ΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ, ὁ χῶρος τῆς ἐνημέρωσης καί ἡ διανόηση ἦταν…
… ἀνέκαθεν τά κάστρα τῆς Ἀριστερᾶς στήν πατρίδα μας ἀπό τήν μεταπολίτευση ἕως καί σήμερα. Στά Μέσα Ἐνημερώσεως τό πρόβλημα ἐλύθη, καθώς παλαιά μέλη τῆς ΚΝΕ, τοῦ Ρήγα Φεραίου καί τῆς ΠΑΣΠ ἀποτελοῦν σήμερα στήν συντριπτική πλειονότητά τους τίς ἡγεσίες αὐτῶν καί ἀποτελοῦν τήν πρόθυμη ἐμπροσθοφυλακή τῶν δυτικῶν δυνάμεων πού ἀμφισβητοῦσαν στά νιάτα τους. Ὁ κόσμος τῆς διανόησης μοιάζει κουρασμένος (στήν πανδημία σιώπησε), ἐνῶ κάθε συγγραφική ἀπόπειρα ἀποκαλύψεως ἄγνωστων πτυχῶν τῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς τῶν συμμάχων κατά τῆς Ἑλλάδος –ἀδιακρίτως ἰδεολογικῆς ταυτότητας συγγραφέως– ἐνταφιάζεται μέ συνοπτικές διαδικασίες. Ἄν δέν λιθοβολεῖται ἀπό πρόθυμες ἐξαγορασμένες «ἀριστερές» δυνάμεις τοῦ συστήματος.
Τί μένει λοιπόν γιά τήν Ἀριστερά; Τά πανεπιστήμια. Μέσα σέ αὐτά δρᾶ τριάντα χρόνια μετά τήν πτώση τοῦ ὑπαρκτοῦ σοσιαλισμοῦ τό τελευταῖο δυναμικό κομμάτι της. Τό προλεταριάτο τῶν λεκτόρων (ἄλλοι ἐκ τῶν ὁποίων ἐξελίσσονται στίς βαθμίδες μέ ἀπολύτως ἀξιοκρατικά κριτήρια καί ἄλλοι μέ φωτογραφικές προκηρύξεις) καί οἱ φοιτητικές παρατάξεις. Τήν ὥρα πού καί αὐτό τό τμῆμα τῶν ἀριστερῶν δυνάμεων ἔδειχνε πώς ἄρχισε νά χάνει τήν ἐπιρροή του στήν κοινωνία, σοβαρά πολιτικά λάθη πού ἄρχισε νά κάνει ἡ ΝΔ ἀπό τήν περίοδο τῆς ἀξιωματικῆς Ἀντιπολίτευσης καί συνέχισε ὡς κυβέρνηση ὁδήγησαν στήν ἀνάστασή του. Λάθη πού δέν συνδέονται ἀπαραιτήτως μέ τήν πολιτική πού χαράσσει στό Ὑπουργεῖο Παιδείας ἡ Νίκη Κεραμέως. Ἡ μετατροπή τῆς ΟΝΝΕΔ σέ παράρτημα τοῦ Μεγάρου Μαξίμου (ἐν ἀντιθέσει μέ τήν ριζοσπαστική ἱστορία της), ἡ τραγική ὑποβάθμιση τῆς ΔΑΠ μέ τήν προοπτική τῆς πλήρους καταργήσεώς της ὡς παράταξης καί ἡ ἐντελῶς λάθος προσέγγιση τῆς νεολαίας μέ ἐξαγορές τύπου δωρεάν μονάδες στό κινητό, voucher γιά τουρισμό καί μέ διακηρύξεις τοῦ τύπου «δέν ἔχει σημασία τί μισθό παίρνετε, ἀλλά ἡ ποιότητα ζωῆς πού ἀπολαμβάνετε», ὁδήγησαν στό βατερλώ τῆς φιλελεύθερης φοιτητικῆς παράταξης στίς πρόσφατες ἐκλογές. Ἡ ΔΑΠ ἦρθε δεύτερη στό Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν (!), στήν ΑΣΟΕΕ (!!), στό Πανεπιστήμιο Πειραιῶς (!!!), στά Ἰωάννινα (!!!!), σχολές πού κάποτε ἦταν κάστρα της.
Οἱ πρωτιές αὐτές ὅλα αὐτά τά χρόνια πού σημειώνονταν μέχρι νά ἀναστηθεῖ ἡ «Πανσπουδαστική» καί νά κερδίσει τά γαλάζια Κρεμλῖνα, εἶχαν σαφές ἀντίκρυσμα: Πολλά πράγματα δέν θά εἶχαν πάει μπροστά στά ἑλληνικά δημόσια πανεπιστήμια ἄν δέν ὑπῆρχε φιλελεύθερη πλειοψηφία σέ αὐτά. Τά πανεπιστήμια θά εἶχαν ὑποχωρήσει καί ἄλλο στίς λίστες κατάταξης, ἄν ἡ ΔΑΠ δέν ἦταν πρώτη δύναμη τόσο καιρό καί ἄν δέν ἔστελνε ἐκπροσώπους της στίς Συγκλήτους, στίς Γενικές Συνελεύσεις τῶν Τμημάτων, στά Διοικητικά Συμβούλια τῶν συλλόγων φοιτητῶν. Μέχρι πού φθάσαμε στίς προχθεσινές ἀνακοινώσεις γιά τόν νέο νόμο πλαίσιο τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας –ἀπό ἐδῶ καί πέρα μπαίνει στό παιχνίδι ἡ κυρία Κεραμέως. Τό νομοσχέδιο στό σκέλος τοῦ περιεχομένου τῶν σπουδῶν εἶναι ὑπέροχο. Τά ἐσωτερικά Erasmus, τά βιομηχανικά διδακτορικά, τά διπλά πτυχία εἶναι μεταρρυθμίσεις γιά τίς ὁποῖες ἔδωσε ὁμηρικές μάχες ἡ γενιά μου, προκειμένου νά νομοθετηθοῦν καί νά ἐφαρμοστοῦν. Γιά νά ἐφαρμοστεῖ τό κοινοτικό Erasmus στήν Νομική Κομοτηνῆς δώσαμε μάχη στήν Γενική Συνέλευση τοῦ 1987 μαζί μέ τόν τότε ὑπεύθυνο πόλης τῆς ΔΑΠ Εὐριπίδη Στυλιανίδη καί ἄλλους συμμαχητές ἐναντίον τοῦ μπλόκ ΚΝΕ-ΠΑΣΠ-Δημοκρατικός Ἀγώνας καί κερδίσαμε γιά λίγες ψήφους. 83-75, ἄν θυμᾶμαι καλά. Χειροκροτῶ λοιπόν τήν κυρία Κεραμέως γιά τίς ἀλλαγές πού θά ἐπιχειρήσει νά ἐπιβάλει στήν φιλοσοφία σπουδῶν τῶν ἑλληνικῶν πανεπιστημίων. Καί πολύ ἀργήσαμε.
Τό ἐρώτημα πού προκύπτει ὡστόσο ἀπό τίς ἀλλαγές πού ἐπιφέρει στό διοικητικό μοντέλο τῶν ἑλληνικῶν Πανεπιστημίων ἡ κυρία Κεραμέως εἶναι τό ἑξῆς: Ποιές δυνάμεις, ποιοί στρατοί, ποιές συμμαχίες θά ὑποστηρίξουν τό σχέδιό της; Κάνοντας τίς σπουδές της στό Χάρβαρντ μαζί μέ συμφοιτήτριες πού ἀποτελοῦν μέλη πανίσχυρων πολυεθνικῶν ὅπως ἡ κυρία Heinz (στήν οἰκογένεια τῆς ὁποίας ἀνήκουν τά περίφημα Κέτσαπ καί μουστάρδες), ἡ Ὑπουργός θεωρεῖ ὅτι μπορεῖ αὐτές οἱ μεταρρυθμίσεις νά ἐφαρμοστοῦν μέ διαλυμένες φοιτητικές παρατάξεις καί μέ πρυτανικές ἀρχές πού θά ἐκλέγονται ἐμμέσως ἀπό ἕνα ἑντεκαμελές ἀριστοκρατικό ὄργανο καί ὄχι ἀπό τό σύνολο τῶν μελῶν ΔΕΠ. Θεωρεῖ δηλαδή ὅτι μπορεῖ οἱ μεταρρυθμίσεις νά ἐφαρμοστοῦν, καί ἄς εἶναι ἡ ἴδια «τσακωμένη» (ἤ ὁ διάδοχός της, καθώς μαθαίνω ὅτι ἡ ἴδια φιλοδοξεῖ νά ἡγηθεῖ τοῦ ΥΠΕΞ μετεκλογικῶς) μέ ὅλο τόν φιλελεύθερο κόσμο τῶν πανεπιστημίων.
Ἤδη οἱ 13 φιλελεύθεροι πρυτάνεις εἶναι στά «κάγκελα» καί ζητοῦν νέα ραντεβού ἀπό τόν Ὑπουργό Ἐπικρατείας κύριο Σκέρτσο γιά νά ποῦν τόν πόνο τους. Πέραν αὐτῶν ὅμως ἡ νέα ρύθμιση γιά ἑνιαῖο ψηφοδέλτιο στίς φοιτητικές ἐκλογές –πού γιά νά μήν ἀδικήσω τήν Ὑπουργό εἶναι ἔμμονη ἰδέα τοῦ Πρωθυπουργοῦ ἀπό τήν ἐποχή τῆς ἀντιπολίτευσης, δανεική ἀπό τόν νόμο Διαμαντοπούλου, ὄχι δική της– θά ἔχει μία διπλή ὀλέθρια συνέπεια.
Ἡ Ἀριστερά ἀκόμη καί μέ σχετική πλειοψηφία μπορεῖ νά ἐλέγξει τό 100% τῶν μελῶν τῶν νέων Συμβουλίων Φοιτητῶν. Μέ κατευθυνόμενη λίστα σταυροδοσίας μπορεῖ νά ἐλέγξει τό σύμπαν. Ρωτῆστε καί ἐμᾶς τούς παλαιούς, ὅλο καί κάτι ξέρουμε ἀπό αὐτά τά κόλπα. Ἡ δέ κατάργηση τῆς ἀπ’ εὐθείας ἐκλογῆς τῶν πρυτάνεων θά προκαλέσει τόσο μεγάλες ἀντισυσπειρώσεις μέσα στά ἐκλεκτορικά σώματα ὅταν θά ψηφίζουν γιά τούς «ἕξι», ὥστε ἡ σύνθεση τῶν νέων Συμβουλίων Διοικήσεως (μεῖγμα αἱρετῶν καί διορισμένων) θά παραλύσει τήν ὁμαλή λειτουργία τῶν πανεπιστημίων.
Τί νά τήν κάνουμε λοιπόν τήν ὡραία μεταρρύθμιση ἄν δέν ὑπάρχει συσχετισμός δυνάμεων γιά τήν ἐφαρμογή της; Πρῶτα ἐξασφαλίζεις αὐτό καί μετά ὅλα τά ἄλλα. Ἐκτός αὐτοῦ, ὑπάρχει μία ἀκόμη ὀλέθρια συνέπεια ἀπό τήν κατάργηση τῶν φοιτητικῶν παρατάξεων τήν ὁποία ἡ κυρία Κεραμέως ὡς στέλεχος μέ φιλοδοξίες μέλλοντος θά ἔπρεπε νά συνυπολογίζει: Μέ τό ἑνιαῖο ψηφοδέλτιο καί τήν παράδοση τῶν φοιτητικῶν συλλόγων στίς «προοδευτικές δυνάμεις», ἡ ΝΔ κτίζει μέ τά ἴδια της τά χέρια γιά μία ἀκόμη φορά μία νέα ἀριστερά γενιά. Ἡ Ἀριστερά μαραίνεται στόν διάλογο καί στήν ἀνταλλαγή τοῦ ἐπιχειρήματος καί ἀνασταίνεται στήν ἔνταση, στούς διαπληκτισμούς καί στό αἷμα. Ἀδυνατεῖ νά κάνει καρριέρα ὡς μεταρρυθμιστική δύναμη, τά καταφέρνει ἄριστα ὅμως ὡς θῦμα.
Ἔ, ἡ ΝΔ μέ τό νομοσχέδιό της κάνει καί ἐκείνη τά πάντα νά ἀναστήσει τήν Ἀριστερά καί νά τῆς προσφέρει κάτι πού ἐπί τριάντα χρόνια δέν εἶχε: Ἡγεμονία στήν νεολαία.
Καί ἕνα ὑστερόγραφο: Ὁ κορμός τῶν ψηφοφόρων τῆς ΝΔ, ἄνδρες καί γυναῖκες, μεταξύ 40-55 ἐτῶν ἀποτέλεσε τήν ἡγετική πλειοψηφία τῆς ΔΑΠ στά πανεπιστήμια τά τελευταῖα τριάντα χρόνια. Στή νεολαία ὀνειρεύτηκε, στήν νεολαία ἐρωτεύτηκε καί παντρεύτηκε, μέ τίς ἀρχές καί τίς ἀξίες τῆς νεολαίας (τότε πού εἶχε ἀρχές καί ἀξίες) πορεύτηκε στήν ἀγορά ἐργασίας. Ἀδυνατῶ νά ἐξηγήσω στά Χάρβαρντ τῆς Κυβερνήσεως (χωρίς νά ὑποτιμῶ τό καταπληκτικό ἀμερικανικό ἀκαδημαϊκό ἵδρυμα) πῶς εἰσπράττει τήν ντέ φάκτο κατάργηση τῆς ΔΑΠ ὅλος αὐτός ὁ κόσμος. Θά τό βρεῖτε στό ἁλάτι, ἀγαπητοί.