Ὁ ἐκσυγχρονισμός τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων

Μπορεῖ ὁ τίτλος «μετάβασις τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων σέ νέα ἐποχή» νά ἀκούγεται πομπώδης.

Ἀποδίδει ὅμως μιά πραγματική ἀνάγκη. Οἱ Ἔνοπλες Δυνάμεις μας εἶναι τελματωμένες καί ὀργανωτικά καί ὅσον ἀφορᾶ στό πνεῦμα πού πρέπει νά ἐμπνέει τά στελέχη τους. Καί βεβαίως ἔχει διαρραγεῖ ὁ δεσμός τους μέ τήν κοινωνία. Ἁπτή ἀπόδειξις, ἡ ἀπροθυμία τῶν νέων νά ἐπιδιώξουν τήν εἰσδοχή τους στίς στρατιωτικές σχολές.

• Tοῦ Εὐθ. Π. Πέτρου

Σύμπτωμα βαρυτάτης «νόσου» εἶναι καί ἡ ἀπροθυμία τῶν στελεχῶν νά ἀναλάβουν θέσεις εὐθύνης, οἱ ὁποῖες παλαιότερα ἦσαν περιζήτητες. Κάποτε ἀκόμη καί οἱ στρατεύσιμοι ναῦτες «πέταγαν τήν σκούφια τους» νά πᾶνε στήν Ἀμερική ἤ στήν Ὁλλανδία ὡς πλήρωμα παραλαβῆς νέων πλοίων. Τά μόνιμα στελέχη ἔβαζαν μέσον γιά μιά θέση σέ νεοαποκτούμενα πλοῖα. Καί σήμερα τά πληρώματα τῶν Belhara μετά βίας συμπληρώθηκαν. Καταντήσαμε νά μᾶς χλευάζουν καί οἱ Τοῦρκοι ὅτι ἀγοράζουμε καινούργια πλοῖα καί δέν ἔχουμε προσωπικό νά τά στελεχώσουμε. Ἡ κατάστασις ἔχει φθάσει στό ἀπροχώρητο. Ἀλλαγές λοιπόν καί μάλιστα δραστικές εἶναι ἐπιβεβλημένες. Δέν θά κρίνουμε ἐδῶ ἄν τό νομοσχέδιο πού κατέθεσε ὁ κ. Δένδιας εἶναι τέλειο (ἄλλως τε οὔτε ὁ ἴδιος ὑπεστήριξε κάτι τέτοιο), θά τονίσουμε ὅμως ὅτι θά ἦταν ἐγκληματικό νά μήν γίνει τίποτε. Νά ἀφεθεῖ ὁ Στρατός μας στό σημερινό τέλμα.

Ἐπί σειράν ἐτῶν ἡ ἄμυνα τῆς χώρας ἀντιμετωπιζόταν σάν «ταμποῦ». Οὐδείς ἀπεφάσιζε νά ἀναδείξει τα κακῶς κείμενα φοβούμενος ὅτι θά προκαλέσει ζημιά στό ἐθνικό ἀμυντικό σύστημα. Εὔλογος φόβος. Ὅμως ἔτσι φθάσαμε στό ἀντίθετο ἀποτέλεσμα. Διότι, ἀπό τήν ἄλλη πλευρά, μικροπολιτικές παρεμβάσεις καί ἀναξιοκρατία ὑπονόμευαν τήν ὅποια ἀμυντική προσπάθεια. Καί δυστυχῶς εἶχαν ἀποτρέψει προσπάθειες μετεξελίξεως κατά τό παρελθόν. Τό σχέδιο περιορισμοῦ τῶν στρατοπέδων, μέ προοπτική μάλιστα νά μήν ὑπάρχουν μονάδες (πλήν κέντρων ἐκπαιδεύσεως) δυτικῶς τοῦ Νέστου, ἐξεπονήθη πρό 25ετίας ἀπό τόν τότε διευθυντή δόγματος τοῦ ΓΕΣ στρατηγό Παναγιώτη Καράμπελα. Ἡ ἐφαρμογή του ἀπετράπη κατόπιν παρεμβάσεων μέ καθαρῶς μικροπολιτικά κριτήρια. Στρατόπεδα μάλιστα πού εἶχαν κλείσει ἐνεργοποιήθηκαν ἐκ νέου, μέ ἀποτέλεσμα νά δημιουργηθεῖ μεγαλύτερη ἀναστάτωσις στήν λειτουργία τοῦ στρατεύματος. Ἄν συνεχίζαμε ἔτσι, θά ξυπνούσαμε κάποιο πρωί κατάπληκτοι ἀπό τήν ἔκβαση κάποιας κρίσεως. Δέν θά ἐπεκταθοῦμε ἐπί του προκειμένου, διότι δέν πρέπει.

Τά σημεῖα ὅμως ὑπάρχουν καί ἀλίμονο ἄν τά παραβλέπουμε. Πρό 20ετίας περίπου ἕνα περιστατικό πού σημειώθηκε στήν Κῶ ἔδειξε τό πρόβλημα τῆς ἀνεπαρκοῦς στελεχώσεως τῶν μονάδων τῶν πρόσω, χωρίς ἐν τέλει νά γίνει ἡ παραμικρή κίνησις γιά νά διορθωθεῖ κάτι. Μιά κλοπή ὅπλων (πού δέν ἐξιχνιάσθηκε ποτέ καί πού μᾶλλον εἶχε νά κάνει μέ κοινό ἔγκλημα) ἀπεκάλυψε ὅτι οἱ στρατιῶτες πού ὑπηρετοῦσαν στό ἀκριτικό αὐτό νησί δέν ἐπαρκοῦσαν οὔτε γιά νά φυλάσσονται οἱ ἀποθῆκες ὅπλων καί πυρομαχικῶν. Ἐν τέλει τήν πλήρωσε ὁ ταξίαρχος διοικητής τοῦ νησιοῦ καί τό θέμα ξεχάσθηκε. Καί ὅμως ἤδη ἀπό τό 1996 μέ τήν κρίση των Ἰμίων τό πρόβλημα εἶχε καταγραφεῖ.

Μιά ἀπό τίς αἰτίες τῆς ἀτυχοῦς ἐκβάσεως τῆς κρίσεως ἐκείνης ἦταν καί οἱ μεγάλες ἐλλείψεις προσωπικοῦ τῶν σχηματισμῶν ἀμύνης τῶν νησιῶν. Ἀπό τότε ἡ κατάστασις ἔχει χειροτερεύσει. Ἀκολούθησε μιά μείωσις θητείας στούς ἐννέα μῆνες χωρίς νά γίνει ἀνάλογη ἀναδιοργάνωσις τῶν μονάδων, μέ ἀποτέλεσμα ἡ στελέχωσις νά πέσει ἀκόμη χαμηλότερα. Ἄν νομίζει κανείς ὅτι μέ τάγματα πού ἀριθμοῦν κάτω τῶν 100 στελεχῶν μπορεῖ ἡ χώρα νά παρατάξει ἀξιόμαχη ἄμυνα ἤ νά προβάλει ἀξιόπιστη ἀποτροπή (ἡ ὁποία προβλέπεται ἀπό τό θεσμικό κείμενο τῆς Πολιτικῆς Ἐθνικῆς Ἀμύνης), πλανᾶται πλάνην οἰκτράν.

Δέν θά μποῦμε σέ λεπτομέρειες. Θά μείνουμε στό γεγονός ὅτι ἡ ἀναδιοργάνωσις τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων εἶναι περισσότερο ἀπό ἀναγκαία. Ἔχει μάλιστα καθυστερήσει περί τό ἕνα τέταρτο τοῦ αἰῶνος. Κατά τήν διάρκεια τοῦ ὁποίου στρατιωτικές ἡγεσίες καί προσωπικό ὅλων τῶν ἐπιπέδων κατέβαλαν ὑπεράνθρωπες προσπάθειες προκειμένου νά μποροῦν νά ἀνταποκρίνονται στά στοιχειώδη καί νά παρέχουν καί τήν λεγομένη κοινωνική προσφορά σέ τομεῖς ξένους πρός τήν ἀποστολή τους, τούς ὁποίους ὅμως τό Κράτος ἔχει ἀποδειχθεῖ ἀνίκανο νά καλύψει.

Τό σχέδιο ἀναδιοργανώσεως ἤ μεταβάσεως μπορεῖ νά ἔχει ἀδυναμίες. Ἐδῶ πού ἔχουμε φθάσει ὅμως, κάτι πρέπει νά γίνει. Τά λιμνάζοντα ὕδατα πρέπει νά ταραχθοῦν. Σίγουρα θά θιγοῦν μικροσυμφέροντα καί βολέματα ὁρισμένων. Καί θά πρέπει ἡ πολιτική ἡγεσία, πού ἔχει τήν εὐθύνη τοῦ ἐγχειρήματος, νά ξεχωρίσει ποιοί σχολιασμοί ἐμπεριέχουν οὐσιαστικές προτάσεις βελτιώσεως καί ποιοί ὑποκρύπτουν προσπάθειες πρός διαιώνισιν κατεστημένων συμφερόντων.