ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟΣ τῆς ρηχότητας, ἄν ὄχι τῆς σκοπιμότητας, πολλῶν συγκριτικῶν «ἀναλύσεων» τῶν λόγων καί τῶν συνεντεύξεων Τσίπρα καί Μητσοτάκη στήν ΔΕΘ εἶναι ὁ ἰσχυρισμός ὅτι…
… «καί οἱ δύο εἶπαν πάνω-κάτω τά ἴδια πράγματα, προέβησαν σέ παρεμφερεῖς ἐξαγγελίες, ἄλλωστε δέν θά μποροῦσε νά γίνει διαφορετικά ἀφοῦ περιοριζόμαστε ἀπό τίς δεσμεύσεις μας πρός τούς δανειστές» (τό τελευταῖο, βεβαίως, ἔρχεται σέ ἀντίθεση μέ τά συριζαϊκά φληναφήματα περί «καθαρῆς ἐξόδου ἀπό τά μνημόνια»).
Εἶναι πλήρως ἐσφαλμένος ὁ ἰσχυρισμός αὐτός. Ὁ κ. Τσίπρας, στό πλαίσιο τοῦ μονίμως διχαστικοῦ λόγου του, προέβη σέ συνηθισμένες σέ προεκλογικές περιόδους ἀποσπασματικές ἐξαγγελίες περί φόρο-ελαφρύνσεων, ὄψιμες, ἀνεπαρκεῖς καί κατ’ ἀντιγραφή πολλῶν ἀπό ὅσα ἡ Νέα Δημοκρατία ἔχει ἐξαγγείλει τά δύο τελευταῖα χρόνια. Ἀντιθέτως, ὁ λόγος τοῦ κ. Μητσοτάκη εἶχε ἕναν κεντρικό ἄξονα: τήν σταδιακή ἀπομάκρυνση τῆς χώρας ἀπό τόν κρατισμό. Στήν Ἑλλάδα, κατά τίς τελευταῖες δεκαετίες, ἐπικρατεῖ ἡ ἀντίληψη ὅτι γιά ὅλα τά θέματα, ἀπό τό τί θά διδάξει ὁ κάθε δάσκαλος καί καθηγητής μέχρι τήν …εὐτυχία καί τοῦ τελευταίου πολίτη, ὑπεύθυνο εἶναι τό κράτος, τό ὁποῖο δῆθεν εἶναι σέ θέση νά ἐπιλύει κατά τόν καλύτερο καί πιό ἀποτελεσματικό τρόπο κάθε θέμα, ἀναλαμβάνοντας ὁλοένα περισσότερες ἁρμοδιότητες. Τό ἀποτέλεσμα εἶναι ἡ δυσανάλογη διόγκωση τοῦ δημόσιου τομέα καί ἡ ἀντίστοιχη συρρίκνωση τοῦ ἰδιωτικοῦ, ἡ αὔξηση τῆς γραφειοκρατίας, ἡ ἐπενδυτική καχεξία, ἡ ἀφαίμαξη τῶν πολιτῶν μέσω ὑπέρ-φορολόγησης καί ἡ δημιουργία μίας κοινωνίας παθητικῶν ἀτόμων, ἐξαρτημένων, ἀπό τοῦ λίκνου μέχρι τοῦ τάφου, ἀπό τήν θεία χάρη τοῦ κράτους.
Μέσα σέ αὐτό τό πλαίσιο οἱ ἐξαγγελίες τοῦ κ. Μητσοτάκη ὁδηγοῦν σέ ἀντιστροφή αὐτῆς τῆς κατάστασης καί σέ ἀνάληψη περισσότερων πρωτοβουλιῶν καί εὐθυνῶν ἀπό τίς τοπικές κοινωνίες, ἰδιωτικούς φορεῖς καί ἄτομα. Ἐξαιρετικά σημαντική πρός αὐτή τήν κατεύθυνση εἶναι ἡ ἐξαγγελία περί μεταφορᾶς ἐντός δύο ἐτῶν τοῦ (περιοριζόμενου κατά 30%) ΕΝΦΙΑ στούς φορεῖς τοπικῆς αὐτοδιοίκησης, οἱ ὁποῖοι θά μποροῦν νά προσδιορίζουν τό ὕψος –καί τήν χρήση– τῶν ἐσόδων τους μέ μεγαλύτερη διαφάνεια καί ἀποδοτικότητα, λογοδοτώντας στούς τοπικούς πολῖτες, ὅπως συμβαίνει σέ πολλές ἄλλες προηγμένες χῶρες.
Τόν ἴδιο στόχο ἐξυπηρετεῖ καί ἡ ἐξαγγελθεῖσα μεταρρύθμιση τοῦ ἀσφαλιστικοῦ συστήματος σέ τρεῖς πυλῶνες, τόν κρατικό / ἀναδιανεμητικό, τόν ὑποχρεωτικό / κεφαλαιοποιητικό μέ δυνατότητα ἐπιλογῆς δημόσιου ἤ ἰδιωτικοῦ ἀσφαλιστικοῦ φορέα καί τόν προαιρετικό, ἐπίσης κεφαλαιοποιητικό καί βασιζόμενο σέ ἰδιωτικούς φορεῖς. Ὁμοίως, ἡ ἐξαγγελία γιά λιγότερο συγκεντρωτισμό στήν παιδεία καί δημιουργία πιό αὐτόνομων σχολείων καί, βεβαίως, ἰδιωτικῶν πανεπιστημίων. Καθώς ἐπίσης καί ἡ δέσμη μελετημένων καί συνεκτικῶν φορολογικῶν ἐλαφρύνσεων, πού σέ συνδυασμό μέ τήν καλλιέργεια φιλο-επιχειρηματικοῦ κλίματος, τήν τόνωση τοῦ αἰσθήματος ἀσφάλειας καί τήν πολιτική σταθερότητα μπορεῖ νά ὁδηγήσει σέ ἐπίτευξη τοῦ στόχου ἐτήσιας αὔξησης τοῦ ΑΕΠ κατά 4%.
Ἔσχατο ἀλλά ὄχι ἐλάχιστο, ἦταν καταλυτική ἡ σύγκριση μεταξύ ἀφ’ ἑνός τῆς ἀναξιοπιστίας καί τῆς συνθηματολογίας καί ἀφ’ ἑτέρου τῆς γνώσης τῶν θεμάτων σέ βάθος τοῦ ὀρθολογισμοῦ καί τῆς προσπάθειας ἀνεύρεσης ἑνωτικῶν –ἀντί διχαστικῶν– σημείων.
*Νομικός – Οἰκονομολόγος
