ΠΑΝΤΟΤΕ ἀναζητοῦσα τήν ἀφορμή γιά νά ἀποκαλύψω ὅσα μοῦ ἐμπιστεύθηκε ὁ Ἀντώνης Λιβάνης γιά…
… δύο συγκλονιστικά πολιτικά γεγονότα τῆς νεώτερης Ἱστορίας μας: τήν προεδρική ἐκλογή τοῦ 1985 (ἡ διήγησή του θά ἀλλάξει τήν Ἱστορία ὅταν ἀποφασίσω νά τήν δημοσιεύσω κάποτε) καί ἡ δίκη τοῦ Ἀνδρέα Παπανδρέου. Εἰδικῶς ἡ δεύτερη θά μποροῦσε νά ἀποτελέσει ξεχωριστό ἀντικείμενο μελέτης καί συγγραφῆς βιβλίου. Ἄν καί πλεῖστοι πρωταγωνιστές πλέον ἀπό τήν πολιτική μας τάξη καί τήν δικαιοσύνη δέν ζοῦν πιά, τά πρακτικά τῆς δίκης εἶναι ἐκεῖ γιά ὅποιον ἐνδιαφέρεται νά ἐρευνήσει ἕνα ἀπό τά πλέον συγκλονιστικά γεγονότα τῆς πολιτικῆς μας ζωῆς. Τά ἔχει τό Ἵδρυμα Μητσοτάκη καί ὁ Ἀρεοπαγίτης, μέλος τοῦ ΑΕΔ, Βασίλης Λαμπρίδης στήν Θεσσαλονίκη.
Μέ τήν δημοσίευση τῶν ἐκμυστηρεύσεων τοῦ Κωνσταντίνου Μητσοτάκη στόν Ἀλέξη Παπαχελᾶ νομίζω πώς ἔχω τήν ἀφορμή. Τήν ἀφορμή νά παρουσιάσω καί τήν ἐκδοχή τῆς ἄλλης πλευρᾶς γιά τά γεγονότα. Ὁ Κωνσταντῖνος Μητσοτάκης πρός τιμήν του λέει τήν ἀλήθεια γιά τήν δίκη τοῦ Ἀνδρέα κατά 99,5%. Ἀφήνει μόνο ἕνα 0,5% γιά τό μέλλον, γιά ἕναν ἁπλό λόγο: Διότι σύμφωνα μέ τήν ἐκμυστήρευση Λιβάνη πρός ἐμέ «σχεδίαζε νά καταδικάσει τόν Ἀνδρέα γιά ἠθική αὐτουργία σέ ἀπιστία μέ τριετῆ ἀναστολή»! Ἀλλά ἔχασε τήν μάχη μέ τά συστήματα τοῦ ΠΑΣΟΚ στό παρασκήνιο, ἐπικεφαλῆς τῶν ὁποίων ἦταν ὁ ἀείμνηστος ἐκδότης τόν ὁποῖο εἶχα τήν εὐκαιρία (ὅπως καί τόν ἴδιο τόν Κωνσταντῖνο Μητσοτάκη) νά γνωρίσω στήν δημοσιογραφική μου διαδρομή. Ὁ Λιβάνης εἰς ἀνύποπτο στιγμή λοιπόν πρό διετίας μοῦ εἶχε ἐμπιστευτεῖ τήν πληροφορία, ὅτι ὁ Μητσοτάκης ἔστειλε προσωπικό ἀγγελιοφόρο στόν Ἀνδρέα στό Καστρί, προκειμένου νά τόν προετοιμάσει γιά τό περιεχόμενο τῆς δικαστικῆς ἀπόφασης. Πράγματι, ὁ πρώην Πρωθυπουργός ἐπιβεβαιώνει στόν Παπαχελᾶ τήν διήγηση Λιβάνη. Στό βιβλίο ὁ Μητσοτάκης ἀποκαλύπτει ὅτι ὁ ἀγγελιοφόρος του ἦταν ὁ διεθνοῦς φήμης οἰκονομολόγος Μίνως Ζομπανάκης, ὁ ὁποῖος μέ ἐντολή Μητσοτάκη ἐνημέρωσε τόν Ἀνδρέα ὅτι δέν θά μπεῖ φυλακή καί ὅτι δέν θά στερηθεῖ τά πολιτικά του δικαιώματα. Περιγράφει μάλιστα τόν Παπανδρέου «ἀνακουφισμένο καί ἀνήσυχο μήπως ὁ Μητσοτάκης ἐπηρεάσει τό δικαστήριο». Σέ ἄλλο σημεῖο τοῦ βιβλίου ὁ πρώην Πρωθυπουργός ἀποκαλύπτει ὅτι «ὑπῆρχαν 50% πιθανότητες νά καταδικαστεῖ μέ ἀναστολή» ὁ ἱδρυτής τοῦ ΠΑΣΟΚ, πώς «ἡ ὑπόθεση ἔπαιξε μέχρι τέλους» καί πώς «ἡ ἱστορία κάποτε θά γίνει γνωστή».
Ἔ, νομίζω ἦρθε ἡ ὥρα νά γίνει γνωστή καί ἡ ἐκδοχή τῆς ἄλλης πλευρᾶς. Ὁ Ἀντώνης Λιβάνης μοῦ διηγήθηκε μιά μέρα στό γραφεῖο του στήν ὁδό Σόλωνος ὅτι μετά τήν συνάντηση μέ τόν Ζομπανάκη ὁ Παπανδρέου τοῦ τηλεφώνησε καί τόν κάλεσε ἐκτάκτως στό Καστρί. «Ἔδειχνε ἀναστατωμένος». Τό συμπέρασμά του ἀπό ὅσα τοῦ εἶπε κατ’ ἐντολήν τοῦ Μητσοτάκη ὁ Ζομπανάκης ἦταν ὅτι ἐπίκειται ἡ καταδίκη του γιά ἠθική αὐτουργία σέ ἀπιστία μέ τριετῆ ἀναστολή. Αὐτό ἀνέφερε στόν ἐξ ἀπορρήτων του. Βγῆκαν ἔξω ἀπό τήν οἰκία στό Καστρί καί περπάτησαν μαζί –Λιβάνης καί Ἀνδρέας– μέχρι ἕναν οἰκίσκο πού πήγαινε τακτικῶς γιά περισυλλογή ὁ Πρόεδρος τοῦ ΠΑΣΟΚ. «Ἀντώνη τελειώσαμε! Καλύτερα νά τά μαζεύουμε καί νά φεύγουμε γιά τό ἐξωτερικό, ἄν ἐκδοθεῖ ἀπόφαση καταδίκης μου μέ ἀναστολή» ἦταν τό νόημα αὐτῶν πού τοῦ εἶπε περίλυπος ὁ Ἀνδρέας. Ἀποδίδω τό νόημα –ἔχω ἰσχυρότατη μνήμη– κάπου μέσα στό χαρτοβασίλειο τῶν σημειώσεών μου ὑπάρχει «mot à mot» ὁ ἀκριβής διάλογος. Ὁ Λιβάνης χαμογέλασε: «Ἀνδρέα δέν πρόκειται νά πᾶς πουθενά. Καμμία καταδίκη δέν θά ὑπάρξει. Θά ἀθωωθεῖς» τοῦ εἶπε ἀφήνοντάς τον ἐμβρόντητο, ἀποκαλύπτοντάς του λεπτομέρειες γιά τούς συσχετισμούς ἐντός τοῦ Εἰδικοῦ Δικαστηρίου. Καί πρόσθεσε: «Οἱ φίλοι σου πού παρακολουθοῦμε τήν ἀπόφαση στό κρατήσαμε μυστικό γιατί ἴσως καί νά μήν κρατιόσουν καί νά τό ἔδειχνες».
Καί πάλι ἀποδίδω τό γενικό νόημα τοῦ διαλόγου μέ ἀκρίβεια. Ὅπως μοῦ εἶχε ἀποκαλύψει ὁ Ἀντώνης Λιβάνης σέ παλαιότερη συνάντηση πρό πενταετίας (τότε ἦταν φειδωλός καί δέν μοῦ εἶπε τίποτε γιά τήν ἐπίσκεψή του στό Καστρί) «τό πραγματικό ἀποτέλεσμα τῆς δίκης ἦταν 8-5 ὑπέρ τοῦ Ἀνδρέα. Ὁ Κόκκινος εἶχε χάσει τούς βραχίονές του. Ὁ Μητσοτάκης παρενέβη καί ἄλλαξε τήν τελευταία στιγμή ὁ συσχετισμός σέ 7-6». Στήν πραγματικότητα ἔγινε στό παρασκήνιο μιά ἀβυσσαλέα μάχη συστημάτων τήν ὁποία κέρδισε ὁ Λιβάνης καί ἄλλοι παράγοντες (δέν μοῦ τούς κατονόμασε) ἀπέναντι στόν Μητσοτάκη καί ἀθώωσε τόν Παπανδρέου. Ἴσως γι’ αὐτό καί ὁ πρώην Πρωθυπουργός ὑπῆρξε ἀπρόθυμος νά διηγηθεῖ στόν Παπαχελᾶ γιατί κατ’ ἐκεῖνον «δύο δικαστές ἄλλαξαν γνώμη τήν τελευταία στιγμή». Ἡ ἱστορική ἀλήθεια εἶναι ὅτι ὁ πρώην Πρωθυπουργός ἐπιδίωξε μιά ἀνέφελη ποινική καταδίκη τοῦ Ἀνδρέα μέν, μέ μεγάλες πολιτικές προεκτάσεις δέ. Τό μισολέει καί ὁ ἴδιος: «Δέν ἐπιδίωξα τήν πλήρη ἀθώωσή του…».
Κατακλείς: Ἐπειδή ἡ ἀπόφαση ἀθώωσης τοῦ Ἀνδρέα δέν ἔγινε μέ νομικά κριτήρια ἀλλά ἄκρως πολιτικά (καί οἱ δύο πλευρές πίεσαν τούς ἴδιους δικαστές), ρώτησα τόν ἐξ ἀπορρήτων τοῦ Παπανδρέου ἄν πιστεύει ὅτι δωροδοκήθηκε ὁ Παπανδρέου ἀπό τόν Κοσκωτᾶ. Ὁ Λιβάνης μοῦ εἶπε ὅτι ὁ Ἀνδρέας εἶχε πολύ κακή σχέση μέ τό χρῆμα. Δέν μοῦ εἶπε, ἀλλά τό συνήγαγα ὅτι στήν ὑπόθεση Κοσκωτᾶ ὁ Παπανδρέου πλήρωσε ἁμαρτίες ἄλλων. Ἴσως οἰκείων του, ἴσως ὄχι.
