Διαπραγματεύσεις γιά τόν East Med τόν Νοέμβριο κάτω ἀπό τήν Ἀκρόπολη

Ὁ κίνδυνος τουρκικῆς ἐμπλοκῆς στό ἑλληνικό σχέδιο καί οἱ παρενέργειες στό Κυπριακό

Εμπειρος διπλωμάτης, πληροφορηθείς τήν τηλεφωνική ἐπικοινωνία τοῦ Ἀμερικανοῦ ὑπουργοῦ τῶν Ἐξωτερικῶν Μάρκο Ρούμπιο μέ τόν Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, μέ πρωτοβουλία τοῦ πρώτου σημειωτέον, μοῦ διηγήθηκε μία παλιά ἱστορία μέ πρωταγωνιστή τόν παλαιό πολιτικό τῆς Ἑνώσεως Κέντρου Ἐμμανουήλ Κοθρῆ, ὁ ὁποῖος κάθε χρόνο ἐκαλεῖτο στήν Ἡμέρα Προσευχῆς τοῦ Λευκοῦ Οἴκου. Κατά τό πρωτόκολλο, τότε, ὅσοι ἦταν ἡ ὅσοι εἶχαν διατελέσει ὑπουργοί σέ κρίσιμα ὑπουργεῖα γιά τίς σχέσεις Ἑλλάδας – ΗΠΑ εἶχαν τήν εὐκαιρία, ἀμέσως μετά τήν προσευχή, μιᾶς στιγμιαίας χειραψίας μέ τόν Ἀμερικανό Πρόεδρο.

Κάθε φορά λοιπόν πού ὁ Κοθρῆς ἐπέστρεφε στό Λασίθι, στήν ἐκλογική περιφέρειά του στήν Κρήτη, μετά ἀπό ταξίδι του στήν Οὐάσιγκτων, ἐξέδιδε ἕνα «πύρινο» δελτίο Τύπου ὑποστηρίζοντας πώς τά… ἔψαλε στόν Ἀμερικανό Πρόεδρο ἐπί παντός ἐπιστητοῦ. Γιά τό Κυπριακό, τά ἑλληνοτουρκικά κι ἄλλα. Ἐντός τῶν… ὀλίγων δευτερολέπτων πού διαρκοῦσε ἡ χειραψία.

Ρώτησα ἀπορημένος τόν συνομιλητή μου τί σχέση μπορεῖ νά ἔχει αὐτή ἡ ὡραία ἀνέκδοτη ἱστορία ἀπό τό παρελθόν μέ πρωταγωνιστή τόν Ἐμμανουήλ Κοθρῆ, ὁ ὁποῖος τό 1965 ὁρκίστηκε ὑπουργός στήν κυβέρνηση τοῦ Στέφανου Στεφανόπουλου, μέ τό τηλεφώνημα καί ἀντί ἀπαντήσεως μέ προέτρεψε νά μελετήσω καί νά συγκρίνω τό ἐνημερωτικό σημείωμα πού ἐξέδωσε τό Μέγαρο Μαξίμου γιά τήν συνομιλία τοῦ Πρωθυπουργοῦ μέ τόν Ἀμερικανό ὑπουργό Ἐξωτερικῶν μέ τήν ἐπίσημη ἀνακοίνωση τοῦ Σταίητ Ντηπάρτμεντ. Τίς μελέτησα καί ὁμολογῶ ὅτι εἶχαν ὀλίγον… ἄρωμα ἀπό Κοθρῆ. Τίς παραθέτω πρός ἐπίρρωσιν :

Τό ἐνημερωτικό σημείωμα τοῦ Μεγάρου Μαξίμου: «Ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εἶχε τηλεφωνική ἐπικοινωνία μέ τόν ὑπουργό Ἐξωτερικῶν τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν Marco Rubio. Κατά τή διάρκεια τῆς ἐπικοινωνίας συζητήθηκε τό ἐξαιρετικό ἐπίπεδο τῶν ἑλληνοαμερικανικῶν σχέσεων, γεγονός πού ἐνισχύεται ἀπό τήν ἀνάπτυξη ἀμερικανικῶν ἐπενδύσεων στήν Ἑλλάδα, καθώς καί ἡ ἀμοιβαία βούληση περαιτέρω ἐνίσχυσης τῶν σχέσεων τόσο διμερῶς ὅσο καί πολυμερῶς, μέσῳ σχημάτων ὅπως τό “3+1” μέ τήν συμμετοχή τῆς Κύπρου καί τοῦ Ἰσραήλ. Ἀκόμη, ἀντηλλάγησαν ἀπόψεις γιά τήν κατάσταση στή Λιβύη. Συζητήθηκε ἡ ἀνάγκη ἐνίσχυσης τῆς πολιτικῆς διαδικασίας πού θά ὁδηγήσει τή χώρα σέ ἐλεύθερες ἐκλογές καί θά τήν ἀπαλλάξει ἀπό ξένη παρουσία καί ἐπιρροές, ἡ ὑποχρέωση καθολικοῦ σεβασμοῦ τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου σέ σχέση μέ τήν ὁριοθέτηση θαλασσίων ζωνῶν καί ἡ ἀνάγκη ἐλέγχου τῶν παράνομων μεταναστευτικῶν ροῶν. Συζητήθηκαν, τέλος, οἱ διεθνεῖς ἐξελίξεις, ἰδίως στή Μέση Ἀνατολή καί στήν Οὐκρανία».

Ἀκολουθεῖ ἡ ἀνακοίνωση τοῦ Σταίητ Ντηπάρτμεντ ὅπως ἀναρτήθηκε στούς λογαριασμούς τῆς ἐδῶ ἀμερικανικῆς πρεσβείας: «Ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν Μάρκο Ρούμπιο μίλησε μέ τόν Πρωθυπουργό τῆς Ἑλλάδας Κυριάκο Μητσοτάκη σήμερα σχετικά μέ τή στρατηγική σημασία τῆς ἐνεργειακῆς συνεργασίας ΗΠΑ-Ἑλλάδας στήν Ἀνατολική Μεσόγειο. Ὁ ὑπουργός Ρούμπιο ἐπιβεβαίωσε ἐκ νέου τή συνεχιζόμενη ἰσχύ τῆς διμεροῦς σχέσης τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν μέ τήν Ἑλλάδα καί τόν ρόλο της ὡς βασικοῦ συμμάχου τοῦ ΝΑΤΟ».

Ὅλα καλά μέ τόν ἀείμνηστο Κοθρῆ, ὁ ὁποῖος μεταπολιτευτικά ἐξελέγη βουλευτής τῆς ΝΔ, ἀλλά εἶμαι ὑποχρεωμένος νά διαφωνήσω σέ κάτι μέ τόν ἔμπειρο συνομιλητή μου: Ὁ Πρωθυπουργός τῆς Ἑλλάδος δέν ἐξέδωσε αὐτήν τήν ἀνακοίνωση μέ τίς πολλές «σάλτσες» γιά νά ἰσχυριστεῖ ὅτι τά… ἔψαλε στόν Ἀμερικανό «ὁμόλογό»(!) του Ρούμπιο. (Γράφω «ὁμόλογό του» γιατί ἀπό τήν ἐποχή τοῦ Μπάιντεν καί τίς ἐπιστολές πού ἔστελνε τότε ὁ κύριος Μπλίνκεν κατά παράβαση τοῦ πρωτοκόλλου στόν κύριο Μητσοτάκη προκύπτει ὅτι οἱ ΗΠΑ ἔχουν ἐξισώσει τόν Ἕλληνα Πρωθυπουργό μέ τόν ΥΠΕΞ τους! Ὁ Ρούμπιο ἁπλῶς συνέχισε τήν παράδοση!)

Ὁ Πρωθυπουργός ἐξέδωσε τήν ἀνακοίνωση ὄχι γιά νά τά ψάλλει στόν Ρούμπιο, ἀλλά γιά νά ὑποβαθμίσει ἀνάμεσα στά πλεῖστα θέματα πού ἀναφέρει (στήν καλύτερη περίπτωση συζητήθηκαν τηλεγραφικά, στή χειρότερη καθόλου) τό κύριο θέμα τῆς συζητήσεως. Γιά νά ἀποκρύψει οὐσιαστικά ἀπό τόν ἑλληνικό λαό ποιός ἦταν ὁ λόγος πού ὁ Ἀμερικανός ὑπουργός Ἐξωτερικῶν (στόν ὁποῖο ὁ Τραμπ ἔδωσε ἐντολή νά καλέσει, καθώς ὁ ἴδιος δέν ἐπιθυμεῖ συνομιλίες μέ τόν Πρωθυπουργό) ἀναζήτησε τόν κύριο Μητσοτάκη.

Οἱ πληροφορίες πού ἀποκάλυψε στήν «Ἑστία τῆς Κυριακῆς» ὁ Κωστῆς Σταμπολῆς νομίζω λύνουν τό μυστήριο: οἱ Ἀμερικανοί ἐπιθυμοῦν τήν ἀναβίωση τοῦ ἀγωγοῦ East Med γιά τήν μεταφορά δυτικοῦ φυσικοῦ ἀερίου πού θά ἐξορυχθεῖ στήν Μεσόγειο πρός τά Βαλκάνια καί τήν Βόρεια Εὐρώπη. Ἄν τό σχέδιο περιλαμβάνει τήν ἀρχική ὅδευση Ἰσραήλ – Κύπρος – Ἑλλάδα – Ἰταλία, αὐτό θά εἶναι ἐξόχως σημαντικό γιά τά ἑλληνικά συμφέροντα. Τό εὐχόμαστε. Τό Ἰσραήλ ὅμως δέν θά μετάσχει στόν East Med, καθώς ἔχει δεσμεύσει τό φυσικό ἀέριο πού παράγει στό κοίτασμα Λεβιάθαν γιά νά τό πουλήσει στήν Αἴγυπτο καί νά τήν σταθεροποιήσει στό πλευρό τῆς Δύσεως. Διότι ἀλλιῶς θά ἐπικρατήσουν οἱ Ἀδελφοί Μουσουλμᾶνοι καί τό χάος.

Δοθέντος ὅμως ὅτι τό ἀρχικό σχέδιο πού εἶχε προωθήσει ἡ ἑλληνική Κυβέρνηση θεωρήθηκε ἀνεφάρμοστο καί δέν μπορεῖ νά χρηματοδοτηθεῖ, καθώς ὁ ἀγωγός πρέπει νά διέλθει ὁλόκληρο τό Αἰγαῖο γιά νά φτάσει σέ ἑλληνικό ἔδαφος καί δοθέντος ὅτι τό Ἰσραήλ δύσκολα θά μετάσχει στό σχῆμα 3 σύν 1 (οἱ Τοῦρκοι ἔβαλαν βέτο καί γιά τήν ἠλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Ἰσραήλ), οἱ Ἀμερικανοί ἐπανέρχονται τώρα καί προτείνουν τήν ἀναβίωση τοῦ East Med, πιθανότατα μέσῳ Κύπρου (ἡ ὁποία ἔχει τέσσερα ἐνεργά κοιτάσματα χάρη στήν ἀπόρριψη τοῦ σχεδίου Ἀνάν μέ τήν στήριξη Καραμανλῆ) καί μέσῳ… Τουρκίας.

Πρᾶγμα πού σημαίνει τά ἑξῆς:

Πρῶτον, ἄν τυχόν ὁ ἀγωγός μεταφορᾶς δυτικοῦ φυσικοῦ ἀερίου πρός τήν Εὐρώπη East Med περάσει μέσα ἀπό τουρκικό ἔδαφος (Τσεϊχάν), αὐτό θά αὐξήσει κατακόρυφα τήν γεωπολιτική ἀξία τῆς Τουρκίας γιά τήν Δύση καί θά μειώσει κατακόρυφα τήν γεωπολιτική ἀξία τῆς Ἑλλάδος γιά τήν Δύση. Στό μέλλον οἱ Πρωθυπουργοί μας θά μιλοῦν μέ τούς βοηθούς ΥΠΕΞ τῶν ΗΠΑ. Ἄν περάσει, ἐπαναλαμβάνουμε…

Δεύτερον, ἄν τυχόν ἡ συμφωνία γιά τόν East Med περιλαμβάνει τήν Τουρκία, αὐτό σημαίνει ὅτι θά πρέπει προηγουμένως νά λυθοῦν τό Κυπριακό καί οἱ ἑλληνοτουρκικές διαφορές, μέ τήν Ἑλλάδα νά ἔχει μειονέκτημα διαπραγμάτευσης στό τραπέζι ἐφ’ ὅσον ἡ πρόθεση τῆς Δύσεως εἶναι ἡ κατακόρυφη γεωπολιτική ἀναβάθμιση τῆς Τουρκίας στόν παγκόσμιο ἐνεργειακό χάρτη. Σέ αὐτό τό ἐνδεχόμενο, γίνεται κατανοητό γιατί καί ἀπό ποιούς τοποθετήθηκε ὑφυπουργός Ἐνέργειας ὁ γνωστός γιά τίς ἀπόψεις του περί τῆς «Βορείας Κύπρου» ( ὅπως τήν ἀποκαλεῖ) κύριος Τσάφος. Καί γιατί ὁ κύριος Γεραπετρίτης συζήτησε προσφάτως μυστικά τά ἐνεργειακά μέ τόν Μάρκο Ρούμπιο στίς ΗΠΑ.

Δυστυχῶς, τά πράγματα εἶναι πολύ σοβαρά γιά νά εἶναι ἀστεῖα. Ἀλλά γιά νά ἐπιστρέψουμε στόν Κοθρῆ, ὁ ὁποῖος δέν εἶχε καλά συναισθήματα γιά τήν «οἰκογένεια», ἄς ὑπενθυμίσουμε κάτι πού εἶχε διηγηθεῖ στόν ἀρθρογράφο μας Κώστα Κόλμερ σέ περιπάτους τους στήν Κηφισιά, μέ τήν ἐλπίδα ὅτι σέ τυχόν τέτοιες διαπραγματεύσεις θά διαψευστεῖ: «Αὐτοί εἶναι ἱκανοί νά πουλήσουν μέχρι καί τήν Ἀκρόπολη».

Οἱ διαπραγματεύσεις πάντως θά ἀρχίσουν στίς 6 Νοεμβρίου μέ παρόντα τόν Ἀμερικανό ὑπουργό Ἐνέργειας στήν Ἀθήνα. Κάτω ἀπό τήν Ἀκρόπολη.