Ἡ αὐτάρκεια τῶν Ἐθνῶν

«ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ πολύ!»

ἀναφώνησε σάν ἕτοιμος ἀπό καιρό ὁ νέος Γενικός Γραμματέας τοῦ Ὑπουργείου Ὑγείας Μάριος Θεμιστοκλέους –πασοκογενής, τέως συνεργάτης Βενιζέλου πλήν συμπαθής– ὅταν στήν πρώτη ἐνημέρωση πού ἔκανε γιά τόν ἐμβολιασμό συνάδελφός του ἔθεσε ὑπ’ ὄψιν τό αἴτημα τῆς «Ἑστίας» γιά ἐπί πλέον ἀγορά φαρμάκων κατά τοῦ κορωνοϊοῦ μέ διμερεῖς συμφωνίες –ἐκτός πλαισίου ΕΕ. Χαμογέλασε εὐγενικά, εἶπε μιά ἕτοιμη παρόλα γιά τήν «κοινή εὐρωπαϊκή πολιτική» καί ἀπέρριψε τό αἴτημα. Ταυτοχρόνως ἀνακοίνωσε τήν προμήθεια 1.250.000 ἐμβολίων ἕως τόν Μάρτιο, ὅπερ σημαίνει ὅτι ἕως τότε θά ἔχουν «ἐμβολιαστεῖ» μόλις 600.000 Ἕλληνες σέ σύνολο 9 ἑκατομμυρίων. Ὑποτίθεται ὅτι μετά τήν ἔγκριση καί τῶν λοιπῶν ἐμβολίων ἀπό τήν ἄνοιξη καί μετά θά ἐμβολιάζονται μηνιαίως 1 ἑκατομμύριο Ἕλληνες. Ἄρα, ὅλα καλά.

Λίγο μετά τό τέλος τῆς ἐνημέρωσης στό Ὑπουργεῖο Ὑγείας, συνομίλησα μέ δύο ἐξαιρετικούς συναδέλφους: τόν ἀνταποκριτή τοῦ «Ἀντέννα» στό Λονδῖνο Ἰσαάκ Καρυπίδη καί τόν ἀνταποκριτή τοῦ ΟPEN στό Βερολῖνο Παντελῆ Βαλασόπουλο. Οἱ ὁποῖοι ἔβαλαν στό τραπέζι δύο νέες διαστάσεις τῆς πανδημίας. Ἡ πρώτη εἶναι οἱ συνέπειες πού προκαλεῖ στήν διατροφική ἁλυσίδα ἡ πανδημία. Ὄχι μόνο στό Λονδῖνο πού πανικοβλήθηκε μέ τήν ἰδέα ὅτι δέν θά ὑπάρξει ἐπάρκεια ἀγαθῶν μετά τό κλείσιμο τῶν γαλλικῶν συνόρων καί τήν καθυστέρηση τῶν εἰσαγωγῶν ἀπό ἐκεῖ. Ἀλλά στόν κόσμο ὁλόκληρο. Ἡ πανδημία ἄν δέν τιθασευτεῖ θά μᾶς φέρει ἀντιμέτωπους μέ τό ζήτημα τῆς αὐτάρκειας τῶν Ἐθνῶν. Ἀπό κορυφαῖο Ὑπουργό τῆς Κυβέρνησης ἐνημερώθηκα προσφάτως ὅτι τά Ἐμιράτα διαπραγματεύονται μαζί μας νά δεσμεύσουν μέρος τῆς παραγωγῆς μας σέ λάδι, σταφύλια, ροδάκινα, ἐλιές, ἀκόμη καί νερό γιά τήν προσεχῆ πενταετία μέσω ἑνός συστήματος ἐμπορικῶν συμφωνιῶν «κλειδωμένων ἐξαγωγῶν» γιά νά εἶναι σίγουροι ὅτι θά περάσουν χωρίς περαιτέρω κινδύνους τήν πανδημία. Ἐκπονοῦν ἀπό τώρα λοιπόν πολιτική ἀσφάλειας τροφίμων (food security στήν διεθνῆ ἐπιστημονική ὁρολογία). Τῶν φρονίμων τά παιδιά…

Τήν ἴδια ὥρα ἡ Τουρκία ἀξιοποιεῖ τήν ἀγροτική της παραγωγή γιά νά ἀναπτύξει ἤπια ἰσχύ τήν περίοδο τῆς πανδημίας. Σύμφωνα μέ ἀνάλυση τοῦ Giuseppe Gagliano «ἕβδομη γεωργική δύναμη στόν κόσμο καί πρώτη στή Μέση Ἀνατολή, ἡγέτιδα στήν παραγωγή πολλῶν γεωργικῶν προϊόντων (φουντούκια, κεράσια, σῦκα, φακές, βερίκοκα κ.λπ.), ἡ Τουρκία μπορεῖ νά ὑπερηφανεύεται γιά ἕνα γεωργικό ἐμπορικό ἰσοζύγιο μέ πλεόνασμα (+ 4.9 % σύμφωνα μέ τά δεδομένα τῆς Türkstat). Ἀπό καιρό ἡ τουρκική βιομηχανία τροφίμων ἐπιδιώκει τώρα, μέσα ἀπό τούς ἡγέτες της (Anadolu Efes, Yıldız Holding, Tiryaki Gıda, Eti, Beta Food κ.λπ.), νά γίνει μιά σεβαστή στή διεθνῆ ἀγορά. Ὁ τουρκικός προϋπολογισμός περιλαμβάνει ἐπισιτιστική ἀνθρωπιστική βοήθεια ὕψους 7.9 ἑκατομμυρίων δολλαρίων καί εἶναι ὑψηλότερος καί ἀπό τῶν ΗΠΑ.».

Ἰδού λοιπόν ἕνα πρόβλημα πού μπορεῖ νά φέρει ἡ πανδημία, ἄν καί στό πρῶτο κῦμα της ὅλα εξελίχθησαν ὁμαλά. Ζήτημα αὐτάρκειας τροφίμων γιά χῶρες χωρίς ἰσχυρή παραγωγική βάση καί εὐκαιρίες ἀνάπτυξης διπλωματικῆς ἰσχύος γιά χῶρες πού ἔχουν ἰσχυρή παραγωγική βάση στόν πρωτογενῆ τομέα. «Τροφή γιά σκέψη» ὅμως δέν μοῦ ἔδωσε μόνο ὁ διακεκριμένος συνάδελφος ἀπό τόν «Ἀντέννα» ἀλλά καί ὁ ἀγαπητός καί ἔγκυρος Παντελῆς Βαλασόπουλος ἀπό τό Βερολῖνο, κάτοικος Αἴγινας τά καλοκαίρια. Ὅταν τόν ρώτησα γιατί ἡ Γερμανία ἔκανε διμερῆ συμφωνία, κουρελιάζοντας τήν εὐρωπαϊκή ἀλληλεγγύη, μοῦ ἔδωσε τίς ἀπαντήσεις πού ὑπέθετα ὅτι τήν ὁδήγησαν στήν ἀπόφαση αὐτή. Προσέθεσε ὡστόσο καί μία νέα πληροφορία: δέν συνάπτει ἀπ’ εὐθείας συμφωνίες μέ τήν Pfizer ἡ Γερμανία μόνον, ἀλλά ἑτοιμάζεται νά πράξει τό ἴδιο καί ἡ Ἰταλία! Καί ἐμεῖς, ὅπως ἔλεγε ὁ Στέλιος Πέτσας χθές τό πρωί στόν Γιῶργο Παπαδάκη, ἐξακολουθοῦμε νά κρατᾶμε ψηλά τήν σημαία τῆς ἠθικῆς καί νά ἀποκαλοῦμε τό ἐμβόλιο, κατά τόν ἐκπρόσωπο τοῦ Πρωθυπουργοῦ, «δημόσιο ἀγαθό». Κοινό τοῖς πᾶσιν. Δημόσιο ἀγαθό ἐν ἀνεπαρκείᾳ αὐτήν τήν ἐποχή ὅμως, μέ τούς Γερμανούς, τούς Ἄγγλους καί τούς Ἰταλούς –αὔριο ποιός ξέρει;– νά τό θεωροῦν «ἐθνικό ἀγαθό». Ποῦ θέλω νά καταλήξω; Ὅτι τό 2021 μπορεῖ νά ἀποδειχθεῖ μία ἐξ ἴσου ἐξαιρετικῶς δύσκολη χρονιά, ἴσως δυσκολότερη ἀπό τό 2021, μέ νέες προκλήσεις.

Στήν ἀρχή τῆς πανδημίας τά Ἔθνη «λάδωναν» μέ βαλίτσες ἀξιωματούχους χωρῶν τῆς Ἄπω Ἀνατολῆς (αὐτή καί ἄν ἦταν ἡ χρεωκοπία τῆς Δύσης) γιά νά ἐξασφαλίσουν στόκ ἀπό μάσκες στήν Μέση Ἀνατολή. Στήν Δύση τοῦ 2020 ἄρχισε νά γίνεται ἄτυπος συναγωνισμός Ἐθνῶν τῆς ΕΕ γιά τό ποιός θά ἐξασφαλίσει προνομιακῶς ἐμβόλια γιά τόν λαό του, μέ διμερεῖς συμφωνίες. Τώρα ἐπίσης μαθαίνουμε ὅτι αὔριο μπορεῖ νε ἀρχίσει ράλλυ αὐτάρκειας τῶν ἐθνῶν. Μετά τίς μάσκες καί τά ἐμβόλια θά πέφτουν «ἀγκωνιές» γιά τά τρόφιμα καί τά ποτά. Ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εἶναι καλός στίς ἀγκωνιές ὅπως ἔχω γράψει. Ἀρκεῖ νά μήν ἀργήσει νά τίς δώσει. Γιατί μέ τίς ἀπαντήσεις πού δίνουμε γιά νά δείξουμε ἀνωτερότητα, ἐνῶ οἱ λοιποί ἄρχισαν νά φέρονται ἤδη ὡς κοινοί «γύφτοι» (μᾶλλον ἀδικῶ τήν συμπαθῆ κατηγορία), φοβᾶμαι πώς ὅταν χρειαστεῖ νά μποῦμε στόν ἀγῶνα ἴσως εἶναι ἀργά γιά ἀγκωνιές. Μακάρι νά κάνω λάθος. Γιά νά μήν πῶ, προσεύχομαι νά κάνω λάθος.

Απόψεις

Πλήρωσε μεγαλοεπιχειρηματίας τήν ἐγγύηση ἀξιωματούχου τοῦ ΟΣΕ;

Μανώλης Κοττάκης
Συναντήθηκε συνεργάτης τοῦ κ. Μητσοτάκη μέ ἄλλον ἀξιωματοῦχο τοῦ ΟΣΕ καί τόν ἐνημέρωσε ὅτι «θά πάει φυλακή», ἀλλά θά «ἀνταμειφθεῖ»; – Ἡ μυστική συνάντησις τοῦ Πρωθυπουργοῦ μέ ὀλιγάρχη

Στό χεῖλος τῆς καταστροφῆς…

Εφημερίς Εστία
ΔΙΕΡΩΤΩΜΕΘΑ πόσοι τόν Ἰούλιο τοῦ 1939 περίμεναν ὅτι μετά δύο μῆνες θά ξέσπαγε ὁ μεγαλύτερος Ἀρμαγεδδών στήν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος.

Καραμανλῆς: Δέν πρόκειται νά κρυφθῶ πίσω ἀπό τήν βουλευτική ἀσυλία

Εφημερίς Εστία
Δέν θά κρυφθεῖ πίσω ἀπό καμμία βουλευτική ἀσυλία γιά τήν τραγωδία τῶν Τεμπῶν, δήλωσε ἐπανειλημμένως χθές ὁ πρώην ὑπουργός Μεταφορῶν κ. Κώστας Ἀχ. Καραμανλῆς, τονίζοντας ὅτι ἀντιτίθεται στά λαϊκά δικαστήρια.

Ἡ Κρήτη, ὁ Καζαντζάκης, ἡ Στέλλα κι ὁ Σεφέρης

Δημήτρης Καπράνος
Πέρασα ἕνα ἀκόμη ὄμορφο τριήμερο στήν Κρήτη.

Σάββατον, 28 Μαρτίου 1964

Πρό 60 ἐτῶν
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΝΙΚΗ