Ἀπό τό ἀρχεῖο τῆς «Ἑστίας», 23 Ἰουνίου 1919
Ἡ Ἰατρική Ἀκαδημία τῶν Παρισίων, κατά τήν συνεδρίασιν τῆς 27 Μαΐου ἐ.ἔ., ἤκουσε μετά προσοχῆς ἀνακοίνωσιν τοῦ ἰατροῦ Ἀρμαιγκώ, ἐκ Βορδῶ, περί… τίνος νομίζετε; Περί τῶν γεροντικῶν ἐρώτων! Καί, ἄν δέν ἀπατῶμαι, τό σοβαρώτατον τοῦτο θέμα, τό ὁποῖον ἀπησχόλει μέχρις ἐσχάτων μόνον τά εὐθυμογραφικά φύλλα, τό ἐλαφρόν Θέατρον καί τήν καρικατούραν, λαμβάνει, διά πρώτην φοράν, τάς τιμάς τῆς συζητήσεως μέσα εἰς ἕνα τόσον αὐστηρόν περιβάλλον, ὅπως ἡ Ἰατρική Ἀκαδημία τῆς Γαλλίας.
Ὁ περίεργος αὐτός ἰατρός, ὁ κ. Ἀρμαιγκώ, φαίνεται ὅτι, κατά τό μακρόν του ἰατρικόν στάδιον, ἀφιερώθη μέ ἰδιαίτερον ζῆλον εἰς τήν παρατήρησιν καί τήν μελέτην τῶν γεροντικῶν ἐρώτων. Ἐδημιούργησε δηλαδή μίαν θελκτικήν καί μοναδικήν εἰς τό εἶδός της εἰδικότητα, τούς καρπούς τῆς ὁποίας ἦλθε νά προσφέρῃ πρός τούς συναδέλφους της τῆς Ἀκαδημίας χάριν εὐρυτέρας μελέτης τοῦ ζητήματος. Καί ὑπάρχουν ὅλαι αἱ ἐλπίδες ὅτι τό ζήτημα δέν θά μείνῃ ἕως ἐδῶ.
Αἱ παρατηρήσεις τοῦ κ. Ἀρμαιγκώ, τάς ὁποίας ἔχω ὑπ’ ὄψει, εἰς τήν σύντομον περίληψιν τῶν Πρακτικῶν τῆς Ἀκαδημίας συνοψίζονται εἰς τά ἑξῆς: Οἱ γέροντες, τάς περιπτώσεις τῶν ὁποίων ἐμελέτησεν ὁ ἐκ Βορδῶ ἰατρός, ἀνήκουν εἰς τήν ἡλικίαν τῆς ἑβδόμης δεκαετηρίδος, κυμαίνονται δηλαδή μεταξύ τῶν 60-69 ἐτῶν. Εἶχαν δέ οἱ ἀθεόφοβοι ἐρωμένας ἡλικίας μεταξύ 20-30 ἐτῶν. Παρατηρεῖ λοιπόν ὁ κ. Ἀρμαιγκώ, ὅτι ὅλοι αὐτοί ὑπῆρξαν σχετικῶς βραχυβιώτεροι, ἀπέναντι τῶν ὁμηλίκων των, τῶν διαγόντων ἐγκρατῆ καί σώφρονα βίον.
Ἀλλά δέν εἶνε τό ζήτημα τῆς μακροβιότητος μόνον, τό ὁποῖον ἐμελέτησεν ὁ κ. Ἀρμαιγκώ. Παρατηρεῖ ὡσαύτως, ὅτι οἱ ἀνέραστοι γέροντες εἶνε γενικῶς θελκτικοί πατριάρχαι ἐν μέσῳ τῶν οἰκογενειῶν των, ἔχουν πάντοτε καλόν κέφι, ζοῦν εὐτυχεῖς καί κάμνουν εὐτυχεῖς τούς περί αὐτούς. Ἀντιθέτως οἱ γεροκολασμένοι εἶνε, κατά κανόνα, γκρινιάρηδες πρός τούς οἰκείους των, ζοῦν ἄσχημα καί καταρρέουν προώρως, σωματικῶς καί διανοητικῶς. Καί ὁ κ. Ἀρμαιγκώ ἐξάγει ἀπό τάς παρατηρήσεις του, τάς διηνθισμένας μέ ἄφθονα καί χαρακτηριστικά ἀνέκδοτα, διάφορα συμπεράσματα, τά ὁποῖα προσφέρει ὑπό τύπον συμβουλῶν ἀρετῆς καί σωφροσύνης πρός τούς ἁπανταχοῦ γέροντας. Τό γενικόν του συμπέρασμα εἶνε ὅτι ἡ ζωή ἀποβαίνει μακροτέρα καί εὐτυχεστέρα ὅταν δέν διευθύνεται ἀπό τά πάθη καί ἀπό ἀνάγκας, τάς ὁποίας ὁ σοφός γεροντολόγος ἀποκαλεῖ «ἐπιπλάστους»!
Δέν γνωρίζομεν, δυστυχῶς, μέχρι τῆς στιγμῆς αὐτῆς, ποίας ὑποδοχῆς ἔτυχεν ἡ ἀνακοίνωσις τοῦ κ. Ἀρμαιγκώ ἐκ μέρους τῆς Ἀκαδημίας, τῆς ὁποίας τά μέλη δέν ἀνήκουν, ὡς γνωστόν, εἰς τήν πρώτην νεότητα, καί ἄν ἡ συζήτησις ἐγενικεύθη ἐπί τοῦ τρυφερωτάτου αὐτοῦ θέματος. Ὑποθέτω ὅμως ὅτι αἱ σοφαί ἀντιρρήσεις δέν θά λείψουν. Καί τό πρῶτον, ποῦ θά ἔχουν νά παρατηρήσουν οἱ ἀντίπαλοι τῆς θεωρίας, εἶνε, ὑποθέτω, τό ἑξῆς: Ὁ κ. Ἀρμαιγκώ ἀρνεῖται τήν μακροβιότητα εἰς τό ἀκόλαστον γῆρας. Καί ταυτοχρόνως μελετᾷ ἀποκλειστικῶς περιστατικά ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι ἐπάτησαν σχεδόν, σύν Θεῷ, τά ἑβδομῆντα! Καί οἱ ὁποῖοι ζοῦν, φυσικά, διά νά γίνωνται ἀντικείμενον μελέτης. Καί διερωτᾶται κανείς: Πόσον θά ἐζοῦσαν ἀκόμη οἱ γεροντοκολασμένοι αὐτοί, ἄν ἀπεφάσιζαν ν’ ἀκολουθήσουν τάς συμβουλάς τοῦ κ. Ἀρμαιγκώ; Καί θ’ ἄξιζεν ἄραγε τόν κόπον νά χάσουν ὅ,τι πρόκειται νά χάσουν διά νά κερδίσουν πέντε τό πολύ ἔτη ἀκόμη, ἔτη ἀνέραστα πόνων καί μόχθων; Τοὐλάχιστον ἔτσι οἱ ἄνθρωποι, πεθαίνουν εὐχαριστημένοι καί κανείς, βέβαια, ἐκτός τοῦ κ. Ἀρμαιγκώ, δέν θά κλαύσῃ τόν πρόωρον θάνατόν τους.
Ὑποθέτω ὅμως ὅτι ἡ θεωρία τοῦ κ. Ἀρμαιγκώ εἶνε ἐπιδεκτική καί ἄλλων, καθαρῶς βιολογικῶν καί ψυχοφυσιολογικῶν, ἀντιρρήσεων, τάς ὁποίας θά δοκιμάσω ἴσως νά διατυπώσω εἰς ἄλλην μου συνάντησιν μέ τούς ἀναγνώστας μου. Προχείρως θά εἶχα ν’ ἀνατινάξω σήμερον εἰς τούς εὐθύμους γέροντας τοῦ Βορδῶ μερικούς εὐθύμους γέροντας τῶν Ἀθηνῶν. Εἶνε εὐθυμότατοι, ζωηρότατοι, νεανικώτατοι. Τούς βλέπομεν πάντοτε εἰς τά πρῶτα καθίσματα τῶν θεάτρων, λαμβάνοντας ἐνέσεις ζωῆς ἀπό τό προσκήνιον. Πληροφορούμεθα τά τρόπαιά των. Καί εἶνε αἱ ζωνταναί ἀντιρρήσεις εἰς τήν μοχθηράν θεωρίαν τοῦ κ. Ἀρμαιγκώ.
ΠΑΥΛΟΣ ΝΙΡΒΑΝΑΣ
