπό τήν διάδοχο τῆς Μεγάλης Βρεταννίας, Ἀμερική, σημαντική ἐνίσχυση, πράγματι. Τό σχέδιο Μάρσαλλ καί τά πλοῖα Liberty βοήθησαν τήν ἑλληνική κοινωνία νά βγεῖ ἀπό τό τοῦννελ τῆς φτώχιας καί τήν ἑλληνική ναυτιλία νά ἀναπτυχθεῖ. Κάπου ἐδῶ φοβόμαστε ὅτι τελειώνει ἡ σωστή πλευρά τῆς ἱστορίας γιά ἐμᾶς.

Σήμερα γνωρίζουμε ὅτι ἡ κατάλυση τῆς Δημοκρατίας στήν Ἑλλάδα μέ τό πραξικόπημα τοῦ 1967 ἔγινε σέ πλήρη γνώση τῆς Ἀμερικῆς. Τῆς σωστῆς πλευρᾶς τῆς ἱστορίας. Γι’ αὐτό ἄλλως τε καί ὁ πρόεδρος Κλίντον κατά τήν ἐπίσκεψή του στήν Ἑλλάδα τό 1999 ζήτησε συγγνώμη γι’ αὐτό ἀπό τόν ἑλληνικό λαό. Σήμερα ἐπίσης γνωρίζουμε ὅτι εἰσβολή τῆς Τουρκίας στήν Κύπρο ἔγινε σίγουρα μέ τήν ἀνοχή τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν. Τῆς σωστῆς πλευρᾶς τῆς ἱστορίας! Γι’ αὐτό ἄλλως τε οἱ Κύπριοι ἀδερφοί μας ὀργάνωναν διαδηλώσεις στό κέντρο τῆς Νέας Ὑόρκης τό 1975 ἀποκαλῶντας τόν ὑπουργό Ἐξωτερικῶν, τῆς σωστῆς πλευρᾶς τῆς ἱστορίας, ὡς «χασάπη». Σήμερα γνωρίζουμε ὅτι τά Ἴμια ἔγιναν «γκρίζα ζώνη» τόν Ἰανουάριο τοῦ 1996, ὅταν μέ βάση δημοσιευμένα ἔγγραφα τό ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν εἶχε στή διάθεσή του χαρτί πού τοῦ ἀπέστειλε ἡ ἰταλική κυβέρνηση ἀπό τό ὁποῖο προέκυπτε σαφῶς ἡ ἑλληνικότητα τῶν βραχονησίδων μας.

Σήμερα ἐπίσης γνωρίζουμε ὅτι τά Σκόπια ἀναγνωρίστηκαν ὡς Μακεδονία τό 2005 ἀπό τήν κυβέρνηση τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν. Τῆς σωστῆς πλευρᾶς τῆς ἱστορίας! Ἡ Ἑλλάδα, ὅλα αὐτά τά χρόνια πού μεσολάβησαν, ὑπῆρξε ἄψογη στίς συμμαχικές της ὑποχρεώσεις. Διέθετε κάθε χρόνο τό 2% τοῦ Ἀκαθάριστου Ἐθνικοῦ Προϊόντος της, ἀκόμα καί ὅταν ὁ λαός της πεινοῦσε μέ τά Μνημόνια γιά ἐξοπλισμούς καί ἀμυντικές δαπάνες. Ὅσες φορές μᾶς ζητήθηκε νά δείξουμε συμμαχική ἀλληλεγγύη καί νά δώσουμε κάπου τό παρόν, τό κάναμε. Στόν πόλεμο τῆς Κορέας ἤμασταν παρόντες. Στόν πόλεμο τοῦ Ἰράκ στόν Περσικό Κόλπο ἤμασταν παρόντες –μέ τή φρεγάτα Ἕλλη. Στό Κοσσυφοπέδιο, τό ὁποῖο ἀποτελεῖ τό λίκνο τόν Ἀδελφῶν μας Σέρβων, ἤμασταν παρόντες μέ στρατό. Στό Ἀφγανιστάν, τό ἴδιο!

Πάντοτε ἐμεῖς ἤμασταν στήν σωστή πλευρά τῆς ἱστορίας. Οἱ σύμμαχοίι μας δέν ἦταν ποτέ συνεπεῖς στά ραντεβού τους. Μόνο στή μάχη γιά τήν παραμονή τῆς Ἑλλάδος στό εὐρώ μᾶς βοήθησαν οἱ Ἡνωμένες Πολιτεῖες, ἀλλά καί ἐδῶ ὅπως προκύπτει ἀπό τά ἀπομνημονεύματα τοῦ Προέδρου Ὀμπάμα ἐπειδή θίγονταν πρωτίστως τά δικά τους συμφέροντα. Ὁ Πρόεδρος Πούτιν ἀρνήθηκε καί τότε, μολονότι τοῦ ζητήθηκε νά ἐμπλακεῖ στά ἐσωτερικά τῆς νομισματικῆς ἕνωσης τῆς Εὐρώπης καί ἑνός μέλους της, ὅπως ἡ Ἑλλάδα, ἀκολουθῶντας ἀκριβῶς τόν δρόμο τοῦ Στάλιν. Σήμερα ἡ Ἑλλάδα ἀποφασίζει νά στείλει ὅπλα στήν Οὐκρανία ὑπολογίζοντας, ὅπως διακηρύχθηκε ἀπό τό βῆμα τῆς Βουλῆς, ὅτι σέ ἀντίθετη περίπτωση δέν θά εἶχε τό ἠθικό πλεονέκτημα νά ζητήσει τό ἴδιο γιά τόν ἑαυτό της σέ περίπτωση πού βρισκόταν ἀντιμέτωπη μέ τήν Τουρκία!

Καί μέ πρόσθετο ἐπιχείρημα ὅτι τόν ἴδιο δρόμο ἀκολούθησαν ἡ Γερμανία, ἡ Σουηδία καί ἡ Πορτογαλία, χωρίς ὅμως νά ἀναφερθεῖ ὅτι τόν ἀντίθετο δρόμο –νά μή στείλουν ὅπλα– ἀκολούθησαν χωρίς νά κατηγορηθοῦν ὅτι εἶναι στήν λάθος πλευρά τῆς ἱστορίας, ἡ Ἱσπανία καί Ἰταλία. Εὐελπιστοῦμε λοιπόν σέ συμμαχική βοήθεια ἄν βρεθοῦμε ἀπέναντι στήν Τουρκία. Μόνο πού ξεχνᾶμε δύο πράγματα: ἐμεῖς δέν ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό ὅπλα ἀλλά ἀπό στρατό. Ὅπως στρατό ἔχει ἀνάγκη καί ἡ Οὐκρανία. Ἀλλά ἔμεινε κι αὐτή μόνη, καί ἄς βρέθηκε στήν σωστή πλευρά τῆς ἱστορίας! Ξεχνᾶμε ἐπίσης κάτι ἀκόμη: δέν ἀρκεῖ νά εἶναι ἡ διαγωγή μας κοσμιοτάτη γιά νά ἔχουμε τήν βοήθεια πού θά χρειαστοῦμε τήν κρίσιμη στιγμή. Τό μέγα ζήτημα γιά τούς συμμάχους τότε δέν θά εἶναι ἄν στείλαμε καλασνίκοφ καί ρουκέττες στόν Ζελένσκυ, ἀλλά πῶς ἀξιολογοῦν τήν Ἑλλάδα καί πῶς ἀξιολογοῦν τήν Τουρκία στόν συμμαχικό σχεδιασμό. Ἀπό τήν ἀπάντηση πού θά δώσουν θά κριθεῖ ἄν πράγματι εἴμαστε ἐμεῖς στήν σωστή πλευρά τῆς ἱστορίας ἤ ἄν εἶναι οἱ γείτονες Τοῦρκοι πού ἔσπευσαν ἐγκαίρως νά στρίψουν τό τιμόνι. Πρῶτα ἐξοπλίζοντας τόν Ζελένσκυ μέ ὑπερσύγχρονα drones, ἔπειτα χαρακτηρίζοντας πόλεμο τήν σύρραξη καί στό τέλος κλείνοντας τά στενά τοῦ Βοσπόρου.

Θά ἔχει ἐνδιαφέρον τότε νά δοῦμε ἄν θά ὑπάρξει συμμαχικό ἀντίδωρο γιά τόν ὁπλισμό πού στείλαμε στήν Οὐκρανία. Ἡ προϊστορία δέν μᾶς κάνει αἰσιόδοξους, εὐχόμαστε ὅμως ὁ Πρωθυπουργός νά ἔχει δίκιο καί νά μήν ἔχει κάνει λάθος ἐκτίμηση. Ὅσον ἀφορᾶ τίς ἑλληνορωσσικές σχέσεις, τέλος, οἱ ὁποῖες γνωρίζουν καί μέ εὐθύνη τῆς Μόσχας ραγδαία ἐπιδείνωση, ἄς σημειωθεῖ μόνο αὐτό: ταμεῖο θά γίνει ἀνάλογα μέ τήν ἔκβαση τοῦ πολέμου. Ἄν ὁ Πούτιν βαλτώσει στήν Οὐκρανία, τότε ἔχει καλῶς, ἄξιζε τό ρίσκο. Ἄν τυχόν ὅμως καταφέρει καί μεταφέρει ἀκολούθως τήν σύρραξη μέ ὅ,τι αὐτό σημαίνει στά Βαλκάνια γιά τά ἑλληνικά συμφέροντα, αὐτό δέν θά εἶναι καλή ἐξέλιξη. Ἡ Κυβέρνηση ἐπίσης πρέπει νά ἀπαντήσει ἐγκαίρως μέ πραγματιστικούς ὅρους ἄν μπορεῖ νά ἀντικαταστήσει ἀπό ἄλλες πηγές τήν τροφοδοσία τῆς ἑλληνικῆς οἰκονομίας μέ ρωσσικό φυσικό ἀέριο, τό ὁποῖο σήμερα καλύπτει σχεδόν τό 50% τῶν ἀναγκῶν μας. Ἄν μπορεῖ, ἔχει καλῶς. Ἄν ὅμως οἱ πλατφόρμες τοῦ ὑγροποιημένου φυσικοῦ ἀερίου πού θά δημιουργηθοῦν στήν Ἀλεξανδρούπολη καθυστερήσουν νά κατασκευαστοῦν-διότι αὐτά δέ γίνονται ἀπό τή μία μέρα στήν ἄλλη- τότε θά ἔχουμε πρόβλημα. Ἡ σωστή πλευρά τῆς ἱστορίας καί ἰδεολογική ἀνάλυση δέ μᾶς σώζει σ’ αὐτήν τήν περίπτωση. Μακάρι νά μήν τό ζήσουμε. Τό εὔχομαι εἰλικρινά.