Ἀπό τό ἀρχεῖο τῆς «Ἑστίας», 27 Ἰανουαρίου 1924
Ἔσπευσα νά λάβω χθές τό πρωί συνέντευξιν ἐπί τοῦ ζητήματος τῆς ἡμέρας μέ τούς περιφήμους «γεροντότερους».
– Σᾶς παρακαλῶ θερμότατα, κύριοι γεροντότεροι, νά μοῦ ἀπαντήσετε εἰλικρινῶς εἰς ὅ,τι θά σᾶς ἐρωτήσω.
Ἡ θερμότης τῆς παρακλήσεώς μου δέν ἐστάθη ἱκανή νά τήξῃ οὔτε τούς σταλακτίτας τοῦ πάγου, ποῦ ἐκρέμοντο ἀπό τά μουστάκια τῶν γεροντότερων.
– Θά σᾶς ἀπαντήσωμεν μέ τήν πλέον παγεράν εἰλικρίνειαν! μοῦ εἶπαν ὁμοφώνως. Μπορεῖ κανείς νά μήν εἶνε εἰλικρινής μέ τέτοιο κρύο; Τό ψεῦδος, ἡ κολακεία, ἡ ἀπάτη εἶνε ἄνθη ἀπαιτοῦντα ὑψηλάς θερμοκρασίας διά νά βλαστήσουν. Ἡ εἰλικρίνεια εἶνε τό ἄνθος, ποῦ φύεται ἐπί τῶν χιόνων. Εἶνε τό ἠθικόν ἐντελβάις. Ὁμιλήσατε, λοιπόν!
– Αὐτό ἐπιθυμοῦσα κ’ ἐγώ ἐκ μέρους σας, κύριοι γεροντότεροι. Ἀπό τούς νέους δέν μπορεῖ νά μάθῃ κανείς τίποτε ὀρθόν καί βέβαιον. Ὅλοι τουρτουρίζουν σάν τά ζαγάρια καί ὁρκίζονται, ὅτι δέν θυμοῦνται παρόμοιον κρύο στας Ἀθήνας. Ἀλλά τί μποροῦν νά θυμηθοῦν καί τί ἀξίζει νά θυμηθοῦν οἱ χθεσινοί αὐτοί ἄνθρωποι; Ἐσεῖς, κύριοι γεροντότεροι, θά θυμᾶστε, βέβαια, στό βάθος τῶν χρόνων σας κἄποιο ἀνάλογο κρύο. Δέν εἶνε δυνατόν!
Οἱ γεροντότεροι ἀλληλοεκυττάχθησαν, ἐχουχούλισαν τά χέρια των μέ τήν παγεράν πνοήν των, φανταζόμενοι, ὅτι θά τά θερμάνουν, ὅπως φαντάζεται ἡ γάττα ὅτι θερμαίνεται κοντά στή σβυστή θερμάστρα, καί μοῦ ἀπήντησαν μέ ἕνα στόμα:
-Οὔτε ἐμεῖς, κύριε, δέ θυμούμεθα τέτοιο κρύο.
-Παρακαλῶ, νά προσέξετε, κύριοι γεροντότεροι! τούς εἶπα. Ὁμιλεῖτε πρός δημοσιογράφον καί ἐγώ θ’ ἀναγγείλω αὔριον ὑπευθύνως πρός τούς ἀναγνώστας μου, ὅτι «παρόμοιον κρύο δέν τό ἐνθυμοῦνται οὔτε οἱ γεροντότεροι». Ἄν βγῇ ὅμως αὔριον ὁ κ. Αἰγινήτης καί μᾶς βεβαιώσῃ, ἐπί τῇ βάσει τῶν μετεωρολογικῶν ἀρχείων τοῦ Ἀστεροσκοπείου, ὅτι παρόμοιον κρύο καί μεγαλείτερον ἀκόμη ἐσημειώθη εἰς τήν Ἀττικήν κατά τά ἔτη 1842, 1864, 1872 καί οὕτω καθεξῆς, τί γινόμεθα;
-Ἀμφιβάλλετε, λοιπόν, περί τῆς εἰλικρινείας μας; μοῦ εἶπαν, πειραγμένοι κάπως οἱ γεροντότεροι.
-Δέν ἀμφιβάλλω, σεβαστοί μου κύριοι, περί τῆς εἰλικρινείας σας. Ἀλλά σᾶς συμβαίνει, δυστυχῶς, πολύ συχνά νά μή θυμᾶστε πράγματα, ποῦ τά θυμοῦνται οἱ νεώτεροί σας. Καί τό ἀποτέλεσμα εἶνε ὅτι ἡ Ἱστορία, ποῦ γράφεται ἔτσι, δέν γράφεται καθόλου καλά! Θυμᾶσθε, λοιπόν, τέτοιο κρύο ἤ δέ θυμᾶσθε; Ἀπαντήσατε κατηγορηματικῶς! Μοῦ ἀπήντησαν μέ μίαν ὁμαδικήν σύγκρουσιν τῶν ὀδοντοστοιχιῶν των, διά τήν στερεότητα τῶν ὁποίων θά ἔπρεπε νά συγχαρῇ κανείς τούς ὀδοντοϊατρούς τῆς πόλεως.
Τό συμπέρασμα, λοιπόν, εἶνε, ὅτι παρόμοιον κρύο δέν ἐγνώρισαν ποτέ αἱ Ἀθῆναι, ἀφοῦ δέν τό θυμοῦνται οὔτε οἱ γεροντότεροι. Καί χωρίς τήν μαρτυρίαν ὅμως τῶν γεροντότερων, ὅλοι μας εἴδομεν πράγματα, τά ὁποῖα μόνον εἰς τήν Ρωσσίαν εἶδεν ὁ ἀξιόπιστος ἐκεῖνος περιηγητής ποῦ ὑπῆρξεν ὁ βαρῶνος Μινυχάουζεν. Ἐγώ, τοὐλάχιστον, σήμερα τό πρωί ἐπιστοποίησα ἀπό μέσα ἀπό τά τζάμια τοῦ παραθύρου μου, τά ἑξῆς φαινόμενα: Μιά γάττα δοκιμάσασα νά πηδήσῃ ἀπό τά κεραμίδια, ἐπάγωσεν ἔξαφνα καί ἔμεινε μετέωρη στόν ἀέρα. Ἀπό τόν ἔρημον δρόμον ἠκούσθησαν ἔξαφνα ἦχοι φιλιῶν καί ἐρωτικῶν στεναγμῶν. Ἔσκυψα ν’ ἀνακαλύψω τούς εὐτυχεῖς ἐραστάς. Δέν ὑπῆρχε ψυχή. Ὅπως δέν ἐδυσκολεύθηκα νά ἐξηγήσω, ἡ συνέντευξις εἶχε λάβει χώραν φαίνεται νύκτα. Τά λόγια καί τά φιλιά ἐπάγωσαν. Καί μέ τάς πρώτας ἀκτῖνας τοῦ ἡλίου εἶχαν ἀρχίσει φαίνεται νά ἀναλύουν καί ν’ ἀκούωνται, ὡς ἀπό ἀόρατον δίσκον φωνογράφου.
Ὡρισμένως, τέτοιο κρύο δέν εἴχαμεν ξαναϊδῇ εἰς τάς Ἀθήνας.
ΠΑΥΛΟΣ ΝΙΡΒΑΝΑΣ
