ΤΗΝ ΠΑΡΑΜΟΝΗ τῆς μαύρης βραδιᾶς τῶν Ἰμίων, σέ ὅλα τά στρατόπεδα τῶν νησιῶν τοῦ Αἰγαίου, σήμανε ἐπιφυλακή
Στήν Ρόδο νεαροί δεκαοκτάρηδες φαντάροι συγκεντρώθηκαν στό μέσον τοῦ στρατοπέδου τους, ἔκαναν ἕνα κλασικό «ζντό» καί ὅπως μοῦ ἀποκάλυψε προσφάτως ἕνας ἀπό αὐτούς πού ἦταν ἐκεῖ, εἶπαν μέ ἀποφασιστικότητα μεταξύ τους: «Ἀφοῦ ἔτυχε στήν γενιά μας, πᾶμε νά τό κάνουμε!». Βορειοτέρα σέ ἕνα ἄλλο στρατόπεδο στόν Ἕβρο ὁ Διοικητής κάλεσε μιά ὁμάδα φαντάρων καί τούς ζήτησε νά βγάλουν ἀπό τίς ἀποθῆκες εὐαίσθητο πολεμικό ὑλικό, βόμβες μᾶλλον. Δέν ἤλπιζε ὅτι αὐτό θά γινόταν σέ σύντομο χρόνο. Ἔχασε τό φῶς του ὅταν ἀντίκρυσε τούς Ποντίους Παλλινοστοῦντες νά χορεύουν γυμνοί ἀπό τήν μέση καί πάνω ὅταν ἐπισκέφθηκε τήν ἀποθήκη γιά ἐπιθεώρηση μέσα σέ δριμύ ψῦχος. Πίστεψε ὅτι οἱ νεοσύλλεκτοι τό εἶχαν ρίξει στό «σορολόπ» καί διασκέδαζαν στό χιόνι. Ξέσπασε σέ ἀναφιλητά ὅταν οἱ νεοσύλλεκτοι Πόντιοι πού κάποιοι ἀνιστόρητοι ἀποκαλοῦν σήμερα ὑποτιμητικά «Ρώσσους» τοῦ ἔδειξαν ὅτι εἶχαν ὁλοκληρώσει τήν ἀποστολή τους καί πώς τό πολεμικό ὑλικό ἦταν ἕτοιμο πρός φόρτωση στά ἅρματα.
Παρά τά προβλήματα πού προέκυψαν μέ τήν παράδοση τῶν φύλλων ἐπιστράτευσης (σκουριασμένοι φοριαμοί, χαλασμένα αὐτοκίνητα), ὅλοι σήμερα μέ τήν ἀσφάλεια τῆς χρονικῆς ἀπόστασης ἀπό τά γεγονότα λένε ὅτι οἱ Ἔνοπλες Δυνάμεις ἦταν ἕτοιμες νά κάνουν τό καθῆκον τους ἐκείνη τήν βραδυά. Ὅλα λειτούργησαν μαγικά παρά τήν διαφαινόμενη ἀνοργανωσιά. Ὁ ναύαρχος Λυμπέρης μολονότι ὁ Σημίτης ἔκανε τό ἀκατανόητο νά τόν ἀπομακρύνει σέ νύχτα πολέμου ἀπό τόν θάλαμο ἐπιχειρήσεων τοῦ Πενταγώνου καί νά τόν ἐγκαταστήσει στήν Βουλή (!), εἶχε ἐξασφαλίσει τακτικό πλεονέκτημα ἔναντι τῶν Τούρκων βγάζοντας ὅλο τόν στόλο στό Αἰγαῖο (ἐκτός ἀπό τά… ΒΒ). Ὅλο τό στράτευμα περίμενε τό σῆμα, γιά νά καταφέρει συντριπτικό πλῆγμα στόν Τοῦρκο. Γινόταν. Θά τούς τελειώναμε. Ἡ τότε Τουρκία δέν εἶχε καμμία σχέση μέ τήν σημερινή. Στό ἄκουσμα τῆς εἴδησης ὅτι κατελήφθη ἡ ἀνατολική Ἴμια, ὑπεστάλη ἡ Σημαία, καί ὁ Στόλος μας ἀποχώρησε ἀπό τά Ἴμια, σέ ὅλα τά στρατόπεδα τοῦ Ἕβρου καί τοῦ Αἰγαίου ἐπικράτησε γενική κατήφεια. Ἀπογοήτευση. Ντροπή. Ἡ ντροπή τοῦ ἡττημένου. Ντροπή, πού στό τέλος μεταβλήθηκε σέ ὀργή, ὅταν οἱ ἀξιωματικοί καί οἱ στρατιῶτες ἔμαθαν γιά τόν τραγικό θάνατο τῶν τριῶν ἡρωικῶν ἀνδρῶν τοῦ ἑλικοπτέρου μας, τῶν Καραθανάση, Βλαχάκου, Γιαλοψοῦ. Μέχρι καί σήμερα οἱ ἀξιωματικοί μουρμουρᾶνε ὅτι οἱ Τοῦρκοι ἔρριξαν τό ἑλικόπτερο καί ὅτι ὁ συνάδελφός τους πού ἐξέδωσε τό πόρισμα γιά τό φερόμενο βέρτιγκο τῶν πιλότων μας μετατέθηκε ἀργότερα εὐμενῶς σέ ἐπίζηλη θέση ναυτικοῦ ἀκολούθου σέ χώρα τῆς Βορείου Εὐρώπης. Αὐτή ἡ γενιά πού ἔχει σαρανταρίσει σήμερα (κατ’ ἰδίαν μονολογεῖ ὅτι τήν διαδέχθηκε μία ἄλλη πού ἔχει τήν ἀντίληψη «ἀπαιτῶ χωρίς νά προσφέρω»), ἕνα πρᾶγμα ζητᾶ ἀπό τίς ἡγεσίες μας κάθε χρόνο, τέτοια ἐποχή. Ἀπόδοση τιμῆς στούς ἡρωικούς πιλότους τοῦ ἑλικοπτέρου τά ὀνόματα τῶν ὁποίων κοντεύουν νά ξεχαστοῦν. Τῆς εἶναι ἀδιάφορο ποῦ καί πῶς θά ἀποδοθεῖ αὐτή ἡ τιμή. Θά γίνει στά Ἴμια σέ συνεννόηση μέ τούς Τούρκους; Χωρίς συνεννόηση μέ τούς Τούρκους; Ἀπό ἀέρος; Ἀπό θαλάσσης; Ἀπό ἐδάφους; Θά γίνει στήν Ἀθήνα, στό Πολεμικό Μουσεῖο; Στό Πεντάγωνο; Στούς τόπους καταγωγῆς τους; Στά Δωδεκάνησα; Πάνω στήν φρεγάτα ἀπό τήν ὁποία ἀπογειώνονταν καί προσγειώνονταν; Ἀδιάφορο.
Καταλαβαίνω ἄριστα πῶς σκέπτεται αὐτή ἡ γενιά, γιατί μερικά χρόνια ἀργότερα κλήθηκα ὡς ναύτης Τ/ΠΒ στό Πολεμικό Ναυτικό νά φυλάξω γερμανικό νούμερο τέσσερεις τό πρωί στό κουφάρι τοῦ «Κωστάκος» ἀπό τό ὁποῖο κρέμονταν προσωπικά ἀντικείμενα ἀπό τίς καμπίνες ναυτῶν καί ἀξιωματικῶν: Βιβλία, κάλτσες, ἀθλητικά παπούτσια, φόρμες, μπελαμάνες. Ἀντικείμενα πού σέ ἀγρίευαν καί σοῦ ψιθύριζαν μέσα στό σκοτάδι ὅτι οἱ ψυχές τους εἶναι ἐκεῖ. Αὐτό εἶναι καί τό ζητούμενο ἀπό μιά πολιτεία πού δέν ξεχνᾶ. Νά διακηρύσσει ὅτι οἱ ψυχές τῶν ἡρώων της εἶναι κάπου ἐκεῖ, κάπου ἐδῶ, ἀνάμεσά μας πάντως. Νά μήν τούς λησμονεῖ. Δέν ἔχει σημασία τό πῶς. Τό μνημεῖο πού ἀνηγέρθη στήν μνήμη τῶν τριῶν πιλότων μας, δίπλα στήν στρατιωτική λέσχη τῆς Ρηγίλλης ἐπί Δημαρχίας Δημήτρη Ἀβραμόπουλου (κάποιος ἀφαίρεσε τό ὄνομά του ὅπως διαπίστωσα πρό καιροῦ), δέν ἀρκεῖ. Μία ἡμερησία διαταγή στήν μνήμη τους ἀπό τόν Α/ΓΕΕΘΑ ἤ τόν ὑπουργό Ἄμυνας θά ἦταν τό ἐλάχιστο. Τό ὄνομά τους σέ μιά φρεγάτα ἤ σέ μιά τορπιλλάκατο θά ἦταν τό μέγιστο. Ἡ ἀπαίτησή μας ἀπό τούς Τούρκους νά σεβαστοῦν τήν μνήμη τῆς ἀπώλειάς μας καί νά μήν κάνουν ἀνόητους τσαμπουκάδες στά Ἴμια, ὅταν ὁ ἑκάστοτε ὑπουργός Ἄμυνας ἤ Α/ΓΕΝ μεταβαίνει στό σημεῖο πού ἔπεσαν γιά νά τελέσει ἕνα μνημόσυνο, θά ἦταν τό ὑπερμέγιστο.
Δέν μιλᾶμε ἐδῶ γιά τήν κυριαρχία καί τήν ἐδαφική ἀκεραιότητα μόνον, μιλᾶμε γιά τόν σεβασμό στήν ἀνθρώπινη ζωή. Στούς νεκρούς τοῦ γείτονά σου. Καί γι’ αὐτό θά ἔπρεπε νά θέσουμε τούς Τούρκους πού κάθε μέρα ὑποδέχονται φέρετρα στρατιωτῶν τους ἀπό τήν Συρία, πρό τῶν εὐθυνῶν τους. Θέλω νά «πῶ» μέ τό σημερινό σημείωμα ὅτι ἡ διαχείριση τῆς μνήμης τῶν νεκρῶν σου εἶναι καί ἕνα μέρος ἀπό τήν στρατηγική σου. Ἄν ὁ γείτονας βλέπει ὅτι ἀδιαφορεῖς γι’ αὐτήν, πῶς διαπραγματεύεσαι, συνεννοεῖσαι, πῶς τούς πουλᾶς –ἐν τέλει πῶς νά λάβει τοῖς μετρητοῖς τίς ἀπειλές σου; Καί μέ ποιό ἠθικό θά πάει τό στράτευμα στήν σύρραξη; Σταματῶ ἐδῶ. Νομίζω ἔγινα κατανοητός. Ὑπάρχει ἀκόμη χρόνος γιά ἀπόδοση τῆς δέουσας τιμῆς στούς τρεῖς.
