Γιοῦνκερ: «Γιά νά ἀγαπάει κανείς τήν Εὐρώπη, πρέπει νά ἀγαπάει τά ἔθνη της»
Τῆς Μύρνας Νικολαΐδου
ΥΠΕΡ ἑνός πεφωτισμένου πατριωτισμοῦ ἀντί ἑνός ὑπερβολικοῦ ἐθνικισμοῦ ἐτάχθη ὁ πρόεδρος τῆς Κομμισσιόν Ζάν-Κλώντ Γιοῦνκερ στήν τελευταία ὁμιλία τῆς θητείας του γιά τήν Κατάσταση τῆς Ἑνώσεως ἐνώπιον τῆς Ὁλομελείας τοῦ Εὐρωκοινοβουλίου. Πρόκειται γιά μιά ἀπό τίς σπάνιες φορές πού ἡ λέξις «πατριωτισμός» ἀκούγεται τόσο ἐμφατικά ἀπό τό στόμα ἑνός ἀνωτάτου Εὐρωπαίου ἀξιωματούχου. Ἡ δέ ἐπιλογή τοῦ ἔμπειρου πολιτικοῦ νά κλείσει ἔτσι τήν ὁμιλία του τῆς δίδει μία ἐπί πλέον σημασία ἐν μέσω τοῦ ἀκροδεξιοῦ λαϊκισμοῦ πού φαντάζει πιό ἀπειλητικός ἀπό ποτέ στόν δρόμο πρός τίς εὐρωεκλογές τοῦ Μαΐου.
«Δέν πρέπει ποτέ νά ξεχάσουμε ὅτι ὁ πατριωτισμός τοῦ 21ου αἰῶνα εἶναι διττός: καί εὐρωπαϊκός καί ἐθνικός, χωρίς ὁ ἕνας νά ἀποκλείει τόν ἄλλο» ἀνέφερε χαρακτηριστικά ὁ Γιοῦνκερ. «Γιά νά ἀγαπάει κανείς τήν Εὐρώπη, πρέπει νά ἀγαπάει τά ἔθνη της. Ὅποιος ἀγαπᾶ τήν χώρα του, πρέπει νά ἀγαπᾶ τήν Εὐρώπη. Ὁ πατριωτισμός εἶναι ἀρετή, ὁ στενόμυαλος ἐθνικισμός εἶναι ἕνα κατάφωρο ψέμα καί ἕνα ὀλέθριο δηλητήριο» προσέθεσε, δίδοντας τήν ἀπάντησή του στίς ἀκραῖες φωνές πού διεκδικοῦν τήν μοναδικότητα ὅλων τῶν πατριωτικῶν συναισθημάτων καί διεκδικήσεων.
Σέ μιά καθ’ ὅλα ἑνωτική ὁμιλία ἀνεφέρθη πολλάκις στήν σημασία τῆς εὐρωπαϊκῆς ἀλληλεγγύης, καλώντας γιά τήν ἄρση τῶν διαχωριστικῶν γραμμῶν ἐντός τῆς ΕΕ. «Μέχρι τίς ἐκλογές πρέπει νά δείξουμε ὅτι ἡ Εὐρώπη μπορεῖ νά ξεπεράσει τίς διαφορές μεταξύ Βορρᾶ καί Νότου, Ἀνατολῆς καί Δύσεως, ἀριστερᾶς καί δεξιᾶς» σημείωσε, ἐπαναλαμβάνοντας ὅτι «ἡ Εὐρώπη δέν θά γίνει ποτέ ἕνα φρούριο, πού θά γυρίσει τήν πλάτη της στόν κόσμο ἤ σέ αὐτούς πού ὑποφέρουν» ἀναφερόμενος ἐμμέσως πλήν σαφῶς στήν αὐστηρή μεταναστευτική πολιτική τῶν χωρῶν τοῦ Βίζεγκραντ. Σκοπίμως ἐπέλεξε ὡστόσο νά μήν ἀνεβάσει τούς τόνους λίγο πρίν ἀπό τήν ψηφοφορία, πού ἐνέκρινε τήν ἐνεργοποίηση τοῦ Ἄρθρου 7 κατά τῆς Οὑγγαρίας, τό ὁποῖο προβλέπει τήν ἀναστολή τοῦ δικαιώματος ψήφου τῆς χώρας στό Εὐρωπαϊκό Συμβούλιο. Δέν ἀνεφέρθη συγκεκριμένως οὔτε στήν Οὑγγαρία οὔτε καί στήν Πολωνία, κατέστησε ὅμως σαφές ὅτι ἡ Κομμισσιόν θά συνεχίσει νά ἀντιτίθεται στίς ἐπιθέσεις κατά τοῦ κράτους δικαίου, καί τό Ἄρθρο 7 θά πρέπει νά ἐφαρμόζεται ὅταν αὐτό παραβιάζεται. «Ὁ Ἀντιπρόεδρος Τίμμερμανς κάνει μιά ἀξιοθαύμαστη δουλειά στήν ὑπεράσπιση τοῦ κράτους δικαίου, ἀλλά σέ ὁρισμένες περιπτώσεις εἶναι μόνος του» ὑπεγράμμισε, ἐνῶ ἐπανέλαβε ὅτι οἱ ἀποφάσεις τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου πρέπει νά ἐφαρμόζονται. «Ἡ ΕΕ εἶναι κοινότητα δικαίου καί ἡ ὑλοποίησις τῶν ἀποφάσεων τῆς Δικαιοσύνης δέν εἶναι προαιρετική» ξεκαθάρισε σέ μιά ἔμμεση ἀπάντηση στίς πρόσφατες δηλώσεις τοῦ ἀντιπροέδρου τῆς πολωνικῆς κυβερνήσεως Γιάροσλαβ Γκόβιν. Ὁ τελευταῖος τόνισε ὅτι ἐάν ἡ ἀπόφασις γιά τίς μεταρρυθμίσεις τῆς κυβερνήσεως ἐπί τῆς δικαστικῆς ἐξουσίας εἶναι ἀρνητική γιά τήν Βαρσοβία, ἡ Πολωνία θά τήν ἀγνοήσει.
Ὑπό τήν πίεση τῆς αὐξανομένης δυνάμεως τῶν ξενοφοβικῶν κομμάτων ἐντός τῆς ΕΕ, ὁ Γιοῦνκερ ἔδωσε ἰδιαίτερη ἔμφαση στό θέμα τῆς μεταναστεύσεως, ἐπαναλαμβάνοντας ὅτι παραμένει κατηγορηματικά ἀντίθετος στήν χάραξη ἐσωτερικῶν συνόρων, ἐνῶ παράλληλα κάλεσε τήν αὐστριακή προεδρία νά λάβει ἀμέσως τίς ἀπαραίτητες πρωτοβουλίες ὥστε νά εὑρεθεῖ μιά βιώσιμη λύσις γιά τό μεταναστευτικό. «Δέν μποροῦμε νά συνεχίσουμε νά συζητᾶμε γιά τήν ἐξεύρεση λύσεων ad hoc κάθε φορά πού φθάνει ἕνα νέο πλοῖο (σ.σ. μέ μετανάστες). Ἡ προσωρινή ἀλληλεγγύη δέν εἶναι ἀρκετή. Χρειαζόμεθα διαρκῆ ἀλληλεγγύη» ὑπεγράμμισε. Στό πλαίσιο αὐτό παρουσίασε νέες προτάσεις μέ κεντρικό ἄξονα τήν ἀνάπτυξη δυνάμεως 10.000 συνοριοφυλάκων μέχρι τό 2020, ὥστε ἡ Εὐρωπαϊκή Ὑπηρεσία Συνοριοφυλακῆς καί Ἀκτοφυλακῆς νά ἐξελιχθεῖ σέ μία πραγματική “ἀστυνομία τῶν ἐξωτερικῶν συνόρων”. Ἐπίσης, ἡ Ἐπιτροπή προτείνει τήν οἰκοδόμηση μίας νέας συμμαχίας ἀνάμεσα στήν ΕΕ καί τήν Ἀφρική, ἡ ὁποία θά περιλαμβάνει τήν ἐπιτάχυνση τῶν ἐπενδύσεων καί τήν δημιουργία θέσεων ἀπασχολήσεως στήν Ἀφρική, ἀπό τήν ὁποία καί προέρχεται ἡ μεγάλη πλειονότης τῶν μεταναστῶν πού ἐπιχειροῦν τήν διέλευση τῆς Μεσογείου.
Ἀπό τήν ὁμιλία τοῦ Γιοῦνκερ δέν ἔλειψαν καί οἱ ἀναφορές σέ οὐσιώδη ζητήματα, ὅπως ἡ νομισματική ἕνωσις, ἡ ἕνωσις ἀσφαλείας, ἡ εὐρωπαϊκή εἰσαγγελία, ἡ ἀνάγκη ἐνισχύσεως τῆς εὐρωπαϊκῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς, ἀλλά καί πιό πρακτικά, ὅπως ἡ κατάργησις τόσο τῆς ἀλλαγῆς τῆς ὥρας ὅσο καί τῶν πλαστικῶν σακκούλων. Ἰδιαίτερη ἀναφορά ἔκανε καί στό Brexit, στέλνοντας ἕνα μήνυμα μέ πολλαπλούς ἀποδέκτες. «Ὅποιος ἀποχωρεῖ ἀπό τήν Ἕνωση δέν μπορεῖ νά ἔχει τήν ἴδια προνομιακή θέση μέ ἕνα κράτος μέλος της» εἶπε, τήν ὥρα πού τά περιθώρια γιά τήν ἐπίτευξη συμφωνίας μεταξύ ΕΕ καί Βρεταννίας ἔχουν στενέψει ἀσφυκτικά. Τέλος, δέν παρέλειψε νά ὁμιλήσει καί γιά τήν Ἑλλάδα μέ ἰδιαίτερα κολακευτικά σχόλια. «Θά πρέπει νά χαιρετίσουμε τίς ἡράκλειες προσπάθειες τῶν Ἑλλήνων, προσπάθειες τίς ὁποῖες κάποιοι Εὐρωπαῖοι ἀκόμη συνεχίζουν νά ὑποτιμοῦν» ἐπεσήμανε ὁ Γιοῦνκερ καί προσέθεσε: «Πάντα ὑπερασπίσθηκα τήν Ἑλλάδα, τήν ἀξιοπρέπειά της, τόν ρόλο της στήν Εὐρώπη καί συγκεκριμένως τήν παραμονή της στήν Εὐρωζώνη. Αἰσθάνομαι ὑπερήφανος γιά ὅλα αὐτά».
