ΤΑ ΠΤΥΧΙΑ τῶν Κολλεγίων ἔχουν ἐνταχθεῖ στό μενού τῆς ἀξιωματικῆς ἀντιπολίτευσης
Ἔχουν ἐνταχθεῖ ἐπίσης στό μενού τῶν μαθητικῶν συλλαλητηρίων πού πραγματοποιοῦνται κάθε ἑβδομάδα στά Προπύλαια. Ἔχουν ἐνταχθεῖ τέλος στό μενού τῆς συνδικαλιστικῆς ἡγεσίας τῆς ΟΛΜΕ, τῆς ὁποίας ἡγεῖται παλαιό μέλος τῶν ἡρωικῶν ἐκτελεστικῶν γραφείων τῆς ΟΝΝΕΔ τῆς δεκαετίας τοῦ 1980, γνώριμο σέ ἀρκετούς συμμαχητές του Ὑπουργούς (Ὁ Θεόδωρος Τσοῦχλος). Ἡ ἐπιρροή τοῦ θέματος λοιπόν εἶναι ἰδεολογικῶς ὁριζόντια. Ἀπασχολεῖ τμήματα τῆς συντηρητικῆς Ἀριστερᾶς, ἀπασχολεῖ καί τμήματα τῆς λαϊκῆς Δεξιᾶς.
– Τῆς Ἀριστερᾶς, διότι τό ζήτημα τῆς ἀναγνώρισης τίτλων σπουδῶν εὐρωπαϊκῶν μή κρατικῶν πανεπιστημίων στήν Ἑλλάδα εἶναι θέμα ἐγωισμοῦ, ταμπού καί ἐπιβίωσης. Ἡ λειτουργία τους ἀνατρέπει τήν ἐπετηρίδα τῶν «σοφῶν» μέσα στά κρατικά ΑΕΙ πού ἀποτελοῦν τά μεταπολιτευτικά κάστρα της καί ἐπιτρέπει νά εἰσέλθουν δυναμικά στό παιχνίδι νέες φιλελεύθερες ἀνατρεπτικές δυνάμεις. Ὁ ἀγώνας της δέν εἶναι γιά τόν σεβασμό στήν ἀξία τοῦ πτυχίου δημοσίου πανεπιστημίου πού τάχα ὑποβαθμίζεται ἐξαιτίας τῶν Κολλεγίων. Ἄν ἦταν ἔτσι, θά εἶχε δώσει ἀγῶνα γιά νά μήν ἐξισωθοῦν τά πτυχία τῶν ΤΕΙ μέ τά πτυχία τῶν ΑΕΙ. Ὁ ἀγώνας της εἶναι γιά τήν διατήρηση τοῦ μονοπωλίου της.
–Τῆς Δεξιᾶς πάλι (τμήματος αὐτῆς), διότι ὑπάρχει ὁ δικαιολογημένος φόβος ὅτι οἱ πτυχιοῦχοι τῶν Κολλεγίων θά καταλάβουν θέσεις ἐκπαιδευτικῶν πού μέσω ΑΣΕΠ θά καταλαμβάνονταν ἀποκλειστικῶς ἀπό πτυχιούχους δημοσίων ΑΕΙ. Ἐδῶ τό θέμα εἶναι ἡ ἀνεργία, ὄχι ἡ ἰδεολογική ἐπιβίωση.
Παρακολουθῶντας τίς ἀντιδράσεις ἔνθεν κἀκεῖθεν μετά τήν νομοθέτηση τοῦ περίφημου ἄρθρου 50 ἀπό τήν ὑπουργό Παιδείας Νίκη Κεραμέως (τό ὁποῖο «50» διαβάζεται ἀπό κάποιους ὡς «16»), διακρίνω καί τά προβλήματα ἀλλά (νομίζω) καί τήν λύση. Ἀπό τήν μία πλευρά οἱ ἀντιδρῶντες διατυπώνουν ἕνα σωστό ἐπιχείρημα πού βεβαίως καλό θά ἦτο νά τό διατυπώνουν ἐπί τῆς ἀρχῆς καί ὄχι ἐπ’ εὐκαιρία: «Ἀναγνωρίζετε ὡς τίτλο σπουδῶν τά πτυχία πού παρέχουν τά ἐν Ἑλλάδι λειτουργοῦντα Κολλέγια, ἀλλά τό κράτος οὐδέποτε ἀξιολόγησε τίς ὑπηρεσίες τους. Ὑποτίθεται ὅτι εἶναι πιστοποιημένες καί ἀξιολογημένες ἀπό τίς Ἐθνικές Ἀρχές Ἀξιολόγησης τῶν Μητρικῶν ΑΕΙ, ἀλλά φθάνει αὐτό; Ἡ Ἑλληνική Δημοκρατία δέν ἔχει λόγο;». Εἶναι ὁμολογουμένως ἕνα ἐπιχείρημα γιά τήν ἐθνική κυριαρχία σέ καιρούς παγκοσμιοποίησης. Σεβαστό. Θά εἶχε μεγαλύτερη ἀξιοπιστία ἄν οἱ συνδικαλιστικοί φορεῖς στήν δευτεροβάθμια καί τήν ἀνώτατη ἐκπαίδευση ὑπερακόντιζαν νά ἐφαρμοστεῖ ἡ ἀξιολόγηση καί στούς ἐκπαιδευτικούς τοῦ δημοσίου, ἀλλά ἐν πάση περιπτώσει. Ἄς τό θεωρήσουμε μίαν ἀρχή.
Στήν ἄλλη πλευρά τοῦ λόφου εἶναι ἡ Πολιτεία, ἡ Ἑλληνική Δημοκρατία. Ἡ ὁποία ἐκφράζεται διά τῆς ὑπουργοῦ Παιδείας. Οἱ κοινοτικές ὁδηγίες πού ἔχει ἐνσωματώσει ἡ Ἑλλάς στό ἐθνικό της δίκαιο ὑπό μορφή Προεδρικῶν Διαταγμάτων καί ἡ νομολογία τοῦ Δικαστηρίου Εὐρωπαϊκῶν Κοινοτήτων, δέν τῆς ἀφήνουν πολλά περιθώρια. Τό κοινοτικό δίκαιο κάμπτει καί παρακάμπτει ἐν μέρει τό ἄρθρο 16. Ὑποχρεώνει τό κράτος μέλος (ἄρθρο 1 ὁδηγίας 2005/36/ΕΚ) «νά ἀναγνωρίζει γιά τήν ἀνάληψη καί τήν ἄσκηση τοῦ συγκεκριμένου ἐπαγγέλματος τά ἐπαγγελματικά προσόντα πού ἔχουν ἀποκτηθεῖ σέ ἕνα ἤ περισσότερα κράτη μέλη δίνοντας στόν κάτοχό τους νά ἀσκεῖ ἐκεῖ αὐτό τό ἐπάγγελμα». Ἡ νομολογία τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου εἶναι ἐπίσης ξεκάθαρη. Τό ΔΕΚ ἔχει ἐπανειλημμένα κρίνει ὅτι ἀντίκειται στό κοινοτικό δίκαιο ἡ ἄρνηση ἀναγνώρισης τίτλων σπουδῶν πού ἔχουν χορηγηθεῖ βάσει συμφωνιῶν δικαιόχρησης (ἀπόφαση C-153/02 Neri τῆς 13-11-2003). Ἡ δέ Κομμισσιόν καλεῖ τό κράτος μέλος «σέ περίπτωση βάσιμης ἀμφιβολίας ὅσον ἀφορᾶ τόν τίτλο σπουδῶν πού ἔχει χορηγηθεῖ στό πλαίσιο συμφωνιῶν δικαιόχρησης, νά ἀπευθυνθεῖ στήν ἁρμόδια ἀρχή ἐξιολόγησης τοῦ κράτους καταγωγῆς». Μέ ἄλλα λόγια ἡ Κομμισσιόν ζητᾶ ἀπό τήν Ἑλληνική Δημοκρατία νά δεχθεῖ τήν ἀξιολόγηση τῆς Ἐθνικῆς Ἀρχῆς Μεγάλης Βρεταννίας γιά ἐκπαιδευτικές ὑπηρεσίες πού παρέχονται στό ἔδαφός της ἀπό Κολλέγιο «λειτουργῶν» μέ τήν μορφή παραρτήματος εὐρωπαϊκοῦ πανεπιστημίου. Τούτων δοθέντων, ἡ ὑπουργός Παιδείας καί ὑπό τόν κίνδυνο τῆς παραπομπῆς τῆς χώρας στό Εὐρωπαϊκό Δικαστήριο (μετά τήν προειδοποιητική ἐπιστολή πού ἔλαβε ἀπό τήν Κομμισσιόν) ἄριστα ἔπραξε καί νομοθέτησε τό ἄρθρο 50. Καί Ἀριστερή νά ἦταν, τό ἴδιο θά ὑποχρεοῦτο νά κάνει, ἡ χώρα δεσμεύεται ἀπό τό Σύνταγμα καί ἀπό τήν ἀρχή τῆς ὑπεροχῆς τοῦ κοινοτικοῦ δικαίου ἔναντι τοῦ Συντάγματος.
Ὡστόσο ἡ ἀνορθογραφία γιά τήν ὁποία δικαίως διαμαρτύρεται ἡ ΟΛΜΕ ὑπάρχει, δέν ἐξαλείφεται: Τό Ὑπουργεῖο Παιδείας δέν ἔχει λόγο στό παραγόμενο ἐκπαιδευτικό ἔργο σέ δεκάδες κολλέγια στήν Ἑλλάδα! Δέν μπορεῖ, ἀδυνατεῖ, νά ξεχωρίσει τήν ἦρα ἀπό τό στάρι. Ποιοί εἶναι οἱ ἄξιοι πρωτοπόροι καί ποιοί οἱ ἀπατεῶνες λιμοκοντόροι. Μελετῶντας το ἐξαιρετικό νομοσχέδιο τῆς Νίκης Κεραμέως –σέ αὐτά συμφωνοῦμε ἀπολύτως– θεωρῶ πώς ὑπάρχει λύση: Γιά νά ἐξουδετερώσει ἡ Κυβέρνηση αὐτή τήν ἀντίδραση, δέν ἔχει παρά νά ἐντάξει στήν ἀξιολόγηση-πιστοποίηση τῆς νέας Ἐθνικῆς Ἀρχῆς Ἀνώτατης Ἐκπαίδευσης καί τά ἰδιωτικά κολλέγια πού λειτουργοῦν στήν πατρίδα μας ὡς παραρτήματα εὐρωπαϊκῶν πανεπιστημίων. Μέ εἰδική διεύθυνση ἀξιολόγησης, γιά νά μήν θεωρηθεῖ ὅτι ἐξισώνονται μέ τά δημόσια ΑΕΙ. Ἄν καί αὐτά ἔχουν ἐξισωθεῖ κατά τό ἥμισυ μέ τά δημόσια ΑΕΙ –παρέχουν ἐπαγγελματική ἰσοτιμία, ὄχι ἀκαδημαϊκή– ἄς ἐνταχθοῦν σέ μιά εἰδική διεύθυνση. Τά δέ ἀποτελέσματα τῆς ἀξιολόγησης νά εἶναι δεσμευτικά εἴτε γιά τήν Ἑλληνική Δημοκρατία ἀφ’ ἑαυτῆς (θά δύναται νά βάζει λουκέτο σέ αὐτά –δέν θά ὑπεισέρχεται κἄν σέ ἀξιολόγηση τίτλων σπουδῶν) εἴτε ἐναλλακτικά τά ἀποτελέσματα τῆς ἀξιολόγησης θά δεσμεύουν τήν «ἀδελφή» πρός τήν Ἑλληνική Ἀρχή Ἐθνικῆς Ἀξιολόγησης τῆς Μεγάλης Βρεταννίας (π.χ.).
Στήν δεύτερη περίπτωση ἡ Ἐθνική Ἀρχή Ἀξιολόγησης θά λειτουργεῖ ὡς ὁ τοπικός αὐστηρός partner τῶν Ἀρχῶν στό ἔδαφος τῶν ὁποίων ἑδρεύει τό μητρικό ΑΕΙ τοῦ παραρτήματος. Ὅπως καί νά ἔχει ὅμως –καί μέ αὐτό καταλήγω– τό Ὑπουργεῖο Παιδείας δέν θά εἶναι ὁ τροχονόμος πτυχίων ἀπό Κολλέγια πού μπορεῖ νά πληροῦν ἀλλά μπορεῖ καί νά μήν πληροῦν τίς προϋποθέσεις λειτουργίας. Θά βάλει τάξη. Σέ ὅσους ἀνησυχοῦν γιά τήν ποιότητα τῶν πτυχίων Κολλεγίων καί τά θεωροῦν συλλήβδην ἀξιόπιστα, ἕνα ἔχω νά πῶ: ὁ ἀναπληρωτής Σύμβουλος Ἐθνικῆς Ἀσφαλείας δέν ἔχει πτυχίο ΑΕΙ. Ἀπόφοιτος εὐρωπαϊκοῦ καί ἑλληνικοῦ Κολλεγίου εἶναι πού ἔκανε διδακτορικό (ἐπιτρέπεται καί χωρίς βασικό τίτλο σπουδῶν) στήν Μεγάλη Βρεταννία. Ἡ ἀγορά ξέρει νά ξεχωρίζει τήν ἐπάρκεια, ἀνεξαρτήτως τῶν ἀπόψεων τοῦ καθενός. Καιρός εἶναι νά τήν ξεχωρίζει καί τό κράτος.
